جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 5298
بررسی مبانی و ادله فیلسوفان دین معاصر در باب اصل بساطت ذات الهی از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
معصومه نظران
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نظریه بساطت الهی در الهیات فلسفی غرب عدل مبحث توحید صفات در اسلام است که براساس آن صفات الهی با یکدیگر و با خداوند عینیت دارند. این نظریه که به خصوص آکوئیناس آن را در کلام مسیحی صورت بندی کرده تا دو دهه قبل مورد قبول فیلسوف متکلمان غربی بوده است. اما برخی فیلسوفان دین با طرح مباحثی چون انتزاعی بودن صفات و عدم اینهمانی هویات انتزاعی با امور عینی این نظریه را با چالشهای جدی مواجه ساختند. اگر چه در دفاع از توحید صفات صورت بندی های جدید از نظریه بساطت ارائه شده اما تعاریف متفاوت از مبانی بحث توافق نهایی فیلسوفان تحلیلی در پذیرش یا رد این نظریه را دشوار ساخته است. حکمت متعالیه اسلامی با نگاهی وجود شناسانه به صفات خداوند مبانی معقول برای پذیرش نظریه بساطت فراهم آورده است.
اندیشه سیاسی علامه میر حامد حسین
نویسنده:
سیدحسن ابوصالح
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علّامه میر حامد حسین هندی (1306 ـ 1246 هـ . ق) از متکلّمین و مجتهدین ‏بزرگ شیعه در قرن سیزدهم هجری است. اگر چه وی به لحاظ کلامی در میان اندیشمندان ‏دینی شناخته شده است، امّا به لحاظ اندیشه سیاسی اسلامی تاکنون ناشناخته مانده است. ‏اوّلین قدم پژوهشی در شناخت اندیشه سیاسی وی، رساله حاضر است. در این رساله به ‏توصیف سوانح احوال، عصر زندگانی و مبانی اندیشه سیاسی وی توجّه شده است. ‏شکل‏گیری جریانات بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام، هستی شیعه را مورد تهاجم و انکار ‏قرار داده و عملاً به مانعی در برابر تشکیل نظام سیاسی امامت شیعی شد. این موانع از همان ‏آغاز خصلتی کلامی ـ سیاسی به خود گرفت. جریان دیگری که پیش روی مکتب تشیّع ‏شکل گرفت، تهاجمی بود که خارج از جهان اسلام و در راستای از بین بردن دین اسلام ‏توسّط غرب و در قالب استعمار در جوامع اسلامی بروز کرد. اقدامات عملی کشورهای ‏استعمارگر با هدف تسلّط بر پادشاهی شیعی در منطقه اوده، با تهاجم علمی و حمله به ‏ارکان اعتقادات شیعی همراه شد. تحریک برخی از اندیشمندان اهل سنّت برای مبارزه با ‏شیعه در قالب نگارش ردّیه‏هایی بر اندیشه شیعی ظهور یافت و در این بین کسانی مانند ‏نصرالله کابلی، شاه ولی‏الله دهلوی و شاه عبدالعزیز دهلوی به نگارش آثاری در ایجاد شبهه و ‏ردّ مکتب تشّیع همت گماردند. در مقابل عالمانی مانند علّامه میر حامد حسین به دفاع از ‏کیان اعتقادی شیعه در میدان علم و مناظرات علمی همّت گماردند. تلاش‏های علمی علّامه ‏میر حامد حسین در موضوع امامت و جانشینی پیامبر گرامی اسلام | متمرکز است. ‏استدلال به منابع اهل سنّت در مباحث اثبات امامت حضرت امیرالمومنین ویژگی بسیار مهم ‏روش بحث میر حامد حسین می‏باشد.‏تبیین مبانی ساختار معرفتی امامت شیعه در دو بعد نص و سنّت و استدلال‏های گسترده به ‏آیات و روایات نشان از چیرگی بی‏نظیر میر حامد حسین هم به مبانی شیعه و هم به مبانی ‏اهل سنّت دارد.‏در این پژوهش با استناد به آثار میر حامد حسین به بررسی مبانی کلامی اندیشه وی و ‏چگونگی تبیین آن با توجّه به آیات و روایات موجود پرداخته شده است. از سویی دیگر با ‏ارائه گزارشی از تفکّرات سیاسی و اقدامات عملی وی تلاش شده تا برخی از نظریات کلامی ‏ـ سیاسی وی مشخّص شود.‏
اندیشه و عملکرد سیاسی شیخ عبدالکریم زنجانی
نویسنده:
یوسف خان محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر در مورد مبانی فکری اندیشه و عملکرد سیاسی شیخ عبدالکریم زنجانی یکی از فیلسوفان و مراجع تقلید ناشناخته جهان اسلام می باشد که بیش از 70 جلد اثر در موضوعات فلسفهاسلامی، فقه سیاسی، کلام و اعتقادات ، اخلاق و سایر موضوعات اسلامی بر جای گذاشته است. زنجانی در زمره اندیشمندان اصلاح طلب در جهان اسلام به حساب می آید که خصومتهای مذهبی تحجد، تحجر و شیوع افکار انحرافی را مهمترین عوامل عقب ماندگی جهان اسلام می دانست. با توجه به معضلات اجتماعی جهان اسلام تولید علم بکنند. به نظر ایشان تشکیل حکومت اسلامی از ضروریترین نیازهای جهان اسلام است. حکومت بر اساس شایسته سالاری، عدالت محوری و حضور و مشارکت مردم در حکومت اسلامی بر مبنای مشورت و شوری و نظارت مردم بر عملکرد حاکمان اسلامی از شاخصه های حکومت اسلامی مد نظر وی می باشد.
مصادر علوم اهل بیت و ائمه معصومین (ع)
نویسنده:
سلطان علی صفرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر تحت عنوان (مصادر علوم اهل بیت و ائمه معصومین) ضمن سه فصل و مباحث مقدماتی (کلیات) با زیرمجموعه‌های آن این مصادر را تبیین، تحلیل، تجزیه و جمع‌بندی کرده است. در سراسر این نوشتار این پرسش اساسی دنبال می‌شود که مصادر علوم ائمه کدامند و از کجا سرچشمه می‌گیرند؟ آن چه در جواب این پرسش به آزمون گذاشته می‌شود این است که دانش ائمه‌ی معصومین (ع) دارای مصادر نه‌گانه است. از آن‌جا که موضوع هر پژوهش در شکل کامل آن به یکسری مباحث مقدماتی نیازمند است و بدون آن‌ها تحقیق ناقص خواهد بود، در آغاز به مباحث مقدماتی پژوهش از قبیل بیان مساله، سوالات اصلی و فرعی پژوهش و روش تحقیق، تحت عنوان پیش‌گفتار پرداختهشده است. نقش مهم امامت در هدایت انسان به‌سوی سعادت و کمال دنیوی و اخروی، لزوم شناخت مصادر و منابع علوم ائمه معصومین( را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به امامت، آشکار می‌سازد؛ زیرا اثبات علم آنان و تبیین منشأ آن، در استحکام مبانی شیعه و تبیین لزوم رجوع به امامان معصوم(، و همچنین در اثبات حجیت سنت آنان، نقش بسزایی دارد. فرضیه‌ای که در این پژوهش پیگیری می‌شود آن است که علوم ائمه اهل بیت( به علم خداوند منتهی می‌گردد، و در نتیجه سخن ائمه اهل بیت( حجت خواهد بود. ضرورت وجود امام از پشتوانه دلایل متقن و مستحکمی برخوردار بوده، و امام همچنین باید دارای ویژگی‌های ممتازی همچون عصمت، اعلمیت، آگاهی از کتب آسمانی پیشین، و حوادث گذشته و آینده برخوردار باشد. در مجموع، ویژگی‌های امام و رهبر دینی را می‌توان در چهار دسته جسمی، روانی و اخلاقی، ذهنی و علمی، و خانوادگی تقسیم‌بندی کرد، که مدیریت، رهبری و اعلمیت از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌رود. همچنین گستره وظایف امام را اموری چون حفظ دین از بدعت، تشکیل حکومت و هدایت مردم تشکیل می‌دهد. در نظام اعتقادی شیعه، و همچنین از منظر قرآن، رسول خدا( و حتی اهل سنت، ائمه معصومین( دارای جایگاه بسیار والایی هستند. مصادر علوم اهل بیت( بر اساس دلایل قرآنی، روایات و شواهد تاریخی، شامل قرآن، سنت، کتاب امیرالمومنین، مصحف فاطمه(، کتاب جفر، اسم اعظم، تحدیث فرشتگان و روح‌القدس، الهام، شهود و مکاشفه می‌باشد. بر این اساس، منابع علوم ائمه( کاملاً به علم خداوند، که همان علم لدنی است، منتهی می‌گردد. بدین ترتیب، سنت که شامل قول، فعل و تقریر ائمه( می‌شود، حجت خواهد بود، و بر این اساس، زمامداری و مدیریت دین و دنیا از آنِ آن‌ها بوده، و با وجود آنان شخص دیگری حق دخالت در امور مسلمین را ندارد؛ مگر این‌که به نیابت از آنان باشد.
تصویر و تمثیل در نهج‌البلاغه
نویسنده:
عبدالرسول چمن خواه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نهج‌البلاغه این قرآن صاعد جامع‌ترین منبع فکری اسلامی به خصوص تشیع به شمار می‌آید و طی قرنهای متمادی خاستگاه اندیشه‌های والا از جهت معنا و سخنان بلیغ از جهت لفظ برای ملل عرب و عجم بوده است . قدیمیترین مطالب بلاغی دربارهء کلام امیرالمومنین(ع) به طور پراکنده توسط سید رضی در نهج‌البلاغه نگاشته شده است . البته بعضی از شارحان نهج‌البلاغه به تعدادی از استعاره‌ها، تشبیهات ، کنایات و ... به سبک سنتی اشاره کرده‌اند. از آنجا که تحقیق بر تصویرهای نهج‌البلاغه برای آنان هدف نبوده کتابی مستقل پیرامون چگونگی علم بیان در نهج‌البلاغه نگاشته نشده است . تا نیاز پژوهشگران این عصر را برآورده سازد. لذا این مطالب انگیزه رساله حاضر را فراهم آورد. نگارنده تصویرهایی از نهج‌البلاغه را که در معنای مجازی به کار رفته بود شناسایی نموده است . آنگاه براساس عناصر سازندهء آن به سبک امروزی در چهارده جستار طبقه‌بندی الفبایی نمود تا بتوان میزان تاثیر آن بر متون ادب و فرهنگ اسلامی مشخص نماید به جهت گستردگی کمی و کیفی، تصویرهای چهار جستار "طبیعت "، "حیوان"، "انسان" و "ابزار و وسایل زندگی" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . سپس آثار بزرگان ادب فارسی تا پایان قرن هشتم - تا آنجا که میسر بود بررسی و تصویرها را مشخص نمود. آن گاه شواهدی که تصویرهای نهج‌البلاغه را دربرداشتند آورد. از آنجا که تحقیقات متاخرین بر موضوع "خیال و تصویر" نارسا و غالبا براساس منابع و ماخذ خارجی تدوین گشته است : نگارنده بر آن شد ماهیت و "عالم خیال" را در رابطه با "عالم حس " و "عالم عقل" از گفته‌های بزرگان فرهنگ اسلامی چون ابن‌سینا، ابن عربی و ملاصدرای شیرازی و ... روشن سازد لذا جستاری را بدین موضوع اختصاص داد. چهار جستار دیگر به موضوعات : "فایده و ارزش بررسی صور خیال" و رابطه آن با زیبایی و کمال انسان، "بلاغت امیرالمومنین (ع)"، "هنر تصویرآفرینی در نهج‌البلاغه"، "طبقه‌بندی تصویر در نهج‌البلاغه" و "تاثیر تصویرهای نهج‌البلاغه بر ادب فارسی" اختصاص داده شده است .
ترجمه و شرح قسمتی از تخمیس ابوبکر محمد بن مهیب بر دیوان الوسائل المتقبّله اثر فازازی اندلسی
نویسنده:
حمید دشتبانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مدایح نبوی از آغاز تا به امروز و در طی دوره های مختلف تاریخ بر حسب اوضاع سیاسی، اجتماعی و دینی مسلمانان با تغییر و تحولات گسترده ای مواجه شده است. اما آنچه که بعنوان یک اصل در این مدایح مورد نظر قرار دارد شخصیت پیامبر اکرم (ص) است که علیرغم همه ی تحولات دوران مختلف، مورد علاقه و محبوب عده ی زیادی از شاعران بود و برخی از شاعران بدون هرگونه هدف و غرضی با توجه به حبّ خالصانه ای که به پیامبر (ص) داشتند در مدح او شعر می سرودند. بعد از بوصیری شاعران به تقلید از او روی آوردند و شعرهایی در مدح رسول اکرم (ص) سرودند.ابوزید عبدالرحمن بن ابی سعید بن یَخلُفتَن بن احمد که هر چند از سال تولد وی اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما وی متولد و پرورش یافته قرطبه در فاصله ی حدود سالهای627 ـ 567 هـ.ق بود. وی به محض حفظ کامل قرآن کریم در جلسات آموزشی شیوخ مشارکت نموده و احادیث نبوی، روایات، فقه، اصول، علم کلام، لغت، نحو، ادبیات و شعر را از آنها فراگرفت و طولی نکشید که موهبت ادبی وی گل نموده و چشمه های شعر و نظم بر زبان وی جاری شد. وی در دیوانهای حکومتی امیران دوران حیات خویش به کارگرفته شد. ابوزید مجموعه شعری اش در مدح پیامبر (ص) را «الوسائل المتقبله» نامگذاری نموده و معتقد است که سرودن آن از بهترین اعمال است که با به نظم کشیدن آن، امید به بخشش از جانب خاتم پیامبران و شفاعت وی در جهان آخرت در وجودش زنده شده و با سرایش آن، از خداوند می خواهد که رحمتهای واسع خویش را شامل حال وی گرداند.مدح پیامبر اکرم (ص) یکی از زیباترین اشعار فازازی در دیوان الوسائل المتقبله است. او نیز به سبک برده ی بوصیری غالباً در ستایش پیامبر (ص)، خصلت ها، کرامات و معجزات وی، به آیات قرآن، احادیث و یا وقایع ارزشمند تاریخ اسلام استشهاد کرده و از آرایه های ادبی به ویژه تشبیه و استعاره بسیار بهره می گیرد. مدیحه ی مخمس وی، ترکیب بندی است که از 166 بند تشکیل شده، و آخر هر یک از بندها، به ترتیب به یکی از حروف الفبا ختم می شود و به حرف ذال پایان می پذیرد.
زبان‌شناسی در قرآن با نگاهی بر آواشناسی و واج‌شناسی کلام الهی
نویسنده:
شراره السادات سرسرابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دیر زمانی بود که احساس می‌کردم از رهگذر زبان‌شناسی می‌توان پلی به سوی این معجزه جاویدان زد و تحصیل من در رشته مزبور این گمان را قوت بخشید، از یک طرف زبان‌شناسی و ابعاد گسترده آن در پیش‌روی داشتم و از طرف دیگر اقیانوس پهناور آیات الهی در کلام حقش پیش رویم گسترده بود بر آن شدم تا تحلیلی همه جانبه از دیدگاه زبان‌شناسی بر قرآن داشته باشم. ولی مگر می‌شود وجودی به وسعت تمامی عالم را در صفحاتی گنجاند، این بود که تصمیم گرفتم موضوع خود را محدود سازم و گرچه محدود کردن از جانب من بود و محدود کردن کلام الهی مفهومی نداشت . با نگاهی اجمالی بر تاریخچه این تحفه الهی کار خویش ار آغاز نمودم. حیفم آمد از اعجاز آن مطلبی نگویم، به خصوص تحقیقات اخیری که با کمک‌گیری از کامپیوتر، معجز بودن آن را بیش از پیش برایمان آشکار می‌ساخت ، آن را نیز در فصلی گنجاندم. از قرائت قرآن سخن راندم تا قاریان بدانند که مقوله مورد بحث ما و آنان یکی است و هر دو در جستجوی یک هدف هستیم، همان شناسایی هر چه بهتر قرآن، خواستم تا فقط به شناسی و آواشناسی بپردازم، اقیانوس ژرف و راهی بی‌پایان فرار وی خود دیدم که هر یک قلمی بر گرفته بودند. هر چند برگرفتن نقطه‌ای از کلام لازیزال الهی به آن که آن را به گوشه‌ای گذاریم تا فقط وسیله‌ای باشد برای انجام تشرفیات . نظری بر تحقیات انجام شده در زمینه قرآن انداختیم با خود گفتم خوب است نمامی صاحب نظران از زبان‌شناسان، فقها، محقین زبان عربی، متخصین کامپیوتر و دانشمندان علوم طبیعی گرفته تا طلاب علوم دینی، همه و همه دسته به دست هم دهند تا جاده پرفراز و نشیب سعادت را که قرآن راهنمای آن است با هم هموار سازند. این رساله کوشش متواضانه‌ای بود به منظور شناسیایی آواهای قرآن، بررسی دیدگاههای قدیم و جدید و پژوهش در مورد آواشناسی و تجوید قرآن بر اساس مبانی نوین علمی و یافته‌های علم زبان‌شناسی.
موضع متکلمان مسلمان قرن چهارم و پنجم در برابرفلسفه
نویسنده:
مهین سلمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر به موضع متکلمان مسلمانی که با فلسفه به معارضه برخاسته‌اند،می‌پردازد. در میان انگیزه‌های گوناگونی که متکلمان تعقیب نموده‌اند شایدمهمترین آنها این باشد که فلسفه و فیلسوفان را در برابر قوانین شریعت‌یافته‌اند. متکلمان بر این باورند که عقل بشری قدرت پاسخگویی به همه‌سوالات ما را ندارد، از این رو در بسیاری از موارد ناچار می‌شود آیات واحادیث را تاویل نماید. اشعری - بنیانگذار مکتب اشعری - معتقد است ماباید به قدرت مطلقه الهی معتقد باشیم و باور کنیم که جمادات هیچ‌گونه‌فاعلیتی در جهان ندارند. باقلانی می‌گوید : علیت تقارن زمانی میان اشیاءنیست . وقتی، آتش و احتراق را می‌بینیم که همزمان رخ می‌دهند، باید درپی شناخت فاعل این عمل برآییم و از آنجایی که جمادات فاقد فاعلیت‌می‌باشند، فاعل عمل سوختن "خدا" است . او معتقد به حدوث عالم است‌همانند جوینی، اشعری، ابن‌حزم و غزالی و هموست که نظریه "العرض لایبقی‌زمانین" را مطرح می‌کند و به وسیله آن حدوث عالم را اثبات می‌کند.فیلسوفان را به خاطر سه اعتقاد آنها کافر می‌شمارد : انکار معاد جسمانی -اعتقاد به ازلیت و قدم عالم، انکار علم خداوند به جزئیات . اما بایدبگوییم غزالی مقاصد فلاسفه را در نیافته است . لذا می‌توانیم ادعا کنیم‌کسانی که با فلسفه به ستیز پرداخته‌اند یا اغراض شخصی داشته‌اند و یافلسفه را نفهمیده‌اند.
بررسی دلالت الفاظ جرح و تعدیل در پرتو کلام امامان ? در رجال کشی
نویسنده:
اکرم دهقان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناشناسی یکی از گسترده‌ترین شاخه‌های زبان‌شناسی جدید معاصر است که به تحقیق و مطالعه تحلیلی درباره کلمات کلیدی زبان می‌پردازد و به عنوان یکی از روش‌های نوین تحقیق و پژوهش در حوزه حدیث (دانش جرح و تعدیل) قابل توجه است. پژوهش حاضر با نگاهی معناشناسانه و رویکردی حدیث پژوهانه، با بهره‌گیری از شیوه توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه‌ای و اسنادی به بررسی مبانی و راهکارهای علم معناشناسی در حوزه حدیث پرداخته، از رهگذر تتبع در روایات رجال کشی، شاهراه اصلی تحقق بخشی جایگاه و مرتبه الفاظ جرح و تعدیل منقول از ائمه? را به بحث و گفتگو می‌گذارد. این ارزیابی در حوزه‌های لغت، سیاق، تضاد و ترادف، بافت و ساختار و بر اساس مبانی مستخرج از دانش معناشناسی، به صورت پژوهش واژگانی معنا (بُعد زبانی) و پژوهش توصیفی واژگان (بُعد غیر‌زبانی) مورد واکاوی علمی قرار می‌گیرد تا بدین‌وسیله جایگاه و مرتبه علمی الفاظ جرح و تعدیل منقول از ائمه?، ارزیابی و سامان‌دهی شود.
  • تعداد رکورد ها : 5298