جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
معتزله
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
تعداد رکورد ها : 142
عنوان :
رؤیت حق تعالی از دیدگاه عرفان اسلامی و مقایسه آن با برخی دیدگاه های کلامی و تفسیری مشهور
نویسنده:
پروین نبیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
رؤیت حق تعالی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ولایت ,
وحدت وجود ,
اشاعره ,
تجلی حق تعالی ,
عشق ,
رویت قلبی خداوند ,
قلب ,
قرآن ,
مشاهده (شهود) ,
لن ترانی ,
مظهریت صفات حق ,
پیامبر ,
سلامت قوای باطنی ,
رؤیت با چشم ,
شرایط ابصار حق تعالی ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2322-3421
چکیده :
امکان یا عدم امکان دیدار حق از مسائل پرشور و پیچیده ای است که در طول تاریخ تفکر اسلامی آراء و نظریات گوناگونی را به خود اختصاص داده است؛ آن چه که از گفته های عرفای اسلامی روشن می شود و فرمایشات و استدلال های ائمه معصومین علیهم السلام آن را تائید می نماید این است که ایشان رؤیت با چشم ظاهر و حتی عقلی (علم حصولی) را محال دانسته، تنها رؤیت قلبی را که نتیجه سلامت قوای درونی و باطنی انسانها است جایز دانسته اند و بنابراین آیات قرآنی را که دلالت بر رؤیت حق یا درخواست رؤیت حق از طرف انبیا دارد، به همین رؤیت و شهود قلبی تفسیر نموده اند. در این مقاله ضمن بررسی مختصر برخی نظریات متکلمین با تکیه بر دلایل قرآنی ایشان و نظریات مفسرین در این خصوص و مقایسه برداشتهای هر یک از آنان از آیات قرآنی به ویژه آیه 143 سوره اعراف، در مورد معنا و حقیقت رؤیت قلبی و مراتب آن و چگونگی تحصیل آن با تکیه بر مبانی عرفانی به ویژه سه رکن «وحدت وجود، ولایت، عشق» و با محوریت قرآن و احادیث و فرمایشات حضرات معصومین علیهم السلام سخن خواهد رفت. بدین ترتیب در این مقاله ضمن مقایسه برخی آراء مشهور در زمینه رؤیت حق این سؤال نیز پاسخ داده می شود که مقصود عرفای اسلامی از رؤیت قلبی حق تعالی چیست و این امر چگونه حاصل شدنی است؟ در این نوشتار اثبات می شود رؤیت قلبی در نتیجه مظهریت صفات حق حاصل می شود به گونه ای که انسان می تواند به مقامی نایل گردد که به دلیل تجلی صفات حق در او با شهود و رؤیت خود، حق را رؤیت نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 131 تا 148
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی تطبیقی از قاعده لطف در دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
محمد بیدهندی، سکینه محمد پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معتزله
,
قاعده لطف
,
الامامیه
,
وعد و وعید
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
معتزله (اهل سنت)
,
وعد و وعید
,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع)
کلیدواژههای فرعی :
مکلف ,
زندیق ,
اشاعره ,
یقین ,
لطف مقرب ,
رحمت الهی ,
دلایل وجوب لطف ,
کافر ,
مفسده ,
فعل قبیح ,
داعی ,
تکلیف خداوند ,
مفسده ,
اشاعره (اهل سنت) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
وجوب لطف ,
احکام لطف ,
اراده فعل قبیح ,
داعی ,
رحمت الهی ,
لطف مقرب ,
مکلَّف ,
وجوب لطف ,
قرب الهی ,
کافر ,
قرب الی الله ,
یقین (به معنی اخص)، قسیم تصدیق شبیه به یقین و تصدیق ظنی) ,
اثبات وجود لطف ,
اقسام لطف ,
لطف قبیح ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
شاپا (issn):
2322-3421
چکیده :
قاعده لطف یکی از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفتهاند. متکلمان امامیه، اصل امامت و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است؛ از طریق قاعده لطف اثبات نمودهاند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداختهاند. هدف این مقاله، این است که با توجه به اهمیت این قاعده در کلام اسلامی، دلایل عقلی متکلمان اسلامی را در اثبات وجوب لطف بررسی کند. علاوه بر این، بررسی دیدگاه متکلمان اهل سنت نسبت به قاعده لطف و نقد دلایل عقلیای که مخالفان قاعده لطف، در ابطال وجوب لطف به کار بردهاند، نیز از اهداف این مقاله است. نتیجهای که در این مقاله از بررسی دلایل عقلی متکلمان اسلامی در اثبات وجوب لطف به دست آمده، این است که فقط، دلایل عقلیای که وجوب لطف را از طریق رحمت الهی و جود و کرم او اثبات میکنند، دلایلی یقینی بوده، دارای ضرورت عقلی هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم پیشین الهی در عرفان اسلامی؛ از منظر صدرالمتألهین
نویسنده:
عبدالرسول عبودیت، محمود شریفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
اسماء
,
معتزله
,
اعیان ثابته
,
ملاصدرا
,
عرفا
,
خداوند
,
اشیا
,
علم ازلی الهی
,
علم پیشین
چکیده :
«علم پیشین خداوند به اشیا» از جمله موضوعاتی است که همة دانشمندان مسلمان از زوایای گوناگون به آن پرداخته اند. در میان حکمای مسلمان، صدرالمتألهین، برخلاف حکمای پیشین، تبیینی عقلی از این علم خداوند به اشیا، در دو ساحتِ ذات و مغایر ذات ارائه می دهد که با وحدت و بساطت ذات متعال سازگار می باشد. ایشان در آثار فلسفی خود، در ضمن بررسی آراء اندیشمندان مسلمان دربارة نحوة علم پیشین خداوند به اشیا، دو تفسیر کاملاً متفاوت از دیدگاه عرفا ارائه داده است: وی ابتدا با استناد به ظاهر عبارات عرفا، دیدگاه آنان را در تهی بودن از دلیل، هم سطح دیدگاه معتزله دانسته است. سپس با استناد به واقعیت های نهفته در عبارات عرفا، دیدگاه آنان در زمینة علم پیشین خداوند به اشیا را، عمیق ترین و دقیق ترین دیدگاه دانسته است.این مقاله، به بررسی دو تفسیر متفاوت صدرالمتألهین از دیدگاه عرفا دربارة نحوة علم پیشین خداوند به اشیا می پردازد و انطباق و یا عدم انطباق تفسیر ایشان با دیدگاه عرفا را مورد بررسی قرار می دهد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گذری بر جایگاه نقد و عقل گرایی از دیدگاه قرآن
نویسنده:
یحیی یثربی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
نقد از نظر قرآن کریم
,
عقل از نظر قرآن کریم
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ایمان ,
مسیحیت ,
شیعه ,
عقلگرایی ,
شک ,
شیعه (اعم، مذاهب کلامی) ,
عقاید مسیحیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
نقادی ,
نسبت واقعیت و پندار ,
خطا در تفکر ,
ترویج شک ,
پلورالیسم دینی ,
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
این مقاله بر آن است تا جایگاه نقد و عقل گرایی را از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسی قرار دهد. مولف اعتقاد دارد که دین اسلام با مسیحیت تفاوت جوهری دارد زیرا اسلام بر خلاف مسیحیت به عقل گرایی دعوت می کند و پیام دین اسلام در عصر جدید چیزی جز عقلانیت نیست و برای این سخن از قرآن دلایل متعددی ذکر می کند. همچنین مولف معتقد است که پیام دیگر قرآن برای انسان جدید فرهنگ نقد می باشد. زیرا ایمانی اهمیت دارد که بتواند در برابر تردیدها و شک ها مقاومت نماید. بنابراین نگاه انتقادی به دین و فرهنگ خود برای رسیدن به یقین لازم و ضروری است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحثی در علم کلام
نویسنده:
روح الله عالمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
13. علم کلام
,
علم کلام
,
ماهیت علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
امامت ,
تأویل ,
معتزله ,
حسن و قبح عقلی ,
اشاعره ,
علل پیدایش علم کلام ,
عقل نظری ,
دفاع از دین ,
مرگ پیغمبر ص ,
فروع دین ,
اشاعره (اهل سنت) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
معتزله (اهل سنت) ,
سنت نبوی صلی الله علیه و آله ,
قرآن ,
تکلیف دینی ,
موضوع کلام ,
سنت نبوی ,
حسن و قبح عقلی ,
عقل ( جوهر ) ,
قرآن کریم ,
اجتهاد ,
تمسک به وحی ,
فایده علم کلام ,
فرق کلام با فقه ,
فرق کلام با فلسفه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
0
چکیده :
ادیان الهی که همه بر صراط واحد استوارند و هدایت انسان را جستجو میکنند همواره به زبان عامه مردم بیان شده اند. اما در ورای این ظاهر، باطنی دارند که خواص را نیز در هر درجه ای که هستند از زلال معرفت و حقیقت بهره مند می سازند. این ویژگی باعث شده تا در سراسر تاریخ ادیان مباحثات و منازعات فکری گوناگون را به ارائه راه های مختلف برای دستیابی به حقیقت رهنمون سازد. علم کلام در چنین شرایطی پا به عرصه دانش گذارد تا ساحت دین را از لوث انحرافات فکری منزه بدارد و دین را آنگونه که باید شناخته شود و به دور از القائات نابجای فکری به انسان بشناساند. دین شریف اسلام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اندکی