جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اعتقاد به ولایت تکوینی اولیای الهی، یکی از مهمترین آموزه‌های کلامی-‌تفسیری شیعه است. عالمان شیعی تلاش کرده‌اند با تبیین صحیح ولایت تکوینی، ادعای منافات­داشتن ولایت تکوینی با توحید افعالی را پاسخ دهند. آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله‌العالی از عالمان بزرگ تشیع، ضمن تبیین ولایت تکوینی و رابطه آن با توحید، تلاش کرده است ادعای مشرک‌بودن شیعیان و نیز تفویض و واگذاری کامل امور به انسان را پاسخ داده و هم‌زمان، تفسیرهای ناصحیح توحید افعالی را نیز روشن سازد. ایشان، محدوده معنایی ولایت تکوینی را به پنج قسم سلطنت ولایت تکوینی شخص بر نفس خود، اذن الهی سلطنت فرد بر تمام ممکنات به طور تکوینی، استقلالاً و به اراده الهی، ولایت عامه بر موجودات به صورت حادث و غیر مستقل، قدرت تصرف بر بخشی از کائنات با استفاده از علوم مکتسبه یا به نحو موهوب و لدنّی، تصرف در کائنات به صورت خرق عادت، اعجاز و بر حسب مصالح و مقتضیات خاص و خرق عادت، تقسیم کرده و ضمن تبیین و پذیرش قسم 4و 5 و ردّ قسم 1 و 2، قائل است قسم 3 آن به معنای ولایت انسان کامل مانند نبی و ولیّ وقت و عامه موجودات و اداره سازمان کائنات به صورت حادث و غیر مستقل است. در بیان آیت‌الله صافی، این قسم سوم، با توحید منافات ندارد و موجب کفر یا خلاف ضرورت نخواهد بود و اطلاق روایات، مفید ثبوت ولایت به این معنی است؛ لیکن در مقام اثبات، دارای ضعف سندی است و برای اثبات کافی نیست و نمی‌توان از ظواهر آیات، که خدا را فاعل بلاواسطه پدیده‌های ­عالم می‌داند، به سادگی دست برداشت و با سه شرط سازگارى ایجادشده بین قول سوم قاعده فلسفی الواحد لایصدر منه الا الواحد و احادیث به‌جامانده در خصوص خلقت انواری پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) معقول است.

این کتاب - که سومین جلد از سلسله مباحث امامت و مهدویت به شمار می رود - مطالب و مقالاتی است درباره شخصیت و غیبت و ظهور حضرت ولی عصر(عج) .عناوین این کتاب شامل : نوید امن و امان ، پیرامون شخصیت ، زندگانی ، غیبت و ظهور حضرت ولی عصر(عج) ، بشارت های قرآن و احادیث به ظهور حضرت صاحب الزمان ، اسرار و فلسفه غیبت ، طول عمر حضرت ولی عصر، شرح و چگونگی ولادت حضرت ولی عصر ، باورداشت مهدویت ، چهل حدیث پیرامون باورداشت مهدویت ، به سوی دولت کریمه ، امداد غیبی و ویژگی های جامعه موعود است که ۷۰ صفحه از این کتاب را به خود اختصاص داده اند .

عرضه دین بر بزرگان دین شناس یکی از راه هایی که با آن می توان به درستی شناخت عقاید و مطابقت آن با وحی ، هدایت قرآن کریم و تعلیمات اسلام آگاه شد و به اطمینان رسید . یکی از کسانی که به عرضه اعتقادات خویش به امام معصوم پرداخت ، حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) است . ایشان به خدمت امام هادی (ع) رسیده ، عقاید و اصول دین خویش را برایشان عرضه کرده و حضرت ، ایمان عبدالعظیم(ع) را تأیید نموده است . آیت الله صافی گلپایگانی در کتاب شرح حديث عرض دین به این موضوع پرداخته است . در بخش مقدمه این کتاب آمده است : اعتقاد به عقاید حقه از مبدأ ، معاد ، نبوت و امامت ، سبب سعادت و آرامش قلب ، رفع اضطراب و نگرانی و موجب امیدواری و خوش بینی به حیات و حرکت به سوی رستگاری و فوز وفلاح است و شاید هیچ حاجت و درخواستی از درگاه خداوند متعال ، سعادت بخش تر و راحت افزاتر از سه حاجت ایمان ، يقين و رضا نباشد . نویسنده در شرح حدیث ، مطالب خویش را در دو بخش سامان داده است . ایشان در بخش نخست ، با بررسی پیشینه عرض دین بر بزرگان و دین شناسان ، این مسئله را در عصر حاضر نیز بررسی می کند و آن را امری ضروری می شمارد . در بخش دوم ، به شرح حدیث پرداخته الفاظ حدیث را جمله به جمله به طور اختصار ترجمه کرده و نکات آن را جداگانه و به تفصیل در چهارده بند بررسی کرده است . بررسی سند و لفظ حدیث ، از دیگر مطالب نوشتار است . کتاب فوق از سوی انتشارات دليل ما در ۱۱۲ صفحه ، در سال ۱۳۹۵ روانه بازار کتاب شده است .