جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پايان نامه در شش فصل تدوين گرديده است در فصل اول مباحث مقدماتي مانند معرفی تفسیر مجمع البیان ومفسر آن وبررسی ساختار آن مطرح گرديده است فصل دوم به بررسی روش تفسیری طبرسی درتوجه به قرائت صحیح مي پردازد. وچنین به نظر می رسد که مؤلف ضمن بیان قرائتها ی مختلف اعم از مشهور وغیر مشهور،وذکر دلایل این قراءات،تلاش نموده است درترجیح یک قرائت ،خود را مقید به قرائت مطابق با رسم الخط کنونی مصحف شریف نماید.در فصل سوم تبییین مفردات از منظر طبرسي بررسي شده وبا تفحص در این تفسیر معلوم گردیده است که وی ،تمام لغاتی را که از منظر خودش نیاز به تبیین داشته ند معنا کرده است .و در فصل چهارم شیوه طبرسی درتوجه به قواعد ادبیات عرب مورد مداقه قرار گرفته ومشخص گردید که طبرسی از این قواعد استفاده کسترده ای کرده است وگاه برای توجیه اعراب مورد نظر خویش از دلایل عقلی یا روایی بهره گرفته است. فصل پنجم عهده دار بررسی شیوه نويسنده درتوجه به قرائن است که با وجود عدم تصریح مؤلف به ذکر نام بسیاری از این قرائن ،از آنها در تفسیر آیات کمک گرفته است .گاهی با کمک اسباب نزول تفسیر صحیح آیه را بیان می کند وگاه چند سبب نزول را ذکر می کند ولی به بررسی صحت وسقم آنها نمی پردازدودر مواردی خلط بین سبب نزول وشأن نزول آیه می کند.در برخی از آیات ،عادات وآداب ورسوم رایج در زمان نزول آیه را تشریح می نماید.ودر آیاتی که متضمن معانی باشند که موجب تجسیم در خداوند گشته ویا مخالف با شأن مخاطب آیات باشندباکمک قرینه ویژگیهای متکلم و یا مخاطب آیات ،ظهور آیه در آن معانی را بی اعتبار می داند همانطور که گاهی با کمک معرفتهای بدیهی وبرهانهای قطعی به رد نظرات خلاف واقع دیگران اقدام می کند .وبا توجه به اعتقاد وی نسبت به رجوع به پیامبر در تبیین آیات مجمل،از روایات وارده در تفسیر آیات بهره گرفته است گرچه در مواردی،منبع وسند را ذکر نکرده است.ونیز گاهی از آیات دیگر برای تبیین جنبه های مختلف یک موضوع یا تعیین معانی مفردات قرآنی استفاده نموده است. همچنانکه به سیاق آیه هم توجه داشته وگاه از آن به عنوان قرینه صارفه از معنای ظاهری ویا توجیه معنای صحیح مورد نظر خویش بهره برده است. و فصل نهايي در موضوع توجه به اقسام دلالتهاومعانی باطنی قرآن تدوين شده است. وبا توجه به احاطه علمی وی بر علوم پیش نیاز تفسیر، گاه چندین دلالت برای آیه بیان نموده است و با این که اعتقاد به وجود معانی باطنی در قرآن داشته، اما در بیان این معانی ، بسیار احتیاط کرده است تاگرفتار تفسیر به رأی نشود به طوری که در ذکر معانی باطنی، ملتزم به پیروی از روایاتی بوده است که یقین به صحت سند ومحتوای آنها داشته است. با تتبع در مطالب تفسیری آن معلوم گردید غالب مطالب مطرح شده از سوی مرحوم طبرسی درچارچوب قواعد تفسیری بیان شده است.واز آنجا که مفسر در تفسیر آیات به همه ی قواعدتفسیری کم وبیش توجه داشته است می توان آن را یک تفسیر اجتهادی جامع بشمارآورد. واژه های کلیدی: قر ائت، حقيقت قرآني، سياق، اسباب نزول، شأن نزول، باطن قرآن، حقيقت، مجاز