جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اهتمام و توجه قرآن به اخلاق و تاکید پیامبران عظام و ائمه اطهار(ع) بر متخلق شدن به آن در تمامی شئون زندگی، از نقش بی بدیل اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی انسان حکایت دارد. بر این اساس، توجه و به کارگیری آن در همه عرصه های زندگی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. کار نیز به واسطه ارتباط تنگاتنگ با اخلاق، به نتایج مطلوب و شایسته منتهی نخواهد شد مگر اینکه اصول و معیارهای اخلاقی مرتبط با آن مدنظر قرار گیرد. در این میان، عواملی هم در تقویت اتخاذ چنین رویکردی موثرند. در این مقاله سعی شده است با استناد به آیات و روایات و به ویژه با تکیه بر کلمات گهربار امام علی(ع)، این عوامل شناسایی و تجزیه و تحلیل شود.

در پژوهش حاضر با عنوان «مرجعیّت علمی امام علی (ع) در میان فریقین»، در صدد اثبات اتفاق فریقین، بر مرجعیّت علمی امام علی (ع) هستیم. ادلّه قرآنی و روایی، معرّف جایگاه امام علی (ع) به عنوان اعلم و مرجع علمی امّت است. مکتوبات امام علی (ع)، تألیفات دانشمندان از آثار امام علی (ع) و استفاده فریقین از آن علوم، بیانگر گستره علمی و استمرار مرجعیّت علمی امام علی (ع) است. امام علی (ع) در جنبه‌های گوناگون علوم اسلامی از قبیل، سنت نبوی، تفسیر، علوم قرآن، فقه، قضاوت، علوم ادبی، کلام و اخلاق مرجعیّت علمی داشته‌اند. امام علی (ع) در جایگاه راوی روایات نبوی (ص) و به عنوان دانشمند برجسته دینی، نقش منتقل‌کننده علوم اسلامی را ایفا کردند. ادلّه فریقین، بیانگر باور آنان بر صلاحیّت مورد رجوع قرار گرفتن امام علی (ع) در حوزه‌های علوم اسلامی است.

چکیدهاز جمله افرادی که در سده‏هاى گذشته، به ویژه عصر حاضر به مطالعات وسیعى درباره قرآن دست زده و منشأ آثار گوناگونى شده‏اند، مستشرقان هستند. در حال حاضر بحث استشراق از مباحث اصلی و چالش آفرین در جهان اسلام محسوب می‌شود.تحقیق حاضر به ترجمه و نقد و بررسی و تطبیق مدخل های‌قرآن و حدیث در دائرهالمعارف‌های لاتین مهم عصر حاضر پرداخته است. بعد از بیان کلیات ترجمه مداخل مورد بحث در این رساله عنوان شده است، در ادامه مدخل حدیث و قرآن دائره المعارف قرآن (E.Q.) که توسط یونبال نگارش یافته است، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نگارنده با بررسی منصفانه، ضمن بیان و تأیید موارد مستدل و معتبر، مطالب بی‌دلیل، ضعیف و یا بدون استدلال را مورد کاوش قرار داده است، از آراء و نظریات محققان جهان تشیع بهره گرفته است. ایشان در بخشی از مطالب مانند؛ بحث قرائات، انساء و... که ناروا و گاه مغرضانه تلقی می‌شود، به تشیّع نسبت داده است که نگارنده با ردّ صریح آنها، به دیدگاه‌های محققان شیعه استناد نموده و به روشن‌گری پرداخته است.از بررسی و مقایسه‌ای که میان سه دائرهالمعارف قرآن، اسلام و مذهب در مدخل حدیث و قرآن صورت گرفته است، چنین به دست آمد که، مولفان این مقالات، از دیدگاه های متفاوت به این مسئله نگریسته‌اند و مطالبی متفاوت در این زمینه عنوان نموده‌اند. نکته مهم و قابل توجه اینست که یونبال تمام مطالب قرآنی را در پرتو حدیث بررسی نموده است و ایشان در بیان مطلب، استناد صرف به احادیث داشته است بدون توجه کافی به کیفیت این احادیث، و این می تواند نشان عدم دقت ایشان در گزینش و انتخاب مطالبباشد، چرا که در احادیث مسلمانان هرگونه حدیث یافت می شود. نکته مهمتر اینکه؛ تمام مولفان در بررسی های خود، فقط منابع اهل‌سنت را لحاظ نموده‌اند و این عدم جامع‌نگری مولفان را می‌رساند.کلید واژه‌ها: دائرهالمعارف، قرآن، حدیث، اسلام، دین، ترجمه، نقد، تطبیق.

اسلام در میان مکتبهای الهی، نه تنها ارزش و اهتمام ویژه ای برای رویاروییها و بحثهای علمی قائل شده است، بلکه شیوه و روشهای کاربردی آن را نیز از طریق رسولش به ما آموخته است. مسأله تحقیق این رساله بررسی و تحلیل مجموعه مناظرات توحیدی رسول اکرم به منظور دستیابی و کشف شیوه ها و نکات کاربردی رویاروییهای آن حضرت با دیگر اندیشان زمان می باشد. ابتدا با بررسی اجمالی دین و فلسفه پیدایش آن، نقش مهم گفتگوهای بین ادیان را بررسی نموده و بخش دوم در 5 فصل، تعریف، ارکان، انواع مشروع و غیر مشروع مناظره را تحقیق کرده، آداب مناظره برهانی را از جهات مختلف و نیز آفات آن را مورد مطالعه قرار داده است. بخش سوم در سه فصل مراتب توحید و شرک به تفصیل به عنوان دو مسأله مهم شرایع آسمانی، همراه با بررسی معیارها و مرز اصلی توحید و شرک را به پایان برده است. بخش چهارم در 11 فصل مهم با بررسی افکار و فرقه های موجود در عصر بعثت آغاز شده، موضوعات مورد بحث به تفکیک، اهداف مناظرات، شیوه های ورود، اخلاقیات مناظراتی حضرت، استدلالات، فنون ویژه نبوی، کیفیت پاسخها، نقش امدادهای غیبی و نیز جایگاه مثال در مناظرات نبوی و نتایج مناظرات مختلف حضرت، مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.

این رساله در چهار بخش با این عناوین تنظیم و تدوین شده است: بخش اول، دین و گفتگوهای مکتبی: مفهوم دین، گفتگوی ادیان؛ بخش دوم، گفتگو و مناظره: گفتگو در لغت و اصطلاح، گفتگو از آغاز تاکنون، گفتگو در اسلام، آداب و شرایط گفتگو، مناظره در لغت و اصطلاح، انواع مناظرات؛ بخش سوم، فضاشناسی اندیشه ها و جریان های دینی و فرهنگی در عصر امام علی(ع): جریانات و تشکل های اسلامی، جریانات و تشکلات غیراسلامی؛ بخش چهارم، شیوه شناسی گفتگو و مناظرات علوی: گفتگو در سیره علوی، اهداف گفتگو از نگاه امام علی(ع)، اخلاقیات و آداب گفتگوهای علوی(ع)، فنون و شگردهای امام علی(ع) در گفتگوها و مناظرات، ویژگی پاسخ های علی(ع) در گفتگوها و مناظرات، استدلالات علوی، نتایج مناظرات و گفتگوهای علوی، تشبیه و مثال در گفتگوهای علوی، جلوه های آیات قرآنی در گفتگوهای علوی، جلوه های سیره نبوی(ص) در گفتگوهای علوی. ارسال نظر

اسلام در میان مکاتب الهی، ارزش و جایگاه ویژه ای برای گفت و گو و مناظرات، قائل است. افزون بر این، در کنار تلاش برای ترویج و بسط و تعمیم آن به مثابة یک روش کارآمد، شیوه های آن را نیز، از رهگذر ارائه الگوهای نظری و عملی در سیره و رفتار معصومان (ع) به ما آموخته است. این پژوهش با توجه به موقعیت ویژه بین المللی جمهوری اسلامی ایران و نیز تشابه شرایط کنونی، با زمان استقرار حکومت علوی(ع)، گفت و گوها و مناظرات آن حضرت(ع) را به منظور کشف و استخراج شیوه های کاربردی ایشان مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده است. در بخش اول دین و گفت و گوهای مکتبی بررسی شده است؛ آنگاه در بخش دوم تاریخ پیدایش گفت و گو، ادوار، انواع، شروط، آداب و تعریف مناظره، ارکان و انواع آن مورد بحث قرار گرفته است. در بخش چهارم فضا شناسی زمان امام علی(ع)، جریان ها و تفکرات گوناگون عصری تأثیرگذار در گفت و گوها و مناظرات علوی(ع) مطرح شده و سرانجام از شیوه شناسی گفت و گوها و مناظرات حضرت(ع) به نقش بنیادین قرآن و سنت و نیز شیوه بکارگیری آنها، کلام پایان یافته است.

آنچه پیش رو دارید نگرشی به موضوع تبرج از دیدگاه قرآن و روان‏شناسی است. علی‏رغم نهی صریح اسلام از تبرج و عدم هرگونه آرایش و پیرایش در مجامع عمومی، چنان‏که می‏بینیم این موضوع تا حدودی جایگاه خود را در جامعه کنونی از دست داده و منکرات جای آن را گرفته است. تبرج به معنای خود نمايي زنان، آشکار کردن زينتشان براي نامحرم و زيبا جلوه دادن در برابر آنهاست؛ و با هیستریک (افرادی با ویژگی‏های شخصیتی‏ وابسته، خودمحور، نیازمند به جلب‏توجه دیگران، همراه‏ با ابراز رفتارهای نمایشی) در روان‏‏شناسی منطبق است. هیستریک به عنوان یکی از عوامل تبرج به بحث و بررسي نياز دارد. درمان هیستریک از دیدگاه قرآن و روان‏شناسی، موضوعي است که در فصل سوم اين تحقيق با روش توصيفي تحليلي به آن پرداخته‏ایم. با رجوع به مضامین عمیق قرآن می‏توان كامل‏ترین و مناسب‏ترین نسخه پزشكی را برای افراد دچار اختلال شخصیت و در کل همه بیماری های روانی پیچید. قرآن برای برونرفت از همه مشكلات راهكارهایی را ارایه داده است.با نگاهی گذرا به درمان اختلالات شخصیت در قرآن و روان‏شناسی در‏می‏یابیم صرفاً استفاده از دارو (که در روان‏شناسی به آن توصیه شده)کافی نیست، بلکه جنبه روانی و باورمندی به قدرت لایزال الهی بسیار مهمتر از استفاده از دارو است. آنچه باعث شفا می شود روحیه تلقین (به ضمیر ناخودآگاه) و قدرت ایمان و سایر جنبه های معنوی است و هرچه این روحیه و ایمان قلبی به مبداء قوی تر باشد، درمان نیز مؤثرتر و عمیق تر خواهد بود.