جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور >
مرور مجلات
>
پژوهشهای ادبی-قرآنی
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
تعداد رکورد ها : 199
سال 1403
دوره 11 , شماره 2
سال 1402
دوره 11 , شماره 1
سال 1401
دوره 10 , شماره 4
دوره 10 , شماره 3
دوره 10 , شماره 2
دوره 10 , شماره 1
سال 1400
دوره 9 , شماره 4
دوره 9 , شماره 3
دوره 9 , شماره 2
دوره 9 , شماره 1
سال 1399
دوره 8 , شماره 4
دوره 8 , شماره 3
دوره 8 , شماره 2
دوره 8 , شماره 1
سال 1398
دوره 7 , شماره 4
دوره 7 , شماره 3
دوره 7 , شماره 2
دوره 7 , شماره 1
سال 1394
دوره 3 , شماره 4
دوره 3 , شماره 3
دوره 3 , شماره 2
دوره 3 , شماره 1
سال 1393
دوره 2 , شماره 4
دوره 2 , شماره 3
دوره 2 , شماره 2
دوره 2 , شماره 1
سال 1392
دوره 1 , شماره 4
دوره 1 , شماره 3
دوره 1 , شماره 2
دوره 1 , شماره 1
عنوان :
زیبایی شناسی اسلوب حکیم در قرآن (بررسی موردی ده جزء میانی قرآن)
نویسنده:
محمد میرحسینی، نرگس انصاری، زهرا سلیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسلوب حکیم
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
اسلوب ادبی قرآن
,
قرآن
,
اسلوب حکیم در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
بلاغت قرآن ,
آیه 20 یونس ,
اقتضای ظاهر ,
خلاف مقتضای ظاهر ,
اسلوب حکیم در بلاغت ,
آیه 61 توبه ,
آیه 90 یوسف ,
چکیده :
اسلوب حکیم یکی از عناصر زیباشناختی در متون است که گوینده بنابر اقتضاهای بافتی وموقعیتی، روش خردمندانه و حکیمانه ای برای بیان غرض خود در پیش می گیرد. این عنصر اگرچه گاه در بدیع و گاه در استفهام مطرح می شود اما به دید غالب در علم معانی و موارد خروج کلام از اقتضای ظاهر است که به کارگیری آن بر بلاغت کلام می افزاید و بلیغ بودن قائل آن را ثابت می کند. به کارگیری این شیوۀ هنری در زبان قرآن که متصف به بلاغت بوده و جنبۀ بلاغی آن از جمله موارد اعجاز زبانی آن به شمار می آید، اهمیت این مسأله را روشن می سازد. اثبات بلاغت قرآن کریم با بررسی این آرایه برای نشان دادن زیبایی وبخشی از وجوه اعجاز قرآن کریم و عمق بخشیدن به فهم کلام وحی الهی، با بیان اسرار و اغراض بلاغی مورد نظر خداوند در به کار بردن آن، از اهداف این پژوهش هست که تلاش شده است با روش توصیفی- تحلیلی واز طریق ذکر نمونه هایی از ده جزء میانی قرآن کریم و نیز نموداری آماری به آن دست یابیم. اشاره به فراوانی و میزان کاربرد این آرایه برای اثبات تاثیر کارآمدی آن در جهت نشان دادن و تثیبت بلاغت قرآن کریم وتقسیم بندی این آرایه بر چهار وجه مذکور از مهمترین مشخصه های این پژوهش است. رویارویی با عناد و ناسازگاری مخالفان پیامبر اکرم (ص) مبنی بر خواسته هاو بهانه هایی غیر قابل قبول برای نپذیرفتن ربوبیت خداوند متعال و رسالت رسول اکرم (ص)، از جمله دلایل به کاربردن آرایه ادبی اسلوب حکیم است .
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ساختار روایی داستان حضرت موسی (ع) در سوره اعراف
نویسنده:
شیرین پور ابراهیم، فردوس آقاگلزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حضرت موسی (ع)
,
الگوی حل مساله
,
زبان شناسی
,
داستان حضرت موسی (ع) در قرآن
,
زبانشناسی متن
کلیدواژههای فرعی :
قصص قرآن کریم ,
گوساله پرستی بنی اسراییل ,
چکیده :
در رویکردهای نوین به زبان مهمترین هدف مطالعات زبانی، توصیف ارتباط از راه رخدادهای زبانی در سطوح مختلف از جمله متن است. زبان قرآن، از رویکردهای مختلف زبانی و در برخی سطوح مورد مطالعه قرار گرفته است، هرچند در سازمان متن قرآن در چارچوب نظریات جدید زبانشناسی، مورد بررسی قرار نگرفته است. این تحقیق مطالعه موردی سازمان متن روایی "حضرت موسی"، در سوره اعراف، بر اساس الگوی حل مسأله مایکل هوئی (2001) است. سه مسأله اصلی، یعنی ظلم و کفر فرعون، رسیدن حضرت موسی (ع) به یقین قلبی و نافرمانی و بتپرستی قوم بنیاسرائیل از ارکان این داستان هستند. در روایت مذکور، پاسخهای متعددی برای حل مسأله نخست از سوی خداوند و حضرت موسی (ع) ارائه میشود که در برخی موارد، ارزیابی آنها مثبت اما نتیجه آن منفی است. طرح نهایی برای رسیدن به راه حل این مسأله، پس از طی چرخهای نسبتاً طولانی، طرح کشتن فرعون و پیروانش است که با موفقیت انجام میشود. مسأله دوم، بدون طی کردن چرخه طولانی و تنها با دو پاسخ حل میشود، اما در پاسخ به مسأله سوم طرحها یا پاسخهای ناموفق ارائه میشود که ارزیابی از آن منفی و نتیجه آن در برخی موارد مثبت و در برخی موارد منفی است در این مسأله داستان حاوی مسائل تبعی دیگری است که بعضاً حل نشده یا به عنوان پیامد منفی اعمال شخصیتهای داستان باقی میماند. میتوان گفت هرچند الگوی حل مسأله هوئی ساختار داستان را خوب پیشبینی میکند اما در برخی داستانها مثل روایات دینی، مسأله به طور قاطع حل نمیشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 72 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل عناصر داستانی سرگذشت حضرت آدم (ع) در قرآن کریم با تکیه بر روایات
نویسنده:
زهرا درّی، پریسا ایمانی گورادل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکایت
,
خلق آدم (ع)
,
حوا
,
عناصر داستان
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
خصایص قصص قرآن
,
ادبیات
,
حضرت آدم (ع) در قرآن
,
ویژگی های حضرت آدم
,
ویژگی های حضرت حوا
کلیدواژههای فرعی :
زاویه دید ,
شخصیت پردازی ,
گفتگو در داستان ,
ساختار داستان ,
زمان و مکان در داستان ,
پیرنگ داستان ,
قصص قرآن کریم ,
گره افکنی در داستان ,
کشمکش در داستان ,
بزنگاه در داستان ,
محتوا در داستان ,
مقام حضرت آدم ,
گفتگوی نمایشی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
خداوند در قرآن کریم سرگذشت بسیاری از پیامبران را به صورت داستان بیان میکند. ازجملۀ آن پیامبران، آدم ابوالبشر(ع) است. موضوع آدم و آفرینش وی، در اسلام، به عنوان نخستین انسان و نخستین پیامبر از اهمّیت قابل توجهی برخوردار است. در قرآن 25 بار نام آدم (ع) آمده، ولی تفصیل این داستان در 6 سوره مطرح می شود. در باب تبیین و تفسیر این آیات فشرده و پر معنی، مفسران و صاحب نظران احتمالات بسیارداده اند. هدف قرآن از بیان این آیات داستان پردازی نیست، ولی آیاتی که تشکیل دهنده داستان آدم (ع) است، بسیاری از جنبه ها وعناصر داستانی متعارف در ادبیات داستانی را دارا است، چرا که اساساً داستانها، داستان زندگی آدمهاست با قضاوت هایی در میزان واقع گرایی و واقع نمایی. هدف این مقاله بررسی عناصر داستانی در این سرگذشت قرآنی با تکیه بر روایات فراوانی است که از طریق کتب و ادیان پیش از اسلام در این باب وارد شده است . در این بررسی و تحلیل، با بهره مندی از فنون داستان پردازی نوین، عناصر داستانی نظیر زاویه دید، طرح، ساختار، اندیشه (تم و موضوع)، کشمکش، شخصیت ، زمان و...، اهداف والای قرآن کریم که تعلیم، تربیت، هدایت و عبرت آموزی انسانهاست، تبیین شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 74 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بینامتنی قرآنی و روایی در شعر مهیار دیلمی
نویسنده:
قاسم مختاری، فریبا هادی فرد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بینامتنیت (زبان شناسی)
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
ادبیات
,
بینامتنیت قرآن
,
مهیار دیلمی
,
اشعار مهیار دیلمی
کلیدواژههای فرعی :
قرآن ,
پژوهش ادبی ,
پژوهش قرآنی ,
قرآن و ادبیات ,
آیات قرآن در شعر ,
بینامتنیت در شعر ,
بینامتنیت جولیا کریستوا ,
چکیده :
نظریۀ «بینامتنی» رویکردی است که به روابط بین متونی پرداخته و موجب آفرینش متن جدید می شود. هر متن خود بینامتنی است که ریشه در متون گذشته داشته و در متون آینده نیز تأثیر خواهد داشت. این نظریه در دهۀ شصت قرن بیستم توسط ژولیا کریستوا بین سالهای 1966و1967 میلادی مطرح شد.ظهور آیات قرآن کریم و سخنان گهربار پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) در کلام شاعر برجستۀ شیعه، مهیار دیلمی، قبل از هر امری، نشانگر تأثیر پذیری وی از مضامین قرآن و سخنان آن بزرگواران بوده است و همین امر ما را بر آن داشت تا به بررسی روابط بینامتنی بین اشعار مهیار دیلمی و قرآن کریم و کلام پیامبر (ص) و أئمه أطهار(ع) بپردازیم. در این نوشتار گزیدهای از اشعار مهیار مورد بررسی قرار گرفته و نتیجۀ بررسی و تحلیل این روابط نشان میدهد که این اشعار، به تناسب موضوع، با تأثیرپذیری آگاهانه از آیات قرآنی و سخنان گهربار پیامبر (ص) صورت گرفته است. اجرای عملیات بینامتنی، نشان دهندۀ این امر است که بیشترین شکل بینامتنی قرآنی و روایی در این اشعار، به صورت نفی جزیی یا اجترار و نفی متوازی یا امتصاص بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل غزلی از مولوی بر مبنای رویکرد بینامتنی به قرآن
نویسنده:
همایون جمشیدیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قرآن
,
بینامتنیت (زبان شناسی)
,
داستان هبوط
,
غزل های مولوی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
ادبیات
,
بینامتنیت قرآن
کلیدواژههای فرعی :
مولانا ,
غزلیات شمس ,
داستان آدم و حوا ,
اشعار مولانا ,
پژوهش ادبی ,
پژوهش قرآنی ,
قرآن و ادبیات ,
چکیده :
هر متنی با متون پیش از خود رابطه دارد و با آنها گفتگو می کند، و معنا در بافتی بینامتنی با ارجاع از متنی به متن دیگر شکل می گیرد. غزلیات شمس که حاصل مکاشفات و تجربه های معنوی مولوی است به شخصیت های قرآنی نیز می پردازد. مولوی ماجراهای پیامبران در قرآن را تنها رویدادی از آنِ گذشته نمی داند و معتقد است آن وقایع در سطحی دیگر برای کسانی که تشبه به احوال آنان دارند، روی می دهد. مولوی در غزلی که در این مقاله بررسی می شود، وقایع پیش آمده بر حضرت آدم را به گونه ای بیان می کند که می توان آن را زبان حال آدم دانست، یا گزارش تجربه راوی از آن ماجرا. بر اساس نتایج این تحقیق، نسبت دو متن (قرآن و غزل مورد نظر) با یکدیگر نسبت میان مستعارله و مستعارمنه در استعاره فرض شده است، مستعارمنه یا بر مبنای اصطلاحات بینامتنی (زَبَرمتن)، متن غزل است و آیات قرآن با توجه به قراین، مستعارله یا بر مبنای اصطلاحات بینامتنی «زبر متن» در نظر گرفته شده است و آنگاه متن غزل با توجه به آیات، تفسیر و تحلیل شده است. از آنجا که زاویه دید این غزل اول شخص است راوی به احساسات و عواطف خود یا آدم نیز در شعر پرداخته است. سیر روایت این غزل بر مبنای محور عمودی با آیات مربوط به آدم در سوره بقره انطباق دارد، به گونه ای که علاوه بر موضوع اصلی، موضوع فرعی آن دو نیز به هم شباهت دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل گزارههای پرسشی در سوره «مؤمنون» بر اساس نظریه کنش کلامی
نویسنده:
محسن پیشوایی علوی، فردین حسین پناهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان قرآن
,
گزاره های قرآنی
,
قرآن
,
سوره مؤمنون
,
گزارههای پرسشی
,
کنش کلامی
کلیدواژههای فرعی :
زبان ,
معاد(کلام) ,
آیه 33 مؤمنون ,
زبانی بودن وحی ,
رویارویی پیامبر با مشرکان ,
کنش اظهاری ,
آیه 23 مومنون ,
گزاره های زبانی ,
کنش بیانی ,
کنش گفتاری غیر مستقیم ,
کنش گفتاری آستین ,
نظریه کنش گفتاری سرل ,
موضوع سوره مومنون ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
گزارههای پرسشی با کارکردهای کنشیِ متنوّعی که در زبان دارد، یکی از ابزارهای مؤثر زبان در تأثیرگذاری بر مخاطب، و ایجاد کنشهای بیرونی است. با توجّه به اهمیت ویژهی گزارههای پرسشی، در تأثیر و بلاغت کلام، بررسی موردیِ کنشهای کلامیِ گزارههای پرسشی در قرآن کریم و تبیین نقش کنشیِ آنها در تأثیر و بلاغت قرآن، از ضروریات پژوهش در حوزهی بلاغت و قرآنپژوهی است. در این مقاله به منظور تبیین جنبههای دیگری از بلاغت گزارههای پرسشی در قرآن کریم، بر اساس نظریهی کنش کلامی(speech act)، به بررسی کارکردهای کنشیِ گزارههای پرسشی در قرآن کریم میپردازیم و برای دستیابی به نتایج دقیقتر در این زمینه، سورهی «مؤمنون» بهعنوان زمینهی بررسیِ موردی انتخاب شده است. نتایج این تحقیق، کارکردهای هدفمند و پویای زبان قرآن در عرصهی کنشهای کلامی را نشان میدهد. از سوی دیگر، با توجّه به ابتنای مبانی نظریهی کنش کلامی بر «زیان طبیعی» و کارکرد آن در جوامع انسانی، برخی مبانیِ این نظریه، در تضاد با ویژگیهای کلام وحیانی قرآن و دیگر کتابهای آسمانی است، و در بررسی آیات قرآن کریم بر اساس نظریهی کنش کلامی، باید نسبت به این مسأله دقت لازم را به عمل آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
احیا و انگیزش تلمیحات قرآنی در غزل امروز بر پایه نظریه انگیزش فرمالیسم
نویسنده:
سمیه اسدی، احمد گلی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
استعاره
,
غزل
,
فرمالیسم
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
ادبیات
,
تلمیح های قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
آدم و حواء ,
داستان یوسف (ع) ,
پژوهش ادبی ,
تاثیر قرآن بر ادبیات فارسی ,
قصص قرآن کریم ,
داستان ابراهیم (ع) ,
قرآن و ادبیات ,
غزل بعد از انقلاب ,
مولفه های غزل ,
چکیده :
داستانها و آیات قرآن همواره مورد عنایت شاعران و نویسندگان قرار گرفته و میگیرند. شاعر به تبع اطلاع از روایات قرآنی و به فراخور مضمون و محتوای اثرش از این داستانها و آیات در جهت تفهیم و تایید سخن خود بهره میگیرد. بنابراین تلمیح به عنوان یکی از صنایع ادبی، نمایانگر میزان آگاهی شاعر از مضامین و رویدادهای مختلف دینی، تاریخی و ... است. در نگاه نخست و از آنجایی که این صنعت ادبی ارائه دهندۀ اطلاعاتی قدیمی و مسبوق به سابقه است به سختی میتوان نوآوری و انگیزش را در آن پذیرفت؛ این در حالی است که به استناد نظریۀ انگیزش در مکتب فرمالیسم، توانایی، ذوق و قدرت تصویرگری و بیان شاعر میتواند از کهنهترین مضامین و مایههای معنایی و زبانی، تصاویری بدیع و نو بسازد. به گونهای که خواننده خود را با فضایی تازه مواجه ببیند. این مقاله سعی دارد به بررسی مقولۀ انگیزش مضامین و داستانهای مشهور قرآنی در غزل شاعران دو دهۀ اخیر بپردازد و با بیان نمونههایی چند بر این فرضیه صحّه بگذارد که اگر چه تلمیحات قرآنی ریشه در داستانها و آیاتی دارند که تحریفناپذیرند، اما همواره میتوان با شیوههایی مبتکرانه در بیان و زبان، تصاویری بدیع و جدید از آنها ارائه کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 32 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بینامتنی قرآن و نهج البلاغه در اشعار خیام نیشابوری و ابوالعلاء معرّی
نویسنده:
قاسم مختاری، سحر محبّی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بینامتنیت (زبان شناسی)
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
ادبیات
,
شعر خیام
,
اشعار ابوالعلاء معری
کلیدواژههای فرعی :
قرآنپژوهی ,
ابوالعلاء معری ,
پژوهش ادبی ,
خیام نیشابوری ,
تاثیر قرآن بر ادبیات فارسی ,
بینامتنیت قرآن ,
بینامتنیت نهج البلاغه ,
چکیده :
بینامتنی نظریه ای است که به بررسی روابط بین متونی پرداخته و موجب آفرینش متن جدید می شود. بر اساس این نظریه، متون و گویندگان آنها متأثر از یکدیگر بوده و آگاهانه و یا ناخودآگاه از سرچشمه های ادبی و فکری یکدیگر بهره جسته اند. متون دینی از جمله منابعی است که شاعران فارسی و عربی از آن بهرۀ فراوان برده اند. در ادبیات فارسی و عربی، تأثیر قرآن و نهج البلاغه بر احساس و آثار شاعران به روشنی دیده می شود. از جمله شاعرانی که تحت تأثیر این منابع برجستۀ دینی قرار گرفته اند، خیام نیشابوری و ابوالعلاء معرّی می باشند. این دو شاعر در سروده هایشان با تأثر از قرآن کریم و نهج البلاغه، گاه واژگان را در متن شعری خود وارد ساخته و گاه با الهام از مفاهیم و آموزه های آنها، محتوا و مضامین متعالی آنها را در قصیده های خود تداعی ساخته اند؛ از این رو به نظر می رسد که نوع روابط بینامتنی اشعار این دو سراینده برجستۀ ادبیات فارسی و عربی با قرآن کریم و نهج البلاغه، بیشتر از نوع نفی متوازی(امتصاص) و گاه نفی جزئی(اجترار) باشد. در این جستار برآنیم تا گزیدهای از اشعار شاعران یاد شده را از منظر روابط بینامتنی مورد بررسی قرار داده و پس از ارزیابی اشعار آنان بر اساس اصول و قواعد این نظریه، تأثیرپذیری آنان از آیات و روایات را تبیین کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل ادبی زبانی داستان قرآنی موسی(ع) و خضر از منظر نظام های گفتمانی
نویسنده:
فریده داودی مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نشانه شناسی
,
نشانه - معناشناسی گفتمانی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
نظامهای گفتمانی
,
حکایت موسی و خضر
کلیدواژههای فرعی :
قرآنپژوهی ,
حضرت خضر(ع) ,
حضرت موسی (ع) ,
خصایص قصص قرآن ,
قصص قرآن کریم ,
نظام گفتمانی تنشی ,
نشانه شناسی سوسور ,
تفسیر داستان موسی و خضر ,
نظام گفتمانی رخدادی ,
نظام گفتمانی تجویزی ,
چکیده :
از رویکردهای مهم و دیرینۀ قرآن پژوهان، تأمل در زبان و چگونگی فهم و تفسیر این متن عظیم است که دارای وجوه گوناگون دینی، معرفتی و هنری می باشد. از جملۀ این رویکردها، رویکرد ادبی و زبان شناسی به قرآن است که افرادی چون سید قطب، مستنصر میر، نیل رابینسون، ایزوتسو، آنگلیکا نویورت طرح و آثاری در این زمینه تألیف کرده اند. با پیشرفت تحلیل مباحث گوناگون زبان شناسی و نشانه شناسی در متون مختلف، دریافته می شود که متن قرآن کریم و از جمله قصص قرآنی در بردارندۀ بسیاری از شگردهای زبانی در رساندن و القای مفاهیم متعالی خویش است که از این حیث کمتر به آنها پرداخته شده است. این پژوهش با تحلیل داستان موسی و خضر در سوره کهف، بر اساس تحلیل نشانه معناشناسی گفتمانی به توصیف و تبیین انواع نظام های گفتمانی چون رخدادی، تجویزی و تنشی در این داستان می پردازد. با توجه به این نکته که در این تحقیق، ما هرگز در صدد این نیستیم که ارزش قصص قرآن را به سبب دارا بودن این نظام های گفتمانی بدانیم، بلکه با قبول تعالی همه جانبۀ این متن برآنیم که این بعد از نظام های گفتمانی را در ساختار و محتوای آن آشکار سازیم. به سخنی دیگر در صدد توصیف این نظام ها در سطح و عمق این قصه هستیم تا از این رهگذر به بیان و اثبات یکی دیگر از ابعاد ارزشمند قصه های قرآنی پرداخته شود. روش تحقیق به شیوۀ تحلیل محتوا و بر اساس نظریه های نشانه معناشناسی است که توسط افرادی چون گرمس و کورتز در سالهای اخیر مطرح شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 158 تا 182
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی بینامتنی بر داستان شیخ صنعان با نظری به داستان حضرت موسی و خضر(علیهما السلام )
نویسنده:
بهجت السادات حجازی، علیرضا حجازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بینامتنیت (زبان شناسی)
,
شیخ صنعان
,
ادبیات عرفانی
,
شطحیات
,
حکایت موسی و خضر
کلیدواژههای فرعی :
حضرت خضر(ع) ,
حضرت موسی (ع) ,
مقام موسی(ع) ,
تاثیر قرآن بر ادبیات فارسی ,
قصص قرآن کریم ,
شطحیّات رفتاری ,
تحلیل و بررسی داستان شیخ صنعان ,
کارکرد زبان ,
کارکردهای زبانی قرآن ,
چکیده :
داستان شیخ صنعان در منطق الطیر عطّار تا حدودی متأثر از ماجرای حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) در قرآن است. از این رو هردو داستان، زمینۀ تفسیرها و قرائت های متفاوت را در نزد اهل اندیشه و معرفت فراهم کرده است. دو رکن اساسی نظریۀ بینامتنیّت -که اولین بار از سوی ژولیا کریستوا در فرانسه مطرح شد- یعنی عدم استقلال متن و مکالمه گرایی زبان را در داستان شیخ صنعان و البته فقط رکن دوم (یعنی مکالمه گرایی زبان ) را در داستان حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) می توان جستجو کرد. در هر دو داستان رفتارهایی به ظاهر شگفت انگیز و غیر معقول از سوی پیر و مراد سر می زند که شاید بتوان عنوان «شطحیّات رفتاری» را به آنها اطلاق کرد؛ هر چند که داستان های قرآنی به دلیل آسمانی بودن و مبرّا بودن از کذب و افسانه و اسطوره، به کلّی از این امر مستثنی می شوند. آیا بر مبنای داستان موسی و خضر (علیهما السلام ) پیروی از پیر به طور مطلق و بی چون و چرا ضرورت دارد ؟ و یا بر مبنای داستان شیخ صنعان گاه ضرورت ندارد؟ بین شطحیّات صوفیان و متشابهات قرآنی چه نسبتی وجود دارد؟ نگارنده در این نوشتار بر مبنای نظریّه بینامتنیّت، به بحث و فحص این دو داستان می پردازد
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 134 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
تعداد رکورد ها : 199
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید