جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پس از گسترش اسلام به مناطق خارج از شبه‌جزيره عربستان، و در پي اسلام آوردن جوامع غيرعرب، ضرورت تبليغ و ترويج آموزه‌هاي اسلامي به ساير زبان‌ها، ايجاب مي‌کرد که قرآن کريم نيز به زبان‌هاي غيرعربي ترجمه شود. در اين راستا، مسلمانان شبه‌قاره هند نيز تلاش کردند تا قرآن را به زبان‌هاي مختلف اين منطقه و از جمله به زبان اردو ترجمه نمايند. تاکنون بيش از هزار ترجمه و تفسير از قرآن کريم به زبان اردو منتشر شده، که اين پژوهش تنها آثاري را که توسط علماي شيعه به زبان اردو تدوين گرديده مورد بررسي قرار داده است. در معرفي ترجمه‌ها و تفاسير، ابتدا معرفي مختصري از مترجم، شامل زندگي‌نامه و خدمات علمي او ارايه گرديده، و سپس به معرفي اثر و ويژگي‌هاي آن پرداخته شده است. همچنين روش ترجمه، و گاهي نقد و بررسي اثر نيز مورد توجه بوده است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد که روش مترجمين و مفسرين شبه‌قاره در ابتدا کاملاً تقليدي بوده است. از ويژگي‌هاي اين دوره، رساندن فهم ساده و ابتدايي قرآن به مردم، و بيان پررنگ اختلافات مذهبي بوده است. همچنين روش تفسير باطني و اشاري در اين دوره مورد توجه بوده، و مؤلفين هندي خود را ملزم به نگارش آثار خود به زبان عربي و فارسي مي‌دانستند. اما از قرن دوازدهم و پس از رسميت زبان اردو در مجامع علمي شبه‌قاره، نخستين کسي که به نوآوري در تفسير روي آورد، ولي‌الله محدث دهلوي، متوفاي 1122 هجري بود. در اين دوران و در واکنش به افکار استعماري، عنصر دفاع در تفسير کاملاً برجسته گرديد، و مباحثي مانند حکومت اسلامي و نظام‌سياسي و اقتصادي آن رونق گرفت. پس از تأسيس جمهوري اسلامي پاکستان، ديدگاه‌هاي سر سيد احمدخان و سيد جمال‌الدين افغاني در روش تفسير کاملاً برجسته گرديد. پيروزي انقلاب اسلامي ايران نيز مسير فکر علماي شبه‌قاره را به‌سوي ابعاد انقلابي و اجتماعي آموزه‌هاي تفسيري سوق داده است.

---

‫علم قرائت قرآن کريم از قديمي‌ترين علوم قرآني است که در ميان مسلمانان از جايگاه بلندي برخوردار است، و سابقه آن به زمان حيات رسول خدا‌( بازمي‌گردد. اين رساله، با روش کتابخانه‌اي به بررسي جايگاه شيعه در تاريخ قرائات قرآن، و معرفي همه قاريان شيعه در صدر اسلام تا طبقه پنجم پرداخته است. منظور از قرائت آن است که قرآن کريم بر حسب اجتهاد يکي از قاريان معروف که سند آن متصل به پيامبر اکرم‌( مي‌باشد، و به‌گونه‌اي که از نص وحي الهي حکايت کند، تلاوت شود. بررسي‌ها نشان مي‌دهد که تا نيمه اول قرن سوم، بيش از 50 نفر از علماي قرائت، و قاريان مشهور و غيرمشهور، از دانشمندان و قاريان شيعه بوده‌اند. در ميان اين مجموعه، لااقل 5 تن از صحابه پيامبر، شيعه هستند؛ پس از صحابه، در طبقه دوم حدود 20 قاري شناسايي شد که از تابعين شيعه مذهب هستند. در طبقه سوم حدود 15 قاري، در طبقه چهارم 11 قاري، و در طبقه پنجم 5 نفر از قراء شيعه شناسايي گرديده است. ائمه اطهار‌( نيز اگرچه همگي امام و قاري قرآن هستند، اما از ميان آن بزرگواران، در کتب تاريخي که طبقات قاريان را مورد بررسي قرار داده است، امام حسين(ع) ، امام سجاد‌( و امام صادق‌( به‌عنوان قاري ذکر شده‌اند. از ميان قاريان سبعه که داراي اهميت و شهرت بسيار هستند، چهار نفر يعني عاصم بن ابي‌النجود، ابوعمرو بن علاء، حمزه بن حبيب زيات و علي بن حمزه کسايي شيعه هستند. اما از ميان راويان قرّاء سبعه، تنها حفص شيعه بوده است. بر اساس نظر مشهور، قرائت رسمي قرآن از صدر اسلام تا کنون، همين قرائت حفص به‌روايت از عاصم مي‌باشد که مانند بسياري از قرائت‌هاي هفت‌گانه، سند آن به امام علي(ع) و از طريق آن حضرت، به پيامبر گرامي اسلام(ص) منتهي مي‌شود.

---

---

‫پايان نامه حاضر، ترجمه و تحقيق کتاب فدک في‌التاريخ تأليف آيت‌الله شهيد سيدمحمدباقر صدر به زبان اردو است، که با رويکردي تحليلي و تاريخي، حقانيت حضرت زهرا(س) در قضيه فدک و غصب آن توسط ابوبکر را اثبات کرده و ظلم او در حق فاطمه( را به تصوير مي‌کشد. نويسنده با اشاره به تلاش فاطمه زهرا(س) براي ثابت کردن حق خويش، دادگاهي کردن مسأله فدک و استدلال‌هاي متقن آن حضرت در محکوم کردن ابوبکر و ادله وي براي ندادن قواله زمين فدک را بررسيده و معتقد است ابوبکر براي ممانعت از دادن فدک به فاطمه زهرا(س) هيچ سند و مدرک معتبري در دست نداشت و دليل‌هايش در اين مهم، نه شرعي بود و نه عقلي. نگارنده اعتقاد دارد او حتي پس از اقامه دليل و برهان غيرقابل انکار از سوي فاطمه زهرا(س) فدک را به آن حضرت نداد. نويسنده در بخش ديگري از کتاب مذکور، با اشاره به فضايل حضرت فاطمه زهرا(س)، از جنبه‌هاي مختلف تاريخي، قضايي، عقلي و روايي به مسأله فدک و زواياي مبهم آن پرداخته و شخصيت حضرت فاطمه( را در ميان اهل بيت پيامبر اسلام، ممتاز معرفي کرده و ادله آن حضرت براي پي‌گيري حقوق خويش (فدک) را بررسي کرده است. نويسنده، مسأله فدک را دادگاهي بين‌المللي و هميشگي مي‌داند که پرونده آن همواره باز است و اگر هر مسلماني بدون تعصب و تقليد کورکورانه از اجداد و هم‌مسلک‌هاي خويش اين ماجرا و ابعاد و زواياي آن را واکاوي کند، هدف اصلي حضرت فاطمه( از اين قضيه را درک و داوري خواهد نمود که چه ظلم بزرگي بر آن حضرت روا داشته شده است. وي بدين وسيله پرونده سياه عملکرد خلفا و شخصيت منفي آنان را نيز شناسايي کرده و اعتقاد دارد آنان براي رسيدن به هواهاي نفساني خويش از هيچ ظلمي فروگذار نمي‌کردند و حتي در مقابل اهل بيت پيامبر(ص) نيز از ظلم و ستم ابا نداشتند!

چکیده ندارد.

وقوع رفتارهای مغایر با عفت و اخلاق عمومی در هر اجتماع امری مسلم و انکار ناپذیر است. آنچه در این میان مهم می نماید، نوع واکنش اتخاذ شده از سوی حکومت در قبال رفتارهای نامبرده است. راهبرد انتخاب شده از سوی برخی جوامع از جرم انگاری آنها در چارچوب حقوق کیفری حکایت دارد. از آنجایی که شدیدترین شیوه برخورد حکومت با اعمال و رفتارهای افراد از رهگذر تصویب قوانین و مقررات کیفری نمایان می شود و به این طریق بخشی از گستره آزادی فردی به نفع اقدامات قهری دولت مضیق می شود، باید معیارها و ضوابطی برای به کارگیری فرآیند جرم انگاری موجود باشد تا ضمن مشروعیت یافتن استفاده از ضمانت اجرای کیفری از سوی حکومت، از تعرض غیر قانونی به آزادی های افراد جلوگیری به عمل آید. به موازات گزینش چنین رویکردی درباره رفتارهای خلاف عفت و اخلاق عمومی، پرسشی که به مخیله آدمی خطور می کند، این است که تجریم این رفتارها و اعمال واکنش کیفری درباره آنها با چه مبنایی مشروعیت می یابد و اینکه کدام اصل یا اصول توجیه کننده جرم انگاری، در تخصیص ضمانت اجرای کیفری برای رفتارهای مذکور مورد استفاده قرار گرفته است. مبانی مبدأ و معاد و انسان شناسی مادی- فرامادی در جامعه دینی و اومانیسم و انسان شناسی مادی در جامعه غیر دینی مبنای اتخاذ چنین رویکردی است. هم چنین اصل اخلاق گرایی قانونی و بعد از آن برخی تفاسیر از پدرسالاری بیشترین کاربرد را در این جرم انگاری دارند. همین طور در موارد اندکی هم می‌توان ردپای اصل ضرر را در اعمال واکنش کیفری نسبت به رفتارهای عفافی نظاره نمود.

‫در این نوشتار سعی شده مبانی و روش تفسیری، تفسیر نهج البیان عن کشف معانی القرآن اثر مرحوم محمدبن حسن شیبانی، از علمای قرن پنجم هجری مورد تحقیق قرار گیرد. هدف از این پژوهش شناخت مولفه ها یی است که ماهیت و جهت گیری هر تفسیری از جمله نهج البیان از پذیرش یا عدم پذیرش آنها از جانب مولف به شدت تأثیر می پذیرد، بنابراین پیدا کردن درک صحیحی از مبانی مورد نظر شیبانی در تفسیر کتاب خدا و روشی که ایشان در این روند پی می گیرد از اهداف اصلی این پژوهشند. چنانکه از عنوان این پایان نامه مشخص است، نوشتار حاضر در صدد تعیین مبانی تفسیری شیبانی در تفسیر نهج البیان و یافتن شیوه تفسیری وی است. بنابراین دامنه تحقیق حاضر، مباحثی چون اصول و قواعد و منابع تفسیری نهج البیان را در بر نخواهد گرفت. در این پایان نامه بجز کتب مناهج تفسیری از تفاسیر متقدم و متاخرین شیعه و سنی و کتب علوم قرآنی مرتبط و برخی از کتب لغت و پاره ای از آثار متکلمین، هنچنین از کتب شرح حال و ترجم و طبقات المفسرین سود برده شده است. در فصل اول این پژوهش به عنوان مقدمه تعاریف کلیات تحقیق آورده شده و به اختصار در مورد آن توضیحاتی داده شده است. فصل دوم شامل زندگی نامه محمدبن حسن شیبانی و معرف اجمالی تفسر نهج البیان است. در این فصل به مباحثی جون آثار دیگر شیبانی، عصر تألیف نهج البیان، انگیزه تألیف تفسیر، نسخه های خطی و چاپی نهج البیان و ... در این فصل مورد بررسی قرار گرفته است. بسیاری از پرسش ها ی این فصل که راجع به حیات شیبانی و چگونگی شکل گیری تفسیر نهج البیان است به علت گمنام بودن وی، به پاسخ مانده است. در اهمیت و جایگاه این تفسیر در تفاسیر شیعه می توان به استفاده سید هاشم بحرانی در البرهان از نهج البیان اشاره کرد؛ همچنین برخی دیگر از تفاسیر معاصر به واسطه البرهان مطالبی از این تفسیر نقل کرده اند. در فصل سوم به بررسی مبانی شیبانی در تفسیر آیات قرآن پرداخته شده است. در مبانی تفسیر از اصول بنیادینی سخن گفته می شود که هر نوع موضع گیری در خصوص آنها، موجودیت تفسیر یا قواعد روش تفسر را تحت تأثیر قرار میدهد. در این فصل در این خصوص به مباحثی چون تحریف ناپذیری قرآن و محکم و متشابه پرداخته شده است. شیبانی اگر چه قائل به عدم تحریف قرآن است اما ذیل برخی آیات روایاتی ذکر می کند مبنی بر حذف برخی کلمات از قرآن . البته چنانکه خواهیم گفت نقل یک روایت دلیلی بر التزام و اعتقاد به مفاد آن نیست. در بحث محکم و متشابه به بررسی این مفاهیم از دیدگاه نهج البیان در مسائل مربوط به این مبنا پرداخته شده است. در فصل چهارم شیوه مفسر در تفسیر آیات مورد بررسی قرار گرفته است. روش تفسیری امری است فراگیر که مفسر آنرا در همه آیات قرآن به کار می برد و اختلاف در آن باعث اختلاف در کل تفسیر می شود. این فصل ذیل بحث روش تفسیری شیبانی در نهج البیان به روش تفسیری قرآن به قرآن و تفسیر قرآن به روایت که مورد اهتمام مؤلف بوده پرداخته شده است. فصل پنجم آخرین فصل این نوشتار است که در آن به دیدگاههای علوم قرآنی و کلامی نهج البیان می پردازد. در مبحث دیدگاههای علوم قرآنی مباحثی چون حروف مقطعه، ناسخ و منسوخ و اعجاز قرآن مورد بررسی قرار گرفته و دیدگاههای مرحوم شیبانی و دیگر صاحب نظران را در این موارد بیان شده است. مبحث دیدگاههای کلامی نهج البیان به مباحثی چون رؤیت خداوند، آیات متشابه اعتقادی، عصمت و امامت و جهت گیری شیبانی در ین موارد می پردازد.

امروزه در عرصه ارتباطات بین المللی،شبکه های تلویزیونی خبری ماهواره ای(غالبا انگلیسی زبان)دارای اهمیت ویژه ای هستند.این شبکه های خبری، با دارا بودن امتیازات فراوان از جمله پوشش وسیع، انتقال سریع، قدرت جذب و نفوذ فوق العاده همواره مورد توجه زمامداران، گروههای سیاسی و مردم بوده اند.پرسش اصلی در این تحقیق، بررسی میزان و چگونگی پوشش خبری شبکه های تلویزیونی بین المللی،منطقه ای و ملی نسبت به رویدادهای کشورهای اسلامی و جهان است.به این منظور با استفاده از روش های تحلیل محتوا به بررسی شش شبکه خبریبیست و چهار ساعته پرداخته ایم.چارچوب نظری تحقیق،نظریه های اولویت سازی و ارزش های خبری شومیکر و کوهن بوده اند. جامعه آماری این تحقیق ، بخش‌های خبری شبکه‌های پرس تی وی، نیل تی وی اینترنشنال، الجزیره انگلیسی، سی ان ان اینترنشنال، بی بی سی ورلد نیوز و راشاتودی به مدت شش ماه در سال 1389 (از 9 خرداد ماه 1389 تا 18 آبان ماه 1389 )است. در این تحقیق ، پژوهشگر از نمونه گیری تصادفی نظام مند(هفته ای متناوب یا مرکب)استفاده کرده است. با این شیوه از 6 ماه، 24 روز آماری انتخاب شد.بر اساس یافته های تحقیق در کلیه شبکه های مورد بررسی ،دو عامل انحراف و اهمیت اجتماعی در برجستگی مطالب خبری نقش اندکی دارند و لذا می توان گفت عوامل دیگری نظیر نقش سازمان های رسانه ای ،سیاست خارجی دولت و روزنامه نگاران تلویزیونی در یک سپهر نظام جهان ،نقش بیشتری در انتخاب و برجسته شدن مطالب خبری دارند.یافته های تحقیق نشان می دهند که همچنان اخبار جهان غرب،سهم زیادی را در اخبار بین المللی دارند.می توان گفت که همچنان جریان یکسویه و نامتعادل اطلاعات برقرار است.و اخبار کشورهای جنوب همچنان اخبار منفی است.یافته های این تحقیق نشان می دهند که رسانه های غربی،جهان اسلام را منفی نشان داده اند و رسانه های جهان اسلام نیز جهان اسلام را منفی نشان داده اند،در شبکه بی بی سی، اخبار کشورهای اسلامی،رتبه سوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه سی ان ان،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه دوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه پرس،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه دوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه الجزیره،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه سوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه راشا،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه سوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.در شبکه نیل،اخبار کشورهای اسلامی،رتبه اول را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتا با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.دلیل این امر را می توان به سیاست های خبری این شبکه ها، هژمونی فرهنگی غرب ، دنباله روی از شبکه های خبری بین المللی در مدیریت شبکه های تلویزیونی جهان اسلام، و وابستگی این شبکه ها به خبرگزاری های عمده غربی، مربوط دانست.