جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بی شک معماری مسجدالحرام و کعبه قبله مسلمین جهان، در عین سادگی از سبک های پیچیده معماری به شمار می رود. ساده از آن رو که ارتباطات فضایی روشنی دارد و پیچیده از آن رو که بر اساس آیات و روایات؛ محل، شخص معمار و چگونگی طراحی آن، به خواست خداوند بوده است. لذا انتظار می رود بیشترین تاثیر و "حضور قلب" را در زائران ایجاد نماید.دریافت اراده خداوند در چیستی و صورت کعبه، و بر آن اساس چگونگی ساخت و شکل آن توسط سازندگانش، از لابه لای آیات و احادیث معتبر، مبحثی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. در این مسیر شناخت حضوری بیش از حصولی، به عنوان بخش عمده ای از حقیقت وجودی انسان دریافت کننده آن مکان مقدس، مورد بررسی قرار می گیرد.در ادامه حقایق حضوری در صورت معماری کعبه، که در شکل برآمده از علم حصولی آن موثر بوده، در مقایسه با بناهای زمان مند و مکان مند دیگر بررسی می شود؛ تا شاید بتواند از این منظر به حضور موثر انواع شناخت و موانع آن، در مراتب درک معماری نیز توجه دهد. لذا، استفاده از حوزه های مختلف وجودشناسی، معرفت شناسی و علوم، با روش تحقیقی کیفی ضروری می نماید.اهداف مقاله: -1 بررسی ابعاد وجودی صورت (شکل) کعبه از لابه لای آیات قرآن-2 تاثیر شکل کعبه در چگونگی ساخت معمارانه و دریافت حضوری آنسوالات مقاله: -1شناخت حضوری و حصولی انسان، ارتباط آن با دریافت شکل و صورت معماری کعبه و موانع آن چگونه و چیست؟ -2حقایق شکل و صورت معماری کعبه چه تاثیری در شکل آن داشته و در مقایسه با سایر معماری ها چگونه است؟

در این مقاله تلاش شده است با رویکرد جامعه شناسی هنر نگاهی به عناصر شیعی در هنرهای متفاوت ایرانی اسلامی افکنده شود و تاریخ و نحوه ظهور آنها و نیز عوامل اجتماعی موثر بر این ظهور مطالعه شود. یافته های مقاله نشان می دهد به تناسب نوع حکومت های اسلامی، اعم از شیعی و غیر شیعی در دوره های گوناگون، شیوه نمایش عناصر شیعی در هنر تغییر کرده است. هنگامی که شیعیان دچار محدودیت بودند این عناصر کمتر بوده و هنگامی که خود حکومت را به دست گرفته اند، این عناصر افزایش داشته اند. مقاله با تکیه بر عناصر محتوایی هنر شیعی نشان می دهد که چگونه باورها و آموزه های مذهب شیعه در هنر آن، به خصوص معماری و کتیبه نگاری، متجلی شده است. در پایان پیشنهاد می شود برای شناخت هنر شیعی یا هنر ملهم از شیعه، هم هنرهای رسمی و هم هنرهای مردمی و عامه پسند شیعی بررسی شود.

امروزه زنان معمار با آنکه بخش کثیری از جامعه معماری ایران را تشکیل می دهند، اما در حوزه های پژوهشی، آموزشی، اجرایی و حرفه ای، اقتدار لازم را ندارند و سهم شایسته ای در عرصه های مدیریتی به دست نیاورده اند.مدیران و کارفرمایان به علل مختلف از جمله داشتن مسوولیت هاى خانوادگى بیشتر، قدرت بدنى کمتر و اعتقاد به ناتوانى در نظارت و سرپرستى، زنان را براى حضور در کارگاه ها و امور اجرایى نامناسب مى دانند و در شرایط یکسان، جنسیت مرد را براى این گونه امور ترجیح مى دهند که این مساله زنان را به سمت فعالیت های دفترى محدود می نمایند.در این نوشتار، ضمن مطالعاتی در باب وضعیت کنونی زنان معمار در ایران و جهان، موانع پیش روی آنان در شرایط گوناگون را شناسایی و با کشف این موانع، راهکارهای مناسبی بر حسب شرایط و امکانات بالقوه و بالفعل برای توسعه این فرایند انتخاب می شود.محدودیت ها و موانع ایجاد شده بر سر راه فعالیت های آنان جمع بندی و در سه بخش اصلی بررسی و درباره بحث می شود: 1. فردی، 2. سازمانی و 3. موانع اجتماعی.

معماری پدیده ای در ارتباط با انسان است و می بایست متناسب با وی محقق شود، از این رو پرداختن به موضوع انسان به عنوان معرفت پایه در این دانش، امری انکارناپذیر می نماید. در این خصوص فهم مراتب معماری در ارتباط با مراتب وجودی انسان اهمیت بسیار می یابد. از سویی، از آنجایی که تعریف از انسان و تلقیات از وی گاه بسیار متفاوت می نماید، تفاوت در درک از معماری نیز بسیار طبیعی خواهد بود. از این منظر مقاله حاضر به شناخت ماهیت انسان مبتنی بر آموزه های قرآن مجید و حکمت اسلامی به عنوان نظام معرفتی حاکم بر پژوهش می پردازد و رابطه حاصل این شناخت را در ارتباط با معماری در درجات مختلف مورد بازشناسی قرار می دهد که این امر به مرتبه بندی معماری متناسب با ساختار وجودشناسانه انسان می انجامد. در این مقاله، ساختار وجودی انسان در سه ساحت طبیعت، غریزه و فطرت و در سه مرتبه وجودی جسم، روح و نفس ترسیم می گردد و معماری در تناظر با این ساحات و مراتب، سطح بندی می شود تا به مراتبی نظیر بنا، سرپناه، محیط، فضا و مکان دست یابد.

سبقت ویرانگر معرفت شناسی برهستی شناسی که خود سبب ایجاد معظلات پیچیده وکاذبی درقرن اخیر شده است مارابرآن داشت تاهستی که تادیروز خویشاوندی ونزدیکی قریبی باانسان داشت واکنون به عنوان موجودی بیگانه با وی درآمده است،دراین پروژه،بصورتی پررنگ وآنچه درخور وشایسته آن است مطرح شود.چراکه آنچه سبب جاودانگی وماندگاری هرچیزی می شود وجه ؛هستی ؛آن است وبس وتنها ازاین طریق می توان خط بطلان برتمام ایسم های مختلفی کشید که دردوران اخیر سبب سردرگمی بشریت شده است.هدف این پروژه طراحی مرکزی به عنوان مرکز هستی شناسی می باشد تادر آن به هستی شناسی که لزوم حضور آن درقرن کاملا محسوس می باشد.به گونه ای شایسته وبایسته پرداخته شود.برای نیل به این هدف،ابتدادرمبحث مطالعات بانگاهی جدید به دومساله معرفت شناسی وهستی شناسی درمکتب حکیم عالی قدر صدرالمتالهین پرداخته شده است وسپس بانیم نگاهی به معمارانی که روح معنویت درآثار آنها تابانیده شده وبا استعانت ازپهنه مراتب وجود حکمت صدرایی،ازاین منظر،سخن رابه انجام رسانیده است.درنهایت با علم به مطالب نظری فرایندطراحی این پروژه ،خود به عنوان نمونه ومصداقی از آن،مورد بررسی قرارگرفته وسرانجام طرح معماری به عنوان صورت جزئی مثال ارائه شده است.

چکیده ندارد.

این رساله پژوهشی است درباره مدارس دوره تیموری استان خراسان با بررسی و معرفی پیشینه و سابقه تاریخی مراکز آموزشی ایران.وجود خط در دوره ماد حاکی از وجود مراکز آموزشی است که احتمالا" در آتشکده‌ها بوده است .در دوره هخامنشیان داریوش در شهر سائیس در کنار معبد نیت و در شهرهای آسیای صغیر بورسیپا، میلت وارخویی دانشکده‌هایی تاسیس کرد.از دوره اشکانیان آثار زیادی بدست نیامده است اما از آنجا که اشکانیان به هخامنشیان تاسی می‌کرده‌اند، احتمالا" مانند آنان مراکز آموزشی داشته‌اند و آثار ادبی باقی مانده از این دوره گویایی این مطلب می‌باشد.در دوره ساسانیان مراکزی منضم به آتشکده‌ها و نیز در نزدیکی قصرشاهی مدارسی به نام فرهنگستان وجود داشته، همچنین در دو شهر "رها" و "نصیبین" مدارسی تاسیس شده بود.پیشرفته‌ترین مرکز آموزشی این دوره دانشگاه معروف جندی‌شاپور است .ظهور دین مبین اسلام تحولی شگرف در زندگی بشر ایجاد کرد و کسب علم را بر همه واجب نمود، در این زمان مساجد به عنوان اولین کانونهای نیایش و آموزش ساخته شدند.بتدریج که جامعه مسلمین گسترش یافت ، مسایل جدیدی مطرح گردید در این هنگام مساجد پاسخگوی امور آموزشی بنودند، بنابراین مکانی را می‌طلبید که اختصاص به امر آموزش داشته باشد بدین گونه مدارس اولیه به وجود آمدند.در ایران از اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری در شهرهای آمل، نیشاپور و ری اولین مدارس به وجود آمدند همچنین در ناحیه شرق ایران به ویژه شهر نیشابور مدارس زیادی تاسیس گردید.در زمان حمله مغول بسیاری از آنها ویران شد، اما بعد از برقراری آرامش ، مدرسه‌سازی رونق گرفت و تا زمان تیموریان ادامه یافت .در زمان جانشینان تیمور به ویژه شاهرخ، مدارس زیادی در شهرهای هرات ، سمرقند، مشهد، خواف ، تربت جام و...تاسیس گردید.از جمله می‌توان از مدارس دودر، پریزاد، غیاثیه و...نام برد که درحال حاضر در استان خراسان پابرجا هستند.این بناها از جهت شیوه معماری و آریگان شبیه به هم می‌باشند.مدرسه غیاثیه دارای ویژگی خاص می‌باشد.نقشه این مدرسه دارای تقارن انعکاسی بوده و این تقارن در تزئینات خارجی ضلع ورودی مدرسه قابل مشاهده است .اکثر قسمتهای مدارس نامبرده دارای تزئینات بسیار زیبای گچبری، کاشیکاری معرق، تلفیق آجر و کاشی و کتیبه می‌باشد متن آنها آیات قرآن، اسماء مبارک و عبارت‌الملک لله می‌باشد.روح معنوی حاکم بر این مدارس به هنرمند اجازه تمثیل نگاری نداده است و بیشتر، نقوش هندسی و گل و بوته به کار رفته است .چشمگیرترین ویژگی این بناها کتیبه‌های آنها می‌باشد.مشخصات مدارس و کتیبه‌های آنها در جداولی تقسیم‌بندی گردیده و نتایج حاصل به صورت نمودارهایی ترسیم گردیده است .مطالعه این نمودارها اطلاعات جدیدی در مورد میزان استفاده از انواع خطوط، آیات ، محل به کار رفتن کتیبه‌ها، رنگ خط، رنگ و تزئینات زمینه، ارائه می‌دهد.این روش برای اولین بار در مطالعات باستان‌شناسی مورد استفاده قرار گرفته است .

این پایان‌نامه دارای مطالب زیر است : دیباچه- در کجا ایستاده‌ایم- مدرن و مدرنیته- معرفت شناسی- شناخت و معماری - هرمنوتیک در هنر- معماری و هنر- معماری.

اوج طلب این رساله هدف گیری به سوی معماری و آنچه اصیل است در آن و تمیزدادن متغیرها و ثابت هایش در نخستین گام ضروری بوده است. به این منظور شیوه های متفاوت نزدیکی به موضوع محک زده شد، و از این رهگذر مسیری خاص انتخاب گردید. سیرج به علت دارا بودن توپوگرافی خاص و کوهستانی بودن منطقه دارای آب و هوایی صاف و عاری از آلودگی است. جریانهای غالب هوا از سمت غرب و شرق می باشد و به علت واقع شدن منطقه درناحیه کوهستانی ، این بادها عاری از غبار مزاحم جهت انجام امور پژوهشی ستاره شناسی است و تقریبا 11 ماده از سال دارای شب های صاف و پرستاره برای نورسنجی می باشد. عمده دلیل وضوح دید و شفافیت آسمان دراین منطقه وجود ارتفاع در کنار کویر است. در ضمن خشک بودن هوای منطقه و اقلیم نسبتا سرد آن باعث تشدید این مسئله می شود. و درنتیجه کوههای بسیار پرتعداد و نسبتا مرتفع آن بعضا دارای تعداد تخت گاه نیز می باشند موقعیتی مناسب را برای آن مهیا می سازد. نزدیکی این منطقه به مرکز استان و وجود راه آسفالته مستقیم تا کرمان این امکان را فراهم می آورد که دسترسی مناسبی جهت حمل آلات و ادوات لازم به محل سایت باشد. در ضمن وجود نیروی کار در منطقه ، وجود ایستگاه مخابراتی فعال، عدم وجود مشکل آب و برق از دیگر مزایای منطقه می باشد.