جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 257
جایگاه اعیان ثابته در هستی‌شناسی ابن‌عربی با تکیه بر آراء قیصری
نویسنده:
علیرضا سمنانی، عبدالرضا مظاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اعیان ثابته از مهمترین اصطلاحات عرفانی ابن‌عربی است. هرچند که مفاهیم دیگری قریب به این اصلاح در سنت فکری اسلامی وجود داشته است لیکن ابن‌عربی خود مبدع این اصطلاح است. شارحان و صوفیان متاثر و به تبعیت از وی آن را بکار بسته‌اند و از آن در مسائل متعدد در تبیین هستی شناسی عرفانی، بهره برده‌اند. داود قیصری را میتوان مهمترین شارح محی‌الدین خواند که با دقت فکری کم نظیری به شرح و تبیین آراء وی پرداخته است. بنابراین این مقاله با تکیه به شرح قیصری استوار گشته است. در اندیشه ابن‌عربی اعیان ثابته از لوازم اسماء و صفات الهی و علم ثبوتی حق تعالی است. نقش واسطه‌ای اعیان ثابته در پدیداری عالم کارکردی ویژه به آن می‌بخشد که بدون پرداختن به آن، فهم عرفان نظری ممکن نیست. لذا از جایگاه مهم هستی‌شناختی در نظام عرفانی برخوردار است. این مقاله جایگاه هستی‌شناختی اعیان ثابته در نظام وحدت وجودی که اساس آن بر تجلی الهی استوار است را تبیین می‌کند و به لوازم وجودشناختی نظریه اعیان ثابته می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 114 تا 127
ویژگی‌های سبکی شعر عارفانه شمس مغربی (عارف قرن هشتم)
نویسنده:
اسماعیل آذر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
شمس مغربی شاعر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، شاعری است صوفی مسلک با کشش و تمایل به ساحت عرفان اسلامی. سبک او در ژرف ساخت متاثر از سنائی غزنوی و عطار است. او تحت تاثیر مکاتبی چون پانته ایسم، بودائیسم، مسیحیت و وحدت وجود قرار گرفته و از شخصیت‌هایی مانند ابن عربی بهره برده است. همین تاثیرها یکی از عمده‌ترین ویژگی‌های سبکی او را رقم می‌زند. غزل‌های عارفانه شمس مغربی از نظر نقد ساختاری یک دست و یک پارچه است. میان بیت‌های غزل، مفهومی فراگیر وجود دارد به گونه‌ای که ارتباط و همبستگی‌های معنادار در غزل‌های عارفانه او مشهود است. زبان مغربی در پاره‌ای از قافیه‌ها متکلف و در سطح غزل آمیختگی فراوان با واژه‌های عربی و گاه ترکیب‌های نامأنوس دارد. از نظر فکری مغربی متمایل به عرفان ابن عربی و از نظر هنر شاعری می‌توان او را میان سنائی و عطار دانست. ویژگی‌های دیگر سبکی او کاربرد واژه‌هائی است که مبین ذوق صوفیگری و عارفانۀ شاعر است مانند: تجلی، آینه، خورشید، فنا و... از دیگر ویژگی‌های سبکی او، عبور از تصوف زاهدانه به سوی عرفان عاشقانه است.
صفحات :
از صفحه 100 تا 122
مراتب توحید الهی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت
نویسنده:
خلیل موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
هدایة الامة الى معارف الائمة المجلد 2
نویسنده:
محمدجواد خراسانی
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
قم: مؤسسة البعثة,
چکیده :
«هداية الامة الى معارف الائمة»، كتابى است به زبان عربى تاليف ابو جعفر خراسانى‏ در اثبات توحيد و معاد از طريق استدلال ‏هاى عقلى به كار رفته در روايات. مولف انگيزه خود از نگارش اين اثر را پيراستن معارف وحيانى از شوائب فلسفه و عرفان- البته عرفان مصطلح- معرفى مى‏ كند و بر آن است كه عقايد حقه شيعه را تنها با استفاده از براهين عقلى به كار رفته، در آيات قرآن كريم و روايات معصومين (ع) به اثبات رساند. اين كتاب كه به صورت نظم و شرح به نگارش درآمده و به شرح ديدگاه شيعه اماميه در رابطه با توحيد مى ‏پردازد. مولف مطالب مطرح شده در اين كتاب را نخست در كتابى به نام معارف الشيعة به تفصيل بازگو كرده و در آن فرمايشات ائمه عليهم السلام و نظريات ايشان را درباره توحيد و معارف الهى بيان كرده بود؛ اما پس از آن به فكر تلخيص اين كتاب افتاده و ترجيح داد كه اين گزيده به نظم درآيد تا حفظ و ضبط آن تسهيل گردد. وى منظومه خود را معارف الائمة ناميد و سپس به شرح آن پرداخت و نام هداية الامة الى معارف الائمة را بر آن نهاد. خراسانى در اين كتاب چكيده معارف اهل بيت در باب توحيد را ضمن پنج مقصد به شرح ذيل بيان نموده است: مقصد اول: اثبات وجود الله تعالى‏ مقصددوم: ذات بارى تعالى‏ مقصد سوم: صفات ثبوتى و سلبى خداوند مقصد چهارم: افعال خداوند مقصد پنجم: اسماء حسنى و صفات خداوند
ارزیابی و مقایسه نقادانه دیدگاه طباطبایی، مطهری و جوادی آملی در باب وحدت وجود و لوازم الهیاتی آن
نویسنده:
مرضیه رضایی، حمیدرضا آیت الهی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از مباحث مهم در فلسفة دین، موضوع وحدت عالم و نسبتش با واحد‌بودن خداوند است. این برداشت‌های متفاوت از وحدت عالم تحت بحث وحدت وجود چالش‌برانگیز شده است. در این مقاله تلاش می‌کنیم دیدگاه فیلسوفان مسلمان وابسته به مکتب حکمت متعالیه را با این بحث روشن سازیم و استدلال‌های آن‌ها را ارزیابی کنیم و برتری دیدگاه برخی بر برخی دیگر را نشان دهیم. برای این کار دیدگاه سه تن از شارحان حکمت صدرا را که آرای متضادی دارند برگزیده‌ایم و تجزیه و تحلیل کرده‌ایم. علامه طباطبایی که گاه به وحدت تشکیکی و گاه شخصی متمایل است، گاهی نیز حکم به همسانی دو تعبیر می‏دهد درنهایت با براهین قاطع وحدت شخصی را می‏پذیرد اما توان پاسخگویی شبهات را ندارد. مطهری با وحدت وجود، نفی کثرات و معدوم دانستن ممکنات مخالف است. و درنهایت علامه جوادی آملی با اثبات «وجود مطلق» و قرار دادن «وجود» و «نمود» در برابر «عدم» ایراداتی را که مانع اکمال فلسفه بر مبنای وحدت وجود بود، از میان برداشتند لذا راه برای تغییر و ارتقای بسیاری از مباحث همچون قاعدة بسیط‌الحقیقه باز شد. در این نوشتار در صددیم مقایسة نقادانه‌ای از دیدگاه این سه متفکر داشته باشیم.
صفحات :
از صفحه 91 تا 109
تاریخ فلسفه و تصوف
نویسنده:
علی نمازی شاهرودی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: نبا ,
چکیده :
با وجود راه و روش انبیاء در رسیدن به هدف بعثت پیامبران که هدایت انسان می باشد بشر با تکیه بر خود مسیرهائی را ارائه داده است که قطعاً نمی تواند و تنوانسته است راه حق و حقیقت باشد و در خیلی از موارد دستورالعمل ها با دستورات و شرایع الهی منافات دارد و اگر انسان بدنبال تکامل و هدایت و سعادت است باید سر به آستان الهی سپرده و مطیع فرامین آن باشد. تاریخ فلسفه و تصوف یا مناظره دکتر با سیاح پیاده از آثار ارزشمند شیخ علی نمازی شاهرودی است که با استناد به کلام اهل بیت عصمت و طهارت و در قالب بحث و گفتگو، نادرستی فلسفه و تصوف را نمودار ساخته است. وی در ضمن این مباحث، به تاویل های فلاسفه و عرفا بر الفاظ قرآن و احادیث پاسخ گفته است. شریعت و طریقت، حقیقت وحدت وجود، کاوش روش شریعت ها در هدایت بشر، معرفت فطری خداوند، رد فلاسفه و صوفیه و ضرورت رجوع به کتاب و سنت در تمام معارف دینی مطالب مورد توجه در کتاب پیش رو هستند. این کتاب در قالب مناظره‌ای داستانی درباره نکته‌های ناگفته تاریخ فلسفه و تصوف نوشته است. در این اثر مباحثی درباره شریعت و طریقت، حقیقت وحدت وجود، شیوه شریعت در راهنمایی برای رسیدن به مطلوب، فطری بودن معرفت خدا،‌ جواب رد به فلاسفه و صوفیان و ضرورت بازگشت به کتاب و سنت مطرح می‌شوند. صوفیه و عرفان، فلسفه، وحدت وجود، مکاشفات، تاثیر فلسفه یونان در اینگونه تفکرات بشری، معرفت فطری خدا، ضرورت رجوع به کتاب و سنت در اصول و فروع دین و ... موضوعاتی است که کتاب به آنها پرداخته و مورد نقد و بررسی قرار داده است.
ملاصدرا و حکمت متعالیه جلد 1
نویسنده:
همایش جهانی حكیم ملاصدرا
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: بنياد حكمت اسلامي صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این فلسفه که موسوم است به “ حکمت متعالیه “ به وسیله صدرالمتألهین شیرازی مشهور به ملا صدرا را در قرن یازدهم هجری تأسیس شد و از آن به بعد محور تمام تعلیمات فلسفی در ایران تحقیقاتی بود که این دانشمند در مسائل مهم فلسفی به عمل آورده است . تحقیقات صدرالمتألهین بیشتر در فلسفه اولی و حکمت الهی است . ملاصدرا آنچه در این زمینه از قدمای یونان و بالاخص افلاطون و ارسطو رسیده بود و آنچه حکمای بزرگ اسلامی از قبیل فارابی و بوعلی و شیخ اشراق و غیر هم توضیح داده بودند یا از خود افزوده بودند و آنچه عرفای بزرگ با هدایت ذوق و قوت عرفان یافته بودند به خوبی هضم کرد و از نو اساس جدیدی را پی ریزی کرد و آن را بر اصول و قواعدی محکم و خلل ناپذیر استوار کرد و از جنبه استدلال و برهان ، مسائل فلسفه را به صورت قواعد ریاضی درآورد که هر یک از دیگری استخراج و استنباط می شود و به این وسیله فلسفه را از پراکندگی طرق استدلال بیرون آورد . از زمان ارسطو که برخلاف نظریات استادش افلاطون قیام کرد پیوسته دو مکتب و دو مشرب فلسفی به موازات یکدیگر سیر می کرد که افلاطون و ارسطو هر یک نماینده یکی از این دو مشرب فلسفی بودند و در هر یک از دوره ها هر یک از این دو مشرب فلسفی پیروانی داشتند . در میان مسلمین نیز این دو مشرب به نام “ مشرب اشراق “ و “ مشرب مشاء “ معروف بود و دو هزار سال مشاجرات فلسفی بین این دو دسته ، چه در یونان و چه در اسکندریه و چه در میان مسلمین و چه در اروپای قرون وسطی ، ادامه داشت ولی صدرالمتألهین با اساس جدیدی که از نو پی ریزی کرد به این مشاجرات دو هزار ساله خاتمه داد به طوری که بعد از او دیگر مکتب اشراق و مکتب مشاء در مقابل یکدیگر معنا ندارد و هر کس که بعد از وی آمده و به فلسفه وی آشنایی پیدا کرده مشاجرات دو هزار ساله اشراقی و مشائی را خاتمه یافته دیده است . فلسفه صدرالمتألهین علاوه بر آنکه از جنبه هایی بدیع و بی سابقه است ، کتاب حاضر شامل متن مجموعه مقالاتی است که در 'همایش جهانی بزرگداشت حکیم صدرالدین محمد شیرازی (ملاصدرا) 'فراهم آمده است .این مجموعه مقالات در دو جلد (جلد اول شامل ۳۰مقاله و جلد دوم مشتمل بر ۳۴مقاله) تدوین شده است . همایش مذکور در پنج روز, از اول خرداد ماه ۱۳۷۸طی جلسات عمومی و حدود هشتاد جلسه چهار ساعته با حضور بیش از هزار شرکت کننده در تهران برگزار گردید .یکی از مهم‌ترین اهداف برگزاری همایش ;نزدیک شدن و ارتباط دو سویه فلسفه ایرانی ـ اسلامی با فلسفه و اندیشه‌های غربی, همچنین آشنایی اندیشمندان با حکمت متعالیه ملاصدرا بوده است .عناوین چند مقاله از کتاب عبارت‌اند از : 'مثل افلاطونی از نظر صدرالمتالهین/ زهرا مصطفوی' ;'تحلیل انتقادی مسئله اصالت وجود/ سید یحیی یثربی' ;'نمونه سیستم فلسفی در فلسفه اسلامی/ الب ارسلان آچیک گنج' ;'تصوف و فلسفه از نظر ملاصدرا/ کارو.ارنست' ;'گفتمان فلسفی نوصدرائی/ علی‌اکبر رشاد' ;'ملاصدرا از منظر شهید مصطفی خمینی/ محمد اسماعیل‌زاده', 'مبانی فلسفی صدرالمتالهین/ فرج رامین 'و 'نور, هستی و معرفت بیان تازه‌ای از حکمت متعالیه/ دیوید گراندی .
ملاصدرا و مطالعات تطبیقی جلد 3
نویسنده:
همایش جهانی حكیم ملاصدرا
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: بنياد حكمت اسلامي صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرا و مطالعات تطبیقی (جلد سوم) این کتاب در برگیرنده مقالات منتخب از همایش جهانی حکیم ملاصدرا در موضوع ملاصدرا و مطالعات تطبیقی است. مقالات این کتاب ذیل دو مقوله: وجود، زمان و حرکت تدوین یافته است. برخی از عناوین مقالات و نویسندگان آن عبارتند از: ـ نظر ملاصدرا درباره مسئله خلقت و نقش فیلسوفان یونانی: هانس ژ. دایبر ـ نظریه وحدت وجود و برهانی بودن آن از دیدگاه ابن‌عربی و ملاصدرا: قاسم کاکایی ـ بنیادهای عینی و ذهنی نگرش اصالت ماهوی: عباس جوارشکیان ـ ‌مسئله زمان از نظر ملاصدرا و قیصری: علی‌اصغر مصلح ـ مقدمات مقایسه روش وجودشناسی ملاصدرا و هایدگر: محمود نوالی ـ ‌زمان بُعد چهارم: علی اندیشه ـ تبدیل جوهر در فلسفه ملاصدرا و وایتهد: ارنست ولف ـ گیزو ـ ‌فلسفه اسلامی و فلسفه چینی کنفوسیوس: لی‌ژن ژانگ ـ بررسی و مقایسه آراء ملاصدرا و کانت در باب توان عقل در حل مسائل مابعدالطبیعی: ناصر عرب مومنی ـ خدامحوری ملاصدرا و حرکت جوهری، نقدی برجهانشناسیهای غربی: جان. اف.کوین بیشتر مقالات این کتاب به زبان اصلی انگلیسی و عربی (در بخش زبان عربی ۸ مقاله آمده است) نگارش یافته جز مقالاتی که از سوی اساتید داخلی در همایش به زبان فارسی ارایه شده که توسط مترجمان به زبان انگلیسی ترجمه شده است. کتاب ملاصدرا و مطالعات تطبیقی در ۵۰۴ صفحه همراه با شرح مختصری از زندگی نویسندگان مقالات از سوی بنیاد حکمت اسلامی صدرا به چاپ رسیده است.
مجموعه آثارحکیم جلوه
نویسنده:
ابوالحسن‌ بن‌محمد
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
حکمت,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این کتاب، جلد نخست از مجموعه آثار «میرزا ابوالحسن طباطبایی» معروف به «حکیم جلوه» است. او از حکمای برجسته قرن سیزدهم هجری قمری و نخستین کسی است که باب گفتگوی انتقادی در اندیشه و آرای «ملاصدرا» را گشود. «حکیم جلوه» به خود جرات داد تا بعضی از این اندیشه ها و آرا را زیر سوال ببرد. جلد اول از آثار این متفکر بزرگ قرن سیزدهم، با شرحی درباره زندگی، اندیشه ها و آثار آو آغاز می شود. سپس «حواشی اسفار»، و به دنبال آن حواشی «شفا» نوشته «حکیم جلوه» می آید. این حواشی سراسر مباحث «اسفار» را در بر می گیرد و اکثر آنها نقل قول از کتاب های دیگر برای روشن شدن متن «اسفار» است. پس از حواشی «اسفار»، حواشی «شفا» قرار دارد. این حواشی نیز برای توضیح متن و روشن شدن عبارات «شفا» نوشته شده است و حتی الامکان تفسیر کلام «ابن سینا» به کلام خود اوست. در ادامه، حواشی«حکیم جلوه» بر «مبدا و معاد» اثر «ملاصدرا» و «اشارات و تنبیهات» نوشته «ابن سینا» می آید
رحیق مختوم  بخش پنجم جلد 2
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: اسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه( بخش پنجم جلددوم) جلد دوم این بخش به شرح مرحله پنجم و بخشی از مرحله ششم جلد دوم اسفار می‌پردازد. در این مجلد، در آغاز وحدت و کثرت و فصول آن را به تفصیل شرح می‌دهد. در مقدمه به تقسیم سه‌گانه مباحث فلسفی اشاره می‌کند و پس از آن نه فصل این مرحله را تبیین می‌کند. عناوین این فصول عبارتند از: ۱ ـ واحد و کثیر و مفهوم و اقسام آن ۲ ـ هوهویت و اقسام سه‌گانه حمل ۳ ـ استحاله اتحاد دو وجود مستقل ۴ ـ برخی احکام وحدت و کثرت ۵ ـ تقابل و تعریف و اقسام آن ۶ ـ اصناف و احکام تقابل ۷ ـ تقابل واحد و کثیر.
  • تعداد رکورد ها : 257