جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 126
مسایلی چند پیرامون خانقاه چلبی اوغلو و ارتباط آن با مولویه
نویسنده:
علی کارگرپیشه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
در فاصله چند صد متری جنوب غربی سلطانيه ـ خدابنـده، خانقـاهی معـروف بـه «چلَبـی اوغلو» قرار گرفته كه در اصطلاح محلی «كچه بورك» می نامند. چسبيده بـه خانقـاه آرامگـاهی وجود دارد كه بنا به تصريح منابع و نظر باستان شناسان متعلق به شيخ براق بابـا مرشـد براقيـه می باشد. پيروان اين طريقت ارتباط تنگاتنگی با مولويه (كه به توسط مولانا جلال الدين مولـوی بلخی بنيانگذاری شده) داشتند. به نظر می رسد در توسعه افكـار و آمـوزه هـای مولويـه، اتحـاد رهبران اين طريقت با براقيه سلطانيه سبب ايجاد خانقاه چلبی اوغلو شده است. تعامل ايـن دو طريقت باعث انتساب براقيه به چلبی اوغلو عارف فرزنـد سـلطان ولـد شـده اسـت نـه اينكـه آرامگاه چلبی در اين مكان واقع باشد و يا وزيری مغولی، چلبی نام اين خانقاه را به نـام خـود ساخته باشد. در نهايت اينكه سلطانيه شهری جديد ساخت است و خانقاه چلبی اوغلو ارتباطی با رباط ندارد.
صفحات :
از صفحه 281 تا 296
تحلیل افکار و معرفی آثار شیخ احمد جام
نویسنده:
یداله بهمنی مطلق ,محمد خدادادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
احمد جام از عارفان بنام قرن پنجم و ششم هجری (440- 536) صاحب آثار متعدد و اندیشه های ژرف و عمیق عرفانی است که پایه بسیاری از سخنان صوفیانه است. آثاری چون: رساله سمرقندیه، سراج السائرین، روضه المذنبین، مفتاح النجات، بحار الحقیقه، انس التائبین، کنوز الحکمه، فتوح الروح، اعتقادنامه، زهدیات، تذکیرات و دیوان اشعار؛ و اندیشه های عارفانه ای که در این مقاله از رهگذر اصطلاحات عرفانی شیخ دنبال شده اند. اصطلاحاتی چون: اخلاص، توبه، توحید، تقوا، توکل، سماع، شکر، صبر، عشق، عقل، فقر، معرفت که بیشترین تکیه گاه فکری شیخ هستند. او توحید را اصل همه اعمال و توبه را بر همگان واجب، و شرط پذیرش اعمال را اخلاص می داند. برای اتقیا دو مقام قایل است و از توکل به عنوان مخ اخلاص و ستون ایمان و پل یقین یاد می کند. سماع را به استناد آیات قرآن جایز می شمارد. در باب شکر و صبر، شکر را بر صبر فضل می نهد. در باب عقل و عشق، آن دو را در ارتباط با یکدیگر می داند و معتقد است هر که عقل او اندک تر باشد زودتر عاشق می شود. سرانجام در باب فقر «نیستی را در هستی می داند» و معرفت را به دو نوع خاص و عام منقسم می کند.
صفحات :
از صفحه 115 تا 136
حجاب جان
عنوان :
نویسنده:
فائزه جنیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
حجاب در اصطلاح صوفیه به معنی هر چیزی است که انسان را از حق و حقیقت دور می دارد. صوفیه با تاثر از حدیث نبوی که بین خدا و انسان حجاب های زیادی از نور و ظلمت قرار دارد؛ حجاب ها را در دو دسته نور و ظلمت می گنجانند و می گویند از آنجا که انسان ترکیبی از ظلمت جسم و نور روح است پس حجاب هایی چون شهوات و صفت های ناپاک حجاب ظلمت جسم اند و کشف و شهود و حیرت و ... می توانند حجاب نور روح باشند. زمانی که سالک با بیداری نفس لوامه، به آگاهی می رسد، ابتدا از خودی خود و نفس خود شکایت می کند و همین مقدمه حجاب های نوریه است. حجاب مراتبی دارد چون مهر و ختم دل، رین، صدأ، غشا و غین که اصلی ترین منبع شناخت آنها قرآن است و تفسیرها و تاویل هایی که عرفا از آن آیات دارند. سالک باید ابتدا با غلبه بر نفس اماره حجاب های مال و جاه و تقلید و معصیت را از میان ببرد تا آماده هدایت گردد. سپس با آشنایی با عالم روح و انشراح قلبش به دقایقی خواهد رسید که اگر در بند آنها بماند، باز هم در حجاب خواهد بود و نتیجه این که با شناخت حجاب ها انسان به شناخت خود نزدیک تر می گردد به ویژه حجاب های نور که ارزش خلیفه اللهی انسان را تایید می کنند و آنچه در نهایت در دست است این است که همواره بین انسان و خدا حجاب ها باقی است.
صفحات :
از صفحه 195 تا 213
گذر و نظری بر زندگی و شخصیت فیض کاشانی
نویسنده:
خادم حسین فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
فیض، در خانواده ای اهل علم به دنیا آمد. در محضر بزرگان دانش آموخت و در علوم گوناگون صاحب نظر شد. سرانجام در کاشان به تدریس و تألیف پرداخت. علاوه بر تربیت شماری از بزرگان، دویست اثر از خود به یادگار گذاشت. از نظر پارسایی و وارستگی زبانزد عام بود. در تفسیر، اخلاق، فقه، عرفان، بیان های ناب دارد و در آرای خود از قرآن و احادیث بهره گرفته است. در آغاز به دنبال فقه بود، سپس به عرفان روی آورد و در آخر خود را مقلّد قرآن و پیرو حدیث نامید. وی در نشر فرهنگ اهل بیت علیهم السلام کوشید. در جوانی به دنبال وحدت بین صوفیها و مخالفان بود، که همین موضوع سبب نسبت های ناروا به فیض گردید. او سرانجام رفتار و روش صوفیه را برخلاف شریعت خواند. این مقاله با رویکرد تحلیلی و اسنادی و با هدف به تصویر کشیدن شخصیت فیض و ارزیابی نسبت های داده شده چون صوفیگری، به اوست.
شیخ احمد تجانی و طریقت تجانیه
نویسنده:
مرتضی خسروشاهی، محمدجواد شمس
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
تجانیه، سلسلۀ عرفانی منسوب به شیخ احمد تجانی (1150-1230ق)، که به همت او در 1196ق بنیان نهاده شد، یکی از بزرگ‌ترین طریقت‌های صوفیه در شمال آفریقا است که نقش مهمی در نشر اسلام و جذب بسیاری از مسلمانان این منطقه داشته است. شیخ احمد در نوجوانی قدم در طریق سلوک نهاد، و پس از تشرف به مهم‌ترین طریقت‌های موجود زمان خویش همچون: قادریه، ناصریه و خلوتیه و دریافت اجازه تلقین ذکر، سرانجام در سال 1196ق مدعی شد که از جانب نبی مکرم اسلام(ص) مأمور به تأسیس طریقتی شده است که بعدها آن را طریقت تجانیه یا ابراهیمیّه نامید. هم اکنون پیروان این طریقت در کشور‌هایی چون: الجزایر، مصر، سودان، نیجریه، نیجر، موریتانی، تونس، غنا، مالی و کنیا فعالیت دارند. از اهم اصول طریقتی این سلسله می‌توان به اذکار خاص آنان که عبارت است از ذکر استغفار، لا اله الا الله، صلوات بر نبی مکرم و نیز ذکر روز جمعه و صلاة الفاتح و جوهرة الکمال اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 67 تا 80
شطحیات و حال در عرفان
نویسنده:
محمدجعفر اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
در این مقاله، معنی و مفهوم و تعریف شطح و شطحیات را به دست آورده و رابطه آن را با «حال» بیان نمود. به عبارت دیگر علت شطحیات را توضیح داده، و نمونه هایی از اقسام شطحیات را ارایه داده و بعضی از افرادی که آنها را به کار برده اند نام برده ایم و همه شطحیات را به یک جمله برگردانده و به صورت یک سوال درآورده ایم و بالاخره در صورت امکان به آن سوال پاسخ خواهیم داد.
صفحات :
از صفحه 157 تا 173
بررسی نسبت مقامات و احوال عرفانی با بیانات اهل بیت (ع)
نویسنده:
صدیقه بحرانی، زهره زمانی، محسن مکارم، افشین ایجی نژاد فرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
در برخورد با عرفا، حداقل دو نگرش افراطی و تفریطی وجود دارد. برخی سخنان آنها را چون وحی منزل می دانند و گاهی تنها دلیلشان بر یک ادعا سخنی یا بیت شعری از یک عارف است. برخی نیز به شدت با آنها مخالفت کرده و عرفایی مانند مولوی، حافظ، عطار و را مورد توهین و انکار قرار داده و دلیل خود را برخی روایات وارده در مذمت صوفیه دانسته اند. این نوشتار در پی پاسخ این پرسش است که آیا ملتزم بودن به سخنان و بینش اهل بیت (ع) مستلزم کنارنهادن بخش عظیمی از میراث ایرانی اسلامی است؟ آیا محتوای سخنان عرفا در کلام اهل بیت (ع) سابقه ای دارد؟ اهمیت و ضرورت بررسی این مساله از آنجاست که از سویی بحث روز است و مورد اختلاف مراجع معاصر و از سویی نه بی توجهی به سخنان اهل بیت (ع) قابل قبول است و نه کنار نهادن بخش عظیمی از میراث ایرانی اسلامی کار آسانی است. هدف این نوشتار بررسی احادیث صادره از اهل بیت (ع) و بررسی میزان انطباق آنها با اهم سخنان عرفاست و در پایان پس از بررسی و انطباق سخنان اهل بیت (ع) با احوال و مقامات عرفانی با روش کتابخانه ای و توصیف و تحلیل داده های مطالعاتی نتیجه گرفته ایم که بیشتر سخنان عرفا با معارف اهل بیت (ع) مشترک است و در نتیجه قابل قبول و استفاده است و روایات وارده از سوی اهل بیت در مذمت صوفیه ناظر به انحرافات وارد شده در این جریان فکری است.
صفحات :
از صفحه 113 تا 140
مختصری بر مضامین عرفانی مشترک در قرآن، مولوی و ولدنامه
نویسنده:
امیدوار مالملی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی ساوه,
چکیده :
ولد نامه کتابی است در تفسیر دقایق و معانی عرفانی، اخلاقی، شرح و اخبار و احادیث و تفسیر آیات قرآن همراه با ذکر امثال و بیات، حکم و کنایات، نوادر لغات و ترکیبات و اعلام و احوال مولانا جلال الدین (متوفی 672 هجری)، برهان الدین محقق (638-561 ه.ق)، شمس تبریزی (متولد 582 ه.ق)، صلاح الدین زرکوب (متوفی 657 ه.ق) و دیگران که تصویری درست از زندگی جسمانی و روحانی مولانا و حالات و مقامات مریدان و مصاحبان او را منعکس می کند. این اثر حدود ده هزار بیت است که در سال 690 هجری به وسیله سلطان ولد (ولادت 623 وفات 712 ه.ق) فرزند ارشد مولوی و در بحر خفیف سروده شده است. با عنایت به ابعاد گوناگون مثنوی معنوی و تاثیرپذیری اصول عقاید صوفیان مسلمان، به ویژه مولانا از قرآن کریم، احادیث و اخبار مربوط بدان، و پای بندی مولویه به صحبت و سماع و وجد، در می یابیم که سلطان ولد شاید اولین شاعر صوفی باشد که تحت تعلیمات مولانا توانست روش پدر را در شعر تعلیمی صوفیانه سرمشق خود قرار دهد و نتیجه این که قرآن کریم هدایت کننده انسان ها و مثنوی مولوی راهگشای بسیاری از مشکلات مثنوی ولد نامه است و فهم اسرار کلمات و عبارات پسر جز به وسیله اطلاعات راهگشای پدر، میسر نیست، به طوری که سایه پدر را بر تمامی آثار او می توان احساس کرد. سلطان ولد در احیای طریقت مولویه اهتمام خاص داشت و در طی حیات خویش کوشید تا در تالیف و تصنیف آثارش شیوه پدر را تقلید کند. این مقاله کوشیده است برخی از این تاثیرپذیری ها و جلوه های مشترک را در زمینه اصطلاحات عرفانی معرفی کند.
