جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

طرح مقولة « مصلحت» در حوزة « حکومت اسلامی» از سوی امام خمینی رحمه الله علیه از جمله ابتکارات ارزنده ای به شمار می رود که بر بنیاد میراث فقه شیعی قابل درک است. با این حال برخی از نویسندگان تلاش نموده اند تا ورود مصلحت به حوزة فقه سیاسی شیعه را مقوله ای تازه که منجر به عرفی شدن فقه شیعه می شود، ارزیابی نمایند. در رسالة حاضر نویسنده با بیان این ایده که مصلحت مورد نظر امام(ره) درون فقه سیاسی شیعه قرار دارد، اقدام به تحلیل نظری و طراحی ساختاری عنصر مصلحت در حکومت اسلامی مطابق با سیرة امام خمینی(ره) و در چارچوب اصول فقه شیعه نموده است.نوشتار حاضر تلاشی است جهت بررسی دو بعد اساسی مواجهة امام(ره) با مقولة مصلحت: اول بعد نظری و معرفت شناختی که به نحوة لحاظ کردن مصالح عامه در تعیین ولی فقیه و شکل گیری نظام اسلامی مبتنی بر رأی عامة مردم، اختصاص دارد. دوم، بعد کاربری که به نحوة حضور مصلحت در عمل سیاسی حکومت دینی می پردازد.

طبق فرهنگ و مفاهیم قرآن کریم و معارف والای اسلام، حضور و بسیج مردم در همه‌ی مراحلِ ایجاد، برپایی و استقرار حکومت دینی نقشی بی‌بدیل و بسیار مهم ایفا می‌نماید. هنگامی که در آیات الهی و معارف دینی، زندگی انبیاء عظام و پیامبر گرامی اسلام(ص) را مورد بررسی و کنکاش قرار می‌دهیم، نقش مشارکت عمومی و بسیج مردم در تمام ارکان و سیستم سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی، اقتصادی و امورات دیگر نظام دینی، مشاهده و پی به ارزش و اهمیّت آن می‌بریم. به طوری که بدون حضور بسیج مردمی، هیچ‌گونه نظام دینی نه تشکیل، نه استقرار و نه استحکام خواهد یافت. این پژوهش تلاش دارد تا با معرفی ابعاد مختلف فرهنگ و تفکّر بسیج و بسیجی براساس آموزه‌های قرآن کریم و تطبیق آنها با رهنمودها و سخنان حضرت امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) ـ که تمام سخنانشان ترجمان و تفسیری از آیات الهی است ـ به شناخت و افزایش معرفت همه مشتاقان و علاقمندان به نیروی عظیم الهی بسیج و گسترش و توسعه فرهنگ و تفکّر بسیجی در همه‌ی آحاد و ارکان جامعه اسلامی و برپایی یک جامعه دینی نمونه که الگویی برای همه بشریّت و مستضعفین و زمینه‌ساز ظهور یگانه منجی عالم، حضرت مهدی(عج) باشد، کمک و یاری برساند.در تحقیق حاضر، "بسیج مهم‌ترین قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران"، "ابعاد قرآنی بسیج"، "ویژگی‌های قرآنی بسیج از دیدگاه امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) و تطبیق آنها با آموزه‌های قرآنی" مورد بررسی قرار گرفته است.در این تحقیق سعی شده با استفاده از قرآن کریم و سخنان امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، ابعاد مختلف بسیج بررسی گردد و در این مسیر از کتاب‌های تفسیری و آثار صاحب‌نظران فاخر، نشریات تخصصی سپاه و بسیج و تجربیات گران‌بهای سی و شش ساله نگارنده (حضور دائمی و مستمر در امورات بسیج و متن رده‌های مقاومت بسیج)، استفاده شده و مورد بهره‌برداری گسترده قرار گرفته است.کلیدواژه‌ها: قرآن، بسیج، امام خمینی(ره)، امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)

هدف پژوهش، تدوین الگوی اسلامی مداخله در سوگ و مقایسه میزان تأثیر این مداخله با برنامه سوگ‌درمانی ­گروهی بر مشکلات بیرونی­ سازی و علائم سوگ دختران نوجوان داغدیده بود. این پژوهش، نیمه ­تجربی با استفاده از گروه کنترل و طرح پیش ­آزمون، پس ­آزمون و پیگیری سه ماهه بود. نمونه تحقیق سی دانش‌آموز داغدیده بودند که به شیوه نمونه ­گیری در دسترس با کمک آموزش و پرورش شهرستان مبارکه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده ­شدند. برای اعضای گروه اول، هفت جلسه سوگ­ درمانی ­اسلامی (طراحی ­شده براساس مطالعه کیفی) و برای اعضای گروه دوم، هفت جلسه سوگ‌درمانی ­گروهی (طراحی ­شده توسط بنیاد جنگ و کودکان) اجرا شد. نتایج نشان داد که در پس ­آزمون و پیگیری هر دو گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری داشتند. در پایان دوره مداخله، سوگ­ درمانی با رویکرد اسلامی نسبت به سوگ­ درمانی گروهی براساس هر سه شاخص اندازه ­گیری اثربخشی بیشتری را نشان داد (001/0p<). یافته‌های این پژوهش از تقویت اثربخشی روان­ درمانی با ظرفیت­ های فرهنگی و آموزه‌های دینی حمایت می­ کند.

این مقاله بر آن است که معنای دعا را در ادیان ابراهیمی تحلیل نماید. برای این کار از نظریه بازی های زبانی ویتگنشتاین استفاده کرده است. ابتدا بازی های زبانی را به عنوان صور زیستن توضیح داده است، سپس آن شکل زیستن را که الگوی دعا به حساب می آید توضیح می دهد. سرانجام نشان می دهد که در ابراهیمی چگونه دعا می تواند راهی برای شناخت بهتر خدا باشد.

این مقاله به مطالعه تطبیقی و معرفت شناختی عشق الهی در آثار منظوم دو عارف بزرگ، مولوی و جرج هربرت، می پردازد. این دو شاعر که یکی از فرهنگ اسلامی برخاسته است و دیگری از فرهنگ مسیحی، هیچ قرابتی از نظر زمانی، مکانی و فرهنگی با هم ندارند، معهذا فهم آنها از عشق الهی بسیار به یکدیگر نزدیک است. مطالعه تطبیقی مثنوی و دیوان مولوی با معبد هربرت حکایت از جهانی بودن این مفهوم دارد. این مقاله با بررسی کوتاه تعاریف عشق الهی در متون فلسفی اسلام و غرب آغاز می شود و سپس به بررسی تطبیقی آن در آثار منظوم این دو شاعر عارف می پردازد. علت اصلی تشابه مفهوم عشق الهی در آثار این دو شاعر به طبیعت این تجربه بر می گردد که همانا عشق به حقیقت مطلق است، عشقی که بشر در تمام عصرها و مکان ها بدون توجه به میراث فرهنگی و ملی در درون خود احساس نموده است.

در این مقاله به معرفی عالم شیعی معروف، علامه مجلسی، صاحب کتاب بیست و پنج جلدی بحارالانوار پرداخته خواهد شد. این کتاب در مباحث مختلفی شامل: علم و جهل، توحید، سیره نبوی، امامت، فضائل امام علی (ع)، ابتلاء الهی، تاریخ فاطمه زهرا (س) و حسنین (ع)، تاریخ ائمه (ع)، جهان شناسی، احکام، رجال و... است.

قرآن کریم که به عنوان معجزه پیامبر اکرم (ص) نیز شناخته می شود دارای ابعاد گوناگون ادبی است. تمام قرآن را تنها پیامبر اکرم درک نموده است و بقیه مسلمانان بنا به تفاوت درجاتشان فهم های مختلفی از آن به دست آورده اند. تفسیر نیز از زمان صحابه تا کنون به همین دلیل جریان یافته است. در این مقاله به معرفی سعید بن جبر، به عنوان مفسر قرآن کریم، پرداخته خواهد شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین کارآمدی خانواده با بهزیستی معنوی دانشجویان و طلاب متأهل صورت گرفت. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری، دانشجویان و طلاب متأهل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه­ها و حوزه­ های علمیه شهر قم بود که تعداد 391 نفر از آنان به صورت نمونه ­گیری در دسترس انتخاب شد. برای انجام این پژوهش از دو پرسشنامه «کارآمدی خانواده» (79 ماده­ای صفورایی پاریزی)، و «بهزیستی معنوی» (40 ماده‌ای دهشیری) استفاده شد. داده­ ها توسط شاخص­های مرکزی، شاخص­های پراکندگی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون، و با کمک نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین «کارآمدی خانواده» با «بهزیستی معنوی» همبستگی مثبت معنا­دار (611/0=r) وجود دارد. پیش‌بینی کارآمدی خانواده آزمودنی‌ها بر اساس مؤلفه‌های بهزستی معنوی فقط در مورد زیر مقیاس‌های رابطه با خود، رابطه با خدا و رابطه با دیگران معنادار است.

مهارت و فن پلیسی چیزی است که در دانشکده های پلیس آموزش داده می شود و همه داوطلبان این شغل شریف نیز به آن احاطه پیدا می کنند؛ اما تربیت در معنای پرورش منش فردی و اجتماعی چیزی است که منحصر به دوره یا دانشکده خاصی نیست؛ بلکه در هر زمان از سوی نهادهای مختلف ناجا از جمله سازمان عقیدتی سیاسی قابل انجام است. سرعت تحولات، تعدد متغیرها و پیچیدگی و درهم آمیختگی روابط علی و معلولی زندگی اجتماعی و ظهور و بروز پدیده های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و .... مستلزم داشتن نیروهایی با خصایص حسنه اسلامی است. با عنایت به موارد فوق در مقاله حاضر سعی شده است به روش توصیفی تحلیلی به بررسی ویژگی های پلیس مطلوب در دیدگاه اسلامی پرداخته شده و بدین سوال پاسخ دهیم که یک پلیس مطلوب در دیدگاه اسلامی باید دارای چه شاخصه های ممتاز باشد؟در این زمینه پس از جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل کیفی اطلاعات به این نتیجه رسیدیم که مهم ترین ویژگی های پلیس مطلوب بر اساس آیات و روایات عبارتند از: توحید محوری، تعهد و تخصص، عقلانیت و اندیشه ورزی، بصیرت و آگاهی به مسائل روز، مهربانی و محبت نسبت به مردم، پرهیز از دنیاپرستی، سعه صدر و گذشت، عدالت محوری.

در این مقاله به بررسی رهیافت های اصلی در حوزه معرفت شناسی اخلاقی در علم اخلاق مسانان پرداخته خواهد شد. در ابتدا عقل گرایی معتزله مورد بحث قرار خواهد گرفت و سپس با شهودگرایی اخلاق غربی مورد مقایسه قرار می گیرد. سپس جبرگرایی اشعری مورد بررسی و رد قرار خواهد گرفت. و در آخر عقل گرایی فلسفی در جهان اسلام تبیین خواهد شد.