در ابتدا متن کامل آيه و ترجمه آن را مرور مي کنيم:
«قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَاسْتَقيمُوا إِلَيْهِ وَ اسْتَغْفِرُوهُ وَ وَيْلٌ لِلْمُشْرِكينَ؛ بگو من بشرى چون شمايم جز اينكه به من وحى مىشود كه خداى شما خدايى يگانه است پس مستقيما به سوى او بشتابيد و از او آمرزش بخواهيد و واى بر مشركان».
(فصلت، 6)اين آيه مي رساند که پيامبر اسلام نه مدعي است که فرشته است و نه ادعاي خداي دارد، و نه ادعاي فرزند بودن، و نه ادعاي دارد که انساني، از نژاد برتر، بلکه انساني است از نظر نوع آفرينش هم چون انسان هاي ديگر، داراي جسم و روح، شهوت و غضب، عقل وجدان، نيازهاي روحي و جسماني.
منتهي فرق اساسي که با ديگران دارد در اين است که او انساني است که به حدي پيشرفته کرده که لياقت پيدا نموده خداوند به او وحي کند و او را در امين رسالت خويش دهد، و او را هدايت گر انسان ها قرار دهد. پس در واقع پيامبر اکرم يک بشر و انسان برتر است، نه موجودي فوق بشر، در عين حال که بشر است پيامبر است، در عين حال که انسان است به قدري کمال يافته داراي عصمت و علم الهي باشد، اين مي رساند که بشريت زمينه پيشرفت و تکامل دارد، منتهي از بين بشريت کساني که به اين مرحله راه يافته اند که تلاش کردند و زحمت کشيدند، بر اثر زحمت و تلاش اين لياقت را در خود ايجاد کردند و آنها جزء انبياء و امامان و اولياء نيستند، هر چند راه براي همه باز است ولي کساني به درجه بالا راه يافتند که تلاش کردند پاکي و پاکيزگي پيشه ساختند در نتيجه انبياء و امامان بشر پيشرفته و تکامل يافته اند نه فوق بشر، آري.
رسد آدمي به جاي که به جزء خدا نبيند | بنگر که تا چه حد است مقام آدميت |
و اين آيه هيچ منافاتي با سخن نقل شده در پرسش ندارد اتفاقات روايات همين را مي گويند.
پيامبر اکرم مي فرمود: «من را بيش از اندازه ام بالا نبريد براستي خداوند مرا بنده گرفت پيش از نبي انتخاب کردن».
(بحارالانوار، محمدباقر مجلسي، ج 25، ص 265) و علي عليه السلام فرمود: «درباره ما غلو نکنيد، بگوييد ما بنده تربيت شديم هستيم آنگاه (در همين حد بندگي) هر چه در فضل و برتري ما خواستيد بگوييد».
(همان، ص 270)اين روايات مي گويند پيامبر اکرم بنده تربيت شده و برترند، در عين حالي که بشرند، بالاترين مرتبه را در نزد خداوند هستند، پس مي توان گفت پيامبر و امامان ذاتا بشرند مثل ديگران ولي از نظر رتبه معنوي و علمي بالاترين حد ممکن و عالي ترين مدراج کمال انساني را کسب کرده اند.