جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع: آغازپیدایش شیعه و نقش ائمه – علیهم السلام- و ولایت فقیه در استمرار و بقای آن است ، این تحقیق مختص، برهه خاصی از زمان نیست بلکه درهمه زمان ها، افراد طالب شیعه را با مذهبشان آشنا می کند و دشمنان اسلام را به آنان می شناساندو همچنین مسئله امامت که مسئله تحقیقی و فطری است را به جوانان بیشتر تفهیم می کند و هدف روشن شدن برخی ابهامات و سوالاتی که در ذهن هر شیعه ای وجود دارد. چه آنها که در بدو ورود به این مذهب هستند و چه کسانی که خود را شیعه مذهب می داند . شیعه فرقه ای از اسلام است که جانشینی و خلافت رسول گرامی اسلام-صلی الله علیه و آله وسلم- را انتصابی و حق مسلم و تعیین شده از سوی خداوند برای خاندان عصمت و رسالت دانسته است. شیعه خود را متعهد به این کلام مشعشع و جاودانه رسول خدا-صلی الله علیه و آله وسلم- می داند که فرمودند: « اِنِِّی تَارِکٌ فیِکُمُ الثَّقَلِینْ کِتابَ اللهِ وَ عِتْرَتِی اَهلِ بَیْتِی...» شیعه در طول حیات درخشان و پرفراز و نشیب خود، به این دو ثقل عظیم وارجمند پیامبر-صلی الله علیه و آله وسلم- تمسک نموده و در پیروی از کتاب آسمانی و عترت پاک معصومین-علیهم السلام- و حفظ حرمت و حریم آن دو، محکم واستوار بوده و هست . پیوسته ازحریم معارف اسلامی و از سنت پیامبر عظیم الشان-صلی الله علیه و آله وسلم- و اهل بیت والا مقام آن حضرت و اصالت مکتب تشیع و پیروی از عقل و منطق، باسرسختی تمام دفاع نموده و همواره این مهم را از وظایف نخستین خویش به شمار آورده است. آری، پرورش در دامن پیامبر اکرم-صلی الله علیه و آله وسلم- به پاس فداکاری های ابوطالب، تقدم در اسلام به منزله اولین ایمان آورنده به پیامبر اکرم-صلی الله علیه و آله وسلم- حضرت علی - علیه السلام- را در دل و دیده یاران با اخلاص پیامبر-صلی الله علیه و آله وسلم- استحکام بخشیده، آنان را دوستدار آن بزرگوار ساخته بود. اگر تاریخ زندگی امامان و یارانشان را به دقت مطالعه کنیم، می بینیم که اکثریت ایشان توسط خلفای ستمکار و خودکامه اموی و عباسی به شهادت رسیده اند. اینگونه شهادت طلبی ها و ایثارگری ها در راه خداوند باعث پایداری دین اسلام گردیده است. موضوع امام زمان-عجل الله تعالی فرجه الشریف- به مساله اساسی امامت برمی گردد که از اصول عقاید شیعه است و در قرآن و روایات اسلامی به صورت گسترده روی آن سرمایه گذاری شده است. امام مهدی-عجل الله تعالی فرجه الشریف- دوازدهمین نفر از سلسله پاک امامت است، همان امامتی که یکی از دو یادگار گرانقدر رسول خداست. بنابراین پس از قرآن کریم که سخن خداوند است کدام راه از راه امام روشن تر و هدایت بخش تر است. در زمان غیبت امام عصر-عجل الله تعالی فرجه الشریف- مسئولیت رهبری و هدایت بردوش فقهاست. و ولایت فقیه شالوده اصلی نظام سیاسی اسلام و مرکز ثقل حکومت دینی است. اندیشه ولایت فقیه، امری شناختنی است و ارتباط با آن ضروری است. منابع به کار برده شده منابع تاریخی و تحقیقی و سیره ائمه می باشند، و روش تحقیق روشی توصیفی تاریخی است ، و به طور کلی در می یابیم که شیعه از همان زمان حیات پیامبر – صلی الله علیه و آله سلم-بوده است ؛ زیرا آن حضرت یاران حضرت علی – علیه السلام – را شیعه حضرت علی – علیه السلام – می خوانند . شیعه پدیده ای نو ظهور و جدید نیست که در صدد یافتن عامل به وجود آورنده آن باشیم تا زمانی که قرآن و سنت و احادیث نبوی و سلسله امامت وجود دارد شیعه هم به حیات خود ادامه خواهد داد . اصطلاحات کلیدی این تحقیق عبارتند از: شیعه، رفض، غدیرخم، جفر، حکومت ولایی، ولایت فقیه .

با توجه به پیکره موضوع بحث ( از تولد تا عصر ظهور) رساله حاضر تلاشی است اندک در راه شناخت و ذخیره الهی حجه ابن الحسن ( عجل الله تعالی فرجه) ولادت ایشان، غیبت ایشان و چگونگی غیبت و مهدویت در قرآن مفهوم آخرالزمان در ادیان و مذاهب که تقریباً در همه مذاهب به نحو عام و مذاهب الهی به نحو خاص از آن یاد شده مورد بررسی و نظر سنجی قرار گرفته و از آیات و روایات و مقایسه نگرش اسلامی و نقطه نظرهای غرب در قوی شدن متن از این دید دور نماند. متن اصلی شامل: 1)بخش اول: کلیات 2) بخش دوم: مهدی کیست؟ 3) بخش سوم: ظهور و آینده گرایی در این سه بخش نکاتی است به اندیشه مهدی و ظهور ایشان رویدادهای اجتماعی و تحولات سیاسی حال و آینده که نشان از آماده شدن جهان به عصری سرنوشت ساز از حیات کره خاک دارد سخن به میان می آید. با توجه به اینکه ما با مجموعه ای قابل توجه از روایات کلمات معصومین ( علیهم السلام) روبرو هستیم می توانیم تصویری نسبتاً واضح از تفاصیل ولادت ایشان دلایل غیبت و وضعیت رویدادهای آستانه ظهور دست می یابیم. در مقطع سعی شده، جمع بندی و نتیجه گیری و گاهاً راهکار برای وارد شدن به بحث های پیرامون این مطلب داده شود و ویژگیهای منحصر به فرد حکومت حضرت مهدی ( علیه السلام) را مورد تأکید و توجه قرار داده و تمام زوایای زندگی جامعه بشری در حد توان معرفی شود. در پایان امیدوارم با این بضاعت کم علمی، توانسته باشم راهی هرچند اندک به سوی مطالعه پیرامون موضوع بحث گشوده و بابی برای وارد شدن به آن باشد.

التفات یکی از فنون بلاغی است که تقریباً در پژوهشهای جدید برای آن اهمیتی قائل نشده اند، ولی پیشینیان بر این فن بلاغی - علی رغم اینکه أحیاناً دچار خلط وغموض شده- اهتمام ورزیده و آن را در تألیف های بلاغی و نقدی خود آورده اند. در این پژوهش التفات از دیدگاه پیشینیان و معاصران بررسی، و به رابطه بین این اسلوب و ارزش نقدی آن اشاره شده است. اسلوب التفات اضافه بر آنکه یک فن بلاغی است، یکی از مباحث علوم قرآن نیز به شمار می رود. لذا می بینیم که این اسلوب بلاغی در قرآن بسیار ذکر می شود، زیرا با اعجاز بلاغی قرآن پیوند خورده است. ره آوردهای این پژوهش عبارتند از : 1- آراء و نظرات علمای بلاغت و مفسران قرآن کریم در مورد آیاتی که التفات در آنها به کار رفته ذکر شده است. 2- آگاهی از این مهم که بیشتر آیاتی که در آنها التفات به کار رفته، آیات مکی هستند. 3-بعد از بررسی این اسلوب بلاغی، از برخی تعریف های خلط شده با التفات در نزد علمای بلاغت پرده برداشته شده است. شایان ذکر است، ازآن جا که اسلوب التفات دارای هدفهای گوناگونی می باشد که بر اساس مناسبتها و مقتضیّات استنباط می شوند، نمی توان آنها را در یک چارچوب خاص محصور نمود. در پایان ، این رساله فکری نو از التفات در قرآن کریم و بلاغت آن به دست می دهد، و زمینه را برای پژوهشگران علوم قرآنی باز می نماید.

این رساله دارای یک مقدمه و سه بخش است و هر بخش دارای فصولی است . بخش اول به ذکر کلیاتی دربارة عنوان پایان نامه می پردازد. بخش دوم به احوال شخصی اختصاص دارد و بخش سوم دربارة معاملات و داد و ستدهاست مسائل اقتصادی از دیر باز مورد توجه جوامع بشری بوده و در عصر حاضر اهمیت بیشتری به خود گرفته است، به طوری که تکامل و ترقی هر اجتماعی به آن وابسته است. نگارنده در بخش اعظم رسالة حاضر بر آن بوده است تا در حدّ توان و بضاعت علمی خویش، بخشی از مقررات دقیق اقتصاد اسلامی را با استفاده از آیات قرآنی و روایات اهل البیت(ع) بنمایاند. افزون بر این در بیشتر مباحث، میان حقوق اسلام و حقوق سایر ملل مقایسه شده تا ثابت شود که هیچ دستگاه حقوقی مزایا و امتیازات حقوق اسلام را ندارد و احکام اسلامی مبتنی بر فلسفة اجتماع و نیازهای جوامع است. تا آنجا که این بنده اطلاع دارد، این نوشته اولین اثری است که صرفاً به آیات عقود و عهود پرداخته و راه را برای دانشجویانی که می خواهند در این زمینه تحقیق کنند، هموارتر می سازد. بیشتر کتاب هایی که در زمینة آیات الاحکام تألیف وتدوین شده، تخصّصی و به زبان عربی است. در این رساله سعی شده است با ترجمه روان و در موارد لزوم نقد و بررسی آنها و بهره گیری از منابع و مآخذ معتبر، به سهم خود حداقل در مبحث عقود و عهود کمکی هر چند ناچیز در اختیار پژوهندگان اقتصاد اسلامی قرار دهد.

مباحث اصلی این پایان نامه در چهار بخش با این عناوین آمده است: بخش اول، جایگاه ثروت و ثروت اندوزی از نظر قرآن و احادیث؛ بخش دوم، آفات ثروت اندوزی از نظر قرآن و احادیث نظیر: غرور فردی و فقر اجتماعی؛ بخش سوم، راههای مبارزه با ثروت اندوزی و آفات آن از نظر قرآن و روایات مانند یاد خدا و انفاق؛ بخش چهارم، نمونه هایی از ثروت اندوزان نامی و عاقبت آنان مثل قارون.

این تحقیق، آهنگ آیات قرآن را در چهار فصل بررسی کرده است: در فصل اول، پیشینه مطالعات زیباشناختی قرآن باز گفته شده است؛ در فصل دوم عنصر آهنگ در ساختار قرآن بررسی شده و از موسیقی حروف و حرکات و واژگان و جمله ها و سوره ها و پایان بندها و جز اینها سخن رفته است؛ در فصل سوم آهنگ باطنی قرآن و جاذبه ای که در معانی آیات قرآن است، بیان شده است و فصل چهارم به آهنگ پذیری آیات اختصاص دارد و در آن تأکید معصومین(ع) بر خوشخوانی قرآن و نیز نغمه های دلپذیر برای قرائت قرآن ذکر شده است.

در رساله حاضر خطاب و گفتگو در قرآن در چهار فصل بررسی شده است. در فصل اول با عنوان خطاب خداوند به مخلوقات از خطاب خدا به پیامبران، خطاب خدا به عموم مردم و خطاب خدا به افراد یا گروه های خاص مثل مؤمنان و اهل کتاب سخن رفته است. در فصل دوم، ذیل عنوان خطاب و گفتگو میان مخلوقات خدا از گفتگوی پیامبران با خدا و خطاب گروه های مختلف بندگان به خدا بحث شده است. در فصل سوم با عنوان گفتگوهای پیامبران و مردم به بررسی گفتگوی نوح، هود، صالح، لوط، شعیب، موسی، عیسی و پیامبر اسلام با قوم خود پرداخته شده است. فصل چهارم به بحث درباره گفتگوء گونه های مختلف مخلوقات با یکدیگر مثل مورچگان، هدهد، پریان، هابیل و قابیل، مردم و قارون و جز آنها اختصاص یافته است.

موضوع این نوشتار«آسیب شناسی تفسیر قرآن در حوزة ظاهر گرایی» است. مراد ما از ظاهر گرایی عقل گریزی و جمود بر ظواهر آیات و روایات است. تاریخ تفکر اسلامی در دوره های مختلف شاهد حضور چشمگیر این پدیده بوده و آثار ناگواری تا به امروز در جوامع اسلامی باقی گذاشته است. اینکه فرقه های ظاهر گرا کدامند؟ و میزان جمدشان بر ظواهر چه مقدار بوده است؟ ریشه ها و عوامل ظاهر گرایی چیست و آنها در مبانی نظری خود گرفتار چه شبهایی شدند؟ نمودهای ظاهر گرایی آنها چه بوده و این تفکر چه آثاری را در سطح جوامع اسلامی باقی گذاشته، از جمله مسائل مطرح شده در این نوشتار است. تحقیقات نشان داده که نخستین رگه های ظاهر گرایی را می توان در تفکر بعضی از صحابه، به وضوح ملاحظه کرد دیگر اینکه عمق و وسعت این مساله در اهل سنت به مراتب بیشتر از شیعه بوده است. زیرا در زمان ائمه(ع) و بعد از ایشان، شیعیان همواره از روش ایشان پیروی کردند. بنابراین نمودهای ظاهرگرایی در شیعه نیز نتیجة جدایی از خط اهل بیت(ع) بوده است. «عواملی» از قبیل، جدایی قرآن از سنت، منبع تدوین حدیث، نقش محیط سیاسی فرهنگی، پیدایش مذاهب کلامی و افراط عقل گرایان در نگرش عقلی به دین و از جمله مسائل تأثیر گذار در شکل گیری ظاهر گرایی بوده است و آثاری چون عقب ماندگی، ظلم پذیری، خمود و سستی و از جمله آثار این پدیده بوده است.

پایان نامه حاضر در دو فصل تدوین شده است: در فصل اول با عنوان تفسیر آیه تطهیر در آینه عقل، تطهیر الهی فضلیت اختصاصی اهل بیت علیهم السلام شمرده شده و عصمت آنان به اثبات رسیده است و فصل دوم تحت عنوان تفسیر آیه تطهیر در آینه نقل به طور عمده مراد از «اهل البیت» در آیه شریفه بررسی شده است. در این زمینه چهار دیدگاه مورد بحث قرار گرفته که عبارتند از: اشتمال اهل بیت بر همسران پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ، اشتمال آن بر خویشان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ، اشتمال آن بر امت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ، اختصاص آن به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام . از این دیدگاه ها تنها دیدگاه اخیر پذیرفته شده و سایر دیدگاه ها رد گردیده است

همانگونه که تشکیل نظام سیاسی دینی و ساختن جامعه براساس ارزشهای الهی مقصد عالی انبیاء عظام الهی بوده است، حفظ و حراست از نظام دینی ودفاع از کیان جامعه ایمانی نیز از وظایف مهم آنان محسوب می شود. نظام دینی مثل هر نظام دیگر در صورت غفلت و سهل انگاری از انجام وظایف خود می تواند در مسیر انحطاط و سراشیبی قرار گیرد و این از سنتهای الهی است و تعالی و انحطاط جامعة دینی مثل سایر جوامع تحت سنتهای الهی انجام می گیرد. در میان عواملی که نظام دینی را به چالش می کشاند عوامل داخلی از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. عواملی که از درون نظام دینی را تهدید می نماید عبارت است از تردید و شک در مبانی تئوریک نظام دینی اعم از مبانی اعتقادی مثل توحید و نبوت و مبانی معرفت شناسی مثل تشکیک در حجیت معارف دینی و عصری دانستن آن و آموزه های سیاسی دینی مثل تئوری حکومت دینی ودخالت دین در سیاست است. همچنین نفوذ دنیا طلبی و ثروت اندوزی در میان مدیران و کارگزاران نظام دینی، ناکافی و ضعیف بودن آگاهی های دینی آنان و عدم استفاده از افراد شایسته در مناصب مدیریتی و همچنین جنگ روانی و تهدید و شایعه افکنی علیه مدیران و ترور شخصیت آنان و همچنین ترور شخص مدیران نظام دینی می تواند حکومت را با خطرات جدی مواجه سازد. ایجاد اختلاف در میان مردم و به رسمیت نشناختن مرجعیت رهبری در رفع اختلافات، ناسپاسی و کفران نعمت نسبت به دست آوردهای نظام، و اختلاف طبقاتی، پدید آمدن طبقات ثروت اندوز و دست اندازی آنان به مناصب قدرت از دیگر آفات و آسیبهای نظام دینی است. اشاعة فساد و فحشا و تزلزل در ارکان خانواده و بخصوص نقش منافقین در ترویج فرهنگ منکرات می تواند در تضعیف و استحالة نظام دینی نقش مؤثر داشته باشد./