جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 216
کاربردهای سه گانه عقل در نظر غزالی
نویسنده:
زهرا (میترا) پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
چکیده :
ناسازگاری سخنان غزالی درباره موضوعات گوناگون از جمله در باب تعریف عقل و شان و کارآیی آن در رساندن انسان به معرفت، کار پژوهش در آثار او را دشوار می سازد.او گاهی عقل را تنها به حیث استدلالی اش محدود می کند و گاه آن را به عرصه ایمان وارد می کند. گاه اعتمادش به عقل بسیار ضعیف یا محدود می شود و گاه گویی در همه عرصه ها بدان حضوری قابل توجه می بخشد.تلاش برای یافتن نگاهی که غزالی بدین منبع معرفت دارد و سر و سامان دادن بدان در کار پژوهش نظام مند در آثار او، تاثیری جدی دارد. به نظر می رسد که می توان استفاده غزالی را از "عقل" در سه حیث کلی اشاره به نفس انسانی، مرتبه استدلالی نفس، و کلِ مرتبه انسانی در معرفت مورد توجه قرار داد. جستجوی این سه حیث کلی در آثار غزالی و کمک به روشن ساختن رای او در این باب، کاری است که در این گفتار بدان پرداخته می شود.
صفحات :
از صفحه 67 تا 86
علم و معرفت در نظر غزالى
نویسنده:
مجتبى زروانى، رضا طاهرى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در اين مقاله، آراء و نظرات امام محمد غزالى در باب علم و معرفت بررسى مى شود. با اينكه دو مفهوم «علم» و «معرفت» از يكديگر متمايزند، با تسامح مترادف به كار برده شده اند تا چشم اندازى از ديدگاه غزالى در باب معرفت يقينى و حقيقت علم به دست آيد؛ همان گونه كه غزالى در برخى از كتب خود مانند «احياءالعلوم» و «ميزان العمل»، اين دو واژه را مترادف و ملازم هم به كار مى بندد و در برخى مواضع بين اين دو كلمه تميز قايل مى شود. در اين زمينه، به بررسى سير معرفت شناختى غزالى پرداخته مى شود. غزالى با نگرش صوفيانه، معارف قلبى و اقرار به ارزش و حدود برهان فلسفى، نفوذ ويژه اى در تصوف نهاد كه خود اسباب مؤثر در تفسير و معنى تازه اى از علم و معرفت بين مسلمانان گرديد. غزالى با تأمل در دو طريق عمده كسب معرفت و علم، يعنى طريق قلبى و عقلى، سعى در شناخت ارزش و مقاصد علوم نموده است. در نهايت، در تلقى غزالى، طريق قلب يگانه طريق مطمئن براى نيل به مقصد نهايى يعنى سعادت است كه مقصود تمام عارفان است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 57
دو ردیه بر فلسفه تهافت الفلاسفة و تحفة المتکلمین
نویسنده:
محمود یوسف ثانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دو ردیه که یکی مبتنی بر کلام اشعری و دیگری مبتنی بر کلام معتزلی است، در فاصله کوتاهی از یکدیگر در قرن ششم نگاشته شده اند و با رویکردهای مختلفی به نقد آرا فلاسفه در حوزه مسایل فلسفی مرتبط با معتقدات دینی، پرداخته اند. این دو ردیه هم به جهت انگیزه نویسندگان آنها و هم به لحاظ روش نقد مسایل فلسفی و هم به لحاظ محتوا و مضمون و هم به جهت میزان تاثیرگذاری، با یکدیگر تفاوت های عمده ای دارند. نگارنده در این مقاله دو اثر مزبور را در محورهای چهارگانه فوق با یکدیگر مقایسه کرده است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 156
دو گونه استدلال غزالی در رد ضرورت علیت
نویسنده:
ضیا موحد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برای دفاع از معجزه ها و خرق عادت ها، معاد جسمانی و حدوث عالم غزالی دو روش به کار می برد: یکی نفی رابطه ضروری میان علت و معلول و دیگری حفظ زنجیره علی با تعبیر ضرورت به صدق در جهان های ممکن.
صفحات :
از صفحه 125 تا 135
متافیزیک و معرفت شناسی علیت در آثار غزالی
نویسنده:
امیراحسان کرباسی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله به بررسی نظر غزالی در مورد علیت می پردازم. ابتدا نگاهی به کتاب التهافت می اندازم و خلاصه ای از انتقادات غزالی را بر علیت ارسطویی ذکر می کنم. پس از آن با مراجعه به دیگر آثار غرالی ریشه های تمایز علیت عاملی و علیت وقایع را جستجو می کنم و علاوه بر آن، آرای دیگر غزالی را مورد بررسی قرار می دهم که چندان با موضع اشعری ای که به او نسبت می دهند سازگار نیست. برای رفع ناسازگاری موضع غزالی، راه حل او را مبنی بر این که جهان ما به عنوان بهترین جهان ممکنی است که می توانسته است خلق شود، تا اندازه ای بسط و شرح می دهم.
صفحات :
از صفحه 43 تا 70
احیا علوم الدین غزالی و ضرورت احیا آن در روزگار ما
نویسنده:
شهرام پازوکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
احیاء علوم الدین مهم ترین کتاب غزالی است که در قرن پنجم هجری نوشته شده است. در این کتاب، غزالی به عنوان یک مجدد دینی، به دنبال احیای علم دین است و به سبک اصحاب هرمنوتیک، یادآور معنای اولیه الفاظ مهم دینی می شود که در زمانه او تحریف شده یا به معانی خاصی تخصیص یافته اند. در تاریخ تفکر اسلامی، عنوان این کتاب، مبدل به یک سرمشق و یک طرح (project) دینی شده و هر بار که متفکران بزرگ اسلامی، از مولوی تا ملاصدرا، به دنبال احیای علوم دین برآمده اند، به این کتاب نظر داشته اند. در روزگار ما که تجدید و احیای علم حقیقی دین، بیش از هر زمان دیگر ضروری شده است، با توجه به برخی ادعاهای کاذب موجود برای احیای دین، توجه به احیای علم دین غزالی بیش از هر زمان دیگر ضروری است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 49
نگاهى انتقادى به مواجهه غزالى با فلسفه
نویسنده:
فرومن حيدرنژاد، موسى عبداللهى نسب
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
غزالى از بين جويندگان حقيقت، گروه فلاسفه را بيش از هر گروه ديگرى مورد توجه قرار داده است ولى طريقه آنان را براى وصول به حقيقت كارآمد نمى دانست. وى فيلسوفان را به دهريان، طبيعيان و الهيان تقسيم كرده و بيست مسئله را در الهيات مطرح مى كند كه به خاطر هفده مسئله آن، فيلسوفان را اهل بدعت دانسته و به خاطر سه مسئله آنها را تكفير كرده است. اين پژوهش با روش اسنادى و توصيفى ـ تحليلى به بررسى انگيزه ها و موضع گيرى هاى غزالى در مواجهه با فلسفه و فيلسوفان و نقد آن مى پردازد. با بررسى آراى غزالى، مشخص مى شود آن مسائلى كه به تكفير فلاسفه انجاميد، با اعتقادات دينى و كلامى مورد قبول وى منافات داشت. انگيزه هاى بسيارى در مخالفت غزالى با فلسفه تأثير داشت كه با حقيقت طلبى ايشان منافات دارد.
صفحات :
از صفحه 63 تا 76
تحلیل سوانح ­العشاق از دیدگاه «من استعلایی» پدیدارشناختی
نویسنده:
راضیه حجتی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
متون ادب فارسی به سبب برخورداری از تنوع وگستردگی فراوان از دیرباز توجهه منتقدان را به خود معطوف داشته است. در این میان، سوانح احمد غزّالی از دو جهت، یکی به دلیل نظریهپردازیهای معرفتشناسانه و دیگر نهوع نگهاه مفلهه بهه تو هیه پدیدارهایی چون عشق، عاشق و معشوق، از وجهه معرفتهی بها یی برخهوردار اسهت پژوهش حاضر روش نقد پدیدارشناختی رابا توجه به یکی از دغدغههای ا هیی خهود که رسیدن به »التفات« و »طیبگاهی« منحصراً عرفانی و نیز ارائ پاسخی برای چگونگی ارتباط میان آگاهی با مسأل فناست، در تحییل رخدادهای معرفتی سوانح به کار گرفته است. روش انتقادی این مقاله، پدیدارشناسی استعالیی است تا بها اتکها بهه تحییهل آن ، از کیفیّت ظهور رخداد آگاهی و »من استعالیی«، موضوع را به تعبیر سهوانح از »طیبگهاه «
زبان شناسی عارفانه فیض کاشانی در تفسیر متشابهات قرآن
نویسنده:
حامد شیواپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
درباره واژه های متشابه قرآن چهار دیدگاه اصلی وجود دارد: دیدگاه اهل ظاهر، نظریه اشتراک لفظی، نظریه حقیقت و مجاز و نظریه روح معنا. طبق نظریه روح معنا الفاظ بر ارواح معانی وضع شده اند و خصوصیات مصادیق در معنای آن ها در نظر گرفته نشده است. از این رو کاربرد آن ها می تواند در مصادیق معقول نیز حقیقی باشد. بنابراین الفاظ متشابهی که در قرآن به کار رفته اند در مصادیق مجرد و معقول به نحو حقیقی و نه مجازی استعمال شده اند.این دیدگاه فلسفی- عرفانی درباره زبان را نخستین بار غزالی و پس از وی بزرگان فرهنگ اسلامی تا روزگار ما پیوسته مطرح کرده اند. به ویژه بزرگانی چون ملاصدرا، علامه طباطبایی، حکیم سبزواری و امام خمینی از آن گفته اند. در این پژوهش، به طور خاص تبیین فیض کاشانی از این نظریه بررسی می شود.
صفحات :
از صفحه 57 تا 84
واکاوی تکفیر ابن‌سینا از سوی غزالی در مسئله علم خداوند به جزئیات
نویسنده:
زهرا توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
غزالی، از تأثیرگذارترین متکلمان مسلمان، در کتاب تهافت الفلاسفه در مسئله سیزدهم به پریشان‌گویی فیلسوفان و تناقضات آنها در مسئله «علم خداوند به جزئیات» می‌پردازد. انگشت اتهام او صریحاً متوجه شخص ابن‌سینا در خصوص تلقی او از چگونگی علم خداوند به جزئیات است که به گمان غزالی این نوع تلقی عملاً انکار علم خداوند بوده و موجب کفر است. در این مقاله می‌کوشیم ضمن تبیین دیدگاه امام محمد غزالی و ابن‌سینا در این مسئله خاص، آن دیدگاه‌ها را مقابل هم قرار داده و نشان دهیم که منشأ این اتهام صرفاً یک سوء فهم بوده است، آن هم از ناحیه کسی که مدعی است دغدغه دینی‌اش او را به این موضع‌گیری واداشته است. غزالی گمان می‌کرد که مشائیان و به طور مشخص ابن‌سینا، از ترس راه یافتن تغییر به ذات خداوندی، علم خدا به جزئیات را انکار کرده‌اند و این در حالی است که مشائیان خود "قدیم متغیر" را دارای فرضی عقلی می‌دانستند. پس بهتر آن بود که ایشان با مبنای خودشان علم خداوند به جزئیات را می‌پذیرفتند و نگران تغییر هم نمی‌بودند. امّا غزالی توجه نکرده است که خدا از نظر مشائیان نمی‌تواند همان قدیم متغیر باشد و بنابراین، این نتیجه در پایان این نوشته به دست آمده که انگیزه مشائیان و خصوصاً شخص ابن‌سینا در تبیین و تفسیر چگونگی علم خداوند به جزئیات مقدس‌تر از آن بوده که نسبت کفر به ایشان روا باشد.
صفحات :
از صفحه 93 تا 131
  • تعداد رکورد ها : 216