جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رویکردهای نوین تفسیری نسبت به قرآن کریم در اواسط قرن نوزده میلادی شدت بیشتری پیدا کرده که یکی از دلایل آن، اثرپذیری مستقیم اندیشمندان عرب از جریان مدرنیسم اروپا و نقد جدی میراث اسلامی بوده است. محمد عابد الجابری از جمله شاخص‌ترین عالمان نومعتزلی مصری است که به اسم ایجاد تغییر و تحول در معرفت بشری نسبت به دین، به نقد جدی میراث اسلامی پرداخته و تلاش کرده تفسیری جدید و عصری از قرآن کریم بر پایه ترتیب نزول آیات ارائه کند. در این پژوهش تلاش شده ضمن معرفی اجمالی جابری و مبانی فکری وی در فهم قرآن کریم، برخی از اندیشه‌های قرآنی وی مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. نقد روش تفسیری و تاریخ نگاری وی نسبت به موضوعات قرآنی، نقد دیدگاه او در رابطه با واقع نمایی قصص و دلالت الفاظ و ظواهر قرآن به همراه تحلیل اصطلاح «پدیده قرآنی»، از جمله مسائلی است که در این پژوهش مطرح شده و نشان داده شده است که متأسفانه جابری در اکثر موارد با افراط‌گرایی در اجتهاد تفسیری، به تضعیف میراث مستدل و مستند اسلامی پرداخته و راه را برای ورود اندیشه‌های انحرافی در آموزه‌های دینی باز کرده است.

یکی از شیوه­ های بدیع هنری قرآن در انتقال مفاهیم، استفاده از تصویرسازی است که در پرتو آن مفاهیم منطقی و عقلی، ملموس و واقعی نشان داده شده و ابهامات و پیچیدگی‌های احتمالی برطرف می­شود. با توجه به جلوه ­های بصری صراط، به ­کارگیری این واژه بطور عام در قرآن و مشخصاً در سورۀ حمد، انتقال­ پذیری معانی مجرّد ذهنی به تصاویر مادّی محسوس را تسهیل نموده تا رهرو، با وقوف بر این تصاویر، راه خود را به خوبی دریافته و طی کند. این پژوهش با هدف شناسایی مفاهیم تصویری واژۀ صراط در سوره فاتحة الکتاب، به روش تحلیلی ـ توصیفی درصدد است تا جنبه‌های تصویری آن را بازشناسی نموده و چگونگی به‌خدمت گرفتن جلوه­ های بصری صراط در جهت فهم عمیق مصادیق را تبیین نماید. نتایج این پژوهش نشان‌ داد که جلوه ­های بصری صراط بازتاب مفاهیم ذیل است: تسهیل فهم، تجسّم سیر حرکت از مبدأ تا مقصد، طلب مستمر هدایت، اتّصال و اعتصام به ریسمان الهی، ورود در ساحت رحمت الهی، خشیت، استقامت، دستگیری از راهیان صراط و سرانجام اتّحاد و یک­رنگی.

مبنای اسماعیلیه در مواجهه با قرآن، بر تأویل آیات نهاده شده است. از آنجایی که بکارگیری تأویل بدون توجه به معیار و ملاک‌های صحیح، نشر معارف و حقایق قرآن را دچار چالش می‌کند؛ پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای، به بررسی تأویلات اسماعیلیه درباره امام معصوم(ع) پرداخته و در مقام نقد به دو تفسیر المیزان و نمونه استناد نموده است تا ضمن تبیین موارد لغزشی تفاسیر اسماعیلیه، تفسیر صحیحی ازآیات مورد بررسی توسط تفاسیر معتبر شیعی ارائه دهد. یافته‌های این پژوهش در نقد تأویلات اسماعیلیه درباره امام معصوم(ع) حاکی از وجود هشت مؤلفه؛ عدم توجه به معنا و مفهوم مفردات واژگان قرآنی، سیاق، علوم بلاغی، ظاهر آیه و واقعیت‌های علمی، عدم توجه به اصل معنای لغوی واژگان قرآنی، روایات، عدم ارجاع متشابهات به محکمات و عدم تشخیص مخاطب آیات توسط مفسران اسماعیلیه می‌باشد. این مؤلفه‌ها حاکی از تأویلات ذوقی اسماعیلیه و عدم توجه به معیارها و ملاک‌های صحیح تفسیر قرآن کریم است.

توزین اعمال در جهان آخرت بر اساس آیات قرآن و روایات ائمه معصومین(ع) امری حتمی است که جهت حسابرسی اعمال انجام می­شود. میزان در قیامت برای تعیین مقدار و ارزش کارهای نیک و گناهان نصب شده است و با آن حسنات و سیئات سنجیده می­شود. در رابطه با میزان دو دیدگاه وجود دارد. بحرانی صاحب تفسیر مأثور «البرهان فی تفسیر القرآن» میزان را در معنای مجازی به کار برده است. در مقابل فخر رازی صاحب «تفسیر کبیر» معتقد به میزان محسوس است که اعمال بندگان در قیامت با آن سنجیده می­شود. در هر دو دیدگاه نسبت به کیفیت سنجش اعمال و حقیقت میزان اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد، از این رو تلاش برای رسیدن به برداشتی استوارتر در این زمینه ضروری است. این نوشتار درصدد است با روش توصیفی تحلیلی به تبیین نظرات سید هاشم بحرانی و فخر رازی درباره حقیقیت و چیستی میزان، سبکی و سنگینی اعمال در قیامت و معانی مجازی مطرح شده برای میزان بر اساس آیات و روایات بپردازد.

کتاب «مغز متفکر» اثری نوشته «ماریا کونیکووا» است که نخستین بار در سال 2013 انتشار یافت. مخاطبینی که «شرلوک هولمز» را یک ابر-انسان در نظر می گیرند، از خواندن نخستین کتاب «کونیکووا» غافلگیر خواهند شد—اثری که نویسنده در آن استدلال می کند انسان ها به شکل کلی می توانند از طریق آموزش ذهن خود، سبک و طرز تفکر معروف ترین کارآگاه خیالی دنیا را شبیه‌سازی کنند. بخشی از مدارک و شواهد برای اثبات این استدلال، از زندگی خالق «شرلوک هولمز» یعنی «سر آرتور کانن دویل» سرچشمه می گیرد—نویسنده ای که در چند پرونده واقعی، از استدلال هایی به سبک «هولمز» استفاده کرد تا به اجرای عدالت کمک کند. نویسنده توضیحات خود را با مفهوم «اتاق مغز» آغاز می کند و نمونه هایی جذاب و آموزنده از داستان های اصلی «شرلوک هولمز» را به کار می گیرد تا نکات خود را به اثبات برساند و به شکل همزمان، تعدادی از برداشت های نادرست درباره شیوه کارکرد مغز را تصحیح کند.

جوهر مفاهیم و ابزارهای تفکر انتقادی در یک کتاب راهنمای کوچک تحت عنوان «آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی» گرداوری شده اند. این یک مکمل تفکر انتقادی برای هر فرد است. کیفیت زندگی ما و آنچه که تولید می کنیم دقیقا به کیفیت اندیشه ما بستگی دارد. تفکر نامناسب ، هم از نظر مالی و هم از نظر کیفیت زندگی هزینه بر است. با این حال ، تعالی در فکر باید به طور سیستماتیک پرورش یابد. تفکر انتقادی هنر تجزیه و تحلیل و ارزیابی تفکر با هدف بهبود آن است. تفکر انتقادی ، تفکر خود هدایت شونده ، خود نظم پذیر ، نظارت شده بر خود و خود اصلاح کننده است. این به استانداردهای دقیق و عالی و فرمان آگاهانه در مورد استفاده از آنها نیاز دارد. این مستلزم برقراری ارتباط موثر و توانایی حل مسئله و تعهدی برای غلبه بر خودمحوری و جامعه گرایی بومی ما است. این کتاب راهنمای کوچک بر اصل مفاهیم تفکر انتقادی و ابزار های آن متمرکز است. دانشکده ها می تواند از آن برای طراحی دستورالعمل ها ، تکالیف و آزمون ها در هر موضوعی استفاده کند. دانش آموزان و دانشجویان می توانند از آن برای بهبود یادگیری خود در هر زمینه محتوایی استفاده کنند. مهارت های عمومی آن برای همه افراد قابل استفاده است. نویسندگان این کتاب تلاش می کنند به سبک سقراط اطلاعات کلیشه شده ، نتیجه گیری ها و دیدگاه های عوامانه را زیر سوال برند. آنها سعی می کنند واضح ، دقیق و مرتبط باشند. آنها این مهارت ها را در خواندن و نوشتن و همچنین در صحبت کردن و گوش دادن به کار می گیرند و آنها را در تاریخ ، علوم ، ریاضیات ، فلسفه و هنر به کار می گیرند. و همچنین در زندگی شغلی و شخصی.

هدف کتاب «انسان همان می‌شود که می‌اندیشد»، ترغیب زنان و مردان به کشف و درک این حقیقت است که خودشان آفرینندگان خویش‌اند. ذهن، سازنده‌ی اصلی لایه درونی شخصیت و لایه بيرونی شرایط است و اگر فردی تا به حال روزگارش را در رنج و غفلت سپری کرده، ممکن است با خواندن این اثر به شادی و آگاهی دست پیدا کند. «تو همانی که می‌اندیشی»، این واژه‌های قصار نه‌تنها همه‌ی وجود انسان را دربرمی‌گیرد، بلکه آن‌قدر کامل است که تمامی شرایط و اتفاقات زندگی انسان را شامل می‌شود. به معنای واقعی کلمه، آدمی حاصل اندیشه خود است و شخصیتش مجموع کاملی از همه تفکرات اوست.

در دسترس ترین و آموزنده ترین نسخه ی کلاسیک بودایی موجود ، با آموزش در مراقبه ، تفسیر روشن و راهنمایی در استفاده عملی از نیایش. قرنهاست که به اصطلاح "کتاب تبتی مردگان" به عنوان سنگ بنای خرد بودایی و اندیشه ی دینی شناخته می شود. اخیرا ، به دلیل بینش روانشناختی خود در مورد روند مرگ و مردن- و آنچه که آنها می توانند به ما در مورد روشهای زندگی خود بیاموزند ، در جهان غرب بسیار تأثیرگذار شده است. همچنین مشخص شده است که این روش برای افرادی که اخیرا عزیزانشان را از دست داده اند ، در روند عزاداری بسیار مفید بوده است. این اثر در قرن هشتم میلادی نوشته شده است و هدف آن آماده سازی روح برای آزمایش ها و تحولات جهان پس از آن است. پیام عمیق آن این است که هنر مردن به اندازه ی هنر زندگی مهم است. با بهره گیری از سنت های معنوی تبتی ، عملکردهای ذهن را در مظاهر مختلف آن - ترسناک و تسکین دهنده ، خشمگین و زیبا - به ما نشان می دهد ، که پس از مرگ در هوشیاری آن مرحوم به وضوح ظاهر می شود. با شناخت این مظاهر ، می توانیم به حالت روشنگری ، هم در این وجود و هم در موجود آینده دست یابیم. این ترجمه معتبر شکل و روح اصلی را حفظ می کند و به ویژه توسط خوانندگان غربی توسط رابرت اف اف تورمان ، یکی از برجسته ترین محققان تبتی در آمریکا و از نزدیکان دالایی لاما تهیه شده است.

کتاب نیروی حال، اثری نوشته ی اکهارت تُله است که اولین بار در سال 1997 وارد بازار نشر شد. پیام اکهارت تُله، ساده است: زندگی در اکنون، حقیقی ترین راه رسیدن به خوشبختی و روشن ضمیری است. ممکن است بگویید این پیام، چندان بدیع و جدید به نظر نمی رسد اما نثر بی آلایش، لحن حمایت گرانه و شور و اشتیاق تُله، این کتاب را به راهنمایی ایده آل برای هر کسی تبدیل کرده که تا به حال، درباره ی معنای واقعی «زندگی در لحظه» تفکر کرده است. تُله قبل از هر چیز، آموزگاری جهانی است که می تواند مفاهیمی پیچیده را به ساده ترین شکل ممکن تشریح و بررسی کند. مخاطبین می توانند مطمئن باشند که با خواندن حتی یک فصل از این کتاب، بینشی متفاوت را نسبت به جهان هستی در خود مشاهده خواهند کرد و از این موضوع آگاه خواهند شد که چگونه افکار و احساسات شان، به مانعی بر سر راه رسیدن به زندگی پر از آرامش و خوشبختی تبدیل می شوند.

کتاب چهار میثاق، اثری نوشته ی دون میگوئل روئیز است که اولین بار در سال 1997 به انتشار رسید. روئیز در این کتاب تکان دهنده و الهام بخش، پرده از سرچشمه ی باورهای محدودکننده ای برمی دارد که ما را از لذت زندگی محروم می کنند و رنج ها و اضطراب هایی غیرضروری را به وجود می آورند. این اثر آموزنده که بر پایه ی خِرد باستانیِ فرهنگ سرخپوستان «تولتک» شکل گرفته، نقشه ی راهی را پیش روی مخاطبین قرار می دهد که می تواند به سرعت، زندگی انسان ها را دگرگون سازد و آن ها را با تجربه ای جدید و ناب از آزادی، خوشحالی واقعی و البته عشق آشنا کند. کتاب چهار میثاق، اثری ساده اما بسیار شگرف است که بدون شک، دریچه ای جدید را به سوی دنیایی لذت بخش تر و زیباتر برای مخاطبین خود باز می کند.