جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 30
دو تفسیر از صادر اول و اجزای آن در حدیث حدوث اسماء
نویسنده:
محمد حکاک، محمد رضا موحدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
حدیث اول از باب حدوث اسماء اصول کافی که به حدیث «حدوث اسماء» مشهور است، از مشکلات و متشابهات احادیث و مشتمل بر معرفت برجسته‎ای از معارف فراوان موجود در روایات اهل‎البیت (ع) است و به دلیل جذابیت محتوای آن، مورد تفسیرهای متعدد واقع ‎شده‎ است. بر اساس این حدیث که مبین ترتب و تنزل و تکثر اسماء الهی است، مخلوق اول اسمی است که چهار جزء دارد که یک جزء آن در حجاب سه جزء دیگر قرار گرفته ‎است. آن سه جزء یا سه اسم، هرکدام دارای چهار رکن‎اند و هر رکنی سی اسم در ذیل خود دارد تا در نهایت به سیصد و شصت اسم بالغ شود. در آخر حدیث، اشاره‎ای مشتمل بر تفسیر و تعلیل به آیه «قُل اُدعوا اللهَ او ادعوا الرَّحمن ایا ما تَدعوا فَلَهُ الاسماءُ الحسنی» شده ‎است. در میان تفسیرهای متعدد این حدیث، تفسیر ملاصدرا در شرح اصول کافی و تفسیر علامه طباطبایی در المیزان و رساله الاسماء به جهاتی از جمله مهم‎ترین و مؤثرترین شرح‎های موجودند. در این مقاله به بیان و مقایسه تحلیلی این دو تفسیر پرداخته‎ایم.
صفحات :
از صفحه 43 تا 57
تأثیر شناخت الهی (اسماءالحسنی) در مسیر معرفت به حق
نویسنده:
صدیقه ابلق دار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
از آن جایی که مسئله انسان شناسی در طول تاریخ بشر مورد توجه علما، عرفا، معلمین اخلاق، روانشناسان و حتی انسانهای معمولی بوده است و به گزاف نیست که اگر بگوئیم همه اختلافاتی که در عرصه اندیشه رخ داده است ریشه در عیار تعریفی دارد که از انسان و ابعاد وجودی او بدست می آید، و تعریفی که در این مقاله از انسان داده می شود، فارغ از همه ممیزات فکری، فرهنگی، تاریخی، نژادی و علمی اش می باشد که مورد احترام و تکریم خداوند است که از عیاری یکسان نزد پروردگار برخوردار است و همین نکته حکایت از قابلیت بالای او، در دریافت حقایق هستی و توانمندی بالای او در ابعاد گوناگون دارد. یعنی هم می تواند زیباترین فضیلتهای اخلاقی را بیافریند و هم می تواند منشاء بروز و ظهور رذیلت های اخلاقی باشد یعنی قابلیت های متضاد. در اینجا درصدد هستیم ابتدا انسان را بما هو انسان بشناسیم و سپس هدف از خلقت او را مطرح کنیم و به این نتیجه برسیم که انسان می تواند با شناخت نفس خود به شناخت خدا (و سیر و سلوک در راه او با مدد از اسماء الهی (اسماءالحسنی) برسد. و در این راستا از کلام بزرگانی چون صدرالمتألهین شیرازی (ملاصدرا) و امام خمینی (ره) و... استفاده خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 153 تا 279
تحلیل انتقادی ادله اختلاف در علم و عصمت ائمه شیعه(ع) نگاهی به آراء یحیی محمد در مشکله الحدیث
نویسنده:
زهرا عماری اله یاری - عبدالهادی فقهی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
