جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 92
سنت‌های الهی در قرآن کریم با محوریت انبیا (ع)سنت های الهی درقرآن کریم با محوریت انبیاء(ع)
نویسنده:
رامش حلاجیان اصفهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بررسي سنت‌هاي الهي در قرآن كريم به جهت باور ضابطه‌مداري و قانون‌مندي نظام آفرينش ضروري مي‌نمايد به گونه‌اي كه هر نوع اصلاح بنيادي در جامعه مرهون شناخت سنت‌هاي الهي است. طريقة ثابت، بدون تغيير و تحويل، شامل، فراگير و دايم الهي، سنت نام دارد. اين شيوه با اختيار انسان سازگاري دارد. رمز اصلي پيروزي پيامبران الهي(ع) در دعوت توحيدي خود، حركت در مسير سنت‌هاي الهي است. قرآن كريم از قانون‌هاي حاكم بر تغيير تاريخ به عنوان «سنت خدا» تعبير نموده است. برخي از اين سنت‌ها نظير سنت هدايت و ابتلا در مورد همة پيامبران الهي(ع) به‌طور عام در قرآن كريم مطرح شده است؛ و برخي از آنها به‌طور خاص در مورد يك يا تني چند از پيامبران الهي(ع) كه در عين حال بنا به قوانين نبوت عامه قابل بسط و نشر به همة پيامبران(ع) نيز هست. سنت‌هايي كه با هدايت خاصة پيامبران الهي(ع) در ارتباط‌اند شامل سنت وحي، اصطفا و اجتبا، اخذ ميثاق، معجزه و عصمت است و آن دسته از اين سنت‌ها كه در قبال مردم مطرح‌اند، شامل سنت بعثت پيامبراني در ميان همة امت‌ها، همزباني پيامبران با امت‌ها، تناسب ميان پيامبران(ع) و امت‌ها، دعوت به توحيد، دعوت به تقوا، تفاضل پيامبران و وصايت مي‌باشد و سنت‌هايي كه با ابتلاي پيامبران الهي(ع) در ارتباط‌اند شامل سنت صبر، امداد غيبي، نصرت، معيت، تكليم، شرح صدر و جزا مي‌باشد. بررسي مصداقي سنت‌ها و بررسي و نقد آراي مفسران دربارة سنت برهان رب يوسف(ع) نتيجه مي‌دهد كه هر يك از نظرات ارائه شده توسط مفسران به تنهايي كارآمد نبوده است و بينش توحيدي اعلاي او بود كه منجر به نايل گرديدنش به مرتبة مخلَصين گشته و سوء و فحشا را از او منصرف گرداند. برهان، علم مكشوف و يقين مشهود است كه نفس انساني را از هرگونه شك و ترديد دور ساخته از تسويلات شيطاني و حتي از انديشة گناه نيز رها مي‌سازد. افراد غيرمعصوم نيز با حركت در مسير سنت‌هاي الهي مي‌توانند به درجاتي از اين مصونيت دست يابند.
جایگاه خداوند در فلسفه کانت بر اساس نظر شارحانش
نویسنده:
مهدی عسکرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اثبات وجود خداوند یکی از دغدغه های اساسی فلسفه سنتی است. با ظهور کانت این مساله بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است، جریانی که تصور می شود ما بعد الطبیعه را تقریبا به بن بست رسانیده است. علی رغم تحدیی که در سیستم نظری کانت در مقابل این گونه مباحث صورت گرفته است ، تمامی طرق وصول به غایاتی که مابعد الطبیعه آن ها را دنبال می کند – و البته مدعی شناختی یقینی در مورد آن هاست ؛ که این به هیچ وجه مورد تایید کانت نیست – مسدود نمی گردد. بلکه او سعی کرد مابعد الطبیعه را و به طور کلی فلسفه را از انزوایی که به آن دچار شده بود نجات دهد و در حقیقت او به نوعی سعی کرد از نابودی مابعدالطبیعه – مساله‌ای که بشر هیچ گاه نمی تواند از آن دست بشوید- ممانعت نماید.کانت از یک طرف با طرح سنجش قوه خرد بشری ، توانست ادعاهای مخالفان مابعد الطبیعه را به چالش بکشد و آن ها را بی اعتبار سازد و از طرف دیگر با طرح برهان اخلاقی و تلقی خداوند به عنوان شرط معناداری هر گونه نظام اخلاقی ، توانست جایگاه از دست رفته خداوند ، به عنوان یک عامل تاثیر گذار در زندگی بشر را به او برگرداند.در این تحقیق سعی بر آن است که تبیین درستی از نقش و جایگاه مثبتی که خداوند در سیستم کانتی دارد ارایه شود . علی رغم این که فلسفه کانت – به عنوان با شکوه ترین نظام فلسفی قرن هجدهم – آبستن بسیاری از مکاتبی است که بعد ها به منصه ظهور رسید ، اما قضاوت پوزیتویستی درباره چنین سیستمی ، بدون شک، قضاوتی منصفانه نخواهد بود. در نهایت با این که کانت به نا توانی عقل بشر برای کسب معرفت در باب مسایلی همچون وجود خداوند اذعان می کند ، با این وجود راهی جدید را پیش روی ما می نهد که از بسیاری جهات بر طرق دیگر فضل تقدم دارد.
دیدگاه های منطقی علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
حسام‌الدین شریفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایی در کتاب‌های خود برخی اصول و مباحث منطقی را بیان کرده است. مباحثی که برخی از آنها منطقی صرف و برخی بیانگر مسائلی است که در فلسفه‌ی منطق مطرح است. این مطالب، گاه مشترک با سایر منطق‌دانان و گاه ارائه دهنده‌ نظر خاص علامه است. هدف این تحقیق استخراجاین مباحث است. اهم مطالب بیان شده توسط علامه عبارتند از: جایگاه منطق و دفع شبهات پیرامون آن، تصور و تصدیق، اقسام بدیهیات، حقیقی و اعتباری، کلی وجزئی، ذاتی و عرضی، تضاد و تناقض، تضایف، انواع حمل، اجزاء قضیه، ماهیت حکم، مواد قضایا، صدق قضیه، شرایط مقدمات برهان، اقسام برهان.
استدلال‌های تجربی وجود خدا از دیدگاه علامه طباطبایی و دانشمندان علوم جهان
نویسنده:
منیره سلطان احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
براهین تجربی از عام‌ترین استدلالاتی است که توسط دانشمندان علوم از جمله در سده‌های 17 تا 20 و همچنین علامه طباطبایی، در اثبات وجود خدا بکار گرفته شده است. در میان انواع براهین تجربی، برهان نظم از استدلال‌های مشترک مورد تمسک آنان می‌باشد. البته نحوه تقریرهایی که از این برهان ارائه شده و میزان استفاده‌ای که از آن به عمل آمده، سبب گردیده برهان مذکور رنگ و شکلی متفاوت بیابد. برای نمونه برهان نظم مطرح شده در سده 17 توسط برخی، ملقب به نظریه خدای رخنه‌ها می‌گردد. در سده 18 بنابر انحرافی که در تفکر این قرن شکل می‌گیرد و خود طبیعت به جای الهیات برآمده از آن مورد پرستش واقع می‌شود، برهان نظم جز در بخش محدودی از این سده، مشاهد‌ه نمی‌شود. در قرن 19، با رواج نظریه تکامل این برهان و اعتقاد به خدا توسط کسانی که تکامل را برای تبیین پدیده‌ها کافی می‌دانند، به کنار نهاده می‌شود و برخی نیز در این سده، تکامل را تقریر تازه‌ای از برهان نظم معرفی می‌کنند؛ و اما در سده 20 برهان نظم با تقریرهای بسیار متنوع‌تری مورد توجه واقع می‌شود به طوری که این تقریرها با تقریرهای علامه از این برهان، اشتراکات بسیار بیشتری می‌یابد. اما حوزه اشتراک براهین تجربی اثبات وجود خدا میان تفکر قرن 20 و علامه به برهان نظم ختم نمی‌شود، بلکه برهان حدوث البته با تقریرهای متفاوت، از دیگر براهین مشترک آنان می‌باشد. برهان حرکت ازدیگر براهینی است که توسط علامه بکار گرفته می‌شود و در قرون مذکور کاربرد ندارد.
صفات خبری در اندیشه آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
مصطفی سلطانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
بحث صفات خبری، همگام با نزول وحی پا به عرصه علم کلام و تفسیر نهاده است. در فهم آیات خبری و چگونگی انتساب این صفات به خداوند، دیدگاه‌هایی چون تشبیه و تجسیم (اثبات بلاتأویل)، توقف و تفویض، اثبات بلاکیف، و اثبات باتأویل، به متکلمان و مفسران نسبت داده شده است. دیدگاه‌های فوق در مقام ارائه پاسخی به این پرسش شکل گرفت که چگونه خداوند خود را متصف به صفات خبری کرده است حال آنکه لازمه حمل و انتساب این صفات به خداوند، نسبت صفات غیر الهی (تشبیه، تجسیم و...) به خداوند است؟ استاد جوادی آملی در مقام پاسخ به این پرسش، قائل به نظریه «اثبات با تأویل» بوده، نظریه «عینیت صفات و ذات» و نظریه «تنزیه» را پایه تفسیر صفات خبری قرار داده‌اند. ایشان با ارجاع متشابهات به محکمات و تقدم عقل برهانی بر ظواهر نقلی و با بهره وری از دلالت لفظیه و تصدیقیه، صفات خبری را فهم و تفسیر می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 91
برهان بر وجوب نصب الهی امام براساس حفظ ونقل شریعت
نویسنده:
نفیسه تحریرچی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده رساله/پایان نامه : منصوب بودن امام از سوی خدا، فصل تشیع است. یکی از برهان‌های اثبات این امر "برهان حفظ و نقل شرع" است؛ که به موجب آن، بدون امام معصوم دین برجا نخواهد ماندو به مکلفان انتقال نخواهد یافت. اساس برهان، به طریق خلف، آن است که راه‌های حفظ و نقل و شرع بدون امام، ابطال گردند. پایان نامه به ترتیب منطقی شامل گزارش های برهان ، ابطال راههای حفظ ونقل اهل سنت ، نقد پاسخهای ایشان و تطبیق برهان با شرایط منطقی است. حاصل فصول آن است که راه‌های اهل سنت، ظنی است و پیروی از ظن، منهی شرع است. نیز اثبات می‏گرددکه اجتهاد شیعه از حیث ماده و صورت با اجتهاد سنی متفاوت است؛ و ظن حاصل از آن چون از طریق یقین و اجازه شارع است، معتبر است .همچنین به نحو مبسوط اثبات می‏گرددکه  دسترسی نداشتن به امام  منافی برهان مذکور نیست. فصلی نیز به کاربرد دیگر برهان (اثبات عصمت) اختصاص یافته است؛ و در آن اثبات می‌شود که برهان مذکور نه تنها، مثبت عصمت است، بلکه اساس برهان‌های دیگر اثبات عصمت نیز هست. افزون بر آن برای نخستین بار از باب برهان منطق به نحو کاربردی استفاده شده است و شرایط منطقی برهان بر دلیل حفظ و نقل شرع تطبیق گشته‏اند  و اثبات گردیده است که برهان مذکور واجد شرایط منطقی برهان‌هاست.
نگرشی منطقی به برهان حفظ و نقل شرع
نویسنده:
علیرضا کهنسال، نفیسه تحریرچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
احراز یقین در دین اسلام، مطلوب است. با توجه به اهمیت موضوع امامت و اینکه تنها استدلال های برهانی یقین آورند، در این پژوهش سعی شده است تا به تطبیق شرایط برهان در دلیل «حفظ و نقل شرع» که منتج به وجوب نصب و اثبات عصمت است، پرداخته شود. مراد از این امر، اثبات ملازمات و مقدمات استدلال نیست، بلکه مطابقت شرایط منطقی برهان بر آن است. متکلمان اندیشمند در این مسئله بیشتر به قاعدة عقلی لطف، و کمتر به قاعدة حفظ و نقل شرع تمسک کرده اند. با توجه به اعتباری بودن لطف و وجوب آن بر خداوند، قاعدة حفظ و نقل شرع اهمیت بیشتر می یابد؛ چرا که هم روایات بر آن تأکید دارند و هم با بهره گیری از میراث گران بهای منطق، شرایط برهان بر آن منطبق است.
مولفه شهود در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
زهرا حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در طول تاریخ تفکر، برهان و شهود دو روش دست-یابی به حقیقت تلقی شده است. در این راستا آنچه در وهل? اول اندیشمندان را به فکر واداشته این است که، کدامیک از این دو طریق معتبرتر و کاربردی‌تر بوده است. بررسی این دو روش نشان می‌دهد که، گرچه هر یک از دو روش فوق به تنهایی از مزایای خاصی برخوردار هستند، ولی در عین حال حصر‌نظر به یکی از دو روش برهان و شهود، در مسیر حقیقت‌یابی، چندان راهگشا نبوده، و توانایی حل بسیاری از معضلات فکری اندیشمندان را نداشته است. لذا تلفیق این دو روش مورد توجه برخی از متفکران قرار گرفته است. درواقع این دسته از متفکرین اسلامی، فلسفه‌ای شهودی را ابزار کار خود قرار داده‌اند، که از جمله آنان می-توان به ملاصدرا اشاره نمود. با توجه به توفیقاتی که در پرتو فلسفه شهودی برای فیلسوفانی چون سهروردی و ملاصدرا حاصل گردیده است، در این تحقیق در پی یافتن پاسخ این پرسش برآمده‌ایم که: "چگونه از مولفه شهود در فلسفه به ویژه فلسفه ملاصدرا استفاده شده است؟"از اینرو، این پژوهش ضمن دقت-نظر در بررسی معناشناسی شهود در حکمت متعالیه ملاصدرا، به بررسی و نقدِ انتقادات مطروحه، در باب کاربرد شهود در فلسفه پرداخته است. برخی از نتایج این تحقیق در محور کارکردهای شهود عبارت است از: تعیین جهت پژوهش و گشودن افق های جدید، طرح مسائل جدید، کمک در ظهور فرضیه فلسفی، شهود به عنوان حدوسط برهان، شهود به‌عنوان معیار برای بررسی مجدد براهین یا بازنگری آنها، تصور شفاف از موضوع و مسایل فلسفی. این تحقیق نشان می دهد، استفاده از شهود در فلسفه با حفظ شرایط، نه تنها خللی به ساحت تعقلی آن وارد نخواهد کرد، بلکه با امکان راه‌یابی به ساحات فوق عقلانی، فیلسوف را جهت غلبه بر مشکلات غامض فلسفی مدد نموده است. این تحقیق بر اساس تحلیل محتوا توأم با نگاه انتقادی به دست آوردهای فوق دست یافته است.کلمات کلیدی: ملاصدرا، برهان، شهود، فلسفه شهودی، کارکردهای شهود.
بررسی براهین وجود خدا در قرآن
نویسنده:
فاطمه معین‌الدینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اثبات وجود خدا، مهم‌ترین مساله در فلسفه‎ی اسلامی است و باور به خدا رکن دین اسلام می‌باشد. استدلال‎های گوناگونی درباره‎ی این مساله از جانب هر یک از فیلسوفان و متکلمان مطرح شده است. در نهایت، با تعمق و تحلیل عقلانی بر جمیع مطالب و روایات فصول، رسیدن به این نتیجه ضروری دانسته شده که خداوند عقل را عامل شناخت خود قرار داده است و شناخت یقینی، مطلوب شارع است و این شناخت با برهان به دست می‎آید و خود او نیز به عنوان علت همه موجودات قابل شناخت عقلی هست و قرآن به برهان اهمیت داده است و افراد را به جستجوی برهان برانگیخته است. برهان نظم در آیات متعددی از قرآن کریم آمده است.این برهان کاملا ساده برای عموم بیان شده است. برخی فلاسفه هم آن را به همان صورت که قرآن فرموده است، یقینی دانسته‎اند ولی به نظر برخی دیگر برهان نظم یقینی نیست. برهان فطرت در قرآن آمده است و برای همگان قانع کننده است، ولی در کتب فلاسفه به آن چندان پرداخته نشده است. بیشتر فلاسفه معتقدند که برهان حرکت در آیه "لا احب الآفلین" بیان شده، درحالیکه حدوسط در این آیه محبت است. فلاسفه به این برهان توجه کرده‎اند، اما در قرآن این به برهان به صورت صریح بیان نشده است و می‎توان این برهان را از آیات استنباط کرد. برهان حدوث مورد اعتنای قرآن قرار گرفته است و فلاسفه و متکلمان نیز به این برهان توجه داشته‎اند، ولی با نظری دقیق‎ می‎توان برهان وجوب و امکان را که دقیق‎تر است به جای آن قرار داد. البته این برهان، بیشتر مورد متکلمان قرار گرفته است تا فلاسفه، و برهان حرکت به صراحت و با الفاظ فلسفی در قرآن نیامده است، ولی از برخی از آیات قابل استفاده است و برهان حدوث نیز قابل ارجاع به این آیه است. فلاسفه نیز به این برهان توجه خاصی داشته‎اند.البته این برهان، بیشتر مورد فلاسفه قرار گرفته است تا متکلمان. برهان صدیقین نیز در قرآن نشانه‌هایی دارد و بلکه اساس معارف عمیق دینی در رویت و شهود بی‌واسطه خداوند است به‎گونه‎ای که هیچ‌یک ازمخلوقاتش مستقیما دال بر او نباشند، بلکه او بر مخلوقات خویش دلالت کند.در نتیجه آشکار است که هیچ یک از این براهین با شکل منطقی دقیق و اصطلاحات فنی در قرآن نیامده‎اند و دلیل این مطلب روشن است. همانگونه که پیامبر یک دانشمند رسمی نیست، کتابنازل شده بر او نیز یک کتاب علمی نیست. دین خدا وکتاب و فرستاده او خان گسترده‎ای برای همه انسان‎ها هستند، که هرکس به فراخور خود طعامی از آن برمی‎گیرد و می‎توان نتیجه گرفت که هر آیه از قرآن، آینه‎ای از برهان بر وجود خداست.
توجیه شرایط مقدمات برهان
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
منطق‌دانان برای مقدمات برهان علاوه بر یقینی بودن، شش شرط دیگر ذکر کرده‌اند. پرسشی که در این تحقیق بدان پاسخ داده می‌شود، این است که چرا منطق‌دانان علاوه بر یقینی بودن مقدمات، شروط دیگری را مطرح کرده‌اند. آیا آنان در افزودن این شرایط درصدد تحقق برهان بودن هر برهانی بوده‌اند یا اهداف دیگری را در نظر داشته‌اند؟ به‌نظر می‌رسد منطق‌دانان در بیان این شرایط، چند هدف متفاوت را تعقیب می‌نموده‌اند. برخی از آن‌ها برای محقق ساختن برهان‌ها و برخی دیگر برای محقق ساختن مسائل برهانی در یک علم برهانی بوده است.
صفحات :
از صفحه 127 تا 152
  • تعداد رکورد ها : 92