جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 158
 ارزیابی مقایسه ای نظریه اعتدال ارسطویی و نظریه اخلاقی اسلام
نویسنده:
احمد عابدی، راضیه تبریزی زاده اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«نظریۀ اعتدال» که خاستگاهی یونانی دارد و بر پایۀ نظریۀ ارسطو بنیان نهاده شده است، به تدریج از قرون سوم و چهارم هجری به حوزۀ اخلاق اسلامی وارد و سبب شد حکیمان بسیاری چون ابن مسکویه و خواجه نصیرالدین طوسی آن را مبنای آثار اخلاقی خویش قرار دهند. طبق «نظریۀ اعتدال»، ملاک فضیلت آن است که انسان بر اساس عقل خود حد میانه را در هر عملی رعایت و از افراط و تفریط (که رذیلت محسوب می شود) دوری کند. در این پژوهش کوشیده ایم با ارزیابی و مقایسۀ این دیدگاه با نظریۀ اخلاقی اسلام، که در متون اصیل دینی یعنی آیات و روایات آمده است، به دیدگاه صحیح و جامعی در این زمینه دست یابیم. در نهایت حاصل این کوشش، نمایاندنِ ناتمام بودن مبنای «نظریۀ اعتدال» ارسطویی است و نیز اثبات اینکه بر اساس نصوص معتبر دینی ، آنچه ملاک «سعادت» انسان و جامع همۀ فضیلت ها محسوب می شود «قرب به خداوند» است و در مقابل، «شقاوت» دوری از هر عملی است که انسان را به خدای متعال نزدیک کند.
صفحات :
از صفحه 619 تا 644
بررسی تطبیقی داستان حضرت ابراهیم در متون تفسیری و عرفانی (تا قرن هفتم هجری)
نویسنده:
حسین آقاحسینی، سمانه زراعتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابراهیم (ع) یکی از پیامبران اولوالعزم است که نام او بارها در قرآن کریم ذکر شده است. او مسلمانی پاک دین است که به جز خالق احد، بر هیچ چیز دیگر سجده نکرد؛ پیامبری که مورد ابتلا قرار گرفت و هر بار سربلند از آزمایش الهی، خود را به معبودش نزدیکتر یافت. او مقام خلت را از درگاه پروردگار خود گرفت و تاج خلیل الهی را بر سر نهاد (نسا، 125) و آیین او در چند جای قرآن به صفت «حنیف» مزین شد (نسا، 125؛ آل عمران، 95؛ نحل، 123). داستان زندگی او به صورت مفصل در قرآن کریم آمده است. متون تفسیری از جمله مهمترین منابع دینی مسلمین است که به تبع قرآن کریم به زندگی این پیامبر الهی پرداخته است. از سوی دیگر، عرفا نیز که همواره شخصیت های قرآنی را به عنوان بهترین الگو معرفی می کنند، به شخصیت حضرت ابراهیم نگاهی ویژه دارند. از آنجا که این متون در ادب فارسی، اهمیت بسیاری دارد، توجه آنها به داستان این پیامبر الهی نیز مورد توجه قرار می گیرد. نگاه مفسران و عرفا به این داستان، اگر چه در اشاراتی کوتاه به هم شبیه است، اما در عمده مطالب با هم متفاوت است. در این مقاله، سعی شده است که یکی از مهمترین داستان های قرآن کریم در مهمترین منابع دینی و عرفانی (ادبی) بررسی گردد.
صفحات :
از صفحه 41 تا 64
بررسی و نقد اخلاق تکاملی توصیفی و اخلاق تجربی
نویسنده:
فرح رامین
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
تحقیق حاضر، کوشش بدیعی در راستای بررسی تأثیر نظریۀ تکامل در قلمرو اخلاق تجربی است. اخلاق تکاملی در دورۀ معاصر در سه شاخۀ توصیفی، تجویزی و فرااخلاق قرار دارد. اخلاق تکاملی توصیفی می کوشد باورهای اخلاقی انسان را از منظر تکاملی توصیف کند و بیشترین توفیق را در این زمینه نسبت به دو قسم دیگر دارد. اخلاق تکاملی تجویزی و فرااخلاق برخلاف اخلاق تکاملی توصیفی با اخلاق هنجاری سروکار دارند.در این مقاله، با بررسی سه شاخۀ اخلاق تکاملی و تفکیک اخلاق تجربی از اخلاق در معنای هنجاری، معتقدیم که باوجود پذیرش تأثیر بیولوژی بر اخلاق، چالش های جدی در برابر اخلاق تکاملی توصیفی وجود دارد و به نظر می رسد که این فرضیه در برابر نظریه های رقیب توانمندی مانند «تفکر اخلاقی مستقل» تاب مقاومت ندارد. از طرفی این نظریه در تعارض بسیار جدی با مبانی اخلاق دینی است.
صفحات :
از صفحه 737 تا 768
نقد و بررسی «سلسله‎مراتبی‎بودن نیازهای انسان در نظریه مازلو» با رویکردی بر آیات قرآن کریم
نویسنده:
سهراب مروتی، حمیدرضا بهرامی، مینا یعقوبی، فرزاد غلامی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
نظریه «انگیزه‎های انسانی» مازلو یکی از شناخته‎شده‎ترین و تأثیرگذارترین نظریات روان‌شناسی از زمان پیدایش آن بوده ‎است. در این نظریه، نیازهای اساسی انسان به ترتیب اهمیت در قالب یک هرم گنجانده شده‎است و بر اساس آن، نخست می‎بایست نیازهای اولیه‎ای همچون نیازهای فیزیولوژیک، نیاز ایمنی و ... برآورده شوند تا بتوان به بالاترین سطح نیازها یعنی نیاز خودشکوفایی و تعالی متوجه گردید. به این ترتیب، یک نظم ناگزیر و سلسله‎‎مراتب معین بر نحوه تأمین نیازها حکم‎فرماست. پژوهش حاضر اصل «سلسله‎مراتبی بودن نیازهای انسان» را در نظریه مازلو از دیدگاه مکتب حیات‎بخش اسلام و بر اساس آیات قرآن کریم و با روش تحقیق کیفی تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی، نقد و بررسی کرده ‎‎است. نتایج به‎دست‎آمده نشان می‎دهد که به منظور دستیابی به خودشکوفایی و تعالی مورد نظر قرآن، تأمین مرحله به مرحله نیازها ضرورتی ندارد و حتی در برخی موارد لازم است که انسان با اختیار خود از برخی یا همه نیازها به یکباره چشم بپوشد. ازجمله موارد نقض قرآن بر این اصل، می‎توان به روزه‎‎داری، پرهیز از ریا، شهادت‎طلبی و آزمایش الهی اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 146
معناشناسی خشیت در قرآن کریم
نویسنده:
محمدرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
پژوهش حاضر، تدبر و تاملی در معنی و مفهوم واژه «خشیت» در قرآن کریم است که یکی از پایه ای ترین مفاهیم سیر و سلوک و بندگی حق، شناخته می شود. این نوشته بر آن است تا این موضوع را در کلام حق و تبلور آن را در کلام معصومین بکاود و راه های رسیدن به خشیت واقعی را بررسی کند، تا آنچه که بنده، خداوند را از او دور می سازد و مانع از رسیدن انسان به خشیت و خوف حقیقی می شود، مورد بحث قرار دهد و نتیجه این تحقیق و بحث راهنمایی باشد که بندگان خداوند را به سوی این نعمت بی منت رهنمون شود و آنان را آگاه سازد که خشیت حالتی درونی و قلبی است که در مقابل جلال و جبروت خداوند به انسان دست می دهد و حالتی است که با شرم و حیا و تعظیم و خشوع بر آستان حق همراه است و این نکته را یادآور شود که خشیت، خوف ساده نیست بلکه با تکریم همراه است و لازمه رسیدن به آن صفای درونی و خلوص قلبی است. در این پژوهش علاوه بر بیان ارتباط «خشیت» با «تسبیح»، اشاره ای کوتاه به مترادفات «خشیت» خواهد شد، تا تدبر در آیات قرآن را بر ما جدی تر سازد که هر واژه ای در کلام حق از نظر بلاغی جایگاه ویژه ای دارد و هیچ تکراری از این جهت دیده نمی شود؛ بلکه هر واژه ای به مقتضای کاربرد دارای معنا و مفهومی ویژه است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 51
اخلاق و عرفان اسلامى (4)
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
گذشت که در نهاد انسان، نوعى میل فطرى، به سوى کمال مطلق و تقرب‏ به ذات مقدس الهى، وجود دارد که مى‏ توانیم آن را تمایل فطرى به‏ عرفان یا "حس مذهبى" بنامیم و هدف انبیا و پیشوایان دینى این‏ بوده ‏است که مقدمات وصول به این مقصد را براى انسان فراهم کرده و او را هرچه بیشتر، به این هدف، نزدیک کنند. اینک ادامه این مجموعه از سخنرانى ‏ها را پى مى‏ گیریم.
تحلیل و معناشناسی تزکیه و تهذیب در آیات قرآن با تاکید بر تفسیر المیزان
نویسنده:
مریم قهرمانیان، علی حسینی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
واژه تزکیه با مشتقات آن 25 بار در قرآن باز آمده است. تزکیه و تهذیب نفس به جهت نقش اساسی آن در رستگاری انسان، از نظر قرآن دارای ارزش و اهمیت ویژه ای است؛ زیرا بدون تزکیه و پالایش نفس از انحرافات: اعتقادی، اخلاقی و رفتاری، دستیابی به سعادت ناممکن است. این مقاله به بررسی اهداف و مقاصد سه مسلک اخلاقی: فلاسفه، انبیا و اخلاق توحیدی قرآن می پردازد. علامه طباطبایی با ارائه دلایل قرآنی معتقد به مسلک سوم و هم معنایی تزکیه نفس و اخلاق قرآنی است. هدف از ترک رذایل و کسب فضایل اخلاقی، در مسلک فلاسفه «اغراض و مقاصد دنیوی» و در مسلک انبیا «دستیابی به ثواب اخروی» است اما در مسلک اخلاق قرآنی «قرب و رسیدن به وجه الله» است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 24
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در جلسات قبل، مباحثى درباره «تزكيه در اسلام» يا «تزكيه نفس»، مفهوم «تزكيه»، اهميت آن و راه هاى كلى رسيدن به آن مطرح شد، اينك ادامه اين مجموعه را از سخنرانى هاى استاد پى مى گيريم. موضوعات مورد بحث این مقاله عبارتند از: مفهوم تزكيه نفس، حركت صعودى روحانى و نزولى جسمانى، مقام «قرب»، عبادت، غفلت، ذکر، تفکر، وظايف انسان در قبال خود و ديگران.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
بحث این مقاله پیرامون محور سیر و سلوک در اسلام است. با توجه به مطالبى که قبلا بیان شد، دانستیم که حقیقت‏ سیر و سلوک الى الله، چیزى جز بندگى کردن نیست و مراحل مختلفى که براى سیر و سلوک تصور مى‏ شود و یا بزرگان گفته‏ اند، چیزى بیش از معرفى مقاطعى از درجات بندگى نیست. بندگى از این‏جا شروع مى ‏شود که انسان تصمیم مى‏ گیرد از خداى متعال اطاعت کند و اراده خود را در اراده خداوند فانى نماید و استقلال اراده را از خویش بگیرد. در اینجا آخرین قسمت از این مجموعه از سخنرانى ‏ها را ارائه شده است.
آثار تربيتى گريستن بر تكامل معنوى انسان از ديدگاه آيات و روايات
نویسنده:
محمدتقى حسينى، محمدرضا موسوى نسب
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
موضوع گريستن، از جمله موضوعاتى است كه از ابعاد مختلف از جمله ابعاد روان شناختى، تربيتى، دينى، اخلاقى و عرفانى مورد بررسى قرار گرفته است. اين مقاله به بررسى آثار تربيتى گريستن بر تكامل معنوى انسان مى پردازد كه با روش تحليلى و توصيفى و به منظور تبيين ارتباط ميان گريستن، با تربيت اخلاقى و تكامل معنوى انسان، تدوين يافته است. گريه، نوعى واكنش به احساسات و هيجان هاى درونى انسان است كه مى تواند بر ابعاد روانى، تربيتى، معنوى و اخلاقى انسان تأثير بگذارد. ابتدايى ترين تأثير گريه، به ويژه گريه در امور معنوى، ايجاد آرامش است كه انسان بعد از گريه كردن، در اثر تخليه شدن فشارهاى درونى، احساس خوشايند و يك سبكى و آرامش برايش پديد مى آيد. همچنين گريه موجب نشاط و اميد در انسان شده و انگيزه فرد را تقويت مى نمايد و سلاحى در مبارزه با شيطان درونى انسان مى شود. از سوى ديگر، گريه سبب پاك شدن گناهان انسان و نزول رحمت خداوند شده، انسان را در دفع برخى رذائل اخلاقى و نيز كسب برخى فضيلت ها، كمك مى نمايد و سرانجام انسان را در رسيدن به قرب الهى يارى مى كند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 41
  • تعداد رکورد ها : 158