بعد از پیدایش و تثبیت از جوانب مختلف مورد قضاوت قرار گرفته است و از همان زمان هم متکلمین مسلمان برای تعیین حدود و ثغوری که حافظ حریم آن باشد پا به میان گذاردند و برای صیانت از مقدسات بر آن شدند تا خود دین را به تصویر بکشانند. اما شگفت آنکه در میان خود متکلمین نیز در تبیین مسائل اختلاف نظر پیدا شده و علم کلام خود محل مناقشه قرار گرفت و این نیز به نوبه خود موجب پویایی، پیشرفت و تحول عظیم در این علم گردید. جدال همیشگی میان کلام و فلسفه هم از مهمترین مسائل مربوط به دین و دین شناسی است که باید در جای خود مورد بررسی قرار گیرد. مقاله حاضر تحقیقی است راجع به علم کلام اسلامی که در آن سعی شده از ابعاد مختلف به این موضوع نگریسته شود و از زوایای مختلف مورد دقت قرار گیرد. مراجعه به آراء علمای بزرگ اسلامی نیز به گونه ای است که در پایان به خواننده امکان قضاوت در مسأله را خواهد داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 115
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظر متکلمین معتزلی درباره صفات خداوند
نویسنده:
روح الله عالمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
صفات خدا
,
نظر معتزله در مورد صفات خدا
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
امامیه ,
اشاعره ,
صفات ذات و فعل ,
اراده تکوینی و تشریعی ,
نظریه حال ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
نیابت ذات از صفات ,
نیابت ذات از صفات ,
کثرت و وحدت ذات ,
مقالات اسلامیین ,
الخمسه ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
اگر چه فرق مختلف متکلمین همچون اشاعره ، معتزله و امامیه اختلاف نظر زیادی در اصول و فروع دین دارند اما جملگی در اصل توحید که محور دین اسلام را تشکیل می دهد موافقت دارند. با این حال تفاسیر گوناگون، بعضأ متضاد و بلکه متناقضی که از همین اصل ارائه نموده اند ریشه همه اختلافات دیگر است. متکلمین معتزلی که استدلال عقلی را ملاک قضاوت در باب توحید دانسته اند با تکیه بر بساطت مطلق ذات و نفی وحدت صفت و موصوف به ذاتی که در واقع فاقد صفات است قائل شده و پس از آن در توضیح و تبیین صفات اعلام شده در کتاب قرآن به تکلف افتاده اند. رأی آنان درباره علم و قدرت الهی اگر با دقت مورد ارزیابی قرار گیرد مستلزم نفی این صفات می باشد. بزرگان این مکتب برای آنکه بدین ملازمه تصریح ننمایند که این مقاله تتبعی است در آثار آنان.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و عقلگرایی در مدرسه کلامی کوفه
نویسنده:
رضا برنجکار، امالبنین خالقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلگرایی
,
عقل(منطق)
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ردیه نویسی ,
صبغه ,
فروع دین ,
تعصب ,
فطرت(کلام) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
وحی ,
آثار کلامی ,
آینده نگری ,
اصحاب ائمه ,
وحی الهی ,
قیاس فاسد ,
دوراندیشی ,
عصبیت ,
13. علم کلام ,
علم کلام ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
قلمرو عقل ,
هجرت امام علی (ع) ,
مکتب اهل حدیث ,
عقل گرایی افراطی معتزله ,
منبع شهود ,
آثار وجودی عقل ,
اخذ فروع از اصول ,
احتجاج عقلی ,
بیان علت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از آنجا که در مکاتب و مدارس گوناگون، عقل و بهکارگیری آن مورد اختلاف است، در این جستار، به معرفی دیدگاه مدرسه کوفه درباره عقل و عقلگرایی بزرگان این مکتب پرداختهایم. این تحقیق در دو بخش معرفی عقل و رویکردهای عقلگرایانه مکتب کوفه سامان یافته است. در بخش اول، مواردی همچون جایگاه، حجیت، آثار، موانع، و قلمرو عقل بررسی شده است. در بخش دوم، شاخصهای عقلگرایی که تجلی عقل در میان ائمه و اصحابشان در مدرسه کوفه است، در سه قسمت ائمه، ائمه و اصحاب آنان، اصحاب ائمه تبیین گردیده است. مواردی همچون مناظره، پرسش و بررسی مطالب دینی، اخذ فروع از اصول، بررسی منقولات خلاف عقل و ردیهنویسی از جمله این شاخصهاست. این جستار به شیوه کتابخانهای و عمدتاً با احصا و استقرای روایات صورت گرفته است. گویای اهمیت عقل و اهتمام خاص به آن در عین خط قرمز داشتن و نیز گستردگی عملکرد عقل و شاخصهای عقلگرایی در تعامل با وحی و در پرتو امامتپذیری اصحاب در مکتب کوفه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نخستین واجب اعتقادی
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شناخت عقلی
,
خداشناسی
,
نظر
,
واجب اعتقادی
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
کلیدواژههای فرعی :
قاعده دفع ضرر محتمل ,
وجوب شکر منعم ,
معتزله ,
خداشناسی ,
اشاعره ,
وجوب نظر ,
تبلیغ دین ,
اراده ,
اجماع ,
وجوب شک ,
وجوب مقدمی نظر ,
افحام در تبلیغ دین ,
خداجویی ,
شک دستوری ,
اراده ,
اجماع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
شاپا (issn):
0
چکیده :
نخستین واجب اعتقادی یکی از مسائل چالش برانگیز علم کلام است. شک، قصد، اراده، نظر، استدلال، و معرفت الله از مهترین نظریه های این بحث می باشد. اگر مقصود از نخستین واجب، نخستین واجب به حسب مقصوداصلی باشد باید معرفت الله را مصداق آن معرفی نمود و اگر مقصود از نخستین، اولین به هر عنوان باشد، قصد و اراده، نخستین واجب اعتقادی است. البته اگر به معرفت فطری و قلبی خدا معتقد باشیم، اعتقاد و ایمان به خدا نخستین واجب خواهد بود
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق
,
اصالت نور
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نور (حکمت اشراق)
,
نورشناسی سهروردی
,
ظلمت شناسی سهروردی
,
تحقق تبعی ظلمت
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
حکمت متعالیه ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت مشاء ,
حکمت یونان باستان ,
اصالت ,
موجود بالذات ,
مجعول بالذات ,
اتحاد عرضی وجود و ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
قرآن ,
ترکیب انضمامی ,
اسماعیلیه ,
بالتبع ,
بالعرض ,
فلسفه یونان ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
ترکیب انضمامی ,
تشکیک در وجود ,
مجعول بالعرض ,
مقوله بندی اشراقی موجودات ,
موجود بالتبع ,
تعالیم زردتشت ,
اصالت عام ماهیت ,
غنای ذاتی نور ,
مجعول بالتبع ,
اعتباریت اخص وجود ,
تشکیک در نور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقولهبندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقضگویی به سهروردی داده مىشود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مىدهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجمتر و پویاتر به نظر میرسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مىرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی زبانی و بلاغی اعجاز در نزد جاحظ
نویسنده:
رامش جلیلی نجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه : دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جاحظ
,
اعجاز قرآن
,
قرآن
,
علوم قرآنی
,
اعجاز بیانی قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
اعجاز قرآن
,
قرآن
,
اعجاز بیانی قرآن
,
کتاب نظم القرآن
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
زبان قرآن ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
صرفه ,
شعر عربی ,
زبان قرآن ,
کلمات قرآن ,
طیّب ( قرآن ) ,
وحیانیت قرآن ,
نظریه صرفه ,
البیان و التبیین ,
قریش (قبیله) - نسبنامه ,
مبانی زبانی عربی ,
مبانی بلاغی عربی ,
مجاز در قرآن ,
تشبیه در قرآن ,
کتاب الحیوان ,
ایجاز در قرآن ,
اطناب در قرآن ,
اعجاز واژه های قرآن ,
لغت شناسی قرآن ,
چهره بلاغی در قرآن ,
شراب بهشتی ,
چکیده :
ابوعثمان عمرو بن بحر ملقب به جاحظ، ادیب و متکلم معتزلی قرن سوم یکی از مدافعان قرآن و موسس علم بلاغت است، وی در رد نظریه صرفه استادش کتابی به نام «نظم القرآن» نوشت که در حال حاضر مفقود است. اما جاحظ در نوشته های خود مستقیم یا غیر مستقیم به اعجاز پرداخته است. داده های ادبی و کلامی فراوان که جاحظ در تبیین نظریه اش مطرح کرده، کاوش اندیشه اعجاز نزد جاحظ را برایمان ضروری می سازد. آنچه با مطالعه در آثار جاحظ نمود پیدا می کند، شیوه وی در بیان و تبیین مسئله اعجاز قرآن است. وی با دو مبنای زبانی و بلاغی تصویر روشنی از اعجاز بیانی قرآن را نشان داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 173
مشخصات اثر
ثبت نظر
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
تعداد رکورد ها : 142
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید