آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله در صدد بیان این موضوع است که مهمترین مقومات فلسفه عملی ارسطو در تحلیل اگزیستنسیال هیدگر صبغه هستی شناختی می یابد. انحاء نسبت آدمی در قبال موجودات Verhaltenweisen آن گونه که در کتاب ششم از اخلاق نیکوماخوس ارسطو مطرح شده، در خوانش نوین هستی و زمان هیدگر تبدیل به انحا وجودی آدمیSeinsweise  می گردد. آنچه برای هیدگر بسیار اهمیت دارد، احیای قوه انتولوژیک نهفته در تعینات سه گانه ارسطویی است که در آن پراکسیس بر دو نحوه رفتاری کاشف از موجودات؛ یعنی تئوری و پویسیس اولویت می یابد.هیدگر در بحث ارسطو از فضایل عقلانی، تعاریف و تعینات متناسبی را از زندگی انسانی در آرای ارسطو کشف می کند که در فلسفه جدید و برای مثال، در فلسفه هوسرل شناخته نشده و موضوعیت نیافته اند. اگر تحلیل اگزیستنسیال در پرتو تفسیر پدیدار شناختی ارسطو و بخصوص مطالب وی در اخلاق نیکوماخوس بازخوانی گردد، شاید بتوانیم برنامه فلسفی هیدگر را بهتر بفهمیم.

در نظام اخلاقی فضيلت محور ارسطو، غايت همه چيز، خير ناميده شده است. در ميـان غايـت هـا، غايتی هست كه ما آن را برای خودش و همه چيز ديگر را برای آن می خواهيم و آن، خيراعلا و بهترين است كه از آن به نيكبختی و سعادت تعبير می شود. از نظر ارسـطو خيـر و نيكبختـی بـرای آدمی فعاليت نفس طبـق فـضيلت و اگـرفـضايل متعـددی وجـود دارنـد، در انطبـاق بـا بهتـرين و كاملترين فضايل است و فضيلت،ملكه ای است که حدوسطی را انتخـاب كنـدكـه بـرای مـا درسـت و بـا موازين عقلی سازگارمی باشد. به عبارت ديگر،فضيلت از لحاظ تعريف و ماهيت، حـدوسـط اسـت كـه در جهت تشخيص فضايل از رذايل اعمال و عواطف انسانی به عنوان سنگ محك به كارمی رود. بر قانون زرين اعتدال، ايرادهای متعددی وارد شده كه در اين نوشتار مهمترين آنهـا در پـنج محور به شرح زيردسته بندی ومورد بررسی واقع شده است: 1 .عدم كليت قانون اعتدال؛ 2 .عدم كارايی قانون اعتدال در تربيت اخلاقـی؛ 3 .ناسـازگاری قانون اعتدال با طبيعت؛ 4 .متضاد بودن فضايل؛ 5 .ايرادها برمبانی قانون اعتدال.

ترجمه ماشینی : اظهارات ارسطو در مورد اختیار، نه آنقدر برهانی برای وجود اختیار، بلکه بیانگر ماهیت آن است. این گزارش به این بستگی دارد که او تمایز قاطعی بین آنچه ما «اقدام آزاد» و «اقدام داوطلبانه» می‌نامیم، قائل نشود. برای او، این اصطلاحات قابل تعویض خواهند بود. پس ارسطویی می تواند به این نکته اشاره کند که اگر از اعتقاد به اختیار دست برداریم، باید از بسیاری از باورهای طبیعی دیگر نیز دست بکشیم. به ویژه، ما باید از باور به عمل داوطلبانه دست برداریم. به تعبیر ارسطویی، سه شرط وجود دارد (نه دو شرط، همانطور که خود ارسطو ظاهراً گمان می‌کرد)، که هر رفتاری باید آن‌ها را برآورده کند تا به‌عنوان کنش آزاد/ارادی تلقی شود. رفتار (i) نباید اجباری باشد، بلکه باید با قدرت و میل خود عامل انجام شود. (2) نباید از روی ناآگاهی انجام شود، بلکه باید بر اساس دانش مربوطه عمل شود. و (iii) نباید غیرمنطقی باشد، بلکه باید از ترکیب قدرت و تمایل خود عامل با دانش مربوطه عامل ناشی شود. (من) مرا به بحث در مورد گزارش ارسطو از آنچه او kineseis می نامد هدایت می کند. (2) مرا به سمت معرفت شناسی سوق می دهد. (iii) به شرحی از نظریه ارسطو در مورد پروآیرسیس و استدلال عملی به عنوان علت کنش ارادی. توسط akrasia، انتخاب عمدی چیزی که من صادقانه معتقدم نباید انتخاب کنم. به نظر می رسد که این یک عمل ارادی است که آنطور که ارسطو می گوید فعل اختیاری باید ایجاد نشود. اما از سه شرط کنش ارادی که من می گویم ارسطو باید به آن متعهد باشد می توان برای نشان دادن این که اشکال موجود آکراسیا هیچ نمونه مخالفی برای نظریه ارسطو نیست، بلکه مکمل جالبی برای نظریه ارسطو است استفاده کرد. مطالعه من درباره تئوری آزادی آگوستین با بررسی یک متن مهم، de Libero Arbitrio (فصل 5) آغاز می شود. سپس طرحواره ای مشابه با آنچه در ارسطو یافت می شود اعمال می کنم. آگوستین نیز به این ایده وابسته است که تحلیل کنش آزاد، تحلیل کنش ارادی است. او همچنین این دو نوع را با عمل مسئولانه یکی می داند. او نیز معتقد است (1) که جهل معمولاً باعث عدم ارادی می شود، و (2) هیچ عمل ارادی نمی تواند وجود داشته باشد که اجباری باشد یا عامل غیر از این نمی توانست انجام دهد. در آثار متأخر او، این آموزه‌ها اغلب به دلیل علاقه او به گناه اولیه و جبر پنهان می‌شوند (که هیچ‌کدام از موضوعات مورد بحث این تز نیستند). اما آنها همچنان آموزه های او هستند. آیا آگوستین (iii) آموزه‌ای دارد که کنش داوطلبانه باید عقلانی باشد؟ در حالی که او هیچ نظریه ای در مورد استدلال عملی مانند ارسطو ایجاد نمی کند، او نظریه ای درباره حکمت عملی ارائه می دهد. این یکی از ویژگی‌های اساسی تمام خواسته‌های انسان و از این رو تمام اعمال ارادی است که هدف آن سعادت است، که به درستی درک شود با داشتن خیر، یعنی خداوند یکسان است. آگوستین از این نتیجه به این نتیجه می‌رسد که برای توضیح هر رفتاری به‌عنوان یک کنش یا انتخاب اختیاری، لازم و کافی است که برخی خیرها را مشخص کنیم که باید آن را به عنوان هدف درک کرد. این مسئله برای آگوستین مشکلی مشابه مشکل ارسطو در مورد آکراسیا ایجاد می کند. انتخاب داوطلبانه شر چگونه قابل توضیح است؟ پاسخ آگوستین این است که امیال انسان در اثر سقوط بی‌نظم شده‌اند، و بنابراین ما اغلب نه بدی‌ها را فی نفسه، بلکه کالاهای کمتر از آنچه باید انتخاب می‌کنیم. اما این سؤال را برمی‌انگیزد: اولین انتخاب داوطلبانه شر چگونه قابل توضیح است؟ پاسخ آگوستین به سادگی این است که اینطور نیست. از آنجایی که یک عمل یا انتخاب اختیاری باید با ارجاع به خیری که هدف آن است توضیح داده شود، انتخاب اختیاری شر فی نفسه اصلاً قابل توضیح نیست. این بدان معنا نیست که انتخاب داوطلبانه شر وجود نداشته است. اما به این معنی است که، در اصل، این انتخاب غیرقابل توضیح است - یک راز. بنابراین، آگوستین، برخلاف ارسطو، در این مورد استثنایی (اما در هیچ مورد دیگر) تأیید می‌کند که می‌تواند عملی ارادی واقعی وجود داشته باشد که به معنای مربوطه، عقلانی نیست.

ارسطو از تاثیرگذارترین فیلسوفان تمام اعصار است. اندیشه‌‌های او هم در دوران یونان باستان و همین‌طور در قرون وسطی و عصر جدید بسیار مورد توجه فیلسوفان و مفسران بوده است. ابن‌رشد و ورنریگر دو تن از مهم‌ترین مفسران ارسطو هستند. هر کدام به روش خود به آثار ارسطو رجوع کرده و سعی کردهاند از بطن این آثار، مطالبی را بیرون آورند و در تفسیر خود به کار گیرند. ابن‌رشد در روش فلسفی خود معتقد است اندیشه‌ی ارسطو در طی زمان تغییر نکرده است و وی همواره یک انسجام ثابت فکری در فلسفه‌‌‌اش داشته است. اگر ابهام و عدم انسجامی نیز در اندیشه‌ی ارسطو یافت می‌شود به قدری نیست که تصور شود او صاحب دو بنیاد فکری متفاوت است. از طرفی ورنریگر معتقد به دوران‌‌های متفاوت فکری در فلسفه‌ی ارسطو است. این دوران از تاثیر افلاطون و فضای آکادمی ‌شروع می‌شود و تا جدایی کامل وی از اندیشه افلاطون ادامه دارد. ابن‌رشد را مفسر وحدت‌گرا و یگر را مفسر تحول‌گرا می‌نامند. در این پایان‌‌نامه این دو تفسیر مقایسه و تحلیل می‌شود.

قیاس در منطق ارسطویی اهمیت بنیادینی دارد. تلقی خاص ارسطو از قیاس کم و بیش در دوره‌ی اسلامی مقبول افتاده و بسیاری از مباحث منطق را تحت تأثیر قرار داده است. ابن‌رشد (595 ـ 520ق) فیلسوف و منطقدان بزرگ بر نظریه آنالوطیقای اول ارسطو شرح و تلخیص نگاشته است. در این نوشتار با نظر به آراء ارسطو در کتاب «تلخیص القیاس لأرسطو» ابن‌رشد، با تحقیق و تصحیح دکتر عبدالرحمن بدوی (2002 ـ 1917م)، به‌صورت جزئی‌تری به مباحث نظریه‌ی قیاس حملی، شکل اول تا سوم و رد شکل چهارم پرداخته شده است. باتوجه‌به اینکه از این اثر تاکنون ترجمه‌ای به فارسی ارائه نشده است، بنابراین این تحقیق با هدف ترجمه و سپس شرح و تفسیر نکات بدیع شرح ابن‌رشد در بخش اشکال اربعه قیاس ارسطو صورت گرفته است. پرسش و فرضیه اصلی این پژوهش عبارت است از اینکه: نکات بدیع و نیز ویژگی‌های شرح ابن‌رشد بر بخش اشکال اربعه ارسطو کدام است؟ در این پژوهش با نظر به تخصصی بودن کتاب، ترجمه صورت گرفته بیشتر وفادار به متن خواهد بود و نیز با بررسی منابع معتبر و نیز با استفاده از روش توصیفی تحلیلی ابتدا به بررسی و سپس به تحلیل موضوع پرداخته شده است. باتوجه‌به سوالات این تحقیق، نکات جدیدی را در شرح ابن‌رشد یافتیم که عبارت است از: مقصود ابن‌رشد از مفهوم «امکان» همان معنای متداول از مفهوم «امکان استقبالی» است؛ نحوه ارزیابی استنتاج‌ها به دو روش طبیعی و صناعی صورت می‌پذیرد و شکل چهارم دور از طبع و عقل است. همچنین ابن‌رشد برخلاف ارسطو به شکل چهارم پرداخته است و شکل چهارم را به جالینوس نسبت می‌دهد، گرچه اسناد شکل چهارم از طرف او به جالینوس بعدها توسط پژوهشگران رد شده است.