جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خدای متعال نظام گسترده‌ی رزق را به موازات نظام خلقت ایجاد کرد که از بی‌نهایت ریز تا بی‌نهایت درشت موجودات عالم را در دنیا و آخرت شامل می‌شود. در ذهن بسیاری از افراد بشر ، رزق به تمتعات حیوانی دنیوی محدود می‌شود.این نگاه بسته انسان را گرفتار مسیرهای نادرست و اتلاف عمر برای دست یابی به سطوح پایین رزق می‌کند. در زمینه‌ی نظام بهره‌مندی در عالم، سوالات و شبهات زیادی در ذهن‌ها وجود دارد که نیازمند جواب های قانع کننده‌ای است؛ مانند این که چرا در بهره‌مندی مردمان از مواهب الهی، این همه تفاوت وجود دارد؟ آیا تمام این اختلاف ها خواست خداوند است؟ اگررزق و روزی مقسوم و مقدر است، سهم تلاش و تدبیر بشر در این زمینه چیست؟ آیا تقسیم روزی‌ها، قانون و ضابطه‌های خاصی دارد یا تصادفی است؟هدف از تدوین این رساله، استخراج و دسته بندی گزاره های قرآنی در زمینه‌ی رزق و تکمیل بحث با استفاده از روایات است تا با بیان شاخصه‌هایی به معرفی نظام رزق در قرآن کریم بپردازد. روش مورد استفاده، جستجوی واژگان کلیدی و مرتبط با موضوع در قرآن کریم و جمع آوری مجموعه‌ای از توصیفات قرآنی پیرامون رزق و روزی بوده که با مراجعه به منابع ذکر شده، مسأله شرح و بسط یافته است. روند بحث به این گونه است:فصل اول: بیان کلیات تحقیق شامل مفهوم شناسی، تعاریف و پیشینه‌ی تحقیق. فصل دوم: بررسی استعمال واژه‌ی «رزق» در قرآن کریم بر اساس ترکیب‌های مختلف به ترتیب سوره‌ها.فصل سوم: تلاش برای طراحی ساختار نظام رزق در قرآن کریم تحت عنوان مراتب رزق.فصل چهارم:ابتغاء رزق شامل طلب رزق و آسیب شناسی.و فصل پنجم که جمع بندی و نتیجه گیری است.نتایج این رساله که در قالب نمودارهایی ارائه شده است عبارتند از:1. عناصردخیل در نظام رزق تحت عنوان «اسباب و کلیدهای رزق».2. وجوهو نظائر «رزق» که برای بررسی همه جانبه‌ی قرآنی و روایی بحث لازم است.3. خروج‌های نظام رزق تحت عنوان روزی خواران در دو گروه مثبت و منفی.4. ارتباطات انسانی با خدا، خود و مردم.5. آسیب شناسی عملکرد انسان‌ها در نظام رزق.6. بررسی انواع و مراتب رزق با عنوان اوصاف رزق در قرآن.7. اشاره به صد مورد از مصادیق رزق در قرآن و روایات.در مورد وجه تمایز این تحقیق با نمونه های مشابه آن می توان به استفاده از «روش سیستمی»به عنوان یک قالب جدید در موضوعات قرآنی و ترسیم جدول ها و نمودارهای مرتبط و مکمل بحث اشاره کرد. واژگان کلیدی: رزق، روزی، قرآن، نظام، قضاو قدر

رزق و روزی همان عطا و بخشش پی در پی و همیشگی از جانب خداوند سبحان است که از آن نفع برده می شود، خواه مادّی باشد یا معنوی. تقسیم کلی رزق به مادی و معنوی و مطلق صورت می گیرد و هر کدام مصادیق فراوانی در گستره ی آیات و روایات دارند، اما روزی دارای انواع دیگری نیز می باشد چون، طالب و مطلوب، ظاهری و باطنی و ... روزی حلال و حرام در زندگی انسان و سعادت و شقاوت وی تأثیر بسزایی دارد و هر کدام از آنها در زندگی فردی و اجتماعی دارای آثار دنیوی و اخروی می باشد، و چشم پوشی از مال حرام، پاداش الهی را به دنبال دارد و دوری از مال شبهه ناک از نشانه های مؤمنین و پارسایان است. رزق موجودات به دست خدا است، روزی رسان حقیقی و خیرالرّازقین اوست و روزی موجودات را خودش تضمین کرده است. تلاش و کوشش در کسب روزی اهمیت فراوان دارد، اگر چه روزی مقدّر و مضمون است، اما برای کسب آن نیاز به سعی و تلاش است و تنبلی و بیکاری مورد نکوهش اسلام و دارای مفاسد زیادی است. انسان در مقابل روزی وظایفی دارد که مهم ترین آنها عبارتند از: سپاسگزاری، انفاق، اعتدال در مصرف نعمات الهی، عدم اسراف، یاد آوری نعمت و ... فراخدستی و تنگدستی بندگان دارای عواملی است که بعضی از آنها در اثر تفاوت های طبیعی و ذاتی و برخی دیگر در تفاوت های مصنوعی و ساختگی می باشد و پاره ای دیگر به جهت سنن و قوانین الهی از قبیل سنت آزمایش، استدراج و حکمت الهی می باشد. افزایش و کاهش روزی دارای اسبابی است که به کار بستن آنها سبب افزونی روزی و مانع کاهش و نقصان روزی می گردد و به طور کلی اعمال صالح سبب افزایش روزی و گناهان عامل کاهش آن است.