جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
حکمت متعالیه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
تعداد رکورد ها : 1811
عنوان :
مواجهه کافران با حق در رستاخیز: نقد دیدگاه فرجام شناسانه ملاصدرا
نویسنده:
محمدرضا حاجی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
احوال معاد
,
جهنم کفار
,
کفار و معاد
کلیدواژههای فرعی :
معاد در قرآن ,
حیات انسانی ,
مکذبان ,
قرب الهی ,
جهنم ,
قرآن ,
اعمی ,
تفسیر معاد در قرآن ,
دست یابی به حقیقت در رستاخیز ,
سیمانی کافران در مسیحیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ناصر مکارم شیرازی
چکیده :
قرآن کریم چنان به بیان سرنوشت انسان در رستاخیز آخرت اهتمام ورزیده که بیش از هزار آیه از آیات بینات این صحیفه آسمانی به توصیف و چگونگی احوال آن روزگار اختصاص یافته است. در این میان آیاتی به واکنش رفتاری تکذیب کنندگان قیامت - هنگام مشاهده صحنه های هولناک - پس از ظهور حقایق در برابر ایشان اشاره دارد که مطمح نظر مفسران قرآن بوده پیرامون آن سخن گفته اند. در حالیکه نگرش ملاصدرا این فیلسوف مفسر در تقابل با آرای جمهور مفسران مبنی بر عدم درک حقایق توسط کافران در جهان واپسین است. این پژوهش در راستای واکاوی همین اندیشه انجام یافته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 223 تا 240
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علیّت تحلیلی و کاربردهای آن در حکمت متعالیه
نویسنده:
مصطفی موسوی اعظم، حسن ابراهیمی، عبدالرسول کشفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کثرت
,
علیت تحلیلی
,
علیت خارجی
,
توقف
,
حکمت متعالیه
,
علیت
,
کثرت تحلیلی
,
کثرت وجودی(مقابل کثرت نسبی واحدی)
کلیدواژههای فرعی :
ترکیب اتحادی ,
موجودیت ,
علیت جوهر برای عرض ,
علیت ماهیت برای عوارض خود ,
برهان اقترانی حملی ,
علیت عرض برای عرض ,
علیّت امکان برای احتیاج ,
علیّت ماده و صورت برای ذات ,
علیّت صورت برای ماده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در رویکرد مشهور، علیّت مستلزم کثرت وجودی، اعم از تباینی و تشکیکی، میان علّت و معلول است؛ با این حال، خودِ فلاسفه در مواضعی که کثرت وجودی برقرار نیست، علیّت را متحقّق دانسته اند. صدرا این قسم علیّت را به تحلیل عقلانی می داند و آگاهانه ملازمه ای بین «علیّت» و «کثرت وجودی» نمی یابد. تئوری علیّت تحلیلی مستلزم توسعه معنای علیّت است و می باید تعریفی ارائه کرد که انطباق پذیر بر هر یک از کثرات وجودی و تحلیلی باشد. بر اساس مبانی حکمت متعالیه، دو تعریف از علیّت بیان می شود که توأمان انطباق پذیر بر کثرت وجودی و تحلیلی است. نخست، رابطه توقّف میان دو موجود؛ دوم، رابطه توقّف میان دو مصداق. از آن جا که کثرت «موجود» و «مصداق» لزوماً «کثرت وجودی» را به دنبال ندارد، اگر دو «موجود» و دو «مصداق» در خارج به دو «وجود» تحقّق یابند، علیّت خارجی است و اگر به یک «وجود» موجودند، علیّت تحلیلی است. با پذیرش دو تعریف فوق علیّت مستلزم کثرت وجودی (خارجی) نیست، بلکه مستلزم مطلقِ کثرت است، اعم از آن که کثرت وجودی باشد یا تحلیلی. می توان کاربردهای فراوانی از علیّت تحلیلی به دست آورد که برخی قبل از حکمت متعالیه و برخی بعد از آن، رواج یافته است: علیّت ماهیّت برای لوازم خود، علیّت امکان برای احتیاج، علیّت در برهان اقترانی حملی، علیّت عرض برای عرض، علیّت جوهر برای عرض، علیّت صورت (فصل) برای ماده (جنس) و علیّت ماده و صورت برای ذات ماهیت
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حضوری بودن محسوسات
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراک حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
شی ء محسوس
,
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
,
علم حضوری(مقابل علم حصولی)
,
ابصار
,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال)
,
نظریه خروج شعاع(اصطلاح وابسته)
,
هستی شناسی علم
کلیدواژههای فرعی :
صورت ,
تجرد علم ,
وحدت در کثرت نفس ,
علت فاعلی ,
رابطه وجودی نفس و قوا ,
علم اشراقی ,
تشکیک مراتب نفس ,
اتحاد نفس و بدن ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
جسم مرئی ,
اضافه وضعی ,
کیف محسوس ,
کیف نفسانی ,
ملموسات(فلسفه) ,
احکام علل اربعه ,
مغالطه اخذ ما بالعرض مکان ما بالذات (منطق) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
مبصرات ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
متخیله ,
صورت متخیله(اصطلاح وابسته) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
نظریه انطباع(اصطلاح وابسته) ,
نظریه انشاء نفس(اصطلاح وابسته) ,
خطاپذیری حس ,
حیثیت حکایتگری ,
علت فاعلی و علت غائی ,
اقسام علم حضوری ,
وحدت قوای نفس ,
خطا ناپذیری علم حضوری ,
ملاک تحقق علم حضوری ,
ربط آلی ,
مادی بودن احساس ,
نقش اعصاب و سلولهای مغز در ابصار ,
انطباع کبیر در صغیر ,
حضوری بودن احساس ,
تقسیم حصری علم به حصولی و حضوری ,
تقسیم قیاسی وجود ,
ارتباط حواس با خارج ,
مرتبه نازله نفس ,
تأثیر مادی بر مجرد ,
خطا پذیری علم حصولی ,
ادراک احول ,
امتناع ازدحام دو صورت بر یک ماده ,
علت قابلی ,
نسبت وجودی نفس با جسم خارجی ,
وحدت قوای نفس با ابزارشان ,
حاس بالقوه ,
قیاسی بودن تقسیم وجود به مجرد و مادی ,
امکان مجرد بودن مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
فیلسوفان مشاء در مورد محسوسات قائل به انطباع صورتهای حسی در اندامهای حسی هستند. و در خصوص ابصار دو رأی از گذشته مطرح بوده است: یکی، خروج شعاع و دیگری، انطباع صورت مبصر در چشم. شیخ اشراق قول به خروج شعاع را نفی مىکند؛ چه این که به دلیل امتناع انطباع کبیر در صغیر، انطباع صورت حسی در چشم را منکر است. از اینرو، در خصوص ابصار معتقد است که نفس علم حضوری به مبصر خارجی مىیابد. صدرالمتالهین، رأی شیخ اشراق را نقد مىکند و در همه ادراکات حسی مدعی مىشود که صور محسوسات به انشاء نفس در عالم مثالِ متصل تحقق مىیابند و ادراک صورت مىگیرد. اما بر اساس مبانی حکمت متعالیه مىتوان گفت که ادراکات حسی از نوع علوم حضوری هستند و مجرد بودن متعلق علم، به دلیل تجرد علم و عالم، با مادی بودن معلوم و محسوس منافات ندارد؛ زیرا تقسیم موجود به مجرد و مادی از نوع تقسیم قیاسی است. لذا موجود مادی به اعتبار فاعل شناسا و وجود برای فاعل شناسا مجرد مىباشد. هم چنان که، خارجی بودن هر وجودی منافات با تقسیم وجود به خارجی و ذهنی ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 41
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی بر جاودانگی عذاب اخروی از دیدگاه ملاصدرا و تطبیق آن با آیات و روایات
نویسنده:
محمدحسین دهقانی محمودآبادی، محمدرضا بلانیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد در قرآن
,
معاد(کلام)
,
خلود عذاب کافر
,
حکمت متعالیه
,
عذاب
,
معاد در روایات
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
علم النفس ملاصدرا ,
علم نفس ,
اراده الهی ,
وعید ,
قرآن ,
عفو الهی ,
عفو فراگیر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
موضوع خلود برخی از انسانهای خطاکار در عذاب بی پایان اخروی، ریشه در آیات قرآن و روایات اسلامی دارد. در این مورد نه تنها عقل نمی تواند عذاب لایزال را برای خطای محدود بپذیرد، بلکه در مقابل آیات خلود، آیاتی که بیانگر عفو فراگیر خداوند است و نیز آیاتی که وقوع عذاب جاودانه را به مشیت و اراده الهی واگذار می کند، قرار دارد. ملاصدرا برای حل تقابل یاد شده، تفسیری بدیع در کتاب اسفار و الشواهد الربوبیه ارایه می دهد، اما دیدگاه وی مشکل تعارض را حل نمی کند، بلکه خود، دارای اشکالات عدیده ای است. ایشان در آخرین اثر خود، کتاب عرشیه، دیدگاه نهایی خود را با آن دسته از آیاتی که تاکید بر عذاب جاودان دارد، منطبق می داند. وی در کتاب تفسیر کبیر خویش، با طرح اصل عقلی عدم وجوب عمل به وعید، به حل مشکل یاد شده می پردازد. این نوشتار مشکل تعارض یاد شده را از طریق توجه به مجموعه آیات و روایاتی که در باب عذاب اخروی است، با عنوان دیدگاه مقبول، حل شدنی دانسته و آن را تجزیه و تحلیل نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی بر مفهوم آزادی و اختیار از منظر اگزیستانسیالیسم (با تکیه بر آراء کی یرکگور)
نویسنده:
حمید رضانیای شیرازی، مجتبی اعتمادی نیا
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سورن کرکگور
,
جبر و اختیار(کلام)
,
علم نفس
,
انسان شناسی اسلامی
,
انسان شناسی اگزیستانسیالیسم (مسائل جدید کلامی)
,
آزادی
,
اگزیستانسیالیسم
,
امور عامه
,
فردیت
,
فلسفه دین
,
سپهر های سه گانه حیات
کلیدواژههای فرعی :
آزادی اسلامی ,
ادیان ابراهیمی ,
جبر الهی ,
عدالت اسلامی ,
سرنوشت انسان ,
سپهر دینی ,
سپهر اخلاقی ,
حق انتخاب ,
آزادی اجتماعی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
قرآن ,
حق آزادی ,
تعیین سرنوشت ,
ذهنی بودن حقیقت ,
محدودیت ذاتی آزادی ,
گزینش انسانی ,
خرد جمعی خودبنیاد ,
ساحات انسانی ,
خودشناسی اگزیستانسیالیستی ,
معیار عینی ,
مسیحیت رسمی ,
کلیسای دانمارک ,
یا این - یا آن ,
دیالکتیک هگلی ,
خودآگاهی روح مطلق ,
سپهر استحسانی ,
انتخاب سرنوشت ساز ,
ماهیت خودویرانگر ,
آرمان سقراطی خودشناسی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
این نوشتار با اشاره ای گذرا به مبانی فکری اگزیستانسیالیسم و ضمن مرور پاره ای از مهمترین آراء انسان شناسانه کی یر کگور، می کوشد تا با بررسی نقادانه مفهوم آزادی و اختیار از منظر وی، به برخی تاملات نظری بایسته در مبانی اگزیستانسیالیسم اشاره نماید. بررسی های ما در این نوشتار نشان می دهد که به رغم دقت نظرهای عمیق و قابل تامل کی یرکگور در باب شرایط انضمامی حیات انسان و التقات به اصل اختیار و انتخاب در مسیر تحقق هویت اصیل آدمی، اما رویکرد او به مفهوم آزادی انسان با چالش هایی فلسفی و تعارضاتی با برخی مبانی انسان شناسی اسلامی دست به گریبان است. مهمترین این موارد مناقشه برانگیز عبارتند از: عدم التفات جدی به رابطه میان آزادی های فردی و اجتماعی، ناسازگاری میان مفهوم فردیت و ذهنی بودن حقیقت، عدم التفات به محدودیت های ذاتی آزادی و اختیار بشری و بی توجهی به ماهیت منفعلانه پاره ای از انتخاب ها و گزینش های انسانی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اراده آزاد از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد حسینزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اراده آزاد
,
اختیار انسان
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
تسلسل اراده ها ,
فاعل طبیعی ,
عمل اخلاقی ,
اصل علیت ,
حدوث اراده ,
حدوث اراده الهی ,
فاعلیت انسان ,
اختیارگرایی ,
افعال طبیعی ,
فاعلیت انسان ,
حدوث و قدم اراده الهی ,
حکمت متعالیه ,
فاعل بالتسخیر ,
اصل علّیت ,
فاعل ما منه الوجود ,
فاعل ما به الوجود ,
معانی اختیار ,
جبریت اراده ,
فاعل بالقسر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
تقابل ضرورت علی با اراده آزاد از مباحث مهمی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. خلط بین اراده و اختیار و تقریر نادرست اشکال اراده آزاد، باعث شده تا این مسئله با ابهامات فراوانی همراه باشد. برخلاف تصور رایج محور اصلی اشکال اراده آزاد، تسلسل ارادهها نیست، بلکه از یک طرف پذیرفتن ضرورت علی، و از طرف دیگر حدوث اراده و منتهیشدن آن به علتی خارج از نفس انسان است که مستقیما اراده را در نفس انسان ایجاد میکند. صدرالمتألهین به اشکال اصلی جبر در اراده توجه داشته و حتی جبری بودن اراده و نیز جبری بودن افعال ارادی انسان را پذیرفته است، اما چنین چیزی به این معنا نیست که ملاصدرا اختیار انسان را انکار کرده است. او سعی دارد تا از طریق فاعل بالتسخیر و نیز توحید افعالی این مطلب را تبیین کند که جبر با اختیار سازگار است و افعال انسان از همان جهت که جبری هستند اختیاری نیز هستند. در این مقاله علاوه بر بازسازی اشکال اراده آزاد، در مجموع، پنج پاسخ از صدرالمتألهین آورده و نقد شده است. در پایان این نتیجه گرفته شده که ضرورت علی با اراده آزاد و اختیار انسان منافات دارد از این رو برای پذیرش اختیار انسان باید ضرورت علی را انکار کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مسأله اراده خداوند از منظر حکمت متعالیه و مکتب تفکیک
نویسنده:
علیارشد ریاحی، زهره نصر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
صفات الهی در حکمت متعالیه
,
صفات الهی
,
اراده الهی
,
صفات خدا
,
حکمت متعالیه
,
ارادة الهی
,
مکتب تفکیک
کلیدواژههای فرعی :
کیف نفسانی ,
معتزله ,
صفات ثبوتی ,
اشاعره ,
سنخیت ,
الامامیه ,
صفات الفعل ,
المرید ,
الکیفیه النفسانیه ,
الفاعل المختار ,
علت تامه ,
فاعل موجب ,
صفت فعل ,
فعل فاعل مختار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
قدرت فاعل مختار ,
اراده فاعل مختار ,
قرآن ,
صفت ذات ,
نظام اتم ,
ترک فعل ,
مشیت ,
صفات فعلیه ,
صفات سلبی ,
کیف نفسانی ,
اجزاء علت تامه ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
مشیت فعلی ,
نظام اتم ,
فاعل موجب ( قادر ) ,
قرآن ,
کیف نفسانی ,
ضرورت علی معلولی ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
اسم مرید ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
صفات سلبی(عرفان نظری) ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
منشأ اراده ,
سلب صفت از ذات ,
سنخیت خالق و مخلوق ,
صدور معلول ,
مجبور بودن خداوند ,
ملاک اختیار ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در اندیشه صدرالمتألهین، اراده الاهی، علم او به نظام اصلح و از صفات ذات است. خداوند، علت تامه مخلوقات است و صدور فعل از او، ضروری میباشد. در مقابل دیدگاه صدرا، به باور اهل تفکیک، اراده الاهی نه به معنای علم، بلکه به معنای قدرت و سلطه بر فعل و ترک است؛ و در نتیجه، از صفات فعل به شمار میآید. با چنین توصیفی، خداوند، فاعل مختار است و نتیجه قول به علت تامه بودن او، فاعل موجب بودن او است. از جمله اشکالاتی که پیروان مکتب تفکیک بر دیدگاه ملاصدرا وارد کردهاند، اشکال به معنای اراده و ضروت علی و معلولی میان خداوند و مخلوقات است که منجر به فاعل موجب بودن خداوند میگردد. در این نوشتار، دیدگاه صدرالمتألهین در تقابل با مکتب تفکیک در باب اراده الاهی، بررسی شده و به اشکالاتی پاسخ داده شده است که پیروان مکتب تفکیک در این باره بر صدرا وارد کردهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توحید افعالی در نظام فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
علی محمد ساجدی، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
توحید افعالی(کلام)
,
توحید نظری
,
حکمت متعالیه
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید افعالی از نگاه ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وحدت وجود ,
مشاء ,
اختیار انسان ,
حکمت الهی ,
جبر فلسفی ,
شرور ,
اصل علیت ,
عالم ماده ,
فاعلیت بالتجلی ,
اختیار خداوند ,
کتاب اسرارالآیات ملاصدرا ,
عالم ماده ,
اراده اجمالی ,
اراده الهی ,
جبر فلسفی ,
علم ازلی الهی ,
اختیار انسان ,
وحدت وجود ,
قرآن ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
تشان ,
علم پیشین الهی ,
فلسفه مشاء ,
شر ,
اختیار واجب ,
علم واجب ,
برهان بسیط الحقیقه ,
نظام احسن ,
قرآن ,
ارادة الهی ,
اصل علّیت ,
مجرای فیض عقول ,
رساله القضا و القدر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقاله حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئله اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیه صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه میباشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستیبخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریه فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرفاندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نقل به عنوان مبانی توحید افعالی، بیان خواهیم کرد که صدرا با دو برهان ارجاع علیت به تشأن و قاعده بسیط الحقیقه به اثبات آرای خود میپردازد. همچنین، در این تحقیق که به روش توصیفی-استنباطی صورت پذیرفته، شبهات فکری برآمده از برخی اندیشه های کلامی پاسخ درخوری می یابد. ثانیاً به دلیل هم افق شدن مرزهای حکمت صدرایی با عرفان نظری، صدرا در حل و فصل مسایل توحید از حکمت سینوی پیشی می گیرد. ثالثاً لوازم توحید افعالی، همچون نظریه وحدت وجود و ارجاع علیت به تشأن، اراده و علم پیشین الهی، مسئله جبر و اختیار در افعال بشر، در پرتو دو حجت عقل و دین تبیین میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گزینش نظریه ارجح در میان نظریات ملاصدرا پیرامون علم به مادیات و در مادیات
نویسنده:
الهه زارع، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
هستی شناسی مادی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
علم به مادیات
,
علم به ماده از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
علم حصولی ,
شواهد الربوبیه ,
تجرد ,
حکمت اشراق ,
حکمت الهی ,
حکمت مشاء ,
وجود منبسط ,
الوجود ,
تجرد ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
تجرد نفس ناطقه ,
قرآن ,
تشکیک وجود ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
شی ء مادی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
علم واجب ,
قرآن ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
علم حضوری ,
عقل در حکمت مشاء ,
تساوق علم با هستی محض ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در باره علم حضوری در باب وجودهای مادی دارای سه رویکرد متفاوت است. ایشان در مواضع بسیاری امور جسمانی را که شامل انواع اجسام و اعراض میباشند، از حوزه علم حضوری خارج میداند و معتقد است آنها نه نزد خود حضور دارند نه نزد واقعیت دیگری حضور مییابند و نه واقعیت دیگری نزد آنها امکان حضور دارد. ایشان بنا به مبنایی دیگر معتقد به معلوم واقع شدن مادیات نزد علت مجردشان هستند. اما بنا بر رویکرد سوم در مواضع متعدد دیگر برای کلیه موجودات ادراک و شعور قائل شدهاند. وی در این دیدگاه، علم و وجود را مساوق میداند. بعلاوه به نظر ایشان حضور، شرط علم و در واقع همان حقیقت علم است. تجرد هم شرط حضور است. بنابراین لازم میآید امور جسمانی هم دارای نوعی علم حضوری و تجرد باشند، پس هم میتوان از فرض وجود معلوم در نزد آنها سخن گفت و هم از فرض معلوم واقع شدن آنها به علم حضوری. در این نوشتار سعی ما بر این بوده است که بنا به تعاریف و مبانی ای که ملاصدرا در مورد علم ارائه دادهاند، مواضع ایشان در این امر را مورد تفکیک قرار داده و در نهایت به بررسی این امر بپردازیم که کدام سخن صدرا را میتوان به نحو مستدل نظر نهایی و دقیق ایشان در این مساله قلمداد کرد. بنا بر دلایل ارایه شده در پایان مقاله نظریه و رویکرد سوم ترجیح داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مسئله عنایت الهی در حکمت متعالیه صدرایی
نویسنده:
علیرضا خواجه گیر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
حکمت الهی
,
عنایت الهی
,
حکمت متعالیه
,
علم واجب
,
عنایت
,
نظام احسن
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم ذاتی الهی ,
خداشناسی ,
جهان هستی ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
عالم مثال ,
صفات جلال ,
صفات جمال ,
قضاء الهی ,
شرور ,
علم فعلی ( مقابل ذاتی ) ,
علم فعلی الهی ( مقابل ذاتی ) ,
تغیر علم ذاتی باری ,
قرآن ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
علم ذاتی ,
شر در حکمت متعالیه ,
شر ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
علم ذاتی ,
قضاء ,
برهان بسیط الحقیقه ,
عالم ( امکانی ) ,
قرآن ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
صفات سلبی(عرفان نظری) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
مراتب آفرینش ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
اصطلاح عنایت الهی در حکمت متعالیه صدرایی به معنای علم ذاتی الهی است که منشاء تحقق خارجی فعل و نظام احسن است. علاوه بر این علم الهی نیز مشترک بین صفات ذاتی و فعلی محسوب میشود. بنابراین مسئله عنایت الهی را نیز میتوان از جهت ذاتی - علم الهی - و فعلی - نظام احسن - مورد تحلیل قرار داد. سئوالات اصلی این مقاله این است که اولا، اگر این دو جنبه از عنایت الهی را مورد تحلیل قرار دهیم، با چه مسائلی در حکمت متعالیه در ارتباطاند. ثانیا، این دو جنبه از معنای عنایت الهی در حکمت متعالیه چگونه اثبات میشوند. آنچه از تحلیل مذکور به دست میآید، این است که؛ از آن جهت که عنایت الهی با علم الهی مرتبط است، مسئلهای خداشناسی است و از آن جهت که با پیدایش نظام عالم هستی و کیفیت آن مرتبط است، مسئلهای جهان شناسی است. در نتیجه با در نظر گرفتن ارتباط این مسئله با علم الهی، مبحث کیفیت علم الهی و مراتب آن از طریق برهان بسیط الحقیقه به اثبات میرسد و با در نظر گرفتن ارتباط آن با نظام احسن و چگونگی سیستم جهان هستی، از طریق ترتیب افعال الهی و مراتب نظام هستی این مسئله تبیین میشود. این مقاله درصدد است ارتباط این دو جنبه از عنایت الهی را با مسائل مرتبط با آن در نظام فلسفی حکمت متعالیه با روش توصیفی تحلیلی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
تعداد رکورد ها : 1811
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید