جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب تعریف الانام فی التوسل بالنبی و زیارته علیه الصلاة و السلام توسط محمد بن محمد ابن حاج به رشته تحریر درآمده است. این کتاب مجموعه مقالاتی است که حول مساله ی توسل به پیامبر اکرم (ص) و اثبات مشروعیت و مقبولیت آن از دیدگاه شرع مقدس اسلام بوده، همچنین به مساله ی زیارت قبر آن حضرت(ص) و اثبات مشروعیت و محبوبیت آن از نگاه شرع، می پردازد. عمده مقالاتی که در این کتاب و در این خصوص آمده است بدین شرح می باشد: مقاله اول که عنوان کتاب هم از این مقاله اتخاذ شده است، نوشته محمد العبدری است، این مقاله به مساله ی زیارت قبور و خصوصا زیارت قبر پیامبر اکرم (ص) می پردازد و ضمن نقد ادله ی وهابیان در انکار مشروعیت این موضوع، به بحث جواز طلب شفاعت از پیامبر اکرم (ص) هم پرداخته و این مساله را نیز به تفصیل بیان می دارد. مقاله دیگر با عنوان «سهام الموحدین فی حناجر المارقین» اثر عبدالرحمن الفیحون است که با تکیه بر احادیث معتبر و اقوال علما و نیز آ یات قرآن به بیان ادله جواز توسل پرداخته است. مقالات دیگری نیر در همین موضوعات آمده است از جمله مقاله «سهام الجلالة فی افندة اهل الضلالة» نوشته عبدالصمد احمد الحیفی السنان و مقاله «فصل المقال فی حکم الصلاة بالنعال» نوشته عبدالله بن محمد الهاد ی بن عبدالقادر.

کتاب عمدة الكلام في اثبات التوسل و التبرك بخير الانام بقلم جمیل حلیم الحسینی به رشته تحریر در آمده است. او کتاب خود را در پاسخ به شبهات وهابیت در مورد توسل و تبرک نگاشته است کتاب او مشتمل بر دو بخش است بخش اول آن در بردارنده ی تعریف معنای عبادت ومنافات نداشتن آن با توسل است در این بخش نویسنده با استناد به ادله نقلی قرآنی و روایی به نقل تناقضات وهابیون پرداخته است در بخش دوم به مساله تبرک پرداخته است و با استناد به سیره و ادله قرآنی و روایی در صدد اثبات ان بر آمده است و تناقضات ابن تیمیه را روشن کرده است در تتمه با استناد به کتب صحاح و علمای اسلام و با ذکر سندها از آن کتاب ها به نقد ابن تیمیه و وهابیت پرداخته است.

کتاب التوسل رکن الإیمان و العبادة از محاضرات: آیة الله الشیخ محمد السند و بقلم: الشیخ حسن العالی به رشته تحریر در آمده است. در توسل مقصود اصلی و واقعی همان خداوند است و آنچه وسیله قرار میگیرد فقط برای نزدیکی به ذات خداوند است و کسی بر غیر این اعتقاد داشته باشد متروک و کافر است. کتاب حاضر که به نام «التوسل رکن الإیمان و العبادة»، از محاضرات آیةالله شیخ محمد سند و به قلم شیخ حسن العالی می باشد که به زبان عربی تدوین گردیده است. و به موضوعات و مسائل مربوط به توسل پرداخته است. این کتاب شامل مقدمه و سه فصل می باشد. مولف در ابتدای مقدمه به ضعف و ناتوانی انسان، پستی و بی ارزشی این دنیا و بزرگی پروردگار یکتا پرداخته است. در ادامه فصول زیر بیان می شود. فصل اول به وجوه استدلال بر مسئله توسل می‌پردازد. فصل دوم تحلیل مفاد و أبعاد الفاظ یا محمد و یا علی بیان می‌کند. فصل سوم به ملفات توسل اختصاص یافته است.

کتاب مصباح الزجاجه فی فواید صلاه الحاجه توسط الحافظ ابی الفضل عبدالله الصدیق الغماری به رشته تحریر در آمده است. درباره دعا و جواز توسل در اسلام ردهایی از طرف وهابیت بیان شده است. و آن را در ردیف شرک به خدا دانسته اند.نویسنده درا ین کتاب در صدد بیان جواز دعا ، توسل و فواید آن را در روایات وشواهد تاریخی می پردازد. این کتاب شامل مقدمه ، سه باب و یک خاتمه می باشد. باب اول در مورد حدیث و ذکر طرق مختلفه آن می پردازد. باب دوم در ذکر اعتراضات بر حدیث و جواب بر آن می باشد. و باب سوم در دلاله حدیث بر توسل بر پیامبر (صلی الله علیه وآله) می‌باشد. و در خاتمه می فرماید ابن تیمیه در نقل حدیث خطا کرده است؛ و تناقضات حرف ابن تیمیه را در مورد این بحث را مطرح می نماید. و همچنین بیان فواطم اربعه و توسل به صحابه و ابدال و دعاهایی که برای قضاء حاجات در روایات آمده است را بیان و بررسی می نماید. نویسنده پس از بررسی فواید دعا و توسل به پیامبر (صلی الله علیه وآله) به این نتیجه می رسد که توسل به نبی گرامی اسلام جائز است در جمیع حالات و دلیل آن هم عمل مردم مخصوصا اصحاب ایشان می باشند که بعد از رحلت ایشان به وی توسل می کردند؛ و کسی با آن مخالفت نکرده است الا ابن تیمیه وقلیلی از نجدیین در زمان معاصر ما و باعث ایجاد فرقه ها و اختلافات در بین مسلمین شده اند و این باعث ضعف شوکت مسلمین وانحلال آنان و تفرقه در امت واحده می شود.

کتاب فتاوي ابن تيمية في الميزان بقلم محمد بن احمد الیعقوبی به رشته تحریر در آمده است. او کتاب خود را در پاسخ به فتاوای ابن تیمیه نگاشته است که وهابیان در مساله ی زیارت و علی الخصوص زیارت خاتم الانبیاء، مطرح می کنند. کتاب او مشتمل بر مقدمه و هشت باب است که باب اول آن، حاوی صفات بارز فتاوای ابن تیمیه است که تشبه و تجسیم و اهانت بر مخالفین صفات بارز آن است. باب دوم آن در بردارنده ی کلام ابن تیمیه در مورد جهت داشتن خداوند و پاسخ آن می باشد. در باب سوم کلام بن تیمیه در رد عقاید و کلام و پاسخ به آن است در باب چهارم کلام ابن تیمیه در مورد اینکه قرآن حادث است وخداوند با ما با صوت معمولی صحبت می کند و پاسخ به آن می باشد. باب پنجم در مورد رد عصمت انبیاء توسط ابن تیمیه و پاسخ به آن است. باب ششم مشتمل برکلام ابن تیمیه در رد حرمت سفر و ممنوعیت توسل و پاسخ به آن است. و در باب هفتم به کلام این تیمیه در فنا و نابود شدن آتش و پاسخ به آن پرداخته است. در باب هشتم به کلام ابن تیمیه در سب صالحان و پاسخ به آن پرداخته است. در باب نهم به دیدگاه ابن تیمیه در مورد فلاسفه و پاسخ به آن پرداخته است و در نهایت باب دهم به بیان برخی از موارد خرق اجماع ابن تیمیه پرداخته است.

کتاب الوسیلة إلی فهم حقیقة التّوسّل بقلم محمّد سامر النّص به رشته تحریر درآمده است. یکی از موارد اختلافی بین وهابیّون و سائر مسلمین، مسئله توسل به اولیاء الهی یا به تعبیری، وسیله قرار دادن آنان نزد خداوند متعال است. وهابیّون با اقتدا کردن به رهبر فکری خود ابن‌ تیمیّه که شدیداً با موضوع و مبحث توسل و وسیله قرار دادن مخالف بوده است. لذا آنان به تبعیت از مقتدای خود، عمل توسل به اولیاء الهی را کفر، شرک و بدعت می دانند و با موضوع توسل و وسیله برخورد کرده و عاملین توسل را کافر و مشرک اطلاق مینمایند. مؤلف در اثر حاضر ابتداء به معرفی شأن و منزلت نبی مکرم اسلام (ص) پرداخته تا بعد از واضح شدن شخصیت حضرت به معرفی امّت ایشان پرداخته تا بتوان رضایت و غضب خداوند از رضایت و غضب ایشان را به سهولت درک نمود. بعد از آن مؤلف با اشاره به آیه 17 سوره انفال به دفع شبهه بی فایده بودن افعال وکردار انسان و مخصوصاً طلب شفاعت از دیگران، با بیان اینکه در فهم این آیات باید به این نکته توجه داشت که نسبت افعال به خداوند غیر از نسبت به مخلوقات است، پرداخته است. این کتاب حاوی مقدمه و بیست و سه مبحث می باشد. بعضی از مباحث عبارتند از: اولین بحث کتاب به تعریف و بیان فایده توسل پرداخته شده است و در آن با توجه به آیات و اخبار مفهوم توسل کاملا واضح گردیده و همجنین فرق بین توسل به خداوند وتوسل به خلق تذکر داده شده است . در بخش بعدی کتاب انواع توسل بر شمرده شده است .مولف در این بخش بیان داشته است در چهار مورد (زمان، مکان ،حال اضطرار و اعمال ) فریقین اتفاق نظر دارند ولی آنچه مورد اختلاف است توسل به اشخاص میباشد. در ادامه ادله مشروعیت توسل، از قرآن و سنت و به تبع آن از آثار بررسی ونمونه های آن توضیح داده شده است. در بخش بعدی مولف بیان داشته است از مباحث گذشته مشروعیت توسل به آسانی روشن میگردد و ما در این بخش عمومیت منافع دیگر نبی (ص) مانند رحمت و.. را برمیشماریم وی در این قسمت از نوشتار خود به آثار عمومی نبی مانند رحمت ، رفع عذاب ، تزکیه و.. را با توجه به آیات قرآن اشاره وتوضیح میدهد. آنجه درادامه کتاب آمده است ، بعد از توضیح کوتاهی پیرامون مفهوم (حبیب ) که از صفات ویژه نبی اکرم (ص) به بیان کلام علما وبزرگان پیرامون توسل پرداخته است. مؤلف بعد از بررسی مسئله وسیله برای فهم حقیقت توسل به این نتیجه رسیده است که وسیله قرار دادن از اعمال حسنه اسلامی محسوب می گردد که مستندات قرآنی و روایی نیز مؤید این مطلب می باشند. اما وهابیت با عقائدی متحجرانه، مبتدعانه آن را بدعت محسوب کرده و با وارد نمودن شبهاتی در موضوع توسل سعی بر انحراف و اضلال مسلمین معتقد دارند. لذا مؤلف به نقد و ردّ شبهات وهابیت در این موضوع پرداخته است.

کتاب تبرک الصحابة بآثار رسول الله (ص) و بیان فضله العظیم توسط شیخ محمد طاهر بن عبدالقادر بن محمود الکردی به رشته تحریر در آمده است. کشور عربستان سعودی با وجود تفکر وهابی کتابی درباره تبرک صحابه به آثار رسول الله (ص) نوشته و آنرا به چاپ رسانده اند. نویسنده، سال ها پیش این کتاب را صورت غیر رسمی و مخفیانه چاپ می نمود و هم اکنون انتشارات دارالمنهاج در جده این کتاب را منتشر کرده است و طبیعی است که این اقدام دلیل بر آن است که در اینجا نزاعی بین وهابیون افراطی با نخبگان متدین به وجود آورده است. نخبگانی که تاریخ خوانده اند و می دانند که سلف صالح، یعنی نسل صحابه و تابعین، نسبت به آنچه منسوب به پیامبر (ص) بوده حساسیت داشتند و به آنها تبرک می جستند. این اثر، رنگی و با تصاویر بسیار زیبایی از برخی از آثار منتسب به رسول الله (ص) چاپ شده است . این کتاب شامل مقدمه و شش فصل می باشد: در فصل اول تبرک به آثار صحابه مانند آب وضوی آن حضرت، لباس و دیگر اشیاء منتسب به آن حضرت است. فصول بعدی مربوط به تلاش سلف برای حراست از آثار منسوب به آن حضرت و اشیائی است که در شهرها و موزه‌ های مختلف نگه داری می ‌شود. بوسیدن دست آن حضرت توسط صحابه در روایات مختلف آمده که ضمن فصل خاصی گردآوری شده است. بخش پایانی شواهدی را از آنها برای توجه مسلمانان به آن حضرت و احترامی که برای شخصیت ایشان قائلند ارائه کرده است. نویسنده پس از بررسی به این نتیجه رسیده این مطالب توسط بزرگان و محدثان برجسته گفته شده و اگر در این مطالب تشکیک کنیم باید در مطالب دینی مان هم که توسط آنها نقل شده تشکیک کنیم.

کتاب «مَحْقُ التّقَوّل فی مسألة التوسّل» به معنای از بین‌برنده پندارها در موضوع توسل تأليف محمد زاهد کوثری، وکیل مشیخة عثمانیه، آخرین شیخ الاسلام امپراتوری عثمانی است که از نظر فقهی، حنفی-مذهب و از نظر کلامی، ماتریدی است. اين كتاب در سه فصل تنظیم شده و نویسنده ادله قرآنی، روایی و برداشت علمای اسلام از روایات توسل را بیان کرده و به تفصیل به بحث پرداخته است و نیم‌نگاهی نیز به نقدهای وهابیان به موضوع توسل دارد. نکته اساسی این کتاب این است که محمد زاهد کوثری به خوبی با انتقادات وهابیت به توسل آشناست و می‌داند که وهابیان توسل به دعا در زمان حیات را قبول دارند و توسل به ذات و مقام در حیات و ممات را منکرند. بر همین اساس در تک­تک روایات، با توجه به همین شبهه به نقد شبهات وهابیت پرداخته و ثابت کرده است که توسل به ذات، چه در زمان ممات و چه در زمان حیات، از ادله فهمیده می‌شود و توسل به دعا به ندرت در روایات یافت می‌شود. بنابراین دلایل وهابیان ناقص و دلایل مخالفان وهابیت کامل است. کتاب با مقدمه طولانی درباره بدعت و احکامش و معرفی مبسوط زندگانی و آثار علامه محمد زاهد کوثری شروع می‌شود. از صفحه 97 تا 162 کتاب محق التقول آمده است. رساله کوثری کوتاه است، اما با پاورقی‌های مفصل مصحح کتاب حجیم‌تر شده است. مباحث کتاب: فصل اول: ادله توسل فصل دوم: روایات جواز توسل فصل سوم: جواز استغاثه به ارواح اولیای الهی خاتمه