جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ماشینی: این تحقیق برگرفته از کتابی از شهید مرتضی مطهری تحت عنوان تقریرات دین و جامعه است. در مورد موضوعات زیر بحث می کند: 1- توضیح عبارت: «اشیاء به اضدادشان معلوم می شود» و مراد از آن چیست. 2- به این سؤال پاسخ می دهد: آیا درست است که ذهن انسان از درک برخی چیزها ناتوان است؟! 3- شناخت خود چگونه می تواند مقدمه ای برای شناخت خدا باشد؟ 4- شناخت نفس الهی تا چه حد امکان پذیر است؟ 5- چرا قرآن از زندگی و آثار و شئون آن اینقدر یاد کرده است؟

چکیده ماشینی: این کتاب به سوالات زیر پاسخ می دهد: 1- فرق رحمت رحمان با رحمت رحمان چیست؟ 2- لوازم غیبی انواعی دارد که چیست؟ 3- آیا تمدید غیرحضوری شرایطی دارد یا رایگان است؟ 4- آیا می توان به ایده الهام و درخشندگی اعتقاد داشت یا این یک ایده قدیمی است؟ 5- تفاوت انسان مادی با انسان الهی چیست؟ 6- آیا اعتقاد به غیب در زندگی انسان تأثیر دارد؟ 7- ماتریالیست پایان جهان را چگونه می بیند و الهی آن را چگونه می بیند؟ 8- آیا اندیشه مهدویت مربوط به اعتقاد به غیب است؟

هدف: نظریه سیستمیِ عدالت یعنی تنها برآیند عملکردیِ مجموعه‌ای ازعناصر یا خرده‌نظام‌های مرتبط با یکدیگر به تحقق عدالت منجر می‌‌شود. مقاله حاضر ضمن تبیین این نظریه، با تکیه بر آراء شهید صدر و شهید مطهری، رویکرد ایشان در خصوص عدالت اقتصادی را با یک رویکرد سیستمی تبیین می‌نماید و با استفاده از یک تحلیل مقایسه‌ای، نقاط تفارق و تشابه آن را شناسایی می‌نماید. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا یا تحلیل مضمون است که شامل تحلیل محتوای آثار شهید مطهری و شهید صدر در حوزه عدالت می‌شود. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که‌نظریه سیستمی عدالت اقتصادی در آرای شهید صدر و شهید مطهری به صورت ضمنی بیان شده است، اما هرگز به صورت یک نظریه تبیین نشده است. از مهم‌ترین یافته‌های پژوهش تبیین نظریه سیستمی عدالت اقتصادی شهید مطهری و شهید صدر است. نتایح: نتایج به دست آمده دلالت بر آن دارد که با در نظر گرفتن 4 مولفه هدف، اجزاء، مبنا و روابط به عنوان ارکان اصلی یک سیستم، نظریه سیستمی عدالت اقتصادی شهید صدر و شهید مطهری از لحاظ هدف و مبنا دارای تشابه قابل توجهی هستند، اما در اجزا و روابطی که سیستم را به سوی عدالت سوق می‌دهد، تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای وجود دارد

«بحثی درباره‌ی مرجعیت و روحانیت» عنوان کتابی است که در سال ۱۳۴۰ و پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی منتشر گردیده و از ماخذ برجسته در مرجعیت‌پژوهی محسوب می‌گردد. با درگذشت آیت‌الله بروجردی در فروردین ماه ۱۳۴۰، جامعه‌ی ایران با خلاء مرجعیت واحد مواجه شد. در این زمان عالمان برجسته نظیر آیت‌الله حکیم در نجف، و آیت‌الله گلپایگانی، آیت‌الله خمینی و آیت‌الله شریعتمداری در قم، هیچ‌یک در جایگاهی قرار نداشتند که بتوانند خلاء مرجعیت عام حاصل از درگذشت آیت‌الله بروجردی را رفع نمایند. مجموعه‌ی «بحثی درباره‌ی مرجعیت و روحانیت» در واقع متن مکتوب و ویرایش‌یافته‌ی سخنرانی‌های نه تن از چهره‌های حوزوی و دانشگاهی در کنگره‌ی سراسری انجمن‌های اسلامی در شهریور ۱۳۴۰ می‌باشد. از آن‌جا که تشکیل این کنگره از نظر زمانی قریب پنج ماه بعد از رحلت آیت‌الله بروجردی بود، در موضوعات مطروحه بحث زیادی درباره‌ی مرجعیت و چگونگی انتخاب آن به عمل آمد. در واقع این برنامه از تدابیر اتخاذ شده از سوی انجمن اسلامی دانشجویان بود. آنان برای این منظور از نُه تن از صاحب‌نظران دعوت به عمل آوردند که درباره‌ی انتخاب مرجع بحث شود. این مباحث عرصه‌های جدیدی را در خصوص نقش و عملکرد اجتماعی و سیاسی مراجع گشود. ماحصل مباحث و سخنرانی‌های این کنگره، در کتابی با عنوان «بحثی درباره‌ی مرجعیت و روحانیت» چاپ شد و در دسترس همگان قرار گرفت. در مقدمه‌ی کتاب ضمن ذکر اهمیت مرجعیت و تقلید (به خصوص بعد از فوت آیت الله بروجردی) به تشکیل جلساتی به اهتمام عده‌ای از بانیان انجمن‌های اسلامی تهران و شهرستان‌ها و وابستگان به دبیرخانه‌ی انجمن‌های اسلامی ایران اشاره شده که در پاییز و زمستان ۱۳۴۰ به منظور چاره‌اندیشی انتخاب مرجع صورت گرفته است. به گفته‌ی نویسنده‌ی مقدمه‌ی این مجموعه، محققان این مجموعه ابتدا درصدد آن بوده‌اند که «نماینده‌ای صالح و دارای شرایط برای مرجعیت را معرفی کنند تا شیعیان پس از رحلت آیت‌الله بروجردی از او تقلید کنند»، اما در ضمن پژوهش خود متوجه شده‌اند که تحلیل و بررسی مباحث زیربنایی مرجعیت ضروری‌تر است؛ از این‌رو مباحث این مجموعه به مسائل کلی مرتبط با مرجعیت اختصاص یافته است. فهرست مقالات این مجموعه و نویسندگان آنها بدین شرح است: علامه طباطبایی؛ اجتهاد و تقلید در اسلام و شیعه ابوالفضل مجتهد زنجانی؛ شرایط و وظایف مرجع مرتضی مطهری؛ اجتهاد در اسلام علامه طباطبایی؛ ولایت و زعامت مهدی بازرگان؛ انتظارات مردم از مراجع سید محمد بهشتی؛ روحانیت در اسلام و در میان مسلمانان مرتضی مطهری؛ مشکل اساسی در سازمان روحانیت آیت الله سید محمود طالقانی؛ تمرکز و عدم تمرکز مرجعیت و فتوا سید مرتضی جزایری؛ تقلید اعلم یا شورای فتوا مرتضی مطهری؛ مزایا و خدمات مرحوم آیت الله بروجردی

ترجمه ماشینی: این کتاب نگاهی اجمالی به گستره تفکر حوزوی در ایران درباره موضوع بحث برانگیز حجاب دارد. در دوران مدرن، ایران دچار تضادها و سردرگمی‌های زیادی شده است که ناشی از تأثیر دیدگاه‌های غربی درباره حجاب در قرن نوزدهم، فرمان رضاشاه پهلوی در سال 1936 مبنی بر ممنوعیت پوشش اسلامی و تحمیل حجاب در پی آن است. انقلاب اسلامی در سال 1979 حجاب به اختلاف نظر حوزویان در مورد حجاب در جمهوری اسلامی ایران با تمرکز بر سه متفکر نماینده می پردازد: مرتضی مطهری که حجاب را اجباری می دانست، احمد قابل استدلال بر مطلوبیت حجاب و محسن کدیور که آن را اجباری می دانست. نه لازم است و نه مطلوب در فصل اول، دیدگاه این سه محقق در چارچوبی که در میان حوزویان به «تفکر نوین دینی» معروف است، زمینه سازی شده است. درک هرمنوتیک این تفکر دینی جدید، کلید درک این موضوع است که چگونه و چرا نسل جوان علما قضاوت های متفاوتی درباره حجاب ارائه کرده اند. در ادامه فصل اول، کتاب به سه بخش موازی تقسیم شده است که هر بخش به یکی از سه حوزوی اختصاص دارد. اینها یک رویکرد زمانی ارائه می کنند و موضع هر محقق در مورد حجاب با توجه به ویژگی تاریخی و دیدگاه فقهی عام خود ارزیابی می شود. نمونه‌های گسترده‌ای از نوشته‌های این سه عالم در مورد حجاب نیز ارائه شده است.

چکیده ماشینی: این کتاب به سوالات و مفاهیم زیر پاسخ می دهد: دانشمند واقعی کیست؟ چه صفتی زشت تر از نادانی؟ با پذیرش و رد عقاید چگونه رفتار کنیم؟ فرق بین عالم غیب و عالم مشهود چیست؟ پرده غیب چیست و فرق محدود و نامتناهی چیست؟ منظور از گفتار آنها چیست که می گویند: «شما چیزها را به خلاف آنها می شناسید»؟ چگونه به غیب ایمان بیاوریم؟ از نظریه حرکت بنیادین ملاصدرا چه می دانید؟

بازخوانی اندیشه‎های متفکران مسلمان در قلمروهای دانشی مختلف یکی از مهمترین موضوعات در تحولات علمی است. در میان قلمروهای علمی مختلف، یکی از مهمترین مسائل که ظهور و بروز عینی آن کاملا برجسته است، مفهوم عدالت است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران ضرورت این امر را دوچندان کرد. اندیشمندان معاصرِ تحولات انقلابی در ایران، تلاش مضاعفی نمودند تا با ارائه نظریه عدالت بتوانند در تدوین اسناد بالادستی اولیه حکومت جدید، و تبدیل آن به قوانین، مسیر و فرایند تحقق عدالت را سامان دهند. در این مقاله در پی بازخوانی و ارائۀ بخشی از دیدگاه‌های استاد مطهری در باب عدالت اجتماعی هستیم. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که از نگاه شهید مطهری دو مفهوم حق و عدالت اجتماعی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ به نظر می‎رسد(فرضیه) شهید مطهری عدل را پاسداشت حقوق دیگران و در نتیجه عدالت اجتماعی را رعایت مساوات و مراعات حقوق دیگران می‎دانند به منظور بررسی فرضیه با روش توصیفی تحلیلی و با شیوه ای نظام مند ارتباط این دو مفهوم از منظر استاد مطهری بررسی شود..

فصل اول: 1-مقدمه یکی از مباحث مهم و کلیدی در میان فلیسوفان مساله فطرت و علم فطری می باشد. این موضوع از دیرباز میان فیلسوفان اعم از فیلسوفان مسلمان و غیر مسلمان ،محل نزاع بوده است. از میان فیلسوفان مختلف مسلمان مرحوم مطهری به عنوان یکی از فیلسوفان معاصر مسلمان که اهتمام ویژه ای به موضوع فطرت داشته است انتخاب شده است. وی علاوه بر پاورقی های ارزشمندی که بر اصول فلسفه اثر مرحوم علامه طباطبایی در موضوع ادراکات و نحوه حصول علم دارد در برخی از آثار دیگر خویش همچون انسان و سرنوشت، جامعه و تاریخ و کتاب فطرت به این موضوع پرداخته است. دیدگاه وی در موضوع فطرت از مهم ترین مباحث مطرح شده در باب فطرت و علم فطری در میان فیلسوفان معاصر مسلمان می باشد. دکارت دیگر فیلسوفی که به عنوان یکی از فلاسفه مورد نظر در این پژوهش مورد بحث قرار می گیرد. دکارت که یکی از مهم ترین فلاسفه غرب می باشد به مساله معرفت شناسی و نحوه حصول علم و قوای ادراکی بشر بسیار پرداخته است. تا جایی که کتناب های وی در باب پیدا کردن راهی برای حصول معرفت یقینی می باشد. لایب نیتیز که از فیلسوفان دکارتی محسوب می شود نیز که مساله علم فطری پرداخته است و در مساله خدا شناسی بر فطری بودن آن تاکید دارد. از آنکه برهان و تاملات وی از جمله موارد مهم در فلسفه غر ب در این زمینه می باشد، در پژوهش حاضر به بررسی آرای وی نیز پرداخته خواهد شد. جان لاک در زمره فیلسوفانی قرار دارد که انتقادات سرسختانه ای بر دکارت و فلسفه وی دارد. وی بر خلاف دکارت که یک فیلسوف عقل گرا بود، اصالت را به تجربه داده و منکر هرگونه علم فطری می باشد. وی از آن جایی که فیلسوفی تجربه گرا است، همه چیز را در دایره محسوسات دیده و آگاهی بشری را به وساطت حس میداند و ازین رو علم فطری را انکار میکند. ازین جهت آرای وی مورد بررسی در پژوهش حاضر قرار گرفته است.

در متون دینی بر مسئله امر به معروف و نهی از منکر تأکید فراوان شده است؛ تا جایی که بر اساس روایت امیرالمومنین (ع) همه کارهای خوب و حتی جهاد در راه خدا در برابر این فریضه، به ذرّه آبی در برابر دریایی عمیق پهناور تشبیه شده است. شهید مطهری (ره) امر به معروف و نهی از منکر را به عنوان علت مبقیه اسلام برمی شمارد. این واجب دارای شرایطی است که شرایط آن به تعبیر شهید مطهری (ره)، از جمله شرایط وجود (شرط واجب) است (مانند شرط طهارت برای نماز)؛ و نه شرط وجوب (مانند شرط استطاعت‌ برای حجّ). این شرایط از دیدگاه ایشان به اجمال عبارتند از: ⦁ شناخت معروف و منکر (علم و شناخت و بصیرت نسبت به موضوع) ⦁ نداشتن مفسده برای اسلام (بنابراین ضرر مالی یا جانی یا آبرویی اصلا جزو شرایط نیست) ⦁ احتمال اثر و نتیجه (به قول مقام معظم رهبری، همه جا احتمال اثر هست؛ اما راه و روش آن را باید خودمان پیدا کنیم و به گونه ای عمل کنیم که نتیجه دهد). همان گونه که گذشت، اصلی ترین دلیلی که موجب شده است تا امر به معروف و نهی از منکر تا این حد در میان معارف دین ارزش پیدا کند، همین است که راه و روش آن را باید خود مکلّف پیدا کند. ⦁ قدرت (بویژه در تشکیلاتی کار کردن) ⦁ اصرار و ادامه متخلّف درباره شرایط امر به معروف و نهی از منکر در آثار دیگر علمای قرآنی معاصر نیز سخن به میان آمده است. در این پایان نامه بر آن هستیم تا دیدگاه شهید مطهری درباره اصول و شرایط یاد شده امر به معروف و نهی از منکر را با دیدگاه برخی از اندیشمندان قرآنی معاصر شیعه (به صورت ویژه : امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری، علامه طباطبایی (ره)، شهید صدر، آیت الله جوادی آملی، آیت الله مصباح یزدی، آیت الله مکارم، علامه محمد حسین طهرانی و برخی دیگر از علمای شیعه معاصر) مقایسه و تطبیق نماییم. ضرورت پرداختن به این بحث از آن رو است که در میان آثاری که درباره مسئله امر به معروف و نهی از منکر تا کنون نوشته شده است، مباحث شهید مطهری (ره) به صورت ویژه ای مورد توجه قرار گرفته است؛ چنان که حتی در کتاب امر به معروف و نهی از منکر مایکل کوک نیز، وی به دیدگاه شهید مطهری (ره) درباره مسئله امر به معروف و نهی از منکر عنایت داشته و دیدگاه های ایشان در این باره را ذکر می کند. به نظر می رسد واکاوی مقایسه ای و تطبیقی این شرایط با دیدگاه اندیشمندان قرانی معاصر یاد شده، بلحاظ اهمیت مباحث شهید مطهری (ره) و تاکید امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بر مطالعه آثار ایشان و نیز اهمیت بحث شرایط دقیق و درست امر به معروف و نهی از منکر، ضروری می نماید.