جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حرکت اشتدادی نفس
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 53
عنوان :
امتناع تعریف حقیقی براساس مبانی وجودشناختی، انسان شناختی و معرفت شناختی ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبری , ابراهیم راستیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
نفس آدمی
,
شناخت
,
مبانی هستی شناختی
,
تعریف حقیقی
,
امتناع تعریف
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
عوالم سه گانه ,
انسان شناسی ملاصدرا ,
حرکت اشتدادی نفس ,
مراتب ادراک ,
حقیقت علم ,
عوالم هستی ,
تشکیک در مظاهر ,
ذاتیات شیء ,
اعراض حقایق عقلی ,
رابطه مثال و ماده با حقیقت شیء ,
حرکت جوهری در مظاهر ,
ظهور عقلی شیء ,
مساوقت وجود و علم ,
صیرورت فاعل شناسا ,
شناخت حضوری حقیقت شیء ,
علم حصولی در مرتبه عقل ,
ماهیت شناخت غیر عقلی ,
شناخت مظاهر طبیعی شیء ,
شناخت مظاهر مثالی شیء ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
تعریف حقیقی از منظر جمهور فلاسفه، ارائه ذاتیات ماهوی شیء است. ارائه ذاتیات، متوقف بر شناخت فاعل شناسا نسبت به آن شیء است. لذا در هر شناختی لازم است که متعلَق شناخت و فاعل شناسا تبیین شوند. براساس مبانی نهایی ملاصدرا، متعلَق شناخت، یک وجود ظلی منبسط است که واجد سه مرتبه مادی، مثالی و عقلی میباشد به گونه ای که مرتبه مادی و مثالی از اعراض و شئون مرتبه عقلی هستند. فاعل شناسا نیز به تناظر با عالم عینی، یک وجود بسیط و مجرد است که در عین بساطت، می تواند با حرکت اشتدادی دارای سه مرتبه حس، خیال و عقل گردد. فاعل شناسا در هر مرتبه از ظهور که قرار دارد، متعلَق همان مرتبه از ظهور را درک می کند. از سوی دیگر، ارائه تعریف حقیقی، متوقف بر شناخت ذاتیات شیء است و ذاتیات شیء همان مرتبه عقلی شیء است. لذا محال است که فاعل شناسا در مرتبه حس یا خیال باشد و بتواند ذاتیات شیء را ادراک کند. همچنین، تعریف حقیقی در علم حصولی و ماهیات مطرح است، در حالی که علم حصولی در مرتبه عقل ممتنع است. بنابراین، بر اساس مبانی نهایی ملاصدرا، فاعل شناسا چه در مرتبه حس، خیال یا عقل باشد نمی تواند تعریف حقیقی یک شیء را که همان مقومات ماهوی آن است، درک نماید. ادراک حقیقت شیء صرفاً براساس علم حضوری و به میزان مرتبه ادراکی فاعل شناسا که در تناظر با مرتبه وجودی اوست میسر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر نگاه وجودشناسانه ملاصدرا به علم در برخی مباحث هستیشناسی
نویسنده:
محمد مهدی مشکاتی , مریم فخرالدینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عشق
,
حقیقت علم
,
علم خداوند
,
01. خداشناسی (کلام)
,
اسمای الهی
,
مسایل جدید هستی شناسی
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
هدفداری عالم ,
خداشناسی ,
حرکت اشتدادی نفس ,
سریان عشق در موجودات ,
عدم ادراک ذات خدا ,
مساوقت وجود و علم ,
نگاه هستی شناختی به علم ,
رابطه علم و مرتبه وجودی ,
علم حضوری حق به اشیاء ,
وحدت علم خداوند ,
رابطه تکامل علم و تکامل نفس ,
نحوه ادراک خداوند ,
تشکیک در حقیقت علم ,
وجود علم در اجسام ,
شوق در هیولی اولی ,
تاثیر علم شناسی بر هستی شناسی ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
ملاصدرا در باب علم، دارای ابتکاراتی است که فلسفه او را از نظام های فلسفی پیشین، متمایز میسازد. وی با رویکردی وجودشناختی به علم، نگاهی متفاوت به مسائل مربوط به آن دارد. ابداعات صدرالمتألهین در این موضوع، زمینه ای مناسب برای حل مسائل دشواری که تا پیش از وی، پاسخ کامل و صحیحی برای آن ارائه نشده بود، فراهم کرد. در این نوشتار، تنها برخی از پیامدهای هستیشناختی نگاه وجودشناسانه ملاصدرا به علم، مورد بررسی قرار گرفته است، لیکن تبیین این مسائل، از چنان درجه اهمیتی برخوردار است که نگاه ما را به هستی، کاملاً دگرگون میسازد، مسائلی چون علم خداوند به مخلوقات، معرفت به خداوند، اثبات شوق و عشق در همه موجودات. بیشک ملاصدرا بدون اصول فلسفی خود و مسائلی که در حوزه علم به اثبات میرساند، قادر به تبیین عقلانی و صحیح این مسائل بسیار مهم نبوده است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعه تطبیقی مدل تربیت دینی از دیدگاه صدرالمتالهین و اریک فروم
نویسنده:
قاسم پورحسن , خدیجه هاشمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشکده ادبیات و علوم انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تربیت دینی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
رویکرد دینی به تربیت
,
تربیت
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
روانشناسی اجتماعی
کلیدواژههای فرعی :
کمال گرایی ,
انسان شناسی ملاصدرا ,
عین ثابت نفس ,
اختیار انسان ,
وجود سعی نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
وجود رابط ,
دین ,
وابستگی ,
فطرت کمال گرایی ,
آزادی اراده انسان ,
اختیار انسان ,
آزادی ,
عشق ورزی ,
انسان بارور ,
فطری بودن دین ,
رابطه بیماری عصبی و دین ,
دین اومانیستی ,
انسان گرایی رادیکال ,
همانندی انسان و خدا ,
نیازمندی انسان ,
نیاز به ریشه داشتن ,
جهت گیری انسان ,
انسان گرایی خدامحور ,
حرکت انسان ,
فطرت الهى ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
«تربیت دینی»، تربیتی جامع و منشوری کامل در جهت ارتقای انسان به سوی کمال است. و مقاله حاضر نیز در این راستا و با توجه به این ضرورت، به بررسی مبادی، مبانی و ره آوردهای دو مدل تربیتی در خور استنتاج از آرای دو متفکر بزرگ در دو حیطه تاثیرگذار بر زندگی انسان می پردازد. دیدگاه یک روان شناس به نام اریک فروم (1980-1900) و یک فیلسوف اسلامی به نام ملاصدرا که هر دو مساله دین و کارکردهای خداباوری را در کانون توجه خود قرار داده اند. اریک فروم که از طرفداران روان شناسی اجتماعی است و روان شناسی فردی را مردود می شمرد، به شدت از تاثیر اجتماعی دین دفاع می کند و از این منظر، به تبیین روان شناختی دین می پردازد و صدرا نیز فیلسوفی است که معتقد است هر موجودی از شوق و عطشی فطری نسبت به کمال ویژه خود برخوردار است. او حس کمال جویی و سعادت طلبی را در نهاد همه موجودات، اعم از محسوس، طبیعی و نفوس و حتی عقول، متمرکز می داند. مقاله حاضر با مقایسه مفاهیم بنیادین دین، تربیت و تاثیرات متقابل این دو بر یکدیگر از دیدگاه این دو اندیشمند، به مقایسه مدل تربیت دینی در ساحت فکری ایشان پرداخته و با اشاره به نقاط هم سو و در عین حال، جهات افتراق دیدگاه آنها و بیان وجوه مختلفی هم چون حرکت و شدن، عشق ورزی، اخلاق، آزادی، دست یابی به سعادت و ... در نهایت برتری نگرش صدرایی را آشکار خواهد نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اطلاقگرایی معرفتی در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد نجاتی, یاسر سالاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت اشتدادی نفس
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اطلاق گرایی معرفتی
,
وحدت نفس و ادراکات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
هستی شناسی(فلسفه) ,
تجرید عقل ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
امکان معرفت ,
وجودی بودن علم ,
اطلاق گرایی وجود شناختی ,
شناخت حقایق موجودات ,
معرفت شناسی مشائی ,
مطابقت ماهوی ,
محال بودن شناخت فصول ,
تفکیک حقیقت علم و وجود ذهنی ,
تجرد صور نفس ,
شناخت نفس الامر ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در سنت فلسفۀ اسلامی به دلیل اذعان به ناکامی نفس در دستیابی به کنه وجودی و نفسالامری اشیا مسئلۀ اطلاقگرایی معرفتی بروزی جدی مییابد. اما در این بین، نگاه ملاصدرا به این مسئله رویکردی متمایز را ارائه میدهد. صدرا در تفکر عام خویش، طبق مشرب فلاسفه، توانایی نفس در شناخت حقایق اشیا را آماج تردید قرار میدهد. با وجود این، در رویکرد نهاییاش بر اساس برخی مبانی وجودی و معرفتیِ تفکر خویش، دغدغۀ این مسئله را طرح میکند و در نهایت، راهکاری پیش مینهد. ملاصدرا در گام اول اذعان میدارد که به دلیل اختلاط محاکی ادراکات حسی و خیالی با نقص و شرافت وجودی محاکی ادراکات عقلی و همچنین خساست وجودی نفس که لازمۀ حدوث جسمانی آن است، محتمل است ادراکات نفس قرین ابهام و عدم وضوح گردد و در حد ظواهر و اعراض اشیا باقی بماند. اما وی در گام نهایی با تأکید بر ماهیت وجودی حقیقت علم، اشتداد نفس و تعالی آن از خساست جسمانیه را مرهون فرایند وحدت عاقل و معقول میداند. صدرا معتقد است به هر میزان که نفس در فرایند وحدت با ادراکاتش گسترش بیشتری یابد، به همان میزان از نقایص وجودی و شواغل معرفتی تعالی مییابد و در نتیجه، ادراکاتی ماخوذ از کنه و ملکوت اشیا و محاکی نفسالامری را به دست میآورد
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر اسرارنامه عطار بر گلشن راز شبستری بر اساس نظریه بینامتنیت
نویسنده:
اصغر اسمعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان: دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
بینامتنیت (زبان شناسی)
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
خلق مدام ,
اراده الهی ,
حلول ذات الهی ,
تسبیح موجودات ,
احکام وحدت ,
عدم ,
احکام کثرت ,
امکان فقری ,
وحدت وجود ,
شناخت ذات خدا ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
ظهور کثرت در وحدت(مقابل ظهور وحدت در کثرت) ,
ظهور وحدت در کثرت(مقابل ظهور کثرت در وحدت) ,
حرکت حبی وجود ,
وقوف در مواقف ,
چکیده :
بینامتنیت حضور صریح و اعلام شده یا ضمنی متنی در متن دیگر است که ممکن است هر دو متن از نظر زمانی نزدیک به هم یا یکی مقدم بر دیگری باشد؛ همچنین در متونِ با زمینه های موضوعی مشترک اثرپذیری متون از همدیگر می تواند بیشتر باشد. با این دیدگاه اسرارنامه عطار نیشابوری در جایگاه پیشمتن و گلشن راز شیخ محمود شبستری به عنوان پس متن بررسی شد و با تطبیق این موارد با مباحث نظری بینامتنیت، چگونگی و میزان تأثیرپذیری شبستری از عطار نشان داده شد. حضور اسرارنامه در گلشن راز از عنوان و وزن منظومه آغاز می شود و به شکل های مختلف لفظی و معنوی و آشکار و ضمنی در متن ادامه می یابد؛ شبستری گاه با گسترش مضامین عطار، صبغه تعلیمی اثر خود را بیشتر می کند و گاه با بهره برداری های ضمنی و اقتباس از مفاهیم و تلمیحات و تصویرهای شعری شیخ نیشابور در عرضه متن عرفانی به زبانی دیگر می کوشد. هرچند نگارنده این مقاله درصدد نشان دادن نمودهای بینامتنیت اسرارنامه و گلشن راز است؛ اما همچنین به این نتیجه رسید که تنفس عطار و شبستری در فضای فکری و فرهنگی مشترک، همسانی آثار آنها را در لفظ و محتوا موجب شده است؛ به گونه ای که هر دو از آبشخورهای معرفتی عظیم عرفان اسلامی همچون قرآن و حدیث و برخی اندیشه های کلام اسلامی مشروب شده اند و حضور زیرمتن اسرارنامه در رومتن گلشن راز از این منظر معنی پیدا میکند؛ با توجه به اینکه شبستری به مطالعه آثار ابن عربی نیز می پرداخته، برخی مفاهیم اصلی اندیشه ابن عربی نیز درگلشن راز مشهود است که اشارهای گذرا به آنها هم شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جانشینی خدا در اندیشه ملاصدرا
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسفار
,
03. انسان شناسی Human nature
,
خلافت الهی
,
فنا
,
مرتبه ولایت
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
غایت آدمی ,
ولایت باطنی ,
03. انسان شناسی Human nature ,
ولایت خاصه ,
انسان کامل (کلام) ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حکمت متعالیه ,
وحدت تشکیکی وجود ,
خود سازی ,
عرفان عملی ,
حضرت جامع(کَون جامع) ,
مقام صحو ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
حرکت حبی وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
انسان به عنوان بزرگترین آیه خداوند و جانشین او مسیر تکاملی خود را از قوه محض تا مرتبه تجرد تام با حرکتی جوهری طی میکند و به تدریج با رفع تعینات و قیود به وحدت میگراید. بر اساس اصول فلسفی صدرایی همه اوصاف و آثار اشیا برخاسته از وجود است و همه موجودات بنابر درجه هستیشان از کمالات برخوردارند. در این میان هر انسانی به اندازه ظرفیت وجودی خود مظهر برخی از صفات حق و واجد فضایل و کمالاتی است و میتواند با تکمیل دو قوه نظری و عملی مسیر خود به سوی حق را تا رسیدن به مقام فنا ادامه دهد. انسان کامل با دو بال معرفت و بندگی کامل این مسیر را تا پایان طی میکند و قابلیت مظهریت جمیع اسما را در خود تحقق میبخشد. در مکتب صدرالمتألهین انسان در سلوک عرفانی خود منازل کمالی را در قالب چهار سفر پشت سر میگذارد. در سفر اول وی با برداشتن کلیه حجاب های بین خود و ذات حق به مرتبه فنا میرسد و در سفر دوم همراه با حق از موقف ذات به کمالات و صفات رسیده و به مقام فنای ذاتی و صفاتی و افعالی دست مییابد. سالک در سفر سوم به مقام ولایت بار مییابد و به اذن خدا قدرت تصرف در کائنات را به دست میآورد و مردم را از آنچه میتواند سبب سعادت و شقاوت آنها شود آگاه میسازد. در سفر پایانی خود سالک با وجود حقانی خود خلایق را مشاهده میکند، در همه چیز جمال حق را میبیند و با مردم درباره خدا و صفات و اسما حق و معارف راستین به اندازه استعداد آنها سخن میگوید. در این سفر روحانی انسان کامل پس از طی همه به ذات مقدس حق با همه اسما و صفات واصل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 88 تا 99
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقامات و تنوع افراد انسان
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفاوت تفاضلی انسان
,
03. انسان شناسی Human nature
,
تنوع افراد انسان
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
وجود سعی نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرد نفس ناطقه ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
ماهیت انسان در قرآن ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
نفس نبوی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
تجرید((اصطلاح وابسته)، قسیم انتزاع و تعمیم) ,
نفوس انبیاء ,
تنوع انسان در قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
فيلسوفان پيش از صدرا با تعريف انسان به عنوان حيوان ناطق، نطق را فصل حقيقی و كمال اول و ادراكات و فعاليت های ارادی بالفعل را كمال ثانی انسان می دانند كه عارض بر ماهيت نوعيه او می گردد؛ از اين رو تعدد و تغاير افراد انسان از ناحيه كمالات ثانيه ای است كه نفس انسانی در مسير استكمال واجد آنها می شود. ملاصدرا با به ميان كشيدن مسأله ماده و صورت برای تعريف انسان، بر خلاف فيلسوفان سلف، صورت انسانی را برزخی ميان دو عالم جسمانيت و روحانيت دانسته و با مبنا قرار دادن استكمال تدريجی مبتنی بر حركت جوهری، انسان را حقيقت ذو مراتبی می داند كه به موازات استكمال وجودی اش ماهيات گوناگونی می يابد و مراتب وجودی مختلفی را سپری می نمايد. وی با استناد به آيات و روايات، تفاوت ذاتی نفوس انسانی را قطعی دانسته و شديداً تأكيد می نمايد كه هرگز بهترين و برگزيده ترين مردم نمی تواند در حقيقت نوعی، همتراز بدترين و فرومايه ترين آنها باشد؛ آن دو نه تنها در حالات، كه در اصل ذات و ماهيت نوعيه نيز متفاوت از يكديگرند. پس از بررسی اين دو نگرش كاملاً متفاوت از يكديگر كه ناشی از تفاوت در مبانی و اصول است، علت تنوع و تفاوت ذاتی افراد انسانی و نيز رمز و راز مقامات حاصل از اين تنوع بيان می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 108 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحول وجودی معرفت شناختی نفس بر اساس عقل فعال ملاصدرا و مقایسه آن با مفهوم مطلق هگل
نویسنده:
عبدالرضا صفری، امراله معین
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه هگل
,
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
علم النفس صدرایی
,
خودآگاهی
,
مطلق هگلی (فلسفه)
,
مقایسه تطبیقی هگل و ملاصدرا
,
فلسفه تطبیقی
,
بررسی تطبیقی ملاصدرا و هگل
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرید عقل ,
تجرد نفس ناطقه ,
سوژه ,
مراتب عقل ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
علم نفس ,
ماهیت علم ,
عقل هیولانی ,
عقل بالفعل ,
دیالکتیک هگل ,
وجود انفسی عقل فعال ,
علت وجودی نفس ناطقه ,
علیت جسم برای نفس ,
تشبیه عقل فعال به خورشید ,
وحدت سوژه و ابژه ,
تضاد ذاتی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
صرف نظر از وجود نفسی ، ملاصدرا با معرفی وجود أنفسی یا وجود رابطی عقل فعال در اشراق الثالث شاهد سوم از مشهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه چشم انداز نوینی در نظرگاه صیرورت نفس پدید آورد. او نشان می دهد که گرچه وجود فی نفسه عقل فعال عین وجود آن برای نفس است و لذا شأنی از شئون آن است اما غایت و کمال نفس نیز به شمار می آید. از این لحاظ او تلاش می کند تأثیر و انفعال نفس از وجود أنفسی عقل فعال و سرانجام اتصال و بلکه اتحاد نفس با آن را توجیه کند. بر این اساس عقل فعال هم فاعل وجود نفس است هم غایت آن. هگل نیز بر اساس مفهوم مطلق نشان می دهد که «مطلق» ماهیت یکسانی با سوژه دارد، لذا این طبیعت «سوژه» است و غایت سوژه تبدیل شدن به مطلق و مطلق شدن است . گویی مطلق نیز شأنی از شئون سوژه است. « نفس» ، در نتیجه به صورت معقول خود خوداندیش یعنی« روح» و خودآگاهی محض تبدیل می شود و به تعبیر دقیق تر با آن اتحاد می یابد . به این سان در این تحول ، سبب و غایت ، هویت واحدی دارند : مطلق، خودش را از رهگذر اندیشیدن به خود ( خودآگاهی ) می آفریند تا در فرآیندی زمانمند ، روح گردد . هدف مقاله حاضر آن است که پس از تحلیل و تطبیق این دو نظرگاه نشان دهد که به رغم تفاوتها ، این دو با استفاده از مفهوم خودآگاهی ، دگرگونی شناختی نفس را تبیین می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازخوانی حرکت جوهری ملاصدرا و برخی لوازم و پیامدهای دینشناختی آن
نویسنده:
محمد نجاتی, محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
,
صورت
,
ماده
,
اصالت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
تناسخ
,
لوازم دینی حرکت جوهری
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
حرکت مجردات ,
سریان عشق در موجودات ,
حکمت متعالیه ,
تغیر ,
احکام ماهیت ,
تناسخ ملکی ,
حرکت ,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت) ,
تکامل پس از مرگ ,
هستی شناسی حرکت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مقاله حاضر، با واکاوی مبانی وجودی و معرفتی فلسفه ملاصدرا، رویکرد خاص وی را به نظریه حرکت جوهری بررسی میکند. ملاصدرا بر اساس نگرش تلفیقی خود، مؤلفهها و لوازم نظریه خویش را بازنگری میکند. بر این اساس، دوگانههای ماده و صورت و اتصافشان به جوهریت، در ذیل کارکردهای نفس تبیین میشود. وی، با وضع تفکیک بین اشتداد وجودی و اشتداد جوهری، موضوع اشتداد را امری ورای جوهریت و عرضیت و اسناخ حقیقت وجود میداند. ملاصدرا، با وضع تشکیک به مثابه ملاک نهایی، فرآیند اشتداد را در عقول مجرد و جمیع ماسویالله تسری میدهد. بر این اساس، در تفکر صدرایی، خلع نفس از عوارض مادی و جسمانی در حین موت، مانع از استدامه حرکت استکمالی و تناسخ دنیوی نفس نخواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 35
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پیدایش نفس از نگاه فیلسوفان مشاء، صدرالمتألهین و استاد فیاضى
نویسنده:
یحیى نورمحمدى نجف آبادى، محمدرضا نورمحمدى نجف آبادى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
نفس آدمی
,
مجرد
,
عالم ماده
,
نظریه افلاطونی نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
تناسخ ,
رابطه نفس و بدن ,
عالم البرزخ ,
رجعت ,
حرکت اشتدادی نفس ,
بساطت نفس ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
نفس در حکمت مشاء ,
صور متعدد نفس ,
قدم نفوس کامل ,
تجسم نفس ,
کثرت نفوس پیش از ابدان ,
تمایز نفوس ,
نشئات نفس ,
نفس مادی ,
تعدد ابدان ,
کیفیت ارتباط نفس و بدن ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
عالم ذَر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دیدگاه هاى بسیارى در حدوث یا قدم و همچنین جسمانیه الحدوث یا روحانیه الحدوث بودن نفس مطرح شده است. مشائیان نفس را جوهرى مجرد مى دانند که با حدوث بدن حادث شده و در عین حال مستقل از بدن است و ترکیبش با بدن، ترکیبى انضمامى است و براین اساس، با بدن ارتباطى تدبیرى و تأثیر و تأثر متقابل دارند؛ اما به اعتقاد صدرالمتألهین حدوث نفس به صورت مجرد نیست، بلکه ماده در ذات و جوهریت خود اشتداد مى یابد. این روند چنان پیش مى رود که نفس از نظر ویژگى هاى فیزیولوژیک، علاوه بر مراتب نباتى و تجرد مثالى، یعنى مرتبه حیوانى، به جایى مى رسد که شایستگى نفس ناطقه شدن را پیدا مى کند و به حسب آن مرتبه، تجرد عقلانى مى یابد. استاد فیاضى، حدوث نفس را پیش از بدن و به صورت مجرد مى داند. نفس در جهت استکمال خود، بر بدن مسلط شده، آن را در اختیار و تحت ولایت خود مى گیرد. علاقه و محبتى که میان نفس و بدن برقرار مى شود، سبب تأثیر و تأثر میان آنها مى گردد. ایشان به دلیل ناکارآمدى عقل در این مسئله، براى اثبات و تبیین دیدگاه خود، بیشتر بر ظهورات نقل تکیه مى کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 53
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید