آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش در ترجمه، تکمیل و تصحیح بخش نخست کتاب «الدرالنظیم فی لغات القرآن العظیم»، از حرف «الف» تا «ش»، اثر شیخ عباس قمی است. این کتاب به شرح اجمالی واژگان قرآن کریم پرداخته و به همراه ذکر ریشه سه حرفی واژه ها برخی آیات را نیز شاهد آورده است؛ اما چون به نظر محقق در این کتاب توضیح لغات مجمل است و برخی واژه ها نیز نیامده و یا شاهدی برای آنها آورده نشده است و ترتیب واژگان نیز به ترتیب الفبایی قدیم عربی براساس ریشه سه حرفی کلمات است، برای معاصران قابل استفاده نیست، وی سعی کرده است این کمبودها را جبران نماید

این پژوهش به ترجمه و شرح و تکمیل موارد جاافتاده از کتاب «الدرالنظیم» شیخ عباس قمی در بخش دوم از حرف صاد تا یاء اختصاص دارد و در آن سعی شده است ذیل بسیاری از ریشه های لغات که در آن کتاب مختصر و ناکافی و بدون ذکر نمونه های قرآنی بوده اند، نمونه های قرآنی و در بسیاری موارد نمونه های حدیثی همراه با شرح و توضیح نیز افزوده گردد؛ همچنین سعی شده است آن لغات به ترتیب الفبایی جدید نیز مرتب گردند.

ادیان موثرترین عامل ساماندهی به زندگی فردی و اجتماعی انسان‏ها در همه ابعاد آن بوده‏اند. هر چند عموم ادیان و بویژه ادیان الهی بر بنیاد‏های مشترک استوار است، اما آموزه‏های اعتقادی، شریعت مدارانه و اخلاقی هر یک از آنها با دیگری تفاوت دارد و این تفاوتها بسیاری از دگرگونی‏ها را در زندگی فردی و اجتماعی پیروان ادیان مختلف رقم زده است. شناخت ادیان به جوامع بشری کمک می‏کند تا با درک درست‏تر از یکدیگر، روابط خود را تعریف و تنظیم نمایند. این شناخت، ترویج و تبلیغ آموزه‏های یک دین را، برای پیروان سایر ادیان ممکن می‏سازد. به علاوه پیروان ادیان مختلف به دلیل باور عمیق و تردیدناپذیر معارف دینی خود، ممکن است بسیاری از سوالات و مسائل دین خود را درک نکنند.بنابراین شناخت ادیان از ضرورتهای دین پژوهی در شرایط کنونی جهان است، به همین منظور هدف پژوهش بررسی تطبیقی آثار وضعی و تشریعی گناه در اسلام و مسیحیت (عهد جدید) قرار داده شده و در این راستا از روش کتابخانه‏ای استفاده شده است. نتایج حاصله از این پژوهش دستیابی بر اشتراکات و افتراقات در زمینه تعاریف و منشأ و ابزار گناه و در زمینه آثار وضعی و تشریعی گناه می‏باشد. البته اشتراکات، بیشتر در لفظ آثار وضعی بوده و در تفاسیری که از آنها انجام شده، تفاوت‏های بسیاری دیده می‏شود. لازم به ذکر است به دلیل کم رنگ بودن شریعت در مسیحیت کنونی هیچ گونه تطبیقی در این زمینه، بین دو دین وجود ندارد.

هدف پژوهش بررسی کتب مختلف در زمینه قرآن ، تفسیر، روایت ، عهدین ، تواریخ و ادبیات در رابطه با اصحاب کهف است روش پژوهش : استفاده از کتابخانه ها و مراکز علمی و فرهنگی جهت تنظیم موضوعات مربوط درباره اصحاب کهف است نتیجه کلی : از کل داستان اصحاب کهف این حقیقت معلوم میشود که وضعیت خواب و بیداری و محل غار آنها و مدت زمانی که خوابیده اند لازم است که کاملا مکتوم و مجهول باشد. مردم همین اندازه باید بدانند که چنین واقعه ای در تاریخ اتفاق افتاده است و یک داستان حقی است برای عبرت بندگان و اثبات واقعی توحید و معاد، و هر انسانی باید خود را از حوادث روزگار و آفات عقل و ایمان در پناه خدا قرار دهد

هدف پژوهش گردآوری٬ دسته بندی و بررسی کلیه روایاتی که موضوع » جامعیت قرآن « و دانستن معنای تبیانا لکن شی موثر باشد و همچنین روایاتی درباره » زبان و فهم قرآ ن « که مکمل بحث جامعیت قرآن است. روش پژوهش مبتنی بر گردآوری و بررسی روایات قرآنی است این روایات تماما از منابع دست اول ذکر شده اند و تلاش بر این بوده که تمام روایات مشابه گردآوری شده و در کنارهم ارائه شود. پژوهش در سه فصل تنظیم شده است. در فصل اول به عنوان پیش گفتار نظرات پیش گفتار نظرات سه گانه حداقلی٬ حداکثری و میانه٬ معانی شش گانه احتمالی تبیانا لکل شی پیشینه ی بحث و دورنمای کلی روایات ذکر شده است. در فصل دوم متن روایات و در فصل سوم بررسی آنها آمده است. نتایج نشان می دهد که روایات٬ در دو بخش دسته بندی شده اند٬ آنچه در قرآن هست و آنچه در قرآن نیست٬ روایات بخش اول حاکی از آن است که در قرآن علوم بسیاری وجود دارد و اما روایات بخش دوم حاکی از آن است تمام علوم در قرآن نیست و بخشی از آن به عهده ی سنت گذاشته شده است. که علم نه یک موضوع محدود و ایستا بلکه چیزی از پی چیزی و امری از پی امری است که هر صبح و شام تا روز قیامت پدید می آید

سنت‌های الهی همان قوانینی هستند که خدای متعال در جهت تدبیر جهان هستی, به مرحله اجرا گذاشته است. قرآن کریم در نقل سرگذشت فردی انسان و نیز اقوام و تمدن‌های گذشته، از حوادثی یاد می‌کند که به مثابه قوانینی کلی، در صورت فراهم آمدن زمینه‌هایش، هر زمان قابل تکرارند. استدراج یکی از این سنت‌هاست. استدراج به معنای سقوط تدریجی و مرحله به مرحله و نزدیک شدن به عذاب به صورت غیرمحسوس است. این سنت در هر دو حوزه فردی و اجتماعی رخ می‌دهد. تحقق این سنت معلول عواملی است که ارتباط زیادی با رفتار افراد جامعه دارند و شناخت آن عوامل می‌تواند مانع نجات جامعه از نابودی شود و در عین حال گرایش به معنویت و حرکت به سوی تمدن مطلوب را به ارمغان آورد. مطالعه معناشناختی مفهوم استدراج در قرآن، و بررسی آرا و دیدگاه دانشمندان مسلمان درباره عوامل و فلسفه سنت استدراج، هدف اصلی این جستار است.

موضوع مقاله حاضر، بررسی و نقد دیدگاه تاریخمندی احادیث نبوی با توجه به مبانی و پیامدهای آن است. تاریخ‌مندی، نظریه‌ای مبتنی بر اعتقاد به نقش تاریخ و شرایط مکانی و زمانی احادیث نبوی در محتوای آن و در نتیجه محدود نمودن پاسخ‌گویی احادیث به نیازهای عصر صدور و انکار نقش فرازمانی و فرامکانی احادیث است. این مسئله از آن جهت دارای اهمیت است که احادیث نبوی آثار و برکات مختلفی در زندگی امروزی افراد دارند، اما دیدگاه تاریخ‌مندی، کارکرد احادیث را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. دیدگاه تاریخ‌مندی، گرچه در فلسفه غرب به لحاظ مسائل فهم برجسته شده و مورد تأکید قرار گرفت. اما در میان اندیشمندان اسلامی در شکل بومی خود تعبیر و تفسیر شد و براساس مبانی مختلفی از جمله برخی مبانی قرآنی و روایی مورد پذیرش عده‌ای واقع شد. این نظریه بر شواهد مختلفی از جمله شاهد زبانی، احکام منطقه‌ای و تاریخی و امضایی بودن بخشی از احکام شریعت استوار است. اما در نقد تاریخمندی همین بس که مبانی و شواهد دال بر آن خود نقدپذیر بوده و در نتیجه با گذشت زمان، غبار تاریخ موجب فرسودگی محتوایی و ناکارآمدی احادیث نبوی نخواهد شد بلکه این احادیث با فرض صحت و اعتبار سندی و متنی، کاربردهای مختلفی در شئون زندگی امروزی بشر دارد.

نبی از ریشه نبأ به معنی خبرآورنده و نبوت به ضم نون جایگاهی همراه با علو شأن و مرتبتی والاست. نبوت در قرآن کریم شامل مردانی است که واجد صفات بارز و واسطه فیض الهی می­باشند. این مسئولیت در عهد عتیق برعهده زنان و مردانی است که از نظر روحانی برتر از سطح مردم عصر خود بودند. مقاله حاضر در سه بخش تدوین شده است. مفهوم نبوت و لوازم و توابع آن در دو کتاب قرآن کریم و عهد عتیق به تفکیک تشریح، و در بخش سوم مورد تحلیل و بررسی تطبیقی قرار گرفته است. در بررسی مفهوم نبوت در دو کتاب مقدس، مشخص گردید که وجوه اشتراک در شخصیت و سیره پیامبران بیش از وجوه افتراق است. موارد اختلافی متأثر از مراتب و شرایط عصر پیامبران و نیز ناشی از برداشت پیروان آنان می‌باشد. ارایه تصویری متناقض در ساختار شخصیتی پیامبران که در برخی موارد در عهد عتیق مشاهده می­شود، محل تأمل و صرفاً از سوی پیروان و معاندان، بر کتاب مقدس تحمیل شده است. طبعاً تقویت وجوه مشترک در احکام، شریعت و مفهوم نبوت، بستری مناسب برای مطالعات تطبیقی و هم­زیستی و تعامل بیشتر پیروان دوکتاب مقدس است.