جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2066
بررسی رابطه ی علی و معلولی و تحول مباحث آن در حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در حکمت متعالیه با تحلیل اصل علیت برمبنای اصالت و تشکیک وجود، این‌ نکته روشن می‌شود که علیت و معلولیت مربوط به وجود بوده و ذاتی آن‌ها است. معنای این تحلیل آن است که معلولیت و علیت عین ذات و هستی آن‌ها است و معلول، حقیقتی جز وابستگی و ربط نسبت به علت خود ندارد. این دیدگاه موجب‌ ایجاد تحول بنیادین در مباحث علیت نظیر ملاک نیازمندی معلول به علت، بقای‌ نیاز معلول به علت، بطلان دور و تسلسل، مسأله‌ی جعل، قاعده‌ی الواحد، ربط حادث به قدیم و فاعل بالتسخیر خواهد شد. وحدت شخصی وجود نیز از این‌ طریق قابل اثبات می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 78
انعکاس فلسفه فلوطین در حکمت صدرالمتألهین
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، نرجس رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
فلوطین از حکمای یونان باستان است و کتابش اثولوجیا تأثیرات فراوانی بر فلسفه اسلامی نهاده است. در بین حکمای مسلمان، صدرالمتألهین بیشترین استفاده را از آراء و نظریات او کرده است؛ به طوری که بسیاری از نظریات خاصِ حکمت متعالیه، ریشه در آرای فلوطین دارد. برخی از آرای فلوطین عبارتند از: اعتقاد به ذومراتب بودن هستی، قاعده بسیط الحقیقه کل الاشیاء، قاعده الواحد، اعتقاد به ذومراتب بودن نفس و حضور مراتب وجودی در نفس آدمی، اعتقاد به حضور تمام موجودات عالم ماده در عوالم برین و... . اما دو فلسفه فلوطینی و صدرایی دارای چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی است؟ نوشتار پیش رو درصدد است ضمن معرفی آراء و نظریات اساسی فلسفه فلوطین و صدرالمتألهین، موارد مشابهت و افتراقِ این دو فلسفه را نشان دهد. ازجمله نتایج این تطبیق و مقایسه، کشف و درک میزان تأثیرپذیری حکمت متعالیه از فلسفه فلوطین است.
صفحات :
از صفحه 143 تا 170
مواجهه فلسفی ملاصدرا با عرفان ابن‌‌عربی
نویسنده:
عبدالله صلواتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
بی‌تردید ملاصدرا از مکتب ابن‌عربی به طور گسترده‌ای تأثیر پذیرفته است؛ از این رو، برخی ملاصدرا را نه مؤسس یک نظام فکری که تابع ابن‌عربی دانسته‌اند. چگونه می‌توان با وجود استفاده گسترده ملاصدرا از ابن عربی، حکمت متعالیه او را فلسفه‌ای مستقل دانست؟ این پرسش پایه این جستار است. دستاورد این پژوهش نیز عبارت است از اینکه: مکتب فلسفی ملاصدرا در عین پذیرش اولیه اقوال عرفانی ابن‌عربی، وجوه تمایزی نیز نسبت به آن دارد؛ تمایزهایی در محورِ نگرش وجودی و تنوع روشی و تأکید بر برهان. همچنین، از آنجا که فلسفه ملاصدرا به مثابه شبکه معرفتی مشتمل بر نگرش، مسائل، روش و هدف است، در پی دگردیسیِ برخی جنبه‌های عرفان ابن عربی در فلسفه ملاصدرا، دیگر جنبه‌های فلسفه او نیز دست‌خوش تغییر شده است.
صفحات :
از صفحه 61 تا 84
آیا فرشتگان آگاهی بیشتر، از آفرینش و اسرار الهی دارند یا انسان‌ها و پیامبران؟‌ چون قرآن در جایی فرمود، رسولان از طریق فرشتگان وحی می‌شوند و در جای دیگر به آدم فرمود که فرشتگان را از اسماء الهی آگاه نساخت، توضیح و تبیین نمایید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
در اين بخش از بحث به نكات تفسيري برخي از آيات مربوط به سوال اشاره مي شود. تا هدف از خلقت فرشتگان و انسان‌ها و پيامبران روشن ‌گردد و به دنبال آن ميزان و وسعت آگاهي آنها از اسرار و آفرينش الهي مشخص شود. قرآن مجيد مي‌فرمايند: «ما به تو وحي فرستاديم همان بیشتر ...
«مهدویت» در اندیشۀ ابن‌عربی
نویسنده:
محمد مظفری، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
محور تحقیق حاضر تبیین دیدگاه ابن‌عربی در مسئله مهدویت است که با تکیه بر آثار او به ویژه فتوحات مکیه و مجموعه رسائل مورد واکاوی قرار گرفته است و در نتیجه به اثبات رسیده که ابن‌عربی آن گونه که برخی گمان برده‌اند، قائل به مهدویت نوعی نیست، بلکه نشانه‌هایی که او برای حضرت مهدی (عج) ذکر کرده، مطابق دیدگاه و آموزه‌های شیعی در مسئله مهدویت است. او مهدی (عج) را از عترت پیامبر (ص)، سلاله حضرت زهرا (س) و از تبار امام حسین (ع) و والد آن جناب را امام حسن عسکری (ع) فرزند امام‌نقی (ع) معرفی نموده که حتماً روزی ظهور خواهد کرد و جهان را پس از امتلاء از جور و ستم پر از عدل و داد می‌کند. وی آن حضرت را بقیةالله، معصوم، صاحب علم لدنی و عالم به غیب و احکام آن حضرت را عین احکام رسول خدا، دانسته و براین باور است که گوهر و حقیقت شریعت نزد حضرت مهدی (عج) است. هر چند در مورد خاتم‌الاولیاء بودن حضرت مهدی (عج) ظاهر سخنان ابن‌عربی متشتّت و متعارض به نظر می‌رسد، لیکن سخنان وی قابل جمع است و می‌توان از قرائنی که در کلمات او وجود دارد به این نتیجه رسید که او خاتم الاولیاء محمدی به طور مطلق را حضرت علی (ع) و مهدی (عج) می‌داند.
صفحات :
از صفحه 65 تا 82
بداء و نقد نظریه سلفیون معاصر
نویسنده:
محمد جواد سعدی، مسعود صلواتی زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بحث «بداء» یکی از مباحث کلامی و فلسفی است که خاستگاه آن قرآن و سنت است. علمای شیعه بیش از دیگر فرق اسلامی به آن پرداخته اند و با تعریفی روشن و روشی منطقی و با الهام از مستندات نقلی (قرآن و سنت) و ادله عقلی ابعاد گوناگون آن را تبیین نموده اند. به همین رو «بداء» را از مختصات شیعه امامیه بر شمرده اند. از دیرباز بحث «بداء» به دلیل تاثیر آن بر حوزه معارف دینی (علم الهی، تقدیرات، و اختیار انسان) و غامض بودن فهم آن محل چالش و ایجاد پرسش ها و شبهاتی از سوی مخالفین آن بوده است. در عصر حاضر، آقای ناصر قفاری در کتاب «اصول مذهب الشیعه عرض و نقد» شبهاتی را در مساله «بداء» ایجاد نموده است، و ما در این مقاله به روش گذشتگان نیک خود، و به دور از تعصبات غیر منطقی و در فضایی علمی و معقول به تییین «بداء» در مکتب تشیع پرداخته و پاسخی مناسب به شبهات و توهمات وی خواهیم داد و از اعتقادات حقه شیعه دفاع خواهیم کرد. در این تحقیق ما نیز، بر اساس ترتیب مطالب کتاب یاد شده، مهم ترین شبهات آن را در پنج محور برشمرده ایم: 1. عدم ذکر «بداء» در قرآن و سنت پیامبر (ص) 2. «بداء» مستلزم جهل در علم الهی 3. «بداء» تفکری اسلامی یا پدیده ای غیر اسلامی 4. ادعای علم غیب برای امامان (ع) 5. «بداء» در جانشینی امامان شیعه.
صفحات :
از صفحه 137 تا 160
قرائت های مختلف از متون دینی (در نظر جوادی آملی و مجتهد شبستری)
نویسنده:
حامدرضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قرائت پذیری دین همان اختلاف فهم مفسران از متون دینی است و متون دینی را می توان به صورت های مختلف فهم و تفسیر کرد.این مسئله در نتیجة برخی عوامل سیاسی و اجتماعی، تعارض افتادن مفاد کتاب مقدس با اکتشافات علمی و همچنین توجه به شیوه های فهم هرمنوتیکی در غرب به وجود آمد، که با ترجمه آثار ایشان وارد حوزة معرفتی اندیشمندان اسلامی و ایرانی شد. عدم قطعیت و عدم رسیدن به فهم نهایی از مهم ترین مدعیات این نحله است که در نتیجة اعتقاد به دخالت پیش فرض ها، پیش فهم ها، علایق و انتظارات مفسر و همچنین تأثیر علوم و معارف عصری بر فهم و تفسیر صورت می پذیرد. مجتهد شبستری و جوادی آملی از جمله اندیشمندان ایرانی هستند که در این زمینه نظریه پردازی کرده و به نتایج مختلفی دست یافته اند. مجتهد شبستری با اعتقاد به تأثیر پیش فرض ها، پیش فهم ها و همچنین علوم و معارف عصری معتقد است قرائت ها بصورت امری واقعی و حقیقی متعدد و متفاوتند و در تفسیر متون نمی توان به فهم نهایی نائل شد. اما جوادی آملی با رد این مدعا معتقد است مفسر می تواند از پیش فهم ها و پیش فرض های خود گذر کرده و به فهم نهایی دست پیدا کند. ایشان بر آن است که علوم و معارف عصری بر تفسیر تأثیر گذار نمی باشد گرچه مفسران گاهی به اقتضای نیاز های زمانه به تفسیر می پردازند. آن چه در این پژوهش مد نظر است بررسی و نقد آراء مجتهد شبستری و جوادی آملی در خصوص تأثیر یا عدم تأثیر پیش فرض ها، پیش فهم ها و همچنین علوم و معارف عصری بر فهم و تفسیر متون مقدس می باشد. تأثیر قرائت پذیر انگاری متون بر رویکرد دینی فرد دین دار نیز از جمله مسائلی است که در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد.
بررسی شرایط سه گانۀ تسلسل محال
نویسنده:
وحید خادم زاده، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
حکما با توسل به شرایط سه گانه «فعلیت اجزاء»، «اجتماع در وجود» و «ترتب حقیقی»، کوشیده اند تا وجود نامتناهی در مجموع هایی همانند سلسله اعداد، حوادث زمانی و نفوس مفارق را توجیه کنند و آنها را از گزند برهان های ابطال تسلسل مصون دارند. در این مقاله نشان داده می شود که توسل به شرایط مذکور برای خروج سلسله اعداد، حوادث زمانی، و نفوس مفارق از دایره نامتناهی بالفعل با موفقیت همراه نبوده است. تلازم عدد با کثرت در شرط اول، فقدان معنای مناسب برای اصطلاح «معیت» در شرط دوم، و لحاظ محدودیت های ذهن انسانی در توجیه شرط سوم سبب می گردد که کارآیی این شروط با چالشی جدی رو به رو گردد.
صفحات :
از صفحه 41 تا 59
بررسی نظریۀ علامه طباطبایی در باب سازگاری ضرورت علی و اختیار انسان
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، سعید مقدس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
در تبیین نسبت میان اختیار انسان با ضرورت علی فعل اختیاری، دو دیدگاه کلی وجود دارد: «سازگارگرایی» که به سازگاری این دو باور دارد و «ناسازگارگرایی» که اختیاری بودن فعل را با ضرورت علی آن ناسازگار می داند. علامه طباطبایی در مقام بسط یکی از نظریات سازگارگرایانه، با توسل به «امکان بالقیاس» فعل اختیاری در مقایسه با فاعل آن، می کوشد از سازگارگرایی دفاع کند. در این نظریه، فعل انسان نسبت به هریک از جزء العله ها، از جمله خود انسان، امکان بالقیاس دارد، اما نسبت به مجموع آن ها، که همان علت تامه است، دارای وجوب بالقیاس است و حقیقت اختیاری بودن فعل نیز چیزی جز همان امکان بالقیاس نسبت به فاعل نیست. به این ترتیب، «ضرورت فعل به نسبت علت تامه اش»، منافاتی با «امکان آن در قیاس با علت ناقصه اش» و در نتیجه، با اختیاری بودن آن ندارد. این نظریه سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاه علامه به بررسی نقدهای وارد بر آن خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 99 تا 123
مسأله رستگاری و نجات پیروان ادیان از دیدگاه جان هیک، علامه طباطبایی و استاد مطهری
نویسنده:
علی کربلایی پازوکی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله «‌نجات» و «رستگاری» پیروان ادیان، ‌تاریخی به قدمت تاریخ ادیان دارد و همواره بخشی از تبادلات فکری و فرهنگی ادیان و بعضا سبب اختلافات دینی و نزاع‌های مذهبی بوده است. هرچند ادیان عموما دعوی صدق انحصاری دارند، اما انحصارگرایی دینی نجات بخشی در مسیحیت از اهمیت و برجستگی خاصی برخوردار است. در برابر این نگرش انحصارگرایانه بعضی از فیلسوفان دین، نظریه کثرت‌گرایی دینی نجات‌بخشی را تقویت کرده‌اند. حقیقت نجات و رستگاری چیست؟ ‌نگرش‌های مختلف در این مورد کدام است؟ و اسلام کدام معیار را برای نجات و رستگاری بیان می‌کند؟ این نوشتار کوشش دارد با بررسی مقایسه‌ای و تحلیل انتقادی مسأله «نجات» از منظر انحصارگرایی نجات بخش مسیحی و «کثرت‌گرایی دینی نجات بخش جان هیک» به کاوش در موضوع «نجات» و «رستگاری» از دیدگاه اسلام بپردازد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 2066