جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
شواهد الربوبیه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 41
عنوان :
ابهاماتی پیرامون نظریه ی معاد جسمانی صدرا
نویسنده:
زهرا مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد(کلام)
,
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
شواهد الربوبیه ,
نفس آدمی ,
رابطه نفس و بدن ,
حشر ,
مرگ ,
برزخ ,
بدن برزخی ,
بدن عنصری ,
قوه خیال در فلسفه صدرا ,
بدن جدید انسان ,
نفوس کملین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
نظریه ی معاد جسمانی یکی از مسائل مهم علم کلام است که فلاسفه ی اسلامی تلاش کرده اند تا بر اساس نظریات فلسفی خویش، آن را اثبات و کیفیت آن را بیان کنند. صدرالمتالهین در تبیین این نظریه، بر اساس مبانی خاص حکمت متعالیه، مسیری را پیموده که مورد پذیرش فلاسفه ی متاخر قرار گرفته است. به نظر نگارنده، نظریه ی ملاصدرا با همه ی مزایایی که دارد، دارای ابهامات و نقایصی است که در این مقاله به آن ها اشاره می شود. ابهام از جهت اصل نظریه، رابطه ی بدن برزخی با بدن دنیوی تکامل یافته و معاد جسمانی برای نفوس کملین از ابهامات اصلی این نظریه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 154
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاههای ویلیام جیمز و ملاصدرا در باب چگونگی شکلگیری مفاهیم حسی
نویسنده:
مجید ضیایی قهنویه، عبدالرسول کشفی، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ویلیام جیمز
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ادراک حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
مفاهیم ماهوی حسی
,
نظریه جریان سیال آگاهی
,
نظریه تشکیل مفاهیم
کلیدواژههای فرعی :
شواهد الربوبیه ,
اتحاد عاقل و معقول ,
کتاب فصوص الحکمه ,
صورت ادراکی ,
مراتب ادراک ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
علم النفس ملاصدرا ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
ادراک کلیات ,
نظریه تجرید ,
صورت خیالی ,
پدیدار شناسی(کلام جدید) ,
حرکت جوهری ,
صورت حسی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل فعال ,
واهب الصور (اسماء فعل) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
مفاهیم ثانوی ,
شخصی بودن آکاهی ,
پیوستگی ادراک ,
التفاتی بودن ادراک ,
وضوح و تطابق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
نظريه «جريان سيال آگاهي» بر مبناي ويژگي های پنج گانه ای كه جيمز برای فكر انسان برمی شمرد و همچنين تكيه بر جريان مدام تجربه و نقش التفات و گرايشهای ذهن در تشكيل مفاهيم تشكيل شده است. نظريه تشكيل مفاهيم صدرا بر اساس استعداد نفس، افاضه عقل فعال و همچنين خالقيت نفس تشكيل شده و بين ادراك حسی و خيالی و ادراك عقلی تفكيك صورت گرفته است. نظريه جيمز از جهاتي به نظريه «تشكيل مفاهيم» ملاصدرا نزديك است. ازجمله اينكه هر دو به تغيير و تحول مدام در محسوسات اذعان دارند و در عين اين تغيير مداوم، فكر را دارای پيوستگی كامل و تشخّص و وحدت می دانند. در عين حال هر دو را می توان به نحوی منتقد نظريه سنتی تجريد دانست. نقطه افتراق اين دو فيلسوف در بحث تشكيل مفاهيم به نوع نگرش آن ها برمی گردد. با اينكه هر دو فيلسوف يك واقعيت را و به نحو مشابهی تفسير می كنند، ملاصدرا با نگاهی كه بيشتر جنبه وجود شناسانه دارد و جيمز با نگاهي پديدارشناسانه به اين مسأله می پردازند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت وجود نزد دوانی
نویسنده:
حسین محمدخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
جلال الدین محمد دوانی
,
وحدت وجود
,
وجود
,
اسمای الهی
,
صفات الهی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
ملاهادی سبزواری ,
اسفار ,
قیصری ,
علیت ,
ذوق تأله ,
انتساب ,
اعتبار تعین ,
مشتق ,
غیاث الدین دشتکی ,
ذات خداوند ,
ساختمان حقیقت وجود ,
ملا عبدالرزاق لاهیجی ,
وحدت مفهومی ,
وحدت و کثرت ,
وحدت و کثرت حقیقی ,
وحدت سنخیه ,
کثرت اعتباری ,
محمد بن اسعد دوانی ,
توحید در وجوب وجود ,
نحوه وجود ممکنات ,
توحید صمدی ,
شیخ محمد تقی آملی ,
موجودات ممکن ,
وجود حقیقی ,
تشکیک در وجود ,
حرکت جوهری ,
شواهد الربوبیه ,
اتصاف ماهیت بر وجود ,
تحقق نفس الامری ,
حقایق امکانی ,
علت موجده ,
توحید افعالى ,
توحید صفاتى ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
متکلمان، حکما و عرفا در باب وحدت و کثرت عالم، دیدگاه هایی ارایه کرده اند که وحدت مفهومی (وحدت در مفهوم وجود)، وحدت و کثرت حقیقی در وحدت سنخیه و وحدت حقیقی و کثرت اعتباری در وحدت شخصیه از آن جمله اند. دوانی نیز در باب وحدت وجود، نظریه ای ارایه می کند که خود از آن به ذوق تاله یاد می کند. شاید بتوان گفت مهم ترین اندیشه دوانی که مورد توجه متاخرین نیز قرار گرفته است، بیان وی از وحدت وجود است. وی در مباحث وجود و ماهیت، علت و معلول و... بر اساس ذوق تاله سخن می گوید و نیز در اثبات جنبه های دیگر توحید (توحید در وجوب وجود، توحید افعالی و توحید صفاتی) از آن بهره می برد. بنابر بر آن چه در نظریه ذوق تاله می آید، حقیقت وجود، منحصر در ذات خداوند است نه به این معنی که موجودات دیگر موهوم باشند، بلکه موجودات ممکن، تنها در سایه انتساب به آن وجود خاص، موجود می شوند. شایان ذکر است که انتساب مذکور مقولی نیست تا مستلزم وجود دو طرف باشد؛ بلکه ممکنات بدون لحاظ وجود حقیقی، بهره ای از هستی ندارند. بیان دوانی مورد توجه زیادی قرار گرفت تا آن جا که صدرالمتالهین در اسفار اربعه، اشکالاتی بر آن وارد می کند که عمده آن ها به اصالت ماهیتی بودن دوانی و ناسازگاری آن با پذیرش توحید صمدی از سوی وی باز می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه آرای سهروردی و ملاصدرا در موضوع نفس
نویسنده:
زری پیشگر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
حکمت متعالیه
,
نفس انسان
,
نفس شناسی سهروردی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اضافه اشراقیه ,
عقل فعال ,
شواهد الربوبیه ,
حدوث نفس ,
عالم مثال ها ,
نفس ناطقه ,
البرزخ ,
قوه ناطقه ,
روح حیوانی ,
اشراق الهی ,
اشراق ,
تجرد نفس ناطقه ,
عالم برزخ ,
علم نفس ناطقه به ذات ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
قرآن ,
اشراق ,
نور اسپهبد ,
قدم نفس ,
سعادت نفس ,
علم نفس به ذات ,
فلسفه اشراقی ,
روح حیوانی ,
روح حیوانی بشری ,
عقل فعال ,
برزخ انسانی ,
اضافه وضعی ,
بساطت نفس ناطقه ,
قرآن ,
الواح عمادی ,
هورقلیا ,
حدوث بدن ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
رؤیت نفس ,
جسم طبیعی آلی ,
وجود عقلانی نفس ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
شناخت نفس یا خویشتن شناسی یکی از مهمترین مسائلی است که افکار فلاسفه را در تمام قرون و اعصار به خود مشغول داشته و از ایده های بزرگ علمی است که کلیه ملل مختلفه جهان را به بحث و جستجو برانگیخته است. در نوشتار حاضر به بررسی آراء شیخ شهید سهروردی در موضوع نفس و مباحث مرتبط با آن همچون «حدوث و قدم نفس»، «تعلق نفس به بدن»، «چگونگی رؤیت نفس» و «نفوس واصل به سعادت» پرداخته شده است. سپس رای صدرالمتالهین شیرازی در این موارد و اختلاف آنان بیان شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 167 تا 191
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقدی بر نظریه حرکت جوهری ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت جوهری
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
نظریه حرکت جوهری و تفسیر قرآن ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
شواهد الربوبیه ,
اصالت وجود ,
قوه و فعل ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
زمان ,
جوهر (منطق) ,
عرض ,
قرآن ,
حکمت متعالیه ,
عرض ,
جوهر ,
زمان ( ماهیت ) ,
اصالت وجود ,
قرآن کریم ,
حرکت ,
قوه ,
اصول کافی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
در این مقاله ابتدا مهمترین دلیلهای اثبات حرکت جوهری مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. دو دلیل از پنج دلیل حرکت جوهری به کمک نقادی برخی از معاصران و سایر دلیلها با استدلالهایی جدید و ابتکاری ابطال شدهاند. سپس تفسیرهایی که صدرا با توجه به نظریه حرکت جوهری ارائه داده است، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور، کلیه آیاتی را که صدرا تحت تأثیر این نظریه، بر خلاف معنای ظاهری تفسیر کرده است، جمعآوری شده و با توجه به سایر آیات، روایات، معنای ظاهری و متبادر از الفاظ و خصوصیاتی که در فلسفه برای حرکت جوهری بیان شده است، صحت و سقم انطباق آیات با حرکت جوهری معین شده و این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از برداشتهای صدرا (تحت تأثیر نظریه حرکت جوهری) از آیات قرآن، درست نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 13 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزش زندگی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علیرضا دهقانپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
حیات
,
زندگی حقیقی
,
جاودانگی روح
,
معنا بخشی به زندگی
,
حکمت متعالیه
,
خلود
,
معنا جویی برای زندگی
,
ارزش زندگی از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
رضای الهی ,
شواهد الربوبیه ,
کرامات ,
خداشناسی ,
کمال انسان ,
عشق ,
صبغه ,
الولایه ,
بعد معنوی انسان ,
زندگی ,
قیامت ,
بدن برزخی ,
فعل قبیح ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
سریان عشق در موجودات ,
ارتباط با خدا ,
تقرب به خدا ,
نفس حیوانی ,
ولایت ,
کمال ,
رضای الهی ,
قرآن ,
حسن فعل ,
قرب الهی ,
حسن فعل ,
بدن مثالی ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
معاد(فلسفه) ,
قرآن ,
فضایل اخلاقی ,
کرامت نفس ,
حب کمال ,
حیات ,
تخیل(راه های معرفت) ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
ارزش ذاتی زندگی ,
ارزش تبعی زندگی ,
اقسام حیات ,
حیات تکوینی ,
حیات تشریعی ,
معشوق نهایی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
مرتضی مطهری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
انسان اهل محاسبه و معامله است؛ تا چیزی برای او نیرزد، آن را انتخاب نمیکند. ارزش زندگی به چیست؟ زندگی با وجود ناکامیها، رنجها و سختیها چه ارزشی دارد یا حامل چه ارزشهایی است که وجودش را بر عدمش برتری بخشیده، پذیرش آن را بر عدم پذیرش آن راجح میسازد. فیلسوف بزرگ جهان اسلام مطابق اصول حکمت متعالیه، وجود را ارزش، خیر و کمال میداند. زندگی نیز که امری وجودی است، دارای ارزش ذاتی میباشد. از آنجا که وجود دارای مراتب است، زندگی انسان متناسب با درجه او از ارزش برخوردار است. البته ارزشهای دیگری ـ اعم از تکوینی و ارادی ـ هست که ملاصدرا آنها را زینتبخش زندگی میداند. خشنودی خدا، کرامت انسانی، فطرت الهی، جاودانگی و عشق، ارزشهای زندگی است. نیز هرگونه ارتباط شایسته با منبع وجود و کمال برتر، ارزش محسوب میشود. بنابراین ارتباط با خداوند، معیار ارزش زندگی است. فطرت الهی انسان، نشان میدهد که ارزش از درون انسان میجوشد و نیازی به اعتبار ارزش و نگاه به بیرون نیست. کرامت انسان امری وجودی و به جعل الهی است؛ لذا امری حقیقی است نه مفهومی اعتباری. مایه برتری و کرامت انسان، ظرفیت علمی او است که سبب برتری بر فرشتگان گشت. از نظر ملاصدرا عشق در هر موجودی سریان دارد. هر چه درجه وجود قویتر باشد، عشق پررنگتر است. هر چه نفس اشرف و اعلی باشد، محبوب او لطیفتر و پربهاتر است. جاودانگی ارزش است. زندگی انسان، جاودان است و مرگ تقابلی با جاودانگی ندارد. انسان با مرگ به مرتبهای برتر و حیاتی حقیقی نایل میشود. بنابراین ارزش زندگی به ارزشهای وجودی انسان برمیگردد. این ارزشها دارای شدت و ضعف است. پس ارزش زندگی نیز دارای درجات و مراتب میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 131 تا 161
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث در نفسشناسی صدرالمتألهین : سال 5، شماره 2 : حکمت اسراء
نویسنده:
معصومه سادات سالک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم مثال
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
موجود مجرد مثالی
,
انسان شناسی فلسفی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
شواهد الربوبیه ,
معاد جسمانی ,
حکمت اشراق ,
انسان شناسی ,
عالم مجردات ,
حکمت مشاء ,
عالم ماده ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم جبروت ,
عالم شهادت ,
عالم ماده ,
عالم ملک ,
قرآن ,
قوس نزول ,
عالم عقل ,
قدم نفس ,
عالم ملک و ملکوت ,
حادث ,
عالم شهادت ,
فلسفه اشراقی ,
فلسفه مشاء ,
بدن ,
عقل فعال ,
معاد جسمانی ,
قرآن ,
هستی عقلی نفس ,
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا ,
عالَم اسماء و صفات ,
سابقه ماده بدن ,
اتصال مثال در انفصال خیال ,
حدوث نفس ناطقه ,
سلسله تنزلات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
موجودات مثالی به رغم تجرد، از عوارض ماده (مقدار، اندازه و شکل) خالی نیستند؛ در حالیکه این عوارض، به گونهای در تعین شخصی و در نتیجه تفرد موجودات، نقش دارند و باعث جزئی شدن این صور میشوند. با فرض «مرتبه مثالی» برای نفس انسانی، میتوان سابقهای در این عالم برای انسان تصور کرد. در این تصور به تعداد افراد مادی کثرت عددی خواهیم داشت. بنا بر نظر ملاصدرا نفس انسانی، جسمانیة الحدوث است و سابقه چنین نفسی، به وجود جمعی عقلانی در صقع ربوبی و یا عالم مفارقات عقلی، ارجاع داده میشود. با این تفسیر، هم حدوث نفس انسان محفوظ میماند و هم پیامدهای عقلی محال و توالی فاسد قدم نفس، مجال بروز نمییابند. بنابراین سلسله تنزلات به ویژه مراتب قبلی وجودات تنزلیافته در قوس نزول، با مبنای حدوث جسمانی نفس، چندان قابل جمع به نظر نمیرسد و پیشینه وجود عقلی نفس ـ با وجود تأکید فراوان صدرالمتألهین بر وجود مثالی موجودات ـ تبیین چگونگی حدوث آن را از مرتبه عقلی به عالم ماده، دشوار میسازد. شاید بتوان این ناسازگاری را با فرض سابقۀ ماده بدن، به عنوان متحد صورت انسانی، حل کرد؛ اما ماده در فلسفه صدرایی نقش کماهمیتی دارد، و علاوه بر آن ابداعی است و نمیتواند در این مرتبه نقشی داشته باشد. بر اساس مبانی صدرایی، فرض پیوند مستقیم میان ماده متحد با صورت (در عالم ماده) با ماده مثالی، فرضی نادرست است. در پارهای از آثار عباراتی میتوان یافت که اعتقاد به مرتبه مثالی نفس انسانی را در سلسله نزولی نشان میدهد و وجه قدم نفس را تقویت میکند و بر ابهامات نظریه «جسمانیة الحدوث» میافزاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سه تفسیر از ازلیت خداوند در حکمت متعالیه ملاصدرا : سال 5، شماره 2 : حکمت معاصر
نویسنده:
مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
الله
,
قیومیت خداوند
,
صفات جمال
,
قیومیت الهی
,
عدم تناهی
,
صفات سلبی
,
حکمت متعالیه
,
عدم تناهی
,
اسماء واجب(حکمت نظری)
,
ازلیت الهی(فلسفه اسلامی)
,
صفات سلبیه ( الهی )
,
صفات ثبوتیه ( الهی )
,
ازلیت خدا
,
ازلیت الهی از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
خداشناسی ,
سرمد ,
صانع سرمدی ,
زمان ,
سرمدی ,
دوام ,
الهیات(کلام جدید) ,
عقل ( جوهر ) ,
سوره اخلاص ,
ضرورت ازلیه ,
مقام اولیت(مقابل مقام آخریت) ,
اولیت ,
فرازمانی غیر استمراری ,
احاطه بر زمان ,
فرازمانی استمراری ,
معیت خدا با اشیا ,
وعای برتر از زمان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین و بررسی دیدگاه ملاصدرا درباره ازلیت خداوند پرداخته میشود. در فلسفه دین معاصر، دیدگاههای گوناگون درباره ازلیت خداوند، در سه تفسیر 1. فرازمانی استمراری، 2. فرازمانی غیر استمراری، و 3. زمانیگرایی خلاصه شده است. با بررسی آثار ملاصدرا به سه تفسیر از ازلیت الهی دست مییابیم که از آنها به: 1. فرازمانی غیر استمراری، 2. احاطه بر همه زمانها، و 3. فرازمانی استمراری تعبیر میکنیم. این سه تفسیر در آثار او بیشتر با تعبیرات ازلیت، اولیت، و سرمدیت بیان میشود که بر اساس شیوه خاص حکمت صدرایی در کنار یکدیگر قرار میگیرند و با هم قابل جمع هستند. بدینسان در ازلیت (تفسیر فرازمانی غیر استمراری) بر تنزیه خداوند از محدودیت تأکید میشود؛ که نمونهای از صفات سلبی یا جلال است. در اولیت به احاطه خداوند بر زمان و موجودات زمانمند تکیه میشود؛ که نمونهای از صفات جمال یا فعل است. سرانجام با سرمدیت (تصور فرازمانی استمراری) تلاش میشود که دو تصور استمرار و گستردگی وجود خداوند با تعالی و برتری ذات او از زمان جمع شود. نتیجه آنکه دیدگاه ملاصدرا درباره ازلیت الهی در عین توصیفات متفاوت، جامعیت، سازگاری درونی، و نیز قوام و استحکامی را که یک نظریه جامع لازم است داشته باشد دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر معرفتشناختی انسان کامل در دو قوس نزول و صعود از دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی : سال 4، شماره 1 : حکمت معاصر
نویسنده:
مریم صانعپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
حقیقت محمدی (ص)
,
اوصاف انسان کامل
,
انسان کامل (کلام)
,
حکمت متعالیه
,
انسان کامل از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
حکمت متعالیه ,
معراج ,
شواهد الربوبیه ,
جبرئیل ,
عقل هیولانی ,
مقام قاب قوسین ,
مقام کنز مخفی ,
نبوت ,
معراج پیامبر(ص) ,
معراج روحانی ,
جبرئیل(ع) ,
قرآن ,
وحی ,
اشراق ,
عقل بالقوه ,
عقل اول ,
بقا و فنا ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
وحی الهی ,
حکمت متعالیه ,
بقاء نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
ماهیت عقل اول ,
قرآن ,
فنا ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
مرتبه عقل اول ,
مقام قاب قوسین((اثباتی)، مقابل مقام او ادنی اثباتی) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
خیال خلاق ,
وحدت جمیعه الهی ,
سیر نزولی معرفت ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مقاله حاضر در یک فرایند جریانشناسانه، حکمت متعالیه صدرالمتألهین را مورد مداقه قرار داده و عقل کلی را که همان نور انسان کامل است به عنوان صادر اول و مبدأ فیضان عقول در مراتب تشکیکی معرفی کرده است؛ عقلی که در قوس نزولیاش مرحله به مرحله از وحدت وساطت جمعیه به طرف کثرات تا عقل بالقوه پیش میرود و سپس در سیر صعودی از عقل بالقوه به سوی عقل مستفاد و بالفعل رجوع میکند و دیگر بار در وحدت جمعیه الهیه که نور، ابتهاج و عشق است فنا میشود و به این ترتیب قاب قوسین اوادنا محقق میشود. در این نزول و صعود همه عقول از عقل ابزاری و جزئی گرفته تا عقل کلی، متناسب با همان مرحله از حرکت جوهریِ نفس آدمی، چراغ راه او هستند و هیچیک دیگری را نفی نمیکنند بلکه هر مرحله زمینهساز مرحله بالاتر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 115
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل جایگاه خیال و وهم در گسترۀ ادراکات و افعال انسان از منظر صدرالمتألهین
نویسنده:
مهران رضایی, مجید صادقی حسن آبادی, احمد رستم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
انسان
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
خیال(معرفت شناسی)
,
وهم(معرفت شناسی)
,
فلسفه عمل (فعل - کنش)
کلیدواژههای فرعی :
حواس ظاهری ,
حواس باطنی ,
شواهد الربوبیه ,
معقولات ,
خواطر ,
افعال انسان ,
شی ء محسوس ,
قوه شوقیه ,
حس(قوه حاسه) ,
حس مشترک ,
حس باطن(اصطلاح وابسته) ,
صدور افعال ,
خطاهای ادراکی ,
حواس باطنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
حوزه «ادراکات» و «فلسفه فعل»، از مباحث نو و حائز اهمیت در فلسفه اسلامی است. مسئلۀ خاصّ این پژوهش، تحلیل و تبیین منسجم جایگاه دو قوّه از قوای باطنی، یعنی خیال و وهم، در گستره ادراکات و افعال انسانی است. از آنجا که خیال، محلّ نگهداری صور جزئی است، ملاصدرا عملکرد این قوّه در ادراکات و افعال را در رابطه ای چند سویه با دیگر قوای باطنی تبیین نموده است. همچنین ملاصدرا خیال را به مثابه یکی از مبادی اساسی افعال، حلقه رابط بین عالم محسوسات و معقولات و مانند ملکه ای در حفظ صور می داند. این قوّه، مبدأ أبعد در افعال عبث، گزاف، عادی، طبیعی و مزاجی است. وهم نیز از قوای مدرِکه ـ مدرک معانی جزئی ـ است. در تبیین حیطه عمل و تسلّط قوّه وهم با رویکردی توسعه ای، می توان جایگاه این قوّه را از «قوه ای ادراکی در کنار سایر قوای ادراک باطنی» ارتقا داد و آن را «مسلّط بر تمام قوای حیوانی» و در نهایت، وهم را همان «نفس حیوانی» دانست. دیگر آنکه وهم، نقشی اساسی در خطاهای ادراکی و افعال تابع آن دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 41
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید