جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 101
تفسیر علمی قرآن در تفسیر تسنیم
نویسنده:
علی حسن زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده: قرآن کریم به منزله‌ی حبل ممدود برای هدایت همه‌ی جهانیان نازل شده است. بنابر این اگر چه زبان آن عربی مبین است اما به زبان جهانی فطرت نازل شده و برای همه ی جهانیان در تمامی زمان ها ومکان ها قابل فهم است، لکن برای فهم آن به پیش فرضها و اصولی موضوعه نیاز است که یافته های قطعی دانش تجربی یکی از آنهاست. همچنین کاربست این اصول در تفسیر اشارات علمی قرآن نیز نیازمند قواعدی همچون توجه به مرزشناسی علوم تجربی و عدم تعدی از حدود روش تجربی در تفسیر قرآن است که با رعایت چنین قواعدی برداشت علمی از آیه اعتبار می یابد در این بین به معیارهایی نیاز است که تفاسیر علمی موجود با آن عیار سنجی شود که از مهمترین معیار اجماعی تفسیر علمی قرآن می توان به استخدام علوم در فهم فرآن اشاره نمود. در این نوشتار که به روش توصیفی- تحلیلی به رشته ی تحریر درآمده، سعی شده است تا معیار های اجماعی تفسیر علمی از منظر مفسران شیعه و سنی بررسی و نمونه هایی از آن مانند کار بست شیوه استخدام علوم در فهم عمیق تر قرآن و مصادیقی از تفسیر گران سنگ تسنیم به عنوان نمونه ذکر گردد سپس با بررسی مبانی و قواعد تفسیر علمی قرآن در تفسیر مذکور در نهایت مبانی و قواعد تفسیر علمی، از یکی از معتبرترین تفاسیر معاصر شیعه استخراج و در دسترس پژوهندگان قرار گیرد.کلید واژه: روش شناسی، تفسیر، علوم تجربی، تفسیر علمی قرآن، تفسیر تسنیم، آیت الله جوادی آملی
درآمدی بر تفسیر اجتماعی قرآن (مطالعه موردی «ماهیت قوانین اجتماعی در قرآن»)
نویسنده:
علینقی ایازی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
یکی از رویکردهای مطالعه آیات قرآن مبتنی بر تفسیر اجتماعی است. به این فراخور، مباحث مفسران در ادورا مختلف و با تنوع سلایق در تفاسیر وجود دارد. اهمیت چنین رویکردی، ضرورت مطالعه میان رشته ای جامعه شناختی و تفسیر را مضاعف می کند. با این وصف هدف از نگارش این مقاله، بازسازی علوم انسانی با رویکرد قرآنی و بهره وافر از آموزه های این کتاب آسمانی در روابط انسان می باشد که در بین جوامع انسانی جاری است. بر این اساس، در این مقاله ابتدا به کلیتی از مطالعه میان رشته ای دانش جامعه شناسی و تفسیر قرآن پرداخته شده و در ادامه، مطالعه موردی در این زمینه صورت گرفته و مشخصا درباره موضوعاتی چون تبیین زندگی اجتماعی و قوانین مربوط در قرآن، بررسی ساختاری قوانین جامعه شناختی و نگاه تطبیقی با مصادیق آن در قرآن، بررسی ساختاری قوانین جامعه شناختی و نگاه تطبیقی با مصادیق آن در قرآن، مختصات این دسته از قوانین و شرایط تحقق آن از منظر قرآن و بررسی کارکردی این دسته از قوانین از منظر قرآن بررسی می شود.
صفحات :
از صفحه 102 تا 119
عناصر مادی آفرینش جهان از منظر قرآن و کیهان شناسی
نویسنده:
عیسی مسترحمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
عنصر یا عناصر اولیه آفرینش جهان هستی، از دیرباز مورد مطالعه دانشمندان بوده است. برخی از فلاسفه، عنصر اولیه آفرینش را غیر مادی دانسته و از آن به «نور» و یا «عقل» تعبیر می کنند. گروهی نیز آب، هوا، آتش و یا عناصر چهارگانه را ماده آغازین و اصیل آفرینش جهان مادی می دانند. قرآن کریم نیز برای نشان دادن حکمت، علم و قدرت خداوند به انسان ها، به عناصر اولیه و روند خلقت اشاراتی کرده است و از وجود «ماء»، «دخان» و رخداد «رتق» و «فتق» در آغاز آفرینش سخن می گوید. کیهان شناسان و فیزیکدانان نیز با بهره گیری از ابزارها و شیوه های تجربی فرضیه های گوناگونی در این زمینه ارائه داده اند. گوی آتشین اولیه، با چگالی و حرارت بسیار بالا در فرضیه انفجار بزرگ، نقطه مرکزی شمرده شده است. برخی دیگر، ذرات بنیادی دیگری را توضیحی برای نقطه آغازین و بخشی از روند آفرینش، پیشنهاد داده اند. این یافته ها در برخی موارد با آموزه های قرآن هماهنگی دارد و می توان آن را از شگفتی های علمی قرآن به شمار آورد.
صفحات :
از صفحه 141 تا 156
حرکت خورشید از نظرگاه قرآن
نویسنده:
روح الله نجفی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم جدید از مجازی بودن طلوع و غروب خورشید و حرکت ظاهری آن در پهنای آسمان پرده برداشته و مسجل نموده که رؤیت مزبور صرفاً معلول حرکت زمین است نه آن‌که خورشید را به‌واقع حرکتی بر گرد زمین باشد. از دیگر سو، قرآن مبین در فضایی که از بیان حرکت خورشید چیزی جز همین حرکت ظاهری آن به ذهن‌ها تبادر نمی‌یافت، به حرکت و سیر آن در مسیری دورانی تصریح ورزیده است. هرچند علم کنونی هم از حرکت خورشید به دور مرکز کهکشان خودی سخن می‌گوید، اما حمل بیان قرآن بر این مصداق تازه‌مکشوف روا جلوه نمی‌کند. چون متکلم بلیغ از الفاظ خود، معانی یا مصادیقی را اراده نمی‌کند که امکان ظهور یافتن آن‌ها در ذهن مخاطبان مستقیمش منتفی است. افزون بر این، اگر مراد قرآن، همان حرکت ظاهری معهود نبود، علی‌القاعده با قرینه‌ای شفاف ذهن مخاطبان را از آن عهد ذهنی منصرف می‌نمود. بدین‌سان حمل بیان قرآن بر همان حرکت ظاهری خورشید متعین جلوه می‌کند، ولی در این میان تصادمی میان قرآن و علم رخ نمی‌دهد. چون متن متین وحی اساساً در مقام تبیین واقعیت فیزیکی امر خورشید نیست و از حرکت خورشید به عنوان موضوعی علمی سخن نمی‌گوید، بلکه بر آن است تا با استشهاد به آن‌چه مخاطبان می‌بینند، تصویری ایمان‌آفرین و خالق‌نما خلق کند.
صفحات :
از صفحه 115 تا 131
جایگاه تفسیر علمی و معیارهای آن در تفسیر نمونه
نویسنده:
محمد مولوی، معصومه خلیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
از آنجایی که در قرآن کریم آیات فراوانی درباره هستی‌شناسی، طبیعت شناسی، زیست‌شناسی، پزشکی و خلقت انسان‌ها و موجودات وجود دارد، از همان آغاز نزول، قرآن محل گفتگوی دانشمندان و مفسران بوده است و هر یک تلاش نموده‌ مقصود خداوند را در این آیات مشخص نمایند. بیشترین تلاش‌های تفسیری از قرن چهاردهم به بعد ـ و پس از پیشرفت علوم در همه عرصه‌ها و مخصوصاً پس از مجادلات دامنه‌دار درباره تعارض علم و دین ـ در میان دانشمندان مسلمان و بویژه مفسران قرآن دیده می‌شود. از جمله این مفسران آیت الله مکارم است که در تفسیر نمونه تلاش می‌کند تا به تبیین آیات علمی قرآن با روش صحیح بپردازد تا از این رهگذر اعجاز علمی قرآن را نیز ثابت نماید. ایشان با اعتقاد به اینکه قرآن کتاب هدایت و انسان‌سازی است و نه کتابی علمی، با توجه به معیارهایی به تبیین این گونه آیات می‌پردازد. برخی از مهم‌ترین معیارهای ایشان عبارتند از: تفسیر قرآن بر اساس علوم قطعی و بی‌توجهی به فرضیه‌ها؛ تفسیر قرآن بر اساس قواعد تفسیر؛ حقیقی دانستن زبان قرآن در آیات علمی؛ موافقت تفسیر آیات علمی با عقل؛ این مقاله پس از مطالعه کامل آیات علمی در تفسیر نمونه با هدف بررسی ژرف‌کاوانه جایگاه تفسیر علمی و تشخیص معیارهای صحیح آن در تفسیر نمونه سامان یافته است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 158
بررسی مبانی، روش ها و برداشت های تفسیری احمد مصطفی المراغی
نویسنده:
محمدعلی تجری، روح الله موحدی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر مراغی از تفاسیر مهم معاصر است. مولف آن احمد مصطفی المراغی رئیس اسبق دانشگاه الازهر و از شاگردان مکتب تفسیری المنار است. مفسر با تکیه بر مبانی و روش هایی به تفسیر آیات قرآن پرداخته است. حجیت ظواهر کتاب، عدم حجیت اخبار آحاد در تفسیر، عدم تحریف قرآن، ممنوعیت تفسیر به رای و اعتقاد به تناسب آیات، از مبانی تفسیری وی به شمار می رود. وی در مواردی مانند تفسیر آیه 3 و 4 فیل و آیه 65 و 243 و 259 بقره به مبانی تفسیری خود ملتزم نبوده است و در مواردی مانند تفسیر آیه 55 آل عمران، اخبار متواتر و یا اخبار محفوف به قراین صدق نزد اهل سنت را نادیده گرفته و آیات را بر خلاف ظاهر و بر خلاف آن روایات تفسیر نموده است. ایشان در روش تفسیری خود از روش های مختلف تفسیری بهره برده است. در این مقاله برخی از برداشت های تفسیری وی، که متاثر از اندیشه های وهابیت یا ناشی از تحلیل مادی آیات است، نقد شده است.
صفحات :
از صفحه 159 تا 182
علم و دین در پرتو روش تفسیر موضوعی علمی قرآن کریم (کاربرد آن در اقتصاد)
نویسنده:
علی اصغر هادوی نیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
حجم وسیعی از گنجینه تفسیری، خود را بر اسلوب تفسیر تربیتی محدود نموده است. در گذشته، اسلوب سفیر موضوعی نیز غالبا درباره موضوع های درون قرآنی مورد استفاده قرار گرفته است. شهید صدر به عنوان مبتکر و طراح تفسیر موضوع برون گرا توانست بر گستره تفسیر قرآن کریم بیفزاید. در این مقاله، تلاش شده است که در موارد ذیل گامی به پیش برداشته شود: الف. استخراج مراحل مختلف تفسیر موضوعی برون گرا و رتبه بندی آن جهت آشکارسازی منطق خاصی که در این روش به کار می رود. ب. توجه و تاکید بر این نکته که اساسا تفسیر موضوعی برون گرا (بر خلاف تفسیر ترتیبی و تفسیر موضوعی درون گرا)، آن گونه که در این جا مطرح می گردد، به عنوان یک روش فهم (و نه صرفا یک اسلوب تفسیری) قابل طرح است. ج. در این جا تلاش می شود که روش تفسیر موضوعی برون گرا، با تکیه بر مبانی تفسیری قرآن مطرح گردد. اما می توان گفت که روش مزبور به عنوان یک روش فهم از تمامی متون اسلامی از جمله روایات در نظر گرفته شده است. د. شهید صدر، اگر چه مبتکر روش تفسیر موضوعی برون گرا می باشد، به نظر می رسد که به مهم ترین دست آورد این روش یعنی «امکان دست رسی به علوم اسلامی»، نظر نداشته اند؛ بلکه شاید بتوان گفت که ایشان با تکیه بر برخی مبانی فلسفی، منکر این امر گردیده اند که اساسا بتوان از آموزه های اسلامی، علم اسلامی را کشف نمود. این مقاله درباره امکان مزبور سخن می گوید.
صفحات :
از صفحه 21 تا 50
بازشناسی تاریخی مکاتب غزالی، طبرسی و طنطاوی در حوزه تفسیر علمی قرآن
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی، محمدتقی موسوی کراماتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آنچه در این مقاله به آن پرداخته شده، جستاری گذرا بر سیر تاریخی تفسیر علمی است که تلاش شده تا با ارائه فرایند تاریخی شکل گیری و تکثر انواع اندیشه های مربوط به اعجاز علمی، روش های به کار گرفته شده در آن مورد تحلیل و بازشناسی قرار گیرد تا در پرتو آن زمینه ای برای معرفت شناختی هر چه بهتر روش فهم معارف قرآنی فراهم آید. با تقسیم ادوار تاریخی اعجاز علمی به چهار دوره: تکوین، تدوین، ترویج و تنقیح؛ روش های به کار گرفته شده در سه مکتب: غزالی، طبرسی و طنطاوی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت روش مکتب طبرسی در تعامل با اعجاز علمی قرآن به عنوان بهترین روش معرفی شده است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 64
بررسی تطبیقی روش شناسی تفسیر تسنیم و المیزان
نویسنده:
کوثر احدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهبی شک بهره مندی هر چه بهتر و بیشتر از کتب تفسیری در ابتدا نیازمند شناخت انواع روش ها ی مختلف تفسیری موجود و مطالعه آنها می باشد، از طرفی نیز، استفاده از تفاسیری چون تفسیر المیزان و تفسیر تسنیم در عصر حاضر، یکی از بهترین گزینه ها برای مطالعه بیشتر و عمیق تر کتاب آسمانی ما مسلمانان است و از آنجایی که آیت الله جوادی آملی شاگرد مکتب علامه طباطبایی می باشند، بررسی و مطالعه روش شناسی این دو تفسیر در کنار یکدیگر می تواند راه گشای بسیاری از سوالات و مشکلات ما در عرصه تفسیر آیات و بیان مفهوم آیات قرآن باشد؛ چرا که تفسیر شریف المیزان، از ارزشمندترین تفاسیر قرون اخیر است و تفسیر تسنیم نیز چشمه ای است که از دریای "المیزان" جوشیده است، بنابراین هر دو آنان در کنار یکدیگر می تواند اقیانوسی از علم را به ما ببخشد.لیکن هدف از بررسی روش شناسی تفسیر تسنیم و المیزان برداشتن گامی موثر در شناخت دو تفسیر مذکور بوده تا طریقه استفاده آن دو را از بسیاری از منابع تفسیری چون قرآن و روایات و سنت و... را برایمان آشکار نماید، که در این رهگذر می توان به نتایج دیگری نیز دست یافت؛ از جمله اینکه هر دو این بزرگواران از روش های تفسیری استفاده نموده اند که مورد قبول هر دو آنها بوده است و طریقه استفاده آنها از آن روش ها می تواند کامل کننده هم باشد، که در نهایت ما را به این نتیجه می رساند که آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم با تأسی از استاد خود یعنی علامه طباطبایی، توانسته که روش ایشان را به کمال و نهایت برساند.در هر حال برای رسیدن به این هدف،در این پژوهش از روش تطبیقی بین دو تفسیر تسنیم و المیزان استفاده شده است و به بیان نظرات هر دو مفسر پرداخته شده تا بتوان با مقایسه نظرات آنها و کتب تفسیرشان به اهداف مورد نظر دست یافت.
این یک حقیقت علمی است که هرچه انسان به طرف آسمان پرواز کند اکسیژن هوا کمتر می شود، آیه قرآن که به این مطلب اشاره کند کدام است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
قبل از پاسخ دادن به پرسش، ضروری است از باب مقدمه به مسئله مهمی اشاره شود و آن این است: مفسران و کسانی که در باب "جامعیت قرآن" بحث کرده و می کنند، در این مسئله اختلاف نظر دارند که آیا قرآن به تمام جزئیات مسائل و علوم جدید پرداخته، یا در این باره ساکت بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 101