جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«هرمنوتیک کلاسیک» تلاشی برای دستیابی به چگونگی خوانش متن با ارائهٔ اصول و مبانی روشمند است. «شلایرماخر» از هرمنوتیست‌های برجستهٔ کلاسیک به شمار می‌رود. نمایان‌ترین نقش شلایرماخر در تحول هرمنوتیک، ‌گذار از هرمنوتیک‌های تخصصی و ابداع اصول و ضوابط عام تفسیری است که غالباً نشأت‌گرفته از گفتمان‌های ادبی-عصری اوست و نکات ارزنده‌ای را فراروی مفسران اسلامی می‌گذارد. ازاین‌رو، نوشتار حاضر با مطالعهٔ نظریات هرمنوتیکی شلایرماخر به‌روش توصیفی‌تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که مهم‌ترین مبانی شلایرماخر در تحلیل و خوانش متن چیست؟ و با نظر به آموزه‌های کلاسیسیسم و رمانتیسیسم چگونه تحلیل می‌شود؟ حاصل آنکه، اثرپذیری شلایرماخر از مکاتب ادبی-عصریِ خویش سبب شده است تا از القای نگرشی تک‌بُعدی به مقولۀ فهم متن پرهیز کرد و از گفتمان‌های مختلف ادبی، نظیر گفتمان‌های کلاسیستی و رمانتیستی بهره جُست. ازجمله اصول مبتنی‌بر تفکر کلاسیستی شلایرماخر عبارت است از: محوریت مؤلف، غایت‌مندی معنا، عینیت معنا، فراعصری‌بودن فهم، روش‌گرایی فهم و اهمیت قواعد زبان‌شناختی. اصول مبتنی بر تفکر رمانتیستی وی نیز عبارت‌اند از: اصالت فردیت مؤلف، اصالت سوء‌فهم، عدم‌کفایت قواعد زبان‌شناختی، عدم‌امکان پرهیز کامل از تأثیر پیش‌فرض‌ها، امکان تحقق فهم برتر از مؤلف و بشری‌بودن گزاره‌های کتاب مقدس.

در کتاب حاضر، نقطه نظرات اسلاوي ژيژک، متفکر اسلووانيايي در باب موضوعات متنوعي از سياست، اخلاق، ايدئولوژي، هنر و ادبيات گرفته، تا بازاريابي و تبليغات و فضاي مجازي و فيزيک کوانتوم معرفي شده است. اسلاوي ژيژک متفکري است که از طريق بازخواني مکاتبي همچون مارکسيسم، روانکاوي فرويد ولکان، نظريه‌هاي بديعي را در باب لذت و آزادي مطرح مي‌کند. اين کتاب را مي‌توان قدم اولي به شمار آورد براي شناخت عقايد، آراء و زندگي فردي که گاه او را خطرناک‌ترين فيلسوف زنده غرب و گاه منجي چپ جديد مي‌دانند.

در کتاب حاضر، نقطه نظرات اسلاوي ژيژک، متفکر اسلووانيايي در باب موضوعات متنوعي از سياست، اخلاق، ايدئولوژي، هنر و ادبيات گرفته، تا بازاريابي و تبليغات و فضاي مجازي و فيزيک کوانتوم معرفي شده است. اسلاوي ژيژک متفکري است که از طريق بازخواني مکاتبي همچون مارکسيسم، روانکاوي فرويد ولکان، نظريه‌هاي بديعي را در باب لذت و آزادي مطرح مي‌کند. اين کتاب را مي‌توان قدم اولي به شمار آورد براي شناخت عقايد، آراء و زندگي فردي که گاه او را خطرناک‌ترين فيلسوف زنده غرب و گاه منجي چپ جديد مي‌دانند.

از منظر کتاب حاضر، قطار اروپا رو به سوی خراب‌آباد دارد و وضع موجود نمی‌تواند چنان‌که هست تداوم یابد. بدین منظور، آراء و نظریات دو متفکر جهان غرب در باب تحول و دگرگونی فضای پیرامونی‌شان مورد بررسی قرار می‌گیرد. اولین متفکر هایدگر است که بنا به خوانش‌های معمول زمانه، او در عرصات رازورزانگی و شاعرانگی سیر می‌کند و گویی نسبت و مناسبتی با اندیشه تحول و دگرگونی ندارد، حال آن‌که در کتاب پیش رو، تر وادن ایده‌های هایدگر در باب انقلاب را می‌کاود و در باب کارکردها و کژکارکردهای‌شان سخن به میان می‌آورد، به عبارت دیگر نشان می‌دهد که اندیشه­ ورزی در فراسوی ماده و انرژی یا فیزیک، خود می‌تواند جزئی از اجزای تشکیل­ دهنده یک وضعیت سیاسی و انضمامی باشد.

اسلاوی ژیژک در این کتاب ( کتاب خواست ناممکن ) بی نظیر و به موقع به این پرسش ها می پردازد. این کتاب بر اساس مصاحبه‌های زنده، ژیژک را در بهترین حالت خود به تصویر می‌کشد و موضوعاتی مانند قیام‌های بهار عربی، بحران مالی جهانی، پوپولیسم در آمریکای لاتین، ظهور چین و حتی معمای کره شمالی را روشن می‌کند. ژیژک با تحلیل های خود از فیلم های هالیوود، گزارش های پلیس ونزوئلا، داستان های جنایی سوئدی و بسیاری موارد دیگر، خوانندگان را خیره می کند. هر جا که گفتگو بچرخد، ذهن پرانرژی او افق های غیرمنتظره را روشن می کند. ژیژک ضمن تجزیه و تحلیل شرایط کنونی، احتمالات تغییر را نیز بررسی می کند. برای چه جامعه ای ارزش تلاش کردن را دارد؟ چرا تصور ترتیبات اجتماعی و سیاسی جایگزین دشوار است؟ مبانی امید چیست؟ ژیژک می‌گوید که یک وظیفه کلیدی در دوران پرمشکل ما این است که جرأت کنیم سوالات اساسی بپرسیم: باید از نو تأمل کنیم و نظریه‌پردازی کنیم و همیشه آماده بازاندیشی و بازتعریف محدودیت‌های ممکن باشیم. این گفتگوهای اصیل و متقاعد کننده مقدمه ای جذاب و قابل دسترس برای یکی از مهم ترین متفکران زمان ما ارائه می دهد.

از منظر کتاب حاضر، قطار اروپا رو به سوی خراب‌آباد دارد و وضع موجود نمی‌تواند چنان‌که هست تداوم یابد. بدین منظور، آراء و نظریات دو متفکر جهان غرب در باب تحول و دگرگونی فضای پیرامونی‌شان مورد بررسی قرار می‌گیرد. اولین متفکر هایدگر است که بنا به خوانش‌های معمول زمانه، او در عرصات رازورزانگی و شاعرانگی سیر می‌کند و گویی نسبت و مناسبتی با اندیشه تحول و دگرگونی ندارد، حال آن‌که در کتاب پیش رو، تر وادن ایده‌های هایدگر در باب انقلاب را می‌کاود و در باب کارکردها و کژکارکردهای‌شان سخن به میان می‌آورد، به عبارت دیگر نشان می‌دهد که اندیشه­ ورزی در فراسوی ماده و انرژی یا فیزیک، خود می‌تواند جزئی از اجزای تشکیل­ دهنده یک وضعیت سیاسی و انضمامی باشد.

ژیژک با بی شمار راه های گوناگون، در جست و جوی هستی شناسی ای است مبتنی بر ایده های ناتمامیت و عدم انسجام، و استلزامات شگرف اجتماعی، روان کاوانه، و سیاسی ای که از پی روابط میان ما در مقام سوژه ها و جهانی که در آن زندگی می کنیم نمودار می شوند. در مصاحبه ای به سال 2007، او رانۀ مرگ را «نه به مثابه امری زیست شناختی یا هر چیزی دیگر، بلکه به عنوان اختلال و ساختاری هستی شناختی تفسیر می کند که چیزی را تغذیه می کند که ایدئالیسم آلمانی آن را منفیت می نامند».

از آموزه های مهم اعتقادی ادیان آسمانی، مسئله وحی است که قرآن کریم به آن توجه ویژه دارد. از جمله آیات مربوطه، آیه 73 سوره انبیاست که به وحی «فعل الخیرات» می پردازد. مفسران فریقین درباره تفسیر «أوحینا» در آیه مذکور دیدگاه های مختلفی مطرح نموده اند. بیشتر آنها، وحی را تشریعی و گروهی آن را تسدیدی می دانند. دست یافتن به تفسیر دقیقی از وحی در این آیه، زمینه ساز شناخت بهتر از جایگاه ائمه و نقش آنها در هدایت الهی است؛ بنابراین پژوهش پیش روی با روش توصیفی تحلیلی تلاش دارد ضمن بیان دیدگاه زمخشری در تفسیر وحی، دیدگاه آیت الله جوادی آملی را تحلیل نماید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که باورمندان به تشریعی بودن وحی در آیه مورد بحث، باتوجه به ماهیت چنین وحی ای، تحقق نیافتن موحی را اثبات می کنند. در مقابل صاحب تفسیر تسنیم همانند علامه طباطبایی که وحی در اینجا را تسدیدی می داند، با تأکید بر ظاهر الفاظ و سیاق آیات، در تبیین تحقق موحی کوشیده اند. ادله گروه اول مستلزم تقدیر گرفتن در آیه و مبتنی بر قیاس مع الفارق و ناسازگاری با ظاهر الفاظ و سیاق آیات است، درحالی که تسدیدی بودن وحی در آیه با ظاهر الفاظ و سیاق آیات می سازد و روایات تفسیری نیز آن را تأیید می کند.

معاد و قیامت، یکی از مسائل مهمی است که انسان باید از آن آگاهی داشته باشد و بخش مهمی از آیات قرآن کریم درباره آن است. مواقف زیادی در قیامت نظیر: حشر، صراط، میزان، حسابرسی، بهشت و دوزخ وجود دارد. واژه «میزان» یا «موازین» گاه در دنیا به کار رفته است، مانند: «وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ» و گاه در آخرت، مانند: «وَنَضَعُ الْمَوَاز ِینَ الْقِسْطَ لِیَوْم ِ الْقِیَامَهِ». در اینکه مقصود از میزان در دنیا و آخرت از دیدگاه فریقین چیست؟ آیا مراد قسط و عدل است یا میزان در آخرت، جسمی دارای دو کفه یا میزان به عنوان مَثل است؟ در این مقاله تلاش شده تا با روش تحلیلی و استنباطی معنای میزان در قیامت مورد بررسی قرار گیرد؛ نتیجه پژوهش حاضر آن است که مراد از میزان در آخرت، وسیله ای مطابق با تجسم اعمال در آن عالم و خود نیز از نوعی جسمانیت و کیفیت مطابق با آن عالم برخوردار است و بیان حق، عدل، پیامبر و ائمه درباره میزان از باب بیان مصداق و بیان خواص و ویژگی های آن است. همچنین کاربست جمع میزان (الْمَوَاز ِینَ)، به خاطر تعدد افراد، تعدد اعمال و تعدد جوانب اعمال است.

اسلاوی ژیژک در این کتاب ( کتاب خواست ناممکن ) بی نظیر و به موقع به این پرسش ها می پردازد. این کتاب بر اساس مصاحبه‌های زنده، ژیژک را در بهترین حالت خود به تصویر می‌کشد و موضوعاتی مانند قیام‌های بهار عربی، بحران مالی جهانی، پوپولیسم در آمریکای لاتین، ظهور چین و حتی معمای کره شمالی را روشن می‌کند. ژیژک با تحلیل های خود از فیلم های هالیوود، گزارش های پلیس ونزوئلا، داستان های جنایی سوئدی و بسیاری موارد دیگر، خوانندگان را خیره می کند. هر جا که گفتگو بچرخد، ذهن پرانرژی او افق های غیرمنتظره را روشن می کند. ژیژک ضمن تجزیه و تحلیل شرایط کنونی، احتمالات تغییر را نیز بررسی می کند. برای چه جامعه ای ارزش تلاش کردن را دارد؟ چرا تصور ترتیبات اجتماعی و سیاسی جایگزین دشوار است؟ مبانی امید چیست؟ ژیژک می‌گوید که یک وظیفه کلیدی در دوران پرمشکل ما این است که جرأت کنیم سوالات اساسی بپرسیم: باید از نو تأمل کنیم و نظریه‌پردازی کنیم و همیشه آماده بازاندیشی و بازتعریف محدودیت‌های ممکن باشیم. این گفتگوهای اصیل و متقاعد کننده مقدمه ای جذاب و قابل دسترس برای یکی از مهم ترین متفکران زمان ما ارائه می دهد.