جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 184
نقدتصویرگری سیمای اهل بیت در دیوان سید حمیری
نویسنده:
زهرا طهماسبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سید حمیری از جمله شاعران برجسته و تراز اول در ادبیات شیعه است که دارای اشعاری پر محتوا و ارزشمند است. زبان شعری سیّد یک زبان ساده، بی تکلّف و سهلممتنع است که از صورخیال برای انتقال معانی و پیام های خویش در حدّی محدود بهره برده ست. علّت اصلی کاربرد محدود صور خیال در شعر سید این است که شعر دینی ظرفیت کمتری برای به کارگیری آزاد صور خیال دارد. تشبیهات و استعارات شاعر در حکم ابزاری برای وصول به معانی مورد نظر و غالبا معمولی و خالی از ابتکار و هنر ویژه ی شاعری به کار گرفته شده اند. بیشترین حجم از صور خیال در شعر او مربوط به تصاویر کنایی است.سید، شاعر عقیده و آرمان است و سروده های خود را وقف فضائل اهل بیت و به خصوص امام علی (علیهم السلام) و دفاع از مبانی و بنیان های اعتقادی شیعه و هجو دشمنان اهل بیت (ع) نموده است.از دیگر مشخصات شعر سید، غلبه‌ی زبان و بیان کلامی و گزارش گونه بر آن است؛ شاعر همچون متکلم چیره دست احتجاج می‌نماید و به جای هنرنمایی در حوزه‌ی خیال، مناقب و جریانات زندگی اهل بیت را به شعر در می‌آورد. در زبان شعری او، آشنایی زدایی و ابتکار کم رنگ است، هرچند موسیقی دلنشین درونی و بیرونی اشعار او توجه خواننده را جلب می‌کند و تحسین او را بر می‌انگیزد.
مشخصات اثر
علت این که در زمان حضرت علی و امام حسن و حسین (ع) به موضوع عصمت و تبعیت امامان معصوم (ع) مثل زمان امام صادق (ع) پرداخته نشد، چه بوده است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
موضوع عصمت و تبعیت از امام معصوم (ع) را در دو بخش بررسی می کنیم: اوّل. بررسی موضوع عصمت در کلمات معصومان (ع) با بررسی و تحقیق در متون اسلامی در می یابیم که مسئله عصمت امامان معصوم (ع) و پیروی از آنان از همان ابتدای اسلام و زمان حضرت رسول (ص) مطرح بود بیشتر ...
مشخصات اثر
قيام الدولة الزيدية فى اليمن
نویسنده:
حسن خضیری احمد
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قاهره: مکتبة مدبولی,
چکیده :
«قيام الدولة الزيدية في اليمن» اثر حسن خضيرى احمد، كتابى است در موضوع برپايى دولت زيدى در يمن در سال هاى 280 - 298 ق/893 - 911 م. اين دولت در اوايل دوران اسلامى نقش مهمى در يمن ايفا كرده و بيش از هزار سال پايدار بوده است. كتاب به زبان عربى و در سال 1996م نوشته شده است. كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در چهار فصل و يك خاتمه تنظيم شده است. در فصل اول، به اوضاع سياسى در يمن پيش از برپايى دولت زيدى پرداخته شده است. نويسنده ابتدا گزارشى از واليان عباسى را عرضه كرده كه چگونه يكى پس از ديگرى به حكومت يمن دست يافتند و بر اثر بى‌ لياقتى و سوء مديريت آنان، يمن دستخوش پراكندگى و تفرقه شد. سپس از پيدايى حكومت‌ هاى محلى مستقل در يمن سخن گفته است. فصل دوم به مطالعه درباره دولت بنى‌ رسّى در صعده اختصاص يافته است. در فصل سوم، به موضع گيرى قدرت‌ هاى محلى يمن در برابر برپايى دولت زيديه اختصاص يافته است. نويسنده در اين فصل، از موضع خلافت عباسى در برابر دولت زيدى و مشكلات دربار خلافت كه مانع از ارسال نيروهاى كمكى براى مردم يمن شد، سخن گفته است. فصل چهارم، شامل مذهب زيدى در يمن و موضع مذاهب اسلامى در برابر آن است. در پايان به اين نكته اشاره شده است كه دورى يمن از مركز خلافت عباسى و گرايش يمنيان به تشيع در توجه علويان انقلابى به يمن تأثير داشت. نويسنده معتقد است برپايى دولت زيدى، رهبران قبايل را براى تأسيس دولت‌ هاى محلى در مناطق كوهستانى يمن به طمع انداخت. وى از آن ميان به آل يعفر بن عبدالرحمن حوالى اشاره كرده كه خليفه منتصر، محمد بن يعفر را در سال 247ق/861م ولايت صنعا داد و از همين‌ جا زمينه تشكيل دولت بنى يعفر در شبام و كوكبان فراهم آورد.
مشخصات اثر
مناسبات کلام و سیاست در عصر اول عباسی تا پایان متوکل
نویسنده:
علی رمضانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رابطه دین و سیاست و به تعبیری دیگر مناسبات کلام و سیاست در اندیشه اسلامی از جمله مباحث اساسی است که از دیرباز موضوع تحقیق و نقد و نظر عالمان و پژوهشگران است لذا مطالعه متون اصلی اسلام بیانگر برقراری نوعی نسبت میان دین و دولت است این رساله در صدد بررسی مناسبات کلام و سیاست در عصر اول عباسی تا پایان دوره متوکل می‌باشد. سوال اصلی پژوهش این چنین است: خلافت عباسی از آغاز تا پایان عصر متوکل چه پیوند و مناسبتی را با جریانات کلامی برقرار کرده است؟چرا؟در فرضیه این پژوهش آمده است: عباسیان از آغاز تا پایان عصر متوکل سیاست متفاوتی را در قبال جریانات کلامی اتخاذ کردند و این سیاست متکی بر منافع سیاسی عباسیان، اوضاع اجتماعی، رونق جریانات کلامی و نگرش‌ دینی خلفا بوده است. برای بررسی این فرضیه چهار بخش در نظر گرفته شده که بخش اول پس از چهارچوب نظری بحث در فصل اول آن به تحولات سیاسی و اجتماعی عباسیان از آغاز تا پایان متوکل پرداخته شده و آنگاه در فصل دوم تحولات فرهنگی این دوران مورد بررسی قرار گرفته است. بخش دوم به مهمترین اندیشه‌های کلامی این دوران می‌پردازد در این بخش ابتدا به تشریح اندیشه کلامی شیعه پرداخته شده آنگاه به دیگر اندیشه‌های این عصر چون اهل حدیث، خوارج، متعزله پرداخته شده هدف در این بخش این است که ضمن معرفی هر یک از جریانات کلامی به طور اجمالی به تاریخچه، اصول مذهب، مهمترین دیدگاهها و شعب آنها پرداخته شود. موضوع بخش سوم تأثیر جریان‌های کلامی برخلافت عباسی است در این بخش به تأثیر اندیشه‌هایی چون امامت، توحید، خلق قرآن، عدالت صحابه و... برخلافت عباسی مورد بررسی قرار گرفته است. بخش چهارم که مناسبات خلافت عباسی بر جریان‌های کلامی است سعی شده است مناسبات خلافت عباسی را با هر یک از جریان‌های کلامی مورد بررسی قرار گیرد. در پایان نیز این گونه نتیجه‌گیری شد که آمیختگی دین و سیاست در اسلام مخصوصاً در قرون نخستین اسلام غیر قابل انکار است و موضوع اصلی این جدال مشروعیت است و کوشش برای اثبات مشرو عیت سیاسی باعث مناسباتی شد که خلفای عباسی با توجه به اوضاع اجتماعی از آن بهره‌برداری نمودند.
مشخصات اثر
مواضع فکری و سیاسی امام حسن عسکری (ع) در برابر خلافت عباسی
نویسنده:
محمود کاتبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بنا بر باور شیعه امامیه ائمه معصومین(ع) نور واحد بوده و یک هدف و مقصود که همانا هدایت مردم است را دنبال می-نموده‌اند. اما هر یک از امامان دوازدهگانه، در شرایط زمانی و مکانی خاص می‌زیستند، از جهات مختلف سیاسی، فکری، فرهنگی با یک دیگر متفاوت بوده‌اند. مهمترین هدف از این نوشتار، تبیین جریان‌های غالب فکری در عصر زندگانی امام حسن عسکری(ع) خصوصا در دوره امامت ایشان است. مبارزات و مواضع سیاسی ائمه(ع) در برابر جریان-های بنی امیه و بنی عباس منطبق با شرایط حاکم بر جامعه بود. امام حسن عسکری(ع) نیز در دوران امامت خویش با توجه به اعمال محدودیت‌های سیاسی و خفقان از طرف حکومت عباسی از راه‌های مختلف به اتخاذ مواضع سیاسی منطقی پرداخته‌اند، در پژوهش حاضر به شرایط سیاسی حاکم بر دستگاه خلافت عباسی و سیاست خلفای عباسی نسبت به امام (ع) و شیعیان آن حضرت پرداخته می‌شود .
مشخصات اثر
بررسی قیام‌های علوی عصر امام صادق (ع) و بررسی آن حضرت در برابر آن‌ها
نویسنده:
مرتضی مبارکی‌زاده جاز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
درعصر امام صادق(ع) چهار قیام مهم علوی در چهار منطقه کوفه، خراسان، مدینه و بصره رخ داد. اولین قیام علوی قیام زید بن علی(عدر سال 122 هجری در واکنش به ظلمو تعدی دستگاه خلافت اموی و خونخواهی جدش امام حسین(ع) در کوفه رخ داد، و شمار زیادی از مردم آن شهر با زید بیعت کردند. اما در نتیجه ایجاد ارعاب و تهدید حاکم اموی آن شهر بیعت خود را شکستند و زید را تنها گذاشتند که این امر به کشته شدن وی انجامید. دومین قیام توسط یحیی بن زید در منطقه خراسان شکل گرفت. یحیی که از قیام پدرش جان سالم به در برده بود از کوفه به سمت خراسان فرار کرد. و در آنجا تعداد زیادی از مردم آن شهر با وی بیعت کردند. وی برای گرفتن انتقام خون پدر و مقابله با ظلم و جور دستگاه خلافت به سال 125 در خراسان قیام کرد، و توانست در چندین جنگ بر نیروهای اموی غلبه کند، اما سرانجام در نبرد ارغونه از نیروهای اموی شکست خورد و به شهادت رسید. سومین قیام علوی توسط محمد بن عبدالله(نفس زکیه) از شاخه حسنی در مدینه به سال 145شکل گرفت. محمد نفس زکیه پیش از دست یابی عباسیان به حکومت، به خلافت چشم دوخته بود، و به همین دلیل زمانی که عباسان به قدرت رسیدند وی از بیعت امتناع و علیه آنان دست به قیام زد و پیروانش در حجاز، عراق و خراسان برای وی دعوت می کردند. قیام وی مشکلات فراوانی را برای منصور خلیفه عباسی به وجود آورد، اما در نهایت در نبرد با سپاه عباسی به فرماندهی عیسی بن موسی به قتل رسید. آخرین قیام علوی عصر امام صادق(ع) قیام ابراهیم بن عبدالله(قتیل باخمری) به سال 145در بصره رخ داد. ابراهیم که از طرف برادرش نفس زکیه برای دعوت و قیام به بصره فرستاده شده بود پس از کشته شدن نفس زکیه قیام کرد. در این قیام گروههای مختلفی از جمله شیعیان، زیدیه و معتزله شرکت داشتند و این قیام نیز پس از وارد نمودن خسارات و تلفات سنگین به دستگاه خلافت سرانجام درهم کوبیده شد. امام صادق(ع) به طورغیر مستقیم قیام‌های زید بن علی(ع) و یحیی بن زید، را تأیید کردند، و در مورد قیام‌های محمد بن عبدالله(نفس زکیه)و ابراهیم بن عبدالله، باید این چنین بیان داشت که: اگرچه امام آنها را تأیید نکرد ولی هیچ تکذیبی هم از سوی ایشان مشاهده نشده است.
مشخصات اثر
اخبار فخ و خبر یحیی بن عبدالله و اخیه ادریس بن عبدالله
نویسنده:
احمد بن سهل رازی؛ محقق: ماهر جرار
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
بیروت: دار الغرب الاسلامي,
چکیده :
«أخبار فخّ و خبر يحيى بن عبدالله و أخيه إدريس بن عبدالله» تأليف احمد بن سهل رازى (متوفى اوايل قرن چهارم)، به زبان عربى است و موضوع آن بيان اخبارى پيرامون قيام و معركه فخ و زيديه مى‌ باشد. شهرت عمده فخ به دليل واقعه‌ اى است كه در روز 8 ذى‌ الحجه سال 169ق در زمان هادى عباسى در آن مكان روى داد. در اين روز كه به يوم فخ معروف است، عده زيادى از علويان به جهت قيام بر خليفه عباسى كشته شدند. پيشواى قيام كنندگان، «حسين بن على بن حسن فخى»، معروف به صاحب فخ، نبيره امام حسن مجتبى (ع) بوده‌ است». کتاب مشتمل بر يك مقدمه مفصل و ارزشمند از محقق کتاب «ماهر جرّار» و متن مى‌ باشد كه فاقد هر گونه تبويب يا فصل‌ بندى است. مؤلف در بيان مطالب از آيات قرآنى و اشعار عربى بهره گرفته است. وى مطالب اساسى کتاب را در چهار قسمت معرفى نموده كه بدين شرح است: 1.معركه فخ؛ 2.جان سالم به در بردن يحيى و ادريس و فرار آن دو به حبشه؛ 3. اخبار ادريس در آفريقا و مغرب تا وفات وى به‌ وسيله سم؛ 4. اخبار يحيى و سرگردانى او در شهرهاى مختلف، و رسيدن وى به ديلم، هراس هارون الرشيد از او، و سرانجام دستگيرى و كشتن او.
مشخصات اثر
مصلحت اندیشی سیاسی در آراء و اقدامات خواجه نصیر الدین توسی
نویسنده:
رویا غلامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله در مورد اقدامات ، آراء و افکار سیاسیخواجه نصیر الدین توسی می باشد . وی از اندیشمندان بزرگ شیعه مذهب قرن هفتم ه. ق بود ، که در اواخر دوران عباسیان و اوایل حکومت مغولان می زیست . خواجه توسینخستین فردی بود که فلسفه و کلام را به طور وسیعی در هم آمیخت. وی علاوه بر نبوغی که در علم کلام و فلسفه داشت ، در منطق ، هیأت و نجوم ، ریاضیات ، طب ، جغرافیا ، تفسیر ، فقه و ... نیز یکی از نوابغ عصر خود به شمار می آید. این پژوهش را با این سوال که حکمت و مصلحت در اقدامات و اندیشه سیاسی خواجه نصیر الدین توسی چه جایگاهی دارد ،آغاز نمودم و در صدد بودم که به بررسی نقش خواجه توسی از یک سو در فرو پاشی خلافت پوسیده عباسی و از سوی دیگر مقدمات تحکیم وحدت ملی در سایه ایدئولوژی شیعی بپردازم . در انتها به این نتیجه رسیدم که خواجه توسی در بر اندازی خلافت عباسی توسط مغولان نقش موثری داشت و به درون دستگاه مغولان در ایران که ایلخانان نامیده می شدند راه یافت و از رهگذر همکاری با مغولان به اقدامات مفید و موثری برای اسلام و ایران دست زد و در نهایت با اقدامات خود زمینه ساز رسمی شدن مذهب تشیع در ایران گردید.
مشخصات اثر
دیالکتیک حاکمیت سیاسی و علم کلام در اهل سنت (با تأکید بر حاکمیت دو سلسله بنی‌امیه و بنی عباس)
نویسنده:
فتاح حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مکتب معتزله و تکوین و گسترش آموزه های آن را باید حادثه دوران سازی در تاریخ اندیشه‌ی دنیای اسلام تلقی کرد. این مکـتب فکری که از متن چالـش‌ها و کشـاکش‌های سخت سیاسی و اعتقادی قرن اول و سال‌های نخست قرن دوم هجری سر بر آورد، چنان تأثیر ژرفی بر تکوین و تداوم اندیشه در جهان اسـلام گذاشت که پس از قـرن پنـجم علی رغم افول تدریجی آن از سپهر اندیشه ورزی متفکران، نحله های گوناگون کلامی و مذهبی هرگز نتوانستند از تأثیر آموزه های آن برکنار بمانند. نظریه‌پردازان این تفکر با تأکید بر منزلت عقل و سهم این دو در فهم متون و استنباط احکام، راه نوینی را در عرصه‌ی دین‌داریِ خردورزانه گشودند چنان که با پای فشردن بر اختیار و اراده آزاد انسان، علاوه بر بیان عقلانی مفاهیم اعتقادی، زمینه نظری لازم را برای خلاقیت‌های عملی و اجتماعی فراهم آوردند. آنان با فروزان نگه داشتن مشعل‌های خردورزی و اعتقاد و پیکار، پی گیر نظری با خرافه، سحر، شعبده و دریافت‌ها و معتقدات جبراندیشانه و مغایر با اختیار و اراده آزاد انسان، در پی ریزی بنیادهای نظری تمدن اسلامی در فاصله قرن دوم تا پنجم، سهم درخور اعتنایی بر عهده گرفتند. هم‌زمانی دوره رشد و شکوفایی تمدن اسلامی با دوران رواج تعالیم مکاتب کلامی را نمی‌توان یک‌سره تصادفی و اتفاقی دانست و تأثیر مبانی نظری جنبش کلامی در اعتلای تمدن اسلامی را نمی‌توان نادیده گرفت. تفکر بعدی اشعری است که بعد از معتزله شکل گرفت و در جهان اسلام نقش عظیمی بر جای نهاد و بر اساس اصول بنیادی خود یعنی قران و حدیث، اثرات بزرگی بر عرصه‌های حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام گذاشت. البته باید اعلام کرد، این تفکر از مواضع فکری و عقلی محض که معتزلیان بر آن پافشاری می‌کردند، از جمله مسأله اختیار انسان و قدر که زیر بنای فکری آنان بود، جهتی دیگر را برگزیدند و گفتند: اعمال بندگان به دست خداست و بـندگان فقط کسب می‌کنند و بر مسأله‌ی جبر تأکید کردند و اختیار را در انسان محدود فرض کردند. در نهایت اشاعره در حیات سیاسی خود در دو سلسله‌ی بنی امیه و بنی عباس بر اساس فراخور و درک حاکمان سیاسی، اثرات خود را بر جای نهادند و در مسیر رو به جلو خود و با سردمداری افراد سرشناسِ فکری و علمی افق-های درخشانی برای پویندگان خود به ارمغان آوردند و در حال حاضر این نحله‌ی کلامی در اکثر بلاد اسلامی تفکر غالب کلامی است که در فصل پنجم مشروحاً به دیالکتیک حاکمیت سیاسی و علم کلام خواهیم پرداخت.
مشخصات اثر
بررسی مقایسه‌ای بحث حسن و قبح عقلی از دو دیدگاه کلام قدیم و جدید
نویسنده:
پرویز سلمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پایان‌نامه در پنج فصل به بررسی تطبیقی بحث حسن و قبح در علم کلام قدیم و جدید پرداخته است .
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 184