آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

هدف تحقیق آشنایی با ایمان و عمل صالح و رابطه آن دو از دیدگاه قرآن و احادیث و بکارگیری آن در زندگی روزمره انسان است روش پژوهش : ابتدا آیات و روایاتی که در زمینه ایمان و عمل صالح بودند جمع آوری شده و سپس عنوانهایی برای آن آیات انتخاب نموده و درباره آنها در تفاسیر تحقیق شده است طرح پژوهش : تحقیق شامل یک مقدمه و سه بخش است : بخش اول کلیاتی درباره ایمان ، بخش دوم کلیلاتی درباره عمل صالح و بخش سوم در مورد رابطه ایمان و عمل صالح می باشد نتیجه کلی : ایمان و عمل صالح دو رکن برای نجات بشر است . یکی در مرحله نظری و دیگری در مرحله عملی که این دو لازم و ملزوم یکدیگر و یکی بودن دیگری نمی تواند انسان را به سرمنزل مقصود برساند

نقد و بررسی آراء مفسران در زمینه تأثیر عمل بر رشد علم فطری در شبکه ارتباط موضوعی، مستلزم ارائه الگو و معیار و سپس عرضه عملکرد آنان بر آن الگو می‌باشد. در این راستا، ابتدا موضوعاتی که از سنخ عمل هستند و موجبات رشد علم فطری را فراهم می‌آورند، نظیر تقوا، ایمان، احسان، جهاد، شکرگزاری، تزکیه و تطهیر، شناسایی و رابطه آنها با علم فطری در شبکه تشریح گردیده، سپس هر کدام از این موضوعات نظیر تقوا به‌عنوان محور موضوعات مرتبط با خود، مانند نماز، انفاق، برّ، وفای به عهد، صبر، صدق و تواضع، در شبکه قرار گرفته و روابط تحلیل شده است. بدین ترتیب از یک سو جایگاه علم فطری و عمل در شبکه ارتباط موضوعی ترسیم گردیده و از سوی، دیگر آراء مفسران مورد ارزیابی قرار گرفته است.

کتاب «مبانی و روش‌های تفسیر قرآن» عمید زنجانی با تکیه بر دو محور: شکل کلی موضوعات در ارتباط با یکدیگر، و یکایک موضوعات به‌طور مستقل از شکل کلی، ارزیابی شده است. موضوعات مبانی تفسیر به‌طور خلاصه به ترتیب شامل: 1- تعریف، 2- سازماندهی، 3- نحوه استفاده، 4- رفع تعارض و 5- سیر تغییرات است. عملکرد عمید زنجانی در شکل کلی بدین گونه است که تمام موضوعات را به‌طور ‌‌‌‌کامل ذکر کرده، اما از نظمی منطقی پیروی ننموده است. در محور محتوایی از نقاط قوت عملکرد مؤلف می‌توان توجه به نحوه استفاده درست و غلط، رد دیدگاه موافقان، استفاده انحصاری و ارائه راهکار مناسب رفع تعارض در دو حالت اشاره کرد. گنجاندن انواع تفسیر در سازماندهی، تأثیر نحوه استفاده بر چیدمان، خلط استفاده انحصاری و غلبه‌ای یا بیشتر در یکدیگر، و انحصار فهم ناشی از تعارض میان داده‌های مبانی تفسیربه یک حالت، از جمله نقاط ضعف عملکرد وی به‌شمار می‌رود.

درست است که قصّه های قرآن جزئی از وحی نازل بر پیامبرند و صبغه ای آسمانی دارند، لیکن این قصّه ها بر بشر فرود آمده اند تا مردم با آنها ارتباط برقرار کنند، از آنها پند گیرند، زندگی خویش را در آنها متجلّی ببینند، و با آنها زندگی کنند. از این رو، قصّه های قرآن منتخبِ همین واقعیّات موجود در زندگی بشرند؛ با همین اشخاص و مکانها و زمانها که برای ما آشنایند و اگر چه اکنون عینا حضور ندارند، مشابه آنها بسیار است. و اگر چنین نباشد، چگونه امروزیان از قصّه های دیروزیان درس گیرند و با آنها رابطه برقرار کنند؟ این سنّتهای همیشه جاری در رگِ تاریخ، برای انسانِ امروز از همان حتمیّتی برخوردار است که برای انسان دیروز بود. بنابراین قرآن کریم به نقل وقایع تاریخی می پردازد ولی از آنجا که قرآن کتاب هدایت است و نه بیان حوادث. در کیفیت ارائه وقایع و رویدادها نیز جهت هدایتی داشته و به قصد عبرت بیان می شود. از این رو ملزم به رعایت سیر حوادث بر طبق روش کتب تاریخی نمی باشد و از معیارهای بشری نیز در بیان حقایق بهره نمی برد زیرا هنرمندی که می خواهد رویدادی تاریخی را در اثری ادبی روایت کند در کار خویش عاطفه و احساس مخاطب را لحاظ نموده نه عقل و لزوم منطقی و این امر او را از تاریخ نگار ممتاز می سازد در حالیکه قرآن کریم هیچگاه واقعیت را فدای قواعد و اسلوب ادبی نمی کند. بنابراین قرآن کریم نه کتاب تاریخ است و نه کتاب هنری یا ادبی بلکه کتاب هدایت و انسان سازی می باشد.

نقد و بررسی شیوه هایی که از گذشته تاکنون برای اثبات اعجاز قرآن مورد استفاده مؤلفان قرار گرفته محور اصلی پایان نامه حاضر است. مراحل نقد و بررسی در این پایان نامه عبارت از است؛ تحلیل منطقی در آغازهر موضوع برای کشف اصول و مبانی قابل اعتماد؛توصیف عملکرد جمعی از مؤلفان قدیم و جدید به عنوان نمونه؛ استخراج مبانی موجود در آراء ایشان و حذف وادغام موارد تکراری؛ مقایسه آنچه هست یعنی آثارمؤلفان با آنچه باید باشد، یعنی تحلیل منطقی؛ تنظیم جداول در صورت لزوم؛ مقایسه آراء قدیم و جدید درصورت ضرورت؛ و سرانجام ارائه فرضیه های جدیدضمن تحلیلهای منطقی.

در این پایان نامه بخشی از کتاب التفسیر و المفسرون، تألیف محمد حسین ذهبی که در زمینه ی معرفی سه تفسیر شیعی به نام های تفسیر العسکری، مجمع البیان و تفسیر صافی است، نقد شده است

‫در اين پايان نامه بخشى از كتاب التفسير و المفسرون، تأليف محمد حسين ذهبى كه در زمينه ىِ معرفى سه تفسير شيعى به نام هاىِ تفسير العسكرى، مجمع البيان و تفسير صافى است، نقد شده است.

مفسران در تفسیر آیه «قَالَ رَبِّ أَرِنِی أَنظُرْ إِلَیْکَ قَالَ لَن تَرَانِی» (اعراف/143) درباره اعتقاد حضرت موسی(ع) در لحظه بیان این کلام، به امکان یا عدم امکان رؤیت خداوند اختلاف کرده و به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته ی اول معتقدند این آیه نشان می‌دهد حضرت موسی(ع) در این کلام خود، رؤیت خداوند را ممکن می‌دانسته و علت درخواست را این موارد می‌دانند: برای یقین قلبی، شک در اثر وسوسه شیطان، منافات نداشتن با مقام نبوت به دلیل توبه، درخواست امکان رؤیت از خدا و نهایتاً نداشتن درجه ومقام رؤیت. دسته دوم از مفسران با اعتقاد به اینکه حضرت موسی(ع) رؤیت خدا را غیر ممکن می‌دانسته است دلایل درخواست رؤیت را اینگونه مطرح می‌کنند: طلب رؤیت از اشتیاق زیاد، این درخواست برای قوم بنی اسرائیل بوده است، مربوط بودن درخواست به دیدن آیات الهی و نه رؤیت خداوند، مقصود در این آیه دیدار قلبی و علم ضروری بوده است و بالاخره اینکه حضرت از خداوند خواسته که با آیات قیامت خود را نشان دهد. این پژوهش با بررسی آراء و دلایل مفسران وبا تکیه بر ارتباط میان آیات و واژگان این آیه نشان خواهد داد درخواست رؤیت خداوند از طرف حضرت موسی(ع) با علم به عدم امکان آن، و تنها از سر شوق حاصل از شنیدن کلام پروردگار و برای انس بیشتر مطرح شده است.

"التفسير و المفسرون" پژوهشي است كه دكتر ذهبي آن را با هدف شناساندن چگونگي پيدايش و سير تطورات تفسير و نيز معرفي بزرگ‌ترين و پرنفوذترين تفسيرها، مفسران، جريان ها و مكاتب تفسير فرقه‌هاي اسلامي، از آغاز تا كنون، نگاشته است. وي ابتداي جلد دوم كتاب را به فرقه‌هاي شيعه. اختصاص داده، هنگام پرداختن به اماميه و روش تفسير آن، شش تفسير از تفاسير آنان را بنا بر دلايلي خاص برگزيده، مورد نقد و بررسي قرار مي‌دهد. از اين ميان تفسير "القرآن الكريم" شبر (الوجيز) نيز به جهت جمع بين اختصار و كثرت معاني و فوائد، توسط ذهبي گزينش شده است. او به هنگام نقد اين تفسير بر آراء و نظرات علامه شبر خرده گرفته، قصد تخطئه آنها را دارد اين خرده‌گيري‌ها و اعتراضات، عمدتا" در شرح آياتي است كه به لحاظ موضوع در مباحث كلامي يا فقهي جاي مي‌گيرند و در بخشي ديگر. ذهبي در تلاش است كه عقيده به تحريف را متوجه شبر گرداند. ما در ضمن اين رساله بر آنيم تا پس از معرفي الگويي مطلوب درباره آراء، نظرات و گفتار وي به داوري بنشينيم.