جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

باتوجه به جایگاه بلند قرآن و اهمیت فرهنگ در اسلام، شناسایى عوامل، مظاهر و بازدارنده‏هاى انحطاط فرهنگى، از منظر قرآن داراى اهمیت بسزایى است. حضور جدى قرآن و اجراى اهداف آن، در عصر حاضر جامعه‏هاى اسلامى را از تهاجم فرهنگى در امان مى‏دارد. پژوهش حاضر در راستاى ریشه‏یابى انحطاط جوامع بشرى و مصادیق آن و چگونى درمان چنین دردى از دیدگاه قرآن، تدوین شده است. بى‏شک تصویر جامعه‏هایى که در گذشته، مسیر انحطاط فرهنگى را پیموده‏اند و به سرانجام شوم آن دچار شده‏اند به منظور عبرت‏آموزى پیروان وحى الهى، صورت گرفته است. این نوشتار با بررسى آیات، در چند مرحله تصویر جامعه انحطاط یافته، ریشه‏هاى انحطاط زندگى و مظاهر و بازدارنده‏هاى آن به این نتیجه نایل مى‏شود که بهترین و زیباترین راه براى مقابله با تهاجم فرهنگى و جلوگیرى از انحطاط فرهنگى جامعه، اجراى کامل و صحیح دستورهاى قرآن در اجتماع بشرى است.

‫چکيده : اين پايان نامه، اصول و قواعد بهداشتي مذکور در آيات و روايات، مبني بر سلامت و بهداشت و تغذيه سالم در انسان‌ها و راهکارهاي مقابله با انواع بيماري‌ها را شرح مي‌دهد. نويسنده در صدد آن است تا اصول کلي تغذيه و آثار جسمي و روحي غذاها را با معرفي مصاديق غذاي حلال و حرام و ورود گسترده آموزه‌هاي ديني در اين عرصه را به تصوير کشيده و فرمان‌هاي اسلام در زمينه بهداشت غذايي و آثار آن را تبيين کند. وي با رويکردي علمي به مسأله تفسير قرآن در چهار بخش به بررسي دستورهاي غذايي دين اسلام پرداخته و انطباق اين قبيل دستورها در قالب واجبات، محرمات، مکروهات و مستحبات را با اصول و موازين جديد پزشکي روز، اثبات مي‌نمايد. او در بخش اول کلياتي از رابطه بين علم و دين، دين و علم پزشکي، شيوه‌هاي تفسير علمي و شرايط آن، آفات تفسير علمي و امتيازهاي آن را مطرح کرده است. در بخش دوم با عنوان "بهداشت"، ضمن تعريف لغوي و اصطلاحي بهداشت، تاريخچه‌بهداشت در دين اسلام و مجامع غربي و ايران و نيز شاخه‌ها و ويژگي‌هاي علم بهداشت با نگرش اسلامي بيان مي‌شود. در فصل سوم به نام "تغذيه" ابتدا تعريفي لغوي و اصطلاحي از تغذيه و سپس تاريخچه اين علم از چهارصد سال قبل از ميلاد تا قرن اخير بيان گرديده و رابطه بين تغذيه و استقلال ملت‌ها، بحران گرسنگي در جهان و برنامه‌هاي تغذيه سازمان ملل متحد شرح داده شده است. آن‌گاه گروه‌هاي غذايي، مانند هيدرات‌هاي کربن، چربي‌ها، پروتيين‌ها، مواد معدني و ويتامين‌ها معرفي شده و فرايند هضم و جذب غذا در بدن، نقل و انتقال مواد غذايي در بدن انسان، آلودگي و فساد مواد غذايي، بيماري‌هاي ناشي از تغذيه نامناسب و آثار مصرف غذا از لحاظ جسمي و روحي تبيين مي‌شود. نگارنده در بخش چهارم به بررسي بهداشت غذا در اسلام وعلم تغذيه پرداخته و علت ممنوعيت خوردن برخي غذاهاي غير‌بهداشتي (خبائث) مانند مردار، خون، گوشت خوک، گوشت سگ و مشروب‌هاي الکلي را بيان کرده و حکمت منع اين قبيل خوردني‌ها را از نظر شرع و علم تغذيه بررسي کرده است. وي آن‌گاه به بيان درمان بيماري‌ها به وسيله بعضي غذاها و اسرار علمي آن‌ها مانند شير مادر، شيرحيوانات، عسل و خرما را بازگفته و ضرورت اعتدال در مصرف، روزه درماني و آداب خوردن و آشاميدن در اسلام را شرح مي‌دهد.

‫قرآن بسندگی به توجه تام و همه جانبه به قرآن گفته می شود كه در حوزه دين و تفسير قابل بحث است. قرآن¬بسندگی در دین در بحث از منابع شریعت، در رابطه بین کتاب و سنت به عنوان دو منبع وجوبی در تشریع و استخراج برنامه¬های دینی، به حالت و رابطه¬ای اطلاق می¬شود که در ارتباط این دو در دین شناسی، توجه تام به قرآن می¬شود و برای امور دینی کافی به نظر می¬رسد و نقش سنت نادیده انگاشته می¬شود. قرآن ¬بسندگی¬نخستین که به قرآن¬بسندگی در منابع شریعت نامبردار بود، به عنوان راهبرد تک منبعی در منابع شریعت، یک مسیر انحرافی و دستاویزی سیاسی بود که نابود کننده¬ی تفسیر ماثور بود و به عنوان عامل بسترساز در قرآن¬گرایی افراطی نقش داشت. قرآن¬بسندگی در تفسیر به عنوان یک جریان افراطی-انحرافي، در زیر مجموعه روش تفسیر قرآن به قرآن و جهد و جد مفسر و افراط او حاصل می¬شود، می¬توان آن را یک جریان افراطی در نظر گرفت که مفسر مجتهد می¬خواهد با تكيه صِرف به قرآن، به تفسير و تفهيم آن دست يابد. برای قرآن بسندگي در تفسیر، ادله¬ای طرح شد که پس از تحلیل و بررسی آن معلوم شد كه ادله به قابل فهم بودن قرآن، حجیت ظواهر آن و اندیشیدن در قرآن و پند گرفتن از آن دلالت داشت و در بالاترین سطح از ادله، آیات دسته جامعیت به استقلال قرآن در تبیين رهاورد و مقاصد خود در امور هدايت دلالت داشت و بیشتر از این از ادله قرآنی چیزی قابل برداشت نیست. از ادله روایی هم به استفاده از قرآن تشویق شده بود که راهی برای دوری از مهجوریت قرآن بود. با توجه به اين تحليل؛ قرآن-گرايي افراطي اتقان و استواري لازم براي ارائه تفسير كارامد را ندارد و ادله آن کافی نیست و استفاده از اين روش در تفسير قرآن ، یک برداشت ناقص از تفسير قرآن به حساب مي¬آيد. در توجه به قرآن و استفاده از روش تفسیر قرآن به قرآن به عنوان یگانه روش راستین و اصیل، مي توان به قرآئن درون متنی قرآن توجه حداکثری داشت و از سنت به عنوان قرینه منفصل در تفسیر کمک گرفت. تفسیر معتبر در گرو همین پیشنهاد قابل ملاحظه و ارزش است.

---

‫در اين پاياننامه، عوامل مؤثر در جذب دانشآموزان به نماز جماعت در مدارس از ديدگاه قرآن و حديث بررسى شده و برخى از مهمترين موضوعات آن به اين قرار است: سر تعلق باء بسم الله و حقيقت اسم، عبادت، مفهوم آرامش، روشهاى پرورش احساس مذهبى نماز در نوجوانان و جوانان.

‫در اين پاياننامه پس از بيان مباحثى مقدماتى مثل تعريف توبه، حقيقت توبه، فضيلت توبه، توبه نصوح، شرايط قبول توبه، شرايط كمال توبه، مراتب توبه و توبه در قرآن به اصل موضوع پرداخته شدهاست، روش بحث بدين ترتيب است كه طى فصولى متعدد هر چند آيهاى از قرآن كه درباره توبه است، ترجمه شده، سپس مباحث صرفى و نحوى آيات آمده و در پايان نكات بلاغى آنها بيان شدهاست.

---