آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

جایگاه رفیع و مهم اخلاق دوستی در سرنوشت انسان‌ها، اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان را بر آن داشته است که، به موضوع اخلاق دوستی، بپردازند. که از آن میان می‌توان به اندیشمندانی چون ارسطو وغزالی اشاره کرد. ما در این پایان نامه در‌صدد هستیم که با استفاده از آثار این دو فیلسوف بزرگ بتوانیم، تعریف اخلاق دوستی و شرایط تحقق و ویژگی‌های آن را که برای سعادت انسان بسیار مهم و حیاتی می‌باشد، را بهتر بشناسیم.اخلاق ارسطو، اخلاق غیر مبتنی بر دین است، وارسطو آنرا مطابق و هماهنگ با جامعه عصر خود تدوین کرده است. ارسطو دوستی را نوعی فضیلت یا خصلتی از فضیلت انسانی می‌داند و به معنای خیرخواهی از آن یاد می‌کند. او دوستی را بستری برای فضایل انسانی می‌داند. ارسطو معتقد است دوستی فضیلتی عقلانی و خیریست که مهم‌ترین راه دست یابی به آن نظریه اعتدال می‌باشد، که از مهم‌ترین مبانی اخلاق ارسطو است و اولین بار توسط وی به کار گرفته شد، از نظر ارسطو دوستی مطلوب ویژگی عمده‌ای دارد که انسان را خوشبخت و درتمام طول مدت زندگی در این جهان به سعادت می‌رساند. ارسطو سعادت را به عنوان غایت نهایی همه انسان‌ها می‌داند. غزالی، وجود انسان و ادراک او را مهم‌ترین عناصر تشکیل دهنده‌ی دوستی ومحبت می‌داند . افکار غزالی ریشه در سنت پیامبر و آراء صوفیه داشته است. و غزالی دوستی را میل و رغبت انسان به سمت چیزهایی که از آنها لذت می برد و با طبع او سازگار است می‌داند زیرا معتقد است، لذت موافق با ادراک است وآدمی تا چیزی را نشناسد، دوست ندارد. غزالی، اعم از لذت مادی، و معنوی است. غزالی هم مانند ارسطو در کتب اخلاقی خود از سعادت انسانی بحث می‌کند اما برخلاف ارسطو سعادت را اخروی می‌داند. به ‌عقیده وی، سعادتمند‌‌ترین مردم در آخرت کسی است که در دنیا بیشترین میزان حب‌ و دوستی را نسبت به خداوند داشته باشد. غزالی برای دوستی میان انسان‌ها اهمیت زیادی قائل است اما او دوستی انسان به غیر خدا را، اگر با حب الهی نسبتی نداشته باشد، ناشی از جهل و قصور در معرفت خدا می‌داند.دیدگاه غزالی در مباحث اخلاقی از جمله اخلاق دوستی، نسبت به ارسطو کاملا متفاوت می-باشد، زیرا وقتی نوع نگرش غزالی و ارسطو در زمینه مسائل اخلاقی و سعادت انسان با هم فرق داشته باشد، وسایل و راههای دست‌یابی به آن و همینطور غایت آنها یکی نخواهد بود. غزالی در نظریات اخلاق دوستی از فضایلی که شرع به آنها اهمیت می‌دهد، کمک می‌گیرد و ارسطو فضایلی را مهم می‌داند که برای جامعه اهمیت دارد. . ارسطو به سعادت اخروی هیچ توجهی ندارد و تنها با تکیه بر عقل ناقص به دنبال سعادت زودگذر دنیوی است.و هدف دوستی ها و داشتن خلق و خوی دوستی را فقط برای دنیا و سعادت دنیوی می داند. ؛ غزالی هر چند که بهترین سعادت را معرفت خدا می داند، اما برای رسیدن به این منظوراز تمام خوشی‌ها و لذت‌های دنیا دست می‌-کشد تا جایی که حتی با میل و رغبت به دنبال سختی‌ها و مشقت‌ها می‌رود.

در فلسفه ارسطو معرفت از حواس آغاز می‌شود و ادراکاتِ حسّی از طریق فعالیت قوّه «نوس»، معرفت را برای آدمی به ارمغان می‌آورند. ارسطو برخلاف افلاطون منکر هرگونه معرفت فطری است؛ امّا از طرفی آشکارا بیان می‌کند که ادراکاتِ حسّی متعلّق معرفت قرار نمی‌گیرند و نمی‌توان به محسوسات معرفت داشت. این امر باعث ایجاد یک تناقض‌نما در فلسفه ارسطو می‌گردد. اگر ادراکاتِ حسّی متعلّق معرفت نیستند چگونه از «آنچه متعلّق معرفت نیست»، معرفت پدید می‌آید و این ادراکات به دلیل فقدانِ کدام جزء از اجزای «معرفت»، متعلّق «معرفت» به حساب نمی‌آیند؟ از نظر نگارندگان راه‌حلّ این پارادوکس به تعریف «معرفت» و نقشِ قابلی ادراکاتِ حسّی در پیدایش معرفت در نظر ارسطو بازمیگردد. ارسطو معرفت را صرفاً «باور صادق موجّه» نمی‌داند بلکه با شروط دیگری همچون ضرورت و علیّت دایره «معرفت» را محدودتر می‌کند. بنابراین هرچند باور به محسوسات باوری صادق است ، امّا این ادراکات به‌خاطر عدم وجود شرط کلیّت و علیّت، متعلّق «معرفت» واقع نمی‌شوند.

اخلاق چنان‌که می‌نماید دانشی است که به بایدها و نبایدهای رفتار فردی انسان می‌پردازد؛ و سیاست علمی است که درباره‌ی یک گروه یا همه‌ی افراد یک جامعه بحث می‌کند. شاید به همین خاطر است که برخی معتقد شده‌اند که اخلاق و سیاست ارتباطی بایکدیگر ندارد، یا نباید داشته باشند.اندیشمندان یونان باستان از جمله ارسطو متونی را در این‌باره از خود به یادگار گذاشته‌اند. اکنون سوال اصلی تحقیق، این است که «ارسطو مناسبات اخلاق و سیاست را چگونه و با چه استدلالی برقرار کرده است؟» و نیز این‌که «آیا ارسطو در این پیوند یکی را بر دیگری ترجیح داده است یا خیر؟».این تحقیق برای این که رابطه اخلاق و سیاست را از منظر ارسطو تبیین نماید، پس از ارائه‌ی تصویری از دو مقوله‌ی اخلاق و سیاست، با روش تحلیل کیفی متن، نخست به نگاه سیاسی ارسطو به اخلاق پرداخته و سپس با استناد به دیدگاه‌های او در کتاب سیاست، به دنبