آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

معارف کلامی شیعه (کلیات امامت)

نویسنده:

جمعی از نویسندگان؛ ويراستاران: حميدرضا شريعتمداري، مهدي فرمانيان كاشاني؛ ناظر: احمد احمدي

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست معرفی کتاب

مشخصات اثر

عنوان :

رویکردهای کلامی محدثان و متکلمان در تبیین منابع علم امام

نویسنده:

محمدحسن نادم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

علم امام (ع)

چکیده :

از جمله آموزه‌های اعتقادی که جایگاه ویژه‌ای در نظام‌نامه تشیع دارد، و قوام‌بخش مذهب، کلید فتح ابواب معارف دین و از شاخص‌های تمایز شیعه از دیگر مذاهب اسلامی است، مسئله امامت با ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. علم امام (ع) یکی از مسائلی است که هم‌زمان با پیدایش اصل امامت، محل توجه و عنایت امامیه واقع شده است. در طول تاریخ علم کلام، در پذیرش کلی علم امام اختلافی بین علمای امامیه با رویکردهای مختلف وجود نداشته است. با این حال، این مسئله در تاریخ خود تحولات و تطوراتی داشته که این تحولات ناشی از نگاه‌های متفاوت با رویکردهای مختلف به مسائل جانبی علم امام است. در مقاله پیشِ رو، منابع علم امام (ع) را، از نگاه عالمان دو مدرسه کلامی قم و بغداد، که با دو رویکرد متفاوت به مسائل کلامی نظر کرده‌‌اند، برمی‌رسیم تا با توجه به تبیین دوگانه آنان، نشان دهیم که اختلافی بین پیروان این دو رویکرد درباره منابع علم امام وجود ندارند.

صفحات :

از صفحه 75 تا 97

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی دیدگاه ابوالفضل برقعی درباره علم غیب امام از منظر آیات و روایات

نویسنده:

مجید کیانی نژاد ، محمدحسن نادم ، اکبر باقری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

کلیدواژه‌های اصلی :

علم امام (ع)

چکیده :

ابوالفضل برقعی از افراد شاخص در جریان طالب تجدید نظر در عقاید شیعی است. این جریان وامدار پیش-فرض‌های فکری سلفیه (بویژه وهابیت) بوده با موضوعه دانستن انبوهی از منابع حدیثی معتبر امامیه در عقاید شیعی از جمله باور به نصب و نصّ الاهی بر امامت امامان اهل بیت‌ (ع)، توسل، زیارت و ... تشکیک می‌نماید. برقعی با استناد به آیاتی از قرآن، علم غیب ائمه (ع) را نفی نموده، آن را باوری غالیانه می‌داند. این نوشتار به روش پژوهشی توصیفی – تحلیلی بر اساس آیات بسیاری از قرآن و آراء تفسیری علما و احادیث فریقین، برداشت آقای برقعی از این آیات را ناصحیح دانسته، ضمن تأکید بر غیریت علم الاهی با علم مخلوق، منشاء علم غیب امامان (ع) را الهام می‌داند. سوء برداشت برقعی از آیات مورد استنادش به تضییق مفهوم غیب در غیر خداوند به «وحی الاهی» بازمی‌گردد که غیر از انبیاء از آن بی‌نصیبند در حالی که مجرای دست‌یابی امامان اهل بیت (ع) به علم غیب «الهام» از سوی خداست که متفاوت از وحی بوده و در انحصار انبیاء (ع) نیست. آیات متعددی از قرآن کریم و منابع فریقین و اخبار متعدد غیبی ائمه (ع) مندرج در منابع حدیثی و تاریخی فریقین مؤید این نتیجه است.

صفحات :

از صفحه 5 تا 25

مشخصات اثر

عنوان :

علم غيب پيامبر و امام از نگاه متکلمين و فلاسفه

نویسنده:

محمد حسن نادم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

کلیدواژه‌های اصلی :

علم , امام , علم امام (ع) , علم غیب , فیلسوفان , متکلمین , پیامبر , ائمه علیهم السلام

چکیده :

از جمله رویکردهایی که آموزه ها و مفاهیم دینی با آن ها سنجیده می شود دو رویکرد کلامی و فلسفی است که هر کدام با چند روش و نگرش و با پیش فرض ها و مبانی خاص به مسائل و مفاهیم دینی می نگرند. مقاله پیش رو با توجه به حجم خود، موضوع علم غیب پیامبر و امام راـ که از آموزه های ویژه شیعه به شمار می رود ـ با عنایت به اندیشه چهره های شاخص هریک از مکاتب فلسفی و کلامی مشهور بررسی کرده و به اختصار برآیند نظر هریک را در غیب دانی پیامبر و امام و حد و حدود آن مبتنی بر مبانی و پیش فرض ها، برشمرده و حاصل مباحث را به صورت فشرده آورده است.

مشخصات اثر

عنوان :

تطبیق الگوی دعوت فردی‌تربیتی (فرهنگی) بر دعوت پیامبر (ص) در مکه

نویسنده:

علی علی محمدی ، مجید کافی ، محمدحسن نادم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

چکیده :

از الگوهای مهم دعوت، الگوی فردی‌فرهنگی و اجتماعی‌ساختاری است. در الگوی اول، دعوت بیشتر جنبه فردی دارد و هدف، رساندن پیام به هر یک از مخاطبان است. در این الگوی ‌روان‌شناختی، مخاطب در اثرپذیری دعوت بسیار تأثیرگذار است، اما به نوع طبقه اجتماعی و ساختارهای اجتماعی توجهی نمی‌شود. در این پژوهش، دعوت پیامبر اسلام k در دوران مکه با روش کیفی تطبیق الگو تحلیل می‌شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بسنده‌کردن به جنبه‌های فردی مخاطبان و بی‌توجهی به شاخصه‌ها و مدل‌های اجتماعی برای تحلیل کامل، صحیح نیست. دعوت پیامبر k در مکه به رغم آنکه بیشتر جنبه فردی داشت، اما گاهی، مثلاً در انذار خویشاوندان و ارسال نامه به نجاشی، شاخصه‌های مدل اجتماعی را به خدمت می‌گرفت. بر اساس این فرضیه می‌توان برای دعوت پیامبر اکرم k در مکه مدلی دوبعدی مطرح کرد. در این تحقیق، با استفاده از روش تطبیق الگو، درصدد شناخت معیارها و شاخصه‌های مدل دعوت و تطبیق آن بر سیره و روش دعوت پیامبر اسلام k در دوران مکه و پس از بعثت هستیم تا ببینیم نوع دعوت ایشان در مکه بر اساس چه نوع مدل دعوتی (فردی‌فرهنگی یا اجتماعی‌ساختاری) تبیین و تحلیل می‌شود.

صفحات :

از صفحه 7 تا 34

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل و بررسی اندیشه و باورهای دینی ابوذر غفاری

نویسنده:

مهدی مسعود ، محمد جاودان ، محمد حسن نادم ، محمد غفوری نژاد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

چکیده :

به‌درستی، برخی فرقه‌نگاران ابوذر غفاری را از ارکان تشیع نخستین دانسته‌اند. او در کنار هم‌فکرانی چون سلمان، عمار و مقداد با جهت‌گیری‌ها، مواضع، رفتار و گفتارش بر محور سیرۀ امام علی و اهل ‌بیت (ع) سنگ بنای تشیع را از عصر رسول خدا (ص) بنا نهاد. بیشتر آثار موجود به ابعاد زهد و مبارزه و عدالت‌جویی او پرداخته‌اند، اما در این نوشتار اندیشه‌ها و مواضع کلامی او بررسی می‌شود. او که در عهد رسول خدا (ص) از اعضای اصلی شیعه علی به شمار می‌آمد، پس از رحلت آن حضرت، در طرفداری از امام علی و اهل ‌بیت (ع) فعالیت‌های مهمی انجام داد که عبارت‌اند از: بیعت‌نکردن با ابوبکر، بیان احادیث پیامبر و استناد به آیات قرآن در فضیلت امام، بیان سخنانی با محوریت امامت و رهبری امام علی (ع) و اهل ‌بیت (ع)، مواجهه با مخالفان و انکار دیدگاه‌هایشان در تفسیر قرآن و مخالفت با سیره و روش زندگی آنها.

صفحات :

از صفحه 114 تا 135

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی انتقادی معیارهای نقد متن حدیث از دیدگاه قرآنیان ایران و تأملی بر آثار کلامی آن

نویسنده:

سید حسن هاشمی جزی ، محمد غفوری نژاد ، محمدحسن نادم

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

نقد حدیث , معیارهای نقد متن , نقد متنی حدیث , قرآنیان شیعه , معیارهای نقد حدیث , قرآنیون , قرآنیان ایران

چکیده :

قرآن‌بسندگان ایرانی از جریان‌های فکری برآمده از مکتب تشیّع امامیّه هستند که با دو شاخصه‌ی قرآن‌بسندگی و دوری‌گزینی از حدیث در نیمه دوّم قرن سیزده هجری و همزمان با نهضت مشروطه در ایران ظهور کردند. این جریان با دو شاخصه‌ی نگاه نقادانه به‌ حدیث و خودبسنده و بی نیازی قرآن از سنت در تفسیر، شناخته می‌شوند. قرآنیان ایرانی همچون قرآنیان اهل سنت، برای نشان دادن بی‌اعتباری حدیث به بهره‌گیری از معیارهای نقد حدیث روی آورده با این تفاوت که جوامع حدیثی شیعه مورد نقد ایشان قرار گرفته و بیشتر تمایل به حکم ابطال حدیث و بخصوص احادیث اعتقادی شیعه با ابزار نقد متن دارند. معیارهای نقد متن مورد استفاده ایشان را می‌توان به دو دسته‌ی أدلّه نقلی(قرآن و سنت) و لُبّی(عقل، إجماع، تاریخ قطعی، علم روز و ...)، تقسیم کرد. با توجه به نقش پررنگ حدیث در شکل‌‌گیری گزاره‌های کلامی شیعه، حدیث‌گریزی ایشان به نفی بخشی از گزاره‌های کلامی امامیّه چون مَهدویّت، علم امام، شفاعت، توسل و... انجامیده است. ما در این مقاله ضمن بیان معیارهای پرکاربرد قرآنیان ایران در نقد متن، به نقد، بیان کاستی‌ها و کژوری آنان در بهره‌گیری از معیارهای پالایش حدیث خواهیم پرداخت.

صفحات :

از صفحه 77 تا 94

مشخصات اثر

عنوان :

رویکرد کلامی محدثان ومتکلمان در تبیین قلمرو عصمت با تاکید برآراء شیخ صدوق وشیخ مفید

نویسنده:

محمد حسن نادم

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

کلیدواژه‌های اصلی :

عصمت امام (ع)

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏

چکیده :

در نظام اعتقادی امامیّه آموزة کلامی عصمت یکی از مسائل بنیادی و زیرساختی نبوت و امامت است که از ابتدا، از دغدغه‌های علما واندیشمندان اسلامی بوده، با عنایت خاص و با رویکردهای متفاوت مورد توجه قرارگرفته است. شیعیان که عصمت را از زمرة شرایط امامت می‌دانند، بر اصل باورمندی آن اتفاق نموده‌اند، اما دربارة قلمرو آن، با رویکردهای متفاوت اظهار نظر و اختلاف کرده‌اند. از میان رویکردها، دو رویکرد، نقشی تعیین‌کننده در مباحث کلامی ایفا کرده است: یکی رویکرد عقل‌گرای متکلمان بغداد و دیگری رویکرد نص‌گرای محدثان قم. از متکلمان، شیخ مفید و از محدثان، شیخ صدوق به‌عنوان شخصیت‌های شاخص، که هرکدام به مدرسه‌ای تأثیرگذار در تاریخ کلام امامیّه تعلق خاطر داشتند، انتخاب شدند، تا در این جستار نظراتشان در بارة قلمرو عصمت مورد بررسی قرار گیرد و نیز مشترکات و اختلاف نظر آنها در جهات مختلف قلمرو عصمت نشان داده شود.

صفحات :

از صفحه 157 تا 176

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی انقطاع وحی و انفتاح باب الهام در اندیشه امامیه

نویسنده:

محمد حسن نادم، ابرار الحیدری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید