جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 22
نقد ریخت شناختی حکایتهای کشف المحجوب و تذکره الاولیا
نویسنده:
قافله باشی سیداسماعیل, بهروز سیده زیبا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
تحلیل ریخت شناختی به روش ولادیمیر پراپ در حدود 200 حکایت عارفانه از دو کتاب ارزشمند کشف المحجوب و تذکره الاولیا مشخص کرد که در خویشکاری خاص عارفانه ها، که کرامت در جایگاه برجسته و نقطه عطف داستان واقع است، تابع معنای دامنه بیشتری نسبت به گونه های دیگر (عامیانه ها، عاشقانه ها و ...) دارد. با وجود اینکه تعداد نقش ویژه ها محدود است از گوناگونی بسیاری برخوردار است. تنها عامل همسانی در چنین آرایشهای کوچک مقیاس با رنگهای متنوع، جایگاه نقش ویژه هاست؛ همچون قرار گرفتن کدهای رمز در محلهای ویژه در راستای همخوانی با نقطه عطف داستان در این تحقیق، سه حوزه کنش، مشخص شد و تعداد خویشکاریها به 11 رسید که بعضی با آنچه در عامیانه ها وجود دارد، همسان، و بعضی دیگر جدید و خاص عارفانه هاست.
صفحات :
از صفحه 117 تا 140
بررسی ساختار متن در کشف المحجوب هجویری
نویسنده:
نحوی اکبر, دهقانی ناهید
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کشف المحجوب هجویری از آثار تعلیمی صوفیه و متعلق به دوره نخستین نثر فارسی است. اهمیت این کتاب در این است که اطلاعات فراوانی از تصوف و موضوعات مربوط به آن در اختیار خواننده قرار می دهد. نثر این کتاب در قسمتهای مختلف متفاوت است و با موضوع سخن ارتباط مستقیمی دارد، با وجود تنوع موضوعات و گوناگونی نثر در کشف المحجوب، این کتاب ساختاری منسجم و یکپارچه دارد. در این مقاله به ساختار کلی این کتاب و شیوه ویژه نویسنده آن در تبیین و گسترش اندیشه ها و مضامین محوری پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 171
منابع ناآشنای کشف المحجوب هجویری
نویسنده:
زمردی حمیرا, منصوب بصیری ایمان
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
کشف المحجوب هجویری یکی از قدیم ترین و عمده ترین منابع عرفانی ادب پارسی است، از این رو می تواند در جستجوی مآخذی که در ایجاد عرفان ایرانی- اسلامی نقش داشته اند، موثر باشد. مآخذی که مولف گاه بدون آنکه از نام و نشان اصلی آنها آگاه باشد استفاده کرده است، یعنی کتبی که در نهضت ترجمه از زبان های گوناگون به ویژه یونانی به تازی در آمده اند و بعضا نام صحیح اثر و مولف در نزد نویسندگان اسلامی ناشناخته بوده است. زیرا مطابق رسم قدما ایشان کمتر به ذکر نام منبع قول خود می پرداخته و اقوال منقول را به صورت عام در مطاوی گفتار خویش مندرج می ساخته اند و همین امر موجب شده که مولف را صاحب قول بدانند. در این مقاله سعی بر آن است که علاوه بر ذکر منابع برخی عبارات، از آبشخور های مشترکی که در شکل گیری عرفان اسلامی و مسیحی تاثیرگذار بوده اند، سخن به میان آید و تاثیر آن ها در کشف المحجوب بررسی شود. بدیهی است که در این طریق، توارد و تداعی معانی در ایجاد افکار مشترک موثر است و نمی توان هر شباهتی را قطعا حاکی از برداشت و اقتباس دانست.
صفحات :
از صفحه 12 تا 36
بررسی تطبیقی اصطلاحات  عرفانی و صوفیانه در شرح التعرف  المذهب  التصوف ، ترجمه رساله قشیریه، کشف  المحجوب
نویسنده:
علیرضا وفایی سورکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان و تصوفبه عنوان یکی از شاخه‌های معرفتبشری، هماره عرصه تعارضها و اختلافهایی بوده استکه محصول زمینه‌های فرهنگی، عقیدتی و فکری عرفا می‌باشد. این اختلافها در تعابیر و تعاریفآنان متجلی شده است . زمینه‌های فرهنگی، عقیدتی، مشربعرفانی، حتی مرتبه "مقامی" و وضعیت"حالی" هستند که تجربیاتنابعرفا را به رنگخود در می‌آورند و باعثتعابیر مختلفی از حانبآنان می‌شود. به این سبباستکه تعاریفمختلفو متعددی از عرفا حتی از یکشخص ، راجع به اصطلاحی رخ می‌نماید، و از این نظر گاه آنهاست . مولوی می‌گوید: "از نظرگه گفتشان شد مختلف- آن یکی دالشلقبداد این الف " (مثنوی ˆ دفتر سوم). کتابهای "شرح التعرفلمذهبالتصوف ، ترجمه رساله قشیریه و کشفالمحجوب " از مهمترین کتبصوفیانه به زبان فارسی استکه در آن به شرح اصول و مبانی و مسائل عرفان و تصوفپرداخته شده استکه در عصر خود بی‌نظیرند. در این پایان‌نامه پساز استخراج یکیکاصطلاحاتعرفانی و صوفیانه از سه کتابمذکور، به مقایسه و بررسی تطبیقی آنها پرداخته شده است .
بررسی اصول نظری و آداب عملی در مثنوی معنوی و کشف المحجوب
نویسنده:
مجتبی قیصری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به مقایسه و تطبیق آراء نظری و عملی هجویری و مولوی در دو کتاب کشف‌المحجوب و مثنوی معنوی می‌پردازد. در این پژوهش مفهوم و حدود و ثغور عرفان نظری و عملی به کمک منابع علمی موجود مشخص می شود و سپس مولفه های اصول نظری و آداب عملی در دو کتاب مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرند. یکی از راه‏های شناخت کتاب مثنوی معنوی مراجعه به آثار پیش ازآن است که در زمین? عرفان و تصوف نوشته شده‏اند. از جمل? این آثار می‏توان به کتاب کشف‏المحجوب اشاره کرد. هدف از این پژوهش مقایسه دو کتاب کشف‌المحجوب و مثنوی معنوی به منظور شناخت هر چه بیشتر مثنوی معنوی بر پایه آثار پیش از آن و نیز شناخت میزان تأثیر آثار پیش از مثنوی معنوی بر این کتاب است
بررسی تطبیقی دیالکتیک ایمان و فهم در هرمنوتیک مولانا و آگوستین بر اساس آموزه «ایمان می آورم تا بفهمم»
نویسنده:
منوچهر اکبری، علی اکبر رضادوست
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
آدمی به‌عنوان موجودی فهیم، مدام با موضوع فهم سر و کار دارد و هر کُنش و واکنشش همراه با فهم است. این هماره­ گی و اهمیّتِ فهم، باعث شده که اندیشمندان، از دیر باز در پی شناختِ ساختار و راه ­های نیل به فهمِ درست باشند. آگوستین به ­عنوان یک قدّیسِ اثرگذار مسیحی در طلیعۀ قرون‌وسطی و مولانا به­ عنوان عارف و اندیشمندِ مسلمانِ اواخرِ این دوران، چنین­ اند. یکی از قواعدِ هرمنوتیکِ ایشان اعتقاد به تأثیرِ عواملِ وجودی در فهم است؛ این دو اندیشمندِ زمانۀ اتحادِ عاقل و معقول، ظروف مرتبطۀ حیطۀ فهم را جدای از حیطه­ های عاطفی و ارادی نمی­ دانند. پرچمِ این اندیشۀ مشترک، مزیّن است به آموزۀ آگوستینیِ «ایمان می‌آورم تا بفهمم» که با «ایمآن‌همان تمییز و ادراک استِ» مولانا، همنوایی دارد. در تأیید این آموزه، نخست به بنیان­های مشترکِ فلسفیِ آن می­پردازیم، سپس به دیدگاه مولانا مبنی بر لزوم هم‌سنخی شناسنده با موضوع فهم. نهایتاً برآنیم که تفاوتِ فهم یا بدفهمیِ گه گاه این آموزه، محصولِ عواملی چون اختلافِ منظر و ندیدنِ مراتبِ ایمان و فهم در دو شکلِ درون­­ دینی و برون­ دینی آن است. بنابراین ضمن معرّفیِ سه مرتبۀ ایمان و دو ساحتِ فهم، با دیالکتیکی دانستنِ رابطۀ آن دو، به تبیین و رفعِ این بدفهمی­ ها می­پردازیم.
صفحات :
از صفحه 39 تا 59
جایگاه سماع در امهات متون عرفانی تا قرن پنجم(هـ ق)
نویسنده:
مصطفی ملک پائین ، مهدی رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
سماع، اصطلاحی است که از زمان رشد عرفان در ایران در آثار صوفیانه درباره آن سخن گفته شده است.بسیاری از عارفان متشرع یا علاقه چندانی به سماع نشان نداده‌اند و یا برای آن شرایط سختی قایل شده‌اند.در مقابل، بسیاری از عارفان نیز سماع را وسیله‌ای برای جذب واردات قلبی از جانب محبوب دانسته و شرایط آن را ذکر کرده‌اند.از آغاز تا قرن پنجم(هـ ق) تفکر و رفتار صوفیانه در ذهنیت جامعه ایرانی در حال شکل‌گیری و نمو بود؛ از این‌رو دیدگاه نویسندگان کتاب‌های تئوریک صوفیانه در این دوره بر عرفان دوره‌های بعد تأثیر فراوان گذاشت.در این مقاله نظر نویسندگان مهم این دوره درباره سماع و شرایط آن در تصوف بررسی شد تا روشن شود انجام سماع در آن دوره چگونه و با چه شرایط و اعتقاداتی در تصوف رواج داشت.به این منظور پس از ذکر مقدماتی در زمینه سماع، بررسی و تحلیل بحث سماع تا قرن پنجم(هـ ق) انجام شد.اساسِ این پژوهش بر نظر نویسندگانی است که چارچوب متصوفه به کتابهای نظریِ آن‌ها وابسته بوده است.در پایان روشن شد تا قرن پنجم هنوز پایکوبی در مجالس سماع چندان جایگاهی نداشته و تا آن زمان منظور متصوفه از سماع تنها گوش دادن به آواز و شعر و خرقه کردن جامه و بیخود شدن و فریاد زدن و نوعی حرکت بوده است نه بیش‌تر از آن.
مانی و مانویت در روایات کهن پارسی تا سده پنجم هجری
نویسنده:
ابوالقاسم اسماعیل پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
در این مقاله، هفت متن فارسی کهن از سده های چهارم و پنجم هجری که درباره مانی و مانویت بحث کرده اند، مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. این آثار عبارتند از تاریخ بلعمی، حدودالعالم، شاهنامه، زین الاخبار، لغت فُرس، بیان الادیان، و کشف المحجوب. بررسی این آثار نشان می دهد که نویسندگان ایرانی سده های مذکور درباره مانویت، سه گونه اطلاعات به دست داده اند: 1) اطلاعاتی که با متون اصیل مانوی همخوانی دارد، 2) اطلاعاتی که با هاله های افسانه ای همراه است، 3) اطلاعات نادرست و بی ماخذ. متون مذکور از مانی دو چهره مثبت و منفی ارائه داده اند. چهره مثبت او نگارگری و هنرهای خلاقه اوست که حتی مخالفان را به دیده اعجاب وا می دارد، و چهره منفی اش که همان بدعت ثنوی نور و ظلمت اوست و بیش تر با لفظ "زندیق" به باد انتقاد گرفته شده است. مقاله حاضر کوششی است در جهت اثبات دیدگاه ایرانی مانویت که پایه هایش در سده های نخستین بعد از اسلام شکل گرفته است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 133
ماهیت و غایت درد و رنج در شرح تعرف و کشف المحجوب
نویسنده:
تمیم داری زهره, اسلامی زینب
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
شرح تعرف مستملی بخاری و کشف المحجوب هجویری، از ارجمندترین متون صوفیانه فارسی اند که از لحاظ تقدم زمانی نیز در میان متون دیگر متمایز بوده اند و در حوزه عرفان خراسان جای می گیرند. نگارندگان این پژوهش، ماهیت و غایت درد و رنج را در نظام اندیشگی مستملی و هجویری در چهار ساحت معناشناسی، وجودشناسی، غایت شناسی و شأن اخلاقی بررسیده اند. این بررسی ها نشان می دهد که در زمینه مطالعات عرفانی، بسیاری از تعاریف معمول که در حیطه عالم محسوس ارائه می شود، به چالش کشیده می شود و معنا و وجهی دیگر می یابد، چنان که در این زمینه، درد و رنج از ملزومات سلوک و نیز از نتایج زیستن در دنیا شمرده می شود و رنج های عرفانی که حاصل بلاهای عظیم راه عشق و معرفت است، مبارک دانسته می شود؛ بنابراین دو عارف مورد بحث، ضمن تفاوت هایی که در برخی رویکردهای جزئی با یکدیگر دارند، هر دو عرفایی معرفت اندیش اند که به جای نجات صرف از رنج، به تهذیب یافتگی و زرگشتگی عارف ثابت قدم می اندیشند.
صفحات :
از صفحه 55 تا 82
امام خمینی (ره) و مقام رضا
نویسنده:
منوچهر اکبرى، امین رحیمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از موضوعاتی که عرفا بدان بسیار اهمیت داده اند، مقام رضا می باشد. رضا که در لغت به معنی خشنود شدن است، در نزد اهل سلوک لذت بردن در هنگام بلا و شادمانی دل است به جریان قضا و خروج از رضای نفس و آمدن در رضای حق است. آیات و احادیث فراوانی در باب رضا وجود دارد که اهمیت این موضوع عرفانی را بیان میکند. امام خمینی (ره) مرتبه اعلای رضا را از اعلا مراتب کمال انسانی و بزرگترین مقامات اهل جذبه و محبت می داند و آن را فوق مقام تسلیم و دون مقام فنا به حساب آورده است. ایشان علم به جمیل بودن حضرت حق، ایمان قلبی، طمانینه نفس و مقام مشاهده را مبادی مقام رضا به حساب آورده و برای صاحبان آن مراتبی را از جمله: رضا به قضا و قدر، رضا به رضای خداوندی و... ذکر کرده است. لذا نهایت کار سالک در آن است که خشنودی خالق را خشنودی خود بداند.
صفحات :
از صفحه 115 تا 128
  • تعداد رکورد ها : 22