یحیی محمد در «مشکلة‌ الحدیث» بر اساس دلایلی مانند شیوه اصحاب ائمه متأخر(ع) در برخورد با مسأله امامت، شکل‌گیری فرقه‌های گوناگون شیعی، حیرت و اختلاف شیعه در امامت امام بعد در هر دوره، عدم عرضه کتاب کافی به نواب اربعه و برداشت عدم اعتقاد به علم و عصمت ائمّه(ع) با توجه به دیدگاه خاص مکتب قم درباره غلو، به انکار علم و عصمت ائمّه(ع) پرداخته است که البته ادعای او خالی از اعتبار است؛ زیرا وضعیت سیاسی و اجتماعی شیعیان در دوران ائمّه متأخّر(ع) که به سبب تضییقات ائمه جور با تقیه شدید ایشان همراه بود، دسترسی اصحاب ائمّه(ع) به ایشان را محدود و مشکل می‌ساخت و سبب نقل روایات کمتری از ایشان می‌گردید؛ چنان‌که عواملی مانند آماده‌سازی شیعیان برای ورود به عصر غیبت، تعهّد و امانت‌داری راویان شیعه به ضبط صحیح اسناد و از بین رفتن نامه‌ها و مکتوبات ائمّه(ع) نیز نقل مستقیم روایت از ائمه معاصر(ع) را کاهش می‌داد. عدم عرضه کتاب کافی به نوّاب اربعه نیز به سبب عواملی مانند وجود جوّ ناامنی و تقیه، وجود قرائن صحت صدور روایات کافی نزد کلینی، عدم معاشرت مستقیم کلینی با نوّاب اربعه است و نشانه تردید کلینی در علم و عصمت امام(ع) یا بی‌اعتمادی به نایبان آنان نیست؛‌ افزون بر آنکه ذکر فضائل و صفات الهی ائمّه(ع) از سوی بزرگان و مشایخ قم در آثار روایی آنان، نشانه اعتقاد راسخ به علم غیب و عصمت ائمّه(ع) و اثبات خلافت الهی آنان در روایاتی بوده که به جمع و نقل آن همّت گماشته‌اند.
صفحات :
از صفحه 101 تا 118
تولی و تبری در شعر ناصر خسرو
نویسنده:
احمد احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
سده پنجم هجری، قرن تلاقی فرهنگهای گوناگون در سرزمینهای اسلامی و نمودار گسترش زبان و ادبیات عرب درپی کوششهای دانشمندان اسلام است. زبان عربی ضمن تأثر از فصاحت و بلاغت قرآنی در لفظ و اثر پذیری محتوایی از مفاهیم و گزاره های دینی، در عقیده و گفتار عالمان و شاعران ملل دیگر اثر گذار بوده است. کاربرد الفاظ قرآنی و مفاهیم اعتقادی به ویژه در آثار ادیبان و شاعران، بازتاب خاص یافته است. از جمله شاعران دین مدار در لفظ و معنی، ناصر خسرو قبادیانی شاعر و حکیم نامبردار قرن پنجم هجری است. در این مقاله نویسنده بر آن است که تصویری از دو مفهوم اصیل تولی و تبری در دیوان این ادیب سترگ عرضه نماید.
صفحات :
از صفحه 153 تا 172
جلوه هایی از عرفان امام علی(ع)
نویسنده:
علی مهدی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقاله حاضر درباره زندگی حضرت علی (ع) و نگرش او به دنیا و آخرت است. از نظر او دنیا بسان آب دهان سگ آلوده و پست است اما می بینیم که چگونه رهبری همین دنیای ناپاک را به اجبار برای چهار سال و اندی به دست میگیرد و چنان حکم میراند که خود ترازویی برای قسط و عدل می شود. اما در عین حال که سرگرم رتق و فتق امور مردم است، لحظه ای از یاد خدا غافل نمی شود و همان امور و کارها را به همراه نیایش و عبادت برای پروردگار به انجام می رساند. در این مقاله به چند بعد از زندگی حضرت خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 517 تا 529
حجیت ظواهر آیات قرآن کریم
نویسنده:
صدیقه میرشمسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
بحث از حجیت ظواهر آیات در حقیقت گفتگو از اصل حجیت آیات است. زیرا اگر ظواهر آیات حجت نباشد نظر به اینکه نصوص بسیار کم است از آیات بعنوان دلیل اصلی احکام چیزی باقی نمی ماند تا در استنباط احکام شرعی بدان استناد شود. حجیت ظواهر آیات قران مجید همچون ظواهر سنت و سایر امارات ظنی به دلیل معتبر قطعی نیازمند است تا با ترتیب صغری و کبرای منطقی بتوانیم به مطلوب قطعی دست یابیم. به عبارت دیگر ظواهر آیات دلیل ظنی است و دلیل ظنی مادامی که مستند به دلیل قطعی نباشد حجت نیست. لذا باید دلیل قطعی بر حجیت آن وجود داشته باشد تا استناد به ظواهر آیات صحیح باشد. مهمترین دلیل بر حجیت ظواهر سیره عقلاست.
صفحات :
از صفحه 147 تا 168
رویگردانی از تفسیر در سده نخست و انگیزه های آن
نویسنده:
مجید معارف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله واقعیت های تاریخی پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص) ظهور جریانی در رویگردانی از تفسیر قرآن است. این جریان با اقدام برخی از صحابه رسول خدا (ص) آغاز شد و سپس در بین تابعان وسعت بیشتری یافت که در نتیجه مسلمانان به جای تأمل در قرآن کریم صرفا به تلاوت آیات روی آوردند و از شناخت بسیاری از حقایق نورانی بازماندند. در این مقاله تلاش شده است که با توجه به شواهد تاریخی ابتدا در مورد این جریان و پیشگامان آن اطلاعاتی ارائه شود و سپس انگیزه ها و نیز نتایج حاصل از این جریان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 44
سیمای علی علیه السلام در قصاید علویات سبع ابن ابی الحدید معتزلی
نویسنده:
حسن عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ابن ابی الحدید بزرگ و نامی اهل تسنن قرن هفتم هجری هفت چکامه زیبا در مدح علی (ع) سروده است که به (قصاید علویات سبع) شهرت دارد. شاعر در این قصاید به گونه ای چهره پرفروغ آن حضرت را به تصویر کشیده است که در وصف نمی گنجد. در این نوشتار با ذکر نمونه هایی از ابیات این قصاید به تبیین و نقد و بررسی اهم موضوعاتی که شاعر در این اشعار درباره مقام شامخ علی (ع) مطرح کرده پرداخته شده و دورنمایی از چهره تابناک این ابرمرد همیشه زنده تاریخ جهان از خلال این قصاید به نمایش گذارده شده است.
صفحات :
از صفحه 293 تا 310
نقدی بر نظریه حرکت جوهری ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله ابتدا مهم‌ترین دلیل‌های اثبات حرکت جوهری مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. دو دلیل از پنج دلیل حرکت جوهری به کمک نقادی برخی از معاصران و سایر دلیل‌ها با استدلال‌هایی جدید و ابتکاری ابطال شده‌اند. سپس تفسیرهایی که صدرا با توجه به نظریه حرکت جوهری ارائه داده است، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور، کلیه آیاتی را که صدرا تحت تأثیر این نظریه، بر خلاف معنای ظاهری تفسیر کرده است، جمع‌آوری شده و با توجه به سایر آیات، روایات، معنای ظاهری و متبادر از الفاظ و خصوصیاتی که در فلسفه برای حرکت جوهری بیان شده است، صحت و سقم انطباق آیات با حرکت جوهری معین شده و این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از برداشت‌های صدرا (تحت تأثیر نظریه حرکت جوهری) از آیات قرآن، درست نیست.
صفحات :
از صفحه 13 تا 31
بررسی روش شناختی تطبیقی اندیشه کلامی صدوق و مفید
نویسنده:
محمد علی نیازی، احمد محمودی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
چکیده :
متکلمان اسلامی در اثبات عقاید دینی و پاسخ به شبهات بر منهج واحد و روش خاصی سیر ننموده‌اند. از این‌رو، در این مقاله سعی شده است روش کلامی صدوق و مفید و مبانی روش کلامی این دو متکلم نامدار شیعی که یکی نماینده مکتب قم و دیگری نماینده مکتب بغداد بوده‌اند، بررسی و تطبیق گردد و بدین ترتیب، جایگاه عقل و نقل نزد این دو اندیشمند کلامی روشن شود. سپس، میزان بهره‌گیری این دو متکلم از عقل و نقل در تبیین مسائل اعتقادی و پاسخ به شبهات ارزیابی و اثبات می‌شود که صدوق برخلاف مفید، روش نقل‌گرایی را در اثبات عقاید دینی ترجیح داده است، اما نه به این معنا که عقل را نادیده گرفته باشد، بلکه از احادیث و روایاتی که به نوعی از استدلال‌های عقلانی برخوردار است، استفاده می‌کند، لکن مفید با توجه ویژه به عقل و رویکرد عقل گرایانه، به اثبات گزاره‌های دینی و دفاع از آن می پردازد. در اثبات این ادعا، از تمسک به کلیات پرهیز و با استناد به آثار این دو اندیشمند، این مدعا ‌اثبات شده است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 94
  • تعداد رکورد ها : 30