جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تفسیر علمی آیات قرآن و انتساب اعجاز به برخی آیات اگرچه به جذابیت تفسیری قرآن افزوده است؛ امّا از آسیب‌ها و خطرات تفسیربه‌رأی مصون نبوده است. آشنایی با مبانی صحیح تفسیر علمی با تأکید بر اعجاز علمی قرآن می‌تواند مفسر را از خطر تفسیربه‌رأی و تطبیق و تحمیل گزاره‌های علمی بر قرآن بازدارد. هدف از این پژوهش آشنایی با مبانی صحیح تفسیر علمی دو تن از مفسران شیعه و سنی و همچنین ارزیابی نحوه به‌‌کارگیری مبانی تفسیر علمی، توسط ایشان با تمرکز بر اعجاز علمی است. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و رویکردی توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده است. یافته‌های این پژوهش در بخش آشنایی با مبانی، حاکی از آن است که مبانی صحیح تفسیر علمی از منظر آیت‌الله مکارم عبارت‌اند از: تفسیر با گزاره‌های قطعی علوم، تناسب ظاهر آیه با گزاره علمی مربوطه، قرآن کتاب علوم طبیعی نیست. همچنین مبانی تفسیر علمی از منظر مروان شعبان عبارت‌اند از: استفاده از گزاره‌های علمی قطعی و مسلم، تخصص در علم تفسیر و همچنین علم جدید و عدم انحصار دلالت آیه بر مطلب علمی. در بخش ارزیابی عملکرد مفسران در استفاده از مبانی عبارت است از اینکه این مفسران اگرچه در اکثر موارد تفسیر علمی و انتساب اعجاز به آیات به‌درستی از مبانی استفاده کرده‌اند؛ امّا در مواردی در به‌کارگیری مبانی دچار غفلت شده‌اند.