جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 468
نقد نظریهء تحویل قضایا به موجبهء کلیه بتّاته در منطق اشراقی
نویسنده:
عسكری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شیخ اشراق با بیان تحویل همه قضایای شرطی، همه حملیهای سالبه و همه حملی های جزئیه به كلیه و همه موجهات غیر ضروری به موجبه كلیه ضروریه مدعی منطق اشراقی در حوزه منطق صورت است. او با روش افتراض، تمام ضروب جزئیه را به كلیه و با روش عدول، تمام سالبه ها را به موجبه معدوله و با روش اشراب موجهات در محمول تمام موجهات را به ضروریه بر گرداند. طبق این روش هر شكلی تنها یك ضرب بیشتر نخواهد داشت. شیخ اشراق در روش اشراقی خود سایر اشكال را به شكل اول تحویل نبرد و نیز قیاس های استثنایی را به اقترانی حملی برنگرداند، ولی با این روش به ضمیمه عكس یا عكس نقیض می توان سایر اشكال را به شكل اول و نیز قیاس های استثنایی را به شكل اول برگرداند و در این مقاله این دو مهم به انجام رسید. بر این اساس با اعمال روش اشراقی و تحویل همه قضایا به موجبه كلیه ضروریه (بتاته) و تحویل همه قیاس هاس استثنایی به اقترانی و همه اقترانی به شكل اول و همه ضروب شكل اول به ضرب اول شكل اول، تمام استدلال ها منحصرا به ضرب اول شكل اول بر می گردد. تنها مشكل در روش اشراقی تحویل سالبه به انتفای موضوع در كلیه ها به معدوله است كه البته این اشكال مانع از اعمال این روش در استدلال ها در علوم نمی شود؛ زیرا سالبه های علوم معمولا ناظر به امور موجودند. بنابراین می توان روش اشراقی را در خصوص سالبه های به انتفای محمول جاری دانست.
صفحات :
از صفحه 65 تا 94
امتناع برهان صدیقین بدون پیش فرض فلسفی در منطق جدید
نویسنده:
اسدالله فلاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
آخرین و کوتاه ترین تقریر از «برهان صدیقین» از علامه طباطبایی است که استاد جوادی آملی درباره آن ادعا کرده اند که هیچ پیش فرض فلسفی ندارد و از این رو، می تواند به عنوان اولین مسأله فلسفی مطرح شود. این ادعا بحث هایی را پدید آورده و مورد تأیید و انکار برخی از معاصران قرار گرفته است. در مقالات متعددی که در این زمینه به نگارش درآمده است، این ادعا به صورت موردی بررسی و نقد شده است. در این مقاله، ادعای استاد جوادی آملی را به صورت کلی و بدون توجه به برهان علامه طباطبایی بررسی می کنیم و می خواهیم ببینیم که آیا اثبات وجود خدا بدون کمک پیش فرض فلسفی اصولا ممکن است یا خیر؟ در این مقاله، با صورت بندی «موجود بودن خدا» در منطق مرتبه دوم هنکین (که با ادات های وجهی ترکیب شده است) و با استناد به اثبات ناپذیری آن در این منطق، نشان داده ایم که اثبات این مفهوم بدون پیش فرض فلسفی امکان ندارد.
صفحات :
از صفحه 71 تا 96
اجوبة المسائل النصیریة: مشتمل بر بيست رسالة
نویسنده:
محمد بن محمد نصيرالدين طوسی؛ مصحح: عبدالله نوراني
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«اجوبة المسائل النصیریة»، مجموعه‌ ای است از مکاتبات خواجه نصیرالدین طوسی با علمای زمان خویش. بیشتر رساله های این مجموعه، به زبان عربی و اندکی از آنها به زبان فارسی است و موضوع آنها مسائل فلسفی (به معنای اعم) و منطقی و موعظه و... است.
استقراء و تجربه
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
برای تبيين جايگاه استقراء و تجربه به خصوص در معرفت‌شناسی پيشينيان، ناگزيريم به اجمال نگاهی به قضايای بديهی در منطق ارسطوئی بيندازيم. منطق ارسطويی شش دسته از قضايا را بديهی می شناسد: اوليات، مشاهدات، مجربات، حدسيات، متواترات و فطريات. اين قضايا در يك سطح بديهی نيستند؛ بلكه به اولی و ثانوی تقسيم می شوند. بديهی اولی آن است كه صرف تصور موضوع و محمول كافی است در اين‌كه عقل به ايجاب يا به سلب حكم كند. اما در بديهيات ثانويه، برای دادن حكم ايجابی يا سلبی علاوه بر، تصور موضوع و محمول به امور ديگری نيازمنديم كه بر حسب تفاوت آن امور، اقسام مختلف بديهيات ثانويه پديد می آيند. همه اقسام شش‌گانه در اين جهت مشتركند كه عقل در تصديق آن‌ها نيازی به جست‌وجوی حد وسط و تشكيل قياس ندارد. هرچند در بعضی از آن‌ها عملياتی مانند احساس و آزمون انجام می گيرد؛ و اگر به مدد قياسی محتاج باشند آن به صورت خفی انجام می گيرد. به علاوه ممكن است تصورات اين قضايا نظری و اكتسابی باشند. در این بحث پیرامون موضوعات اساسی معرفت شناسی: مجربات، محسوسات، غلبه بر مشکل محسوسات و حدود تجربه بحث خواهد شد.
گزاره ‏هاى کلى و وجودى در منطق ریاضى و کلاسیک - 2
نویسنده:
علیرضا قائمی نیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، پیرو مقال پیشین که در مورد گزاره های منطقی به دونتیجه اساسی: 1. همیشه کلی نبودن مفهوم کلی و 2. عدم وجود فرد برای موضوع گزاره کلی، دست یافت؛ سعی می شود با تاکید بر تحلیل مفهوم وجود در منطق و ریاضی و اشکالات وارد بر تعاریف مطرح شده، گزاره های وجودی تبیین شوند.
گزاره‏ هاى کلى و وجودى در منطق ریاضى و کلاسیک - 1
نویسنده:
علیرضا قائمی نیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در منطق كلاسيك، از گزاره‌ها و تقسيمات آن، به عنوان مقدمه‌ای بر مباحث حجت (تصديق معلوم موصل) بحث می شود و نخست، در يك تقسيم‌بندی، قضايا به حملی و شرطی، تقسيم شده و سپس قضايای حملی نيز، به محصورات چهارگانه (موجبه كليه، موجبه جزئيه، سالبه كليه و سالبه جزئيه) تقسيم می شوند. بنابراين، قضايای حملی و شرطی، در عرض يكديگر بوده و از نظر ماهيت، كاملا جدا هستند؛ يعنی در حقيقت، هر چهار نوع، حملی اند؛ اما نظر منطق رياضی، هماهنگ با منطق كلاسيك نيست و در نتيجه، مدافعين هر يك از دو منطق، دلايلی را براي اثبات نظر خود و رد نظر مقابل اقامه كرده‌اند كه ما، نظری اجمالی به اين مباحث خواهيم افكند.
تعریف با حد و مشکلات آن
نویسنده:
یحیی یثربی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله بر آن است تا تعریف با حد و مشکلات آن را مورد نقد و بررسی قرار دهد. مولف معتقد است تعریف با حد که در منطق و فلسفه از آن سخن به میان می آید مشکلی را حل نمی نماید. از میان فلاسفه اسلامی سهروردی تعریف با حد یعنی تعریف با جنس و فصل را ممکن ندانسته و در نتیجه روش مشائیان را در این باره نادرست می شمارد. او پیشنهاد می کند که در شناخت اشیاء باید از مجموعه ای از لوازم هر چیز که به آن اختصاص دارد بهره برد. نویسنده با نقل اعتراض های تعریف حدی نکات دیگری را نیز در کاستی های تعریف با حد مطرح می کند. سپس با تایید دیدگاه فارابی موضوع عبور از حد و لوازم آن را پیشنهاد می نماید.
صفحات :
از صفحه 21 تا 31
قطب الدین رازی و حل معمای مجهول مطلق
نویسنده:
محسن جاهد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معمای مجهول مطلق دارای دو صورت متمایز است. صورت نخست آن منشا یونانی دارد و نزد مسلمانان با تقریرهای تقویت شده مورد بحث قرار گرفته است. این صورت از معما اکتساب معرفت جدید از معلومات پیشین را ممتنع می داند. فخر رازی در انگار تصورت کسب شده،از همین صورت معما بهره می جوید. صورت دوم معما را اساساً دانشمندان مسلمان ارایه نموده اند و مساله تصدیق را به امتناع سوق می دهد. قطب رازی در شرح مطالع صورت دوم معما را با دو تقریر ارایه نموده و راه های مختلف را آزموده است. راه حل وی اساسا همان راه حل خونجی و ارموی است مبنی بر تمایز میان اعتبار حقیقیه و خارجیه. و راه حل دوم و سوم نیز به ترتیب از سمرقندی و طوسی است. این مطالعه میزان تاثیرپذیری قطب الدین رازی از اندیشه های پیشینیان و نیز تحول معمای مجهول مطلق را در قرون متاخر نشان می دهد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 46
مواضع ناسازگاری مباحث علوم طبیعی و آموزه های دینی از دیدگاه غزالی: سببیت و نفس
نویسنده:
علیرضا اژدر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از دیدگاه غزالی،مباحث علوم طبیعی در دو بحث عمده،با آموزه‌های دینی، ناسازگار است: 1.سببیت:لازمه‌ی پذیرش سببیت،اثر داشتن پدیده‌های طبیعی و رابطه‌ی علیت‌ بین آن‌ها است.غزالی این دیدگاه را ناسازگاز با عمومیت قدرت خداوند و معجزات‌ انبیاء می‌داند.وی حل مشکل را در پذیرش نظریه‌ی عادت اشاعره و نفی رابطه‌ی‌ علیت بین پدیده‌های طبیعی می‌داند. 2.نفس:مبحث نفس از مباحث مهم حکمت طبیعی است.غزالی از میان مباحث‌ نفس،بحث تجرد،سرمدیت و کیفیت بقاء نفس پس از مرگ را مورد توجه قرار داده است.وی دیدگاه فلاسفه را در این مورد،مخالف با معاد جمسانی می‌داند. در این نوشتار،نخست دیدگاه غزالی در مورد علم،عالمان و علوم فلاسفه مورد بررسی قرار گرفته،سپس به تشریح دیدگاه غزالی در مواضع ناسازگاری علوم طبیعی‌ با آموزه‌های دینی پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 129 تا 150
احکام قضایا
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
در روشی که در این مقاله برای احکام قضایا ارائه شده است، پس از آشنایی با احکام برآمده از مربع تباینات، رابطة عکس مستوی از طریق مثال و نمودار ون بررسی شده و سپس، رابطۀ نقض محمول با تکیه بر اصل بدیهی محال بودن اجتماع و ارتفاع دو نقیض و نمودار ون بررسی شده است. رابطۀ نقض محمول، رابطه‌ای بی‌نیاز از استدلال است؛ زیرا مبنای آن، اصل محال بودن اجتماع و ارتفاع نقیضان است. با داشتن یک قضیه و إعمال تناوبی دو رابطۀ عکس مستوی و نقض محمول بر آن، دیگر روابط میان قضایا اثبات می‌شود. محسنات این روش، سادگی در مقام آموزش، استقصای تمام روابط میان قضایا و احتراز از روش دوری است؛ به همین دلیل، این روش بر روش مرحوم مظفر که در کتاب «المنطق» برگزیده ‌است (کتابی که به عنوان متن درسی در بسیاری از حوزه‌های علمیه و دانشگاهها تدریس می‌شود)، ارجحیت دارد؛ زیرا روش مرحوم مظفر، روشی پیچیده، ناقص و نیز دوری است.
صفحات :
از صفحه 75 تا 93
  • تعداد رکورد ها : 468