جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در تعالیم یهود ، چنین ادعایی می خوانیم که بنی اسرائیل ملتی برگزیده است و این فکر باعث جرات دادن به پیروان آن دین شده است و آنان را وادار به تجاوز و تعدی بر دیگران می کند و اینگونه است که روح تعصب نژادی و خودبرتر بینی بر افراد این قوم حاکم می شود.

تاریخ صدر اسلام و حوادث مربوط به آن دوره، از جمله مقاطع مهم و بحث برانگیز تاریخ اسلام است که علاوه بر مسلمانان، مورد توجه بسیاری از غربیان نیز واقع شده است. مونتگومری وات یکی از مستشرقینی است که به طور ویژه به بررسی سیره ی پیامبر(ص) پرداخته و آثار وی مورد استفاده و استناد بسیاری از سیره پژوهان پس از او قرار گرفته است. کتاب محمد در مدینه ی این نویسنده که تا کنون به فارسی ترجمه نشده است، به دوران پس از هجرت پیامبر(ص) می پردازد. نظر به اهمیت این اثر، ترجمه فصل های شش و نه و ده این کتاب و سپس نقد و بررسی آنموضوع این پژوهش قرار گرفته است. تعاملات پیامبر(ص) با یهودیان مدینه، ارکان دین اسلام، و ویژگی های پیامبر(ص)؛ موضوعات این سه فصل هستند. علیرغم تلاش نویسنده ی کتاب در بهره برداری مناسب از منابع دست اول تاریخ اسلام، مشکلاتی در روش انجام پژوهش وی و همچنین در محتوای اثرش دیده می شود. از جمله علل ایجاد این اِشکالات، وجود پیش فرضهای یهودی مسیحی، عدم توجه به منابع متنوع و عدم رعایت اصل بی طرفی علمی است. در مجموع؛ با وجود نقاط قوت و ضعفی که در این کتاب به چشم می خورد؛ آن را می توان روایت گونه ای از حیات پیامبر اکرم(ص) دانست که در آن رویدادهای پس از هجرت، به شیوه ی جامعه شناسانه مورد بررسی قرار گرفته اند.

با گذر زمان و ظهور پیچیدگی های علمی،سیاسی و اجتماعی،نقش ادیان و مذاهب به عنوان سرفصل های اصول اعتقادی بشر،همواره مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و نتایج این تحقیقات در حوزه ی مباحث اعتقادی تأثیرگذار می باشد و در زمینه ی مباحث سیاسی ،اجتماعی،فرهنگی و ... نیز نقش تعیین کننده خواهد داشت.در این میان مذهب شیعه به عنوان یکی از فرق اسلامی با توجه به نقش تعیین کننده ی اصول اعتقادی آن در تأثیرگذاری بر روند تحولات جهان،همواره و به خصوص در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در صدر توجهات محققان و مستشرقان قرار گرفته است.پرفسور محمدعلی امیرمعزی به عنوان یک محقق و پژوهشگر در زمینه ی مطالعات شیعی و تاریخ ادیان و مذاهب در جدیدترین کتاب خود که در سال2011 میلادی توسط موسسه اسماعیلیه به چاپ رسید از منظری پدیدارشناسانه –تاریخی گری، نشأت گرفته از تحصیلات دانشگاهی خود،عقاید و آداب و رسوم شیعه را مورد ارزیابی قرار می دهد. نویسنده در این کتاب با هوشمندی و ذکاوتی قابل تحسین، بدون آن که با سبکی القایی خواننده را تحت تأثیر خود قرار دهد با ارائه ی پیش فرضها و نتایج مدنظر خود به صورت تدریجی و بدون تکرار مکرر مدعا،خواننده را در جهت قرارگیری در اهداف مدنظر خود قرار می دهد.وی در مقدمه ی کتاب با ذکر مدعای خود،مبنی بر تأثیرپذیری اعتقادات و آداب و رسوم شیعه،از ادیان ایران باستان و روابط خویشاوندی با پیامبر(ص) که مورد تاکید قرآن می باشد و اعتقادات برخی ادیان دیگر مخاطب را با فرضیه ی مطرح شده در فصل اول کتاب ،با عنوان فرضیه ی «دین علی» آشنا می سازد ،وی در ادامه با ذکر داستان شهربانو به تحلیل چگونگی قرارگرفتن این عقیده در بین اعتقادات شیعه می پردازد و در پایان با ارائه ی مثال های دیگری،خواننده را به تحقیق در مورد آنها فرا می خواند. این رساله در جهت نقد تفکر محوری امیرمعزی،تئوری مطرح شده توسط وی را در گستره ای وسیع تر از افق دید نویسنده ی کتاب مورد ارزیابی قرار داده است.در فصل اول با عنوان کلیات،به شناسایی و تحقیق در مورد رویکرد نویسنده و تبیین اصول کلی تفکر وی و ضرورت بررسی افکار او پرداخته ایم و در فصل دوم با توجه به اهمیت موضوع،دیدگاههای امیرمعزی به تفکیک در موضوعات مختلف مورد تبیین قرار گرفته است. در فصل سوم نیز به بررسی و نقد تئوری «دین علی» با رویکردی کلامی و با توجه به دیدگاههای امیرمعزی در هر حوزه و بر اساس موضوع بندی ارائه شده در کتاب،پرداخته ایم .در فصل چهارم، احتمال تأثیرپذیری شیعه از ادیان ایران باستان و یهود در ادوار مختلف تاریخی،از پیش از اسلام تا پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و همچنین در حوزه های مختلف اعتقادی،فرهنگی و علمی مورد بررسی قرار گرفته است و درنهایت به ذکر تعدادی از مهمترین موارد تأثیرپذیری شیعه از ادیان مذکور پرداخته ایم .در فصل پنجم با نتیجه گیری از مباحث ارائه شده در سه فصل اول و قسمت پیوست شماره یک،دلایل عدم تأثیرپذیری شیعه را به صورت کلی ارائه نموده ایم.در قسمت پیوست شماره یک، با تطبیق عقاید شیعه با ادیان ایران باستان و یهود، میزان شباهت عناصر اعتقادی و آداب و رسوم شیعه با این ادیان مورد بررسی قرار گرفته است تا علاوه بر آن که میزان صحت ادعای امیرمعزی و بسیاری از مستشرقین در مورد شباهت اعتقادات شیعه به ادیان مذکورمورد ارزیابی قرار گیرد ،زمینه برای ارائه ی احتمالات بعدی به صورتی متقن تر ارائه شود.در این فصل که با شیوه ای کاملا جدید و ابتکاری صورت پذیرفته است،اعتقادات و آداب و رسوم شیعه و ادیان مورد بحث در قالب255 مورد بررسی قرار گرفته و با ارائه ی مستندات، مشخص شده است که اکثر تشابهات شیعه با این ادیان مربوط به اعتقادات و آداب و رسوم مشترک شیعه با دیگر فرق اسلامی می باشد به طوری که هرچه به اعتقادات مختص شیعه نزدیک شویم درصد تشابهات کاهش می یابد.در قسمت پایانی رساله نیز ترجمه ی فصل اول کتاب « معنویت اسلام شیعی» ارائه شده است.

هدف اصلی این رساله بررسی مبانی اعتقادی یهود، ریشه‌یابی این مبانی و نوع تأثیر آن در رفتار با مسلمانان می‌باشد. براین اساس مبانی اعتقادی یهود به سه بخش در سه حیطه توحید، نبوت و معاد تقسیم شده‌ است. ثمره این تلاش و بررسی دستیابی به اصلی‌ترین مبانی یهود در این سه حیطه و اعتقادات ذیل هر کدام می‌باشد که به طور اجمال عبارتند از، انسان تلقّی کردن خداوند، منحصر کردن مسأله نبوت در خود و القاء این مطلب که نسبت به امر معاد و سکرات آن در امنیّت کامل هستند. در مرحله دوم، این مبانی اعتقادی ریشه‌یابی شده است و فطرت و نحوه برخورد با آن، جهل این قوم و نتایج مرتبط با جهل مورد بررسی قرار گرفته است. ماحصل این مرحله این است که جهل آنها همراه با رنجهای طولانی و فشار روانی زیادی که بر آنها واقع شد، آنها را به سمت عقاید انحرافی و نژادپرستی کشاند تا اینکه دچار غفلت محض شده و به کوری فطرت آنها انجامید.در مرحله سوم به تأثیر مبانی اعتقادی یهود در رفتار با مسلمانان از دیدگاه قرآن پرداخته شده است. و در این بررسی این نتیجه حاصل شد که قوم یهود به علت انحراف از دین حق (بت پرستی قبطیان)، قرار گرفتن در فضایی خاص (ظلمهای فرعونیان)، با معرفی خود به عنوان نژاد برتر و منحصر کردن امر نبوت در خود شروع به ظلم در حق مسلمانان با شیوه‌های مختلف نمودند.

پایان نامه حاضر در شش فصل مهر را با تکیه بر آیات و روایات بررسی کرده است. در فصل اول کلیاتی از بحث نظیر تعریف واژگان مهر، صداق، فریضه، اجر، نحله، امتاع، قنطار، علائق، حباء و جز آنها بررسی شده است. در فصل دوم سیر تحول مهر در تاریخ قبل از ظهور اسلام از یونان باستان و روم و آشور و بابل تا آیین های زرتشت و یهود و مسیحیت و اعراب جاهلی گزارش گردیده است. فصل سوم به بررسی آیات مربوط به مهر اختصاص دارد. در فصل چهارم مهر در روایات بررسی شده است. در فصل پنجم ماهیت مهر در آیات و روایات و دیدگاه دانشمندان سنی و شیعه بررسی گردیده است. در فصل پنجم به بررسی فلسفه تشریع مهر و حکمت های آن پرداخته شده است.

تحلیل و ریشه یابی عوامل انحراف قوم یهود از دیدگاه قرآن کریم است. پژوهش حاضر در پنج فصل تهیه و تنظیم شده است. فصل اول به کلیات پژوهش اختصاص یافته و فصل سوم تحت عنوان «یهود شناخت» شامل مباحثی همچون ضرورت یهود پژوهی، یهود مدینه، فرقه های یهود و کتاب های مقدس یهود می باشد. نویسنده در فصل سوم به بررسی و ریشه یابی انحرافات پیش از اسلام یهود پرداخته، این فصل در قالب دو بخش به انحرافات اعتقادی همچون انکار تورات، انکار قیامت و گوساله پرستی و نیز انحرافات غیر اعتقادی اعم از سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، اشاره کرده است. بررسی و ریشه یابی انحرافات یهود در دوران پیامبر(ص) موضوع فصل چهارم است که در دو بخش انحرافات اعتقادی از قبیل انحراف از توحید، انکار نبوت، شبهه پراکنی و تحریف و در بخش انحرافات غیر اعتقادی را همچون لجاجت، کتمان تعالیم اسلام، دشمنی با پیامبر(ص)، تفرقه افکنی، نفاق و پیمان شکنی را تبیین کرده است. نویسنده در بخش پایانی به ریشه های اساسی انحراف یهود که شامل نژادپرستی، مقام پرستی، دنیا طلبی و حسادت است، اشاره می کند.

جلد هشتم شامل تفسیر سوره اعراف است.

جلد ششم شامل تفسیر آیات 55 تا 120 مائده است.

جلد نهم شامل تفسیر سوره انفال و توبه است.

جلد پنجم شامل تفسیر آیات 77 تا 176 نساء وآیات 1 تا 54 مائده است.