صفحات :
از صفحه 93 تا 140
تصرفات مولانا در حکایات صوفیه
نویسنده:
ناصر نیکوبخت, سعید بزرگ بیگدلی ,حسن حیدرزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حکایات صوفیه بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهد. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها ترغیب و تعلیم صوفیه در سیر و سلوک است. مولانا نیز در آثار خود توجه زیادی به قصه و حکایات صوفیه دارد، به گونه ای که در همه آثار او، این حکایات دیده می شود. در آثار او، حکایت صوفیه از نظر کمیت تنوع زیادی دارند و برخی از آنها کوتاه و برخی طولانی هستند. مولانا در روایت برخی حکایات به روایت مآخذ پای بند است، اما در بیشتر موارد در روایات پیشینیان دخل و تصرف می کند. وی گاهی زمان و مکان و گاهی شخصیت های حکایت را تغییر می دهد و با افزودن توصیف، گفت و گو، شخصیت و ...، پیرنگ داستان کوتاه را توسعه داده بر جذابیت آن می افزاید. این مقاله کوشیده است با نشان دادن مهم ترین تصرفات مولانا در حکایات صوفیه، هدف او از این تغییر و تصرفات را بیان کند.
صفحات :
از صفحه 193 تا 222
بازتاب گناه نخستین در آثار منثور عرفانی
نویسنده:
کمال حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
گناه نخستین در آثار منثور عرفانی بازتاب و انعکاس وسیع و گسترده‌ای داشته است. داستان آدم(ع) و چگونگی هبوط او از بهشت در آثار و سخنان نخستین بزرگان تصوّف، کمابیش در چارچوب اخبار و روایات مذهبی است. در این آثار، آدم به عنوان ابوالبشر و اولین انسان معرفی می‌گردد، بدون آن که صورتی از تأویل واژه‌ها و یا رویدادها در میان باشد. ولی به تدریج از قرن چهارم هجری، وقایع مربوط به حضرت آدم(ع) به زبان رمز و تأویل بیان می‌گردد.گناه در نظر عارفان از یک سو راز خلقت است و اهمّیّت آن به حدی است که صفات خدا با وجود آن جلوه می‌کند و از سوی دیگر، آنان گناه را ضرورت زندگی می‌دانند. آنان معتقدند که خداوند انسان را گناه‌کار آفریده و گناه‌کار بودن جزئی از وجود آدمی است و اصولاً ارتکاب گناه نخستین توسط آدم به اراده و تقدیر خداوند بوده است؛ بنابراین نگاه صوفیه به گناه،بیشتر جنبه‌ی آیینی دارد ونهی ازمیوه ی ممنوعه، نهی تنزیهی است . از دیدگاه آنان، گناه نخستین با توجه به آیه‌ی «و لقد عهدنا اِلی آدمَ مِنْ قبلُ فَنَسِیَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزماً» (طه/115) از روی نسیان و بدون قصد و نیّت انجام پذیرفته است. اسطوره‌ی آفرینش به گونه‌های مختلف در آثار مورد اشاره جلوه کرده است. جنبه‌ی پررنگ آن را می‌توان در غلبه‌ی خواب بر آدم و به وجود آمدن حوّا از استخوان پهلوی آدم دید. صوفیّه در آثار منثور خود به نقش آدم، حوّا، ابلیس، میوه‌ی ممنوعه و طاووس و مار در انجام گناه نخستین اشاره کرده‌اند. برخی ازآنان چون هجویری و ابوالقاسم قشیری نقش حوّا را در ترغیب واغوای آدم به گناه، بسیار پررنگ نشان داده و اصلاً تمام بلاها را به زن نسبت داده‌اند. از نظر مشایخ صوفیّه به طور کلّی امکان ارتکاب گناه توسُط آدم نتایجی را در بر دارد که عبارتند از: 1. دوری از عجب و خودپرستی2. توبه و بازگشت به سوی حق3. امکان برخورداری از لطف حق4. دلسوزی نسبت به گناه‌کاران و تسامح نسبت به آن‌ها5. امکان ارتکاب به عنوان عاملی برای رسیدن به کمال برتر.
  • تعداد رکورد ها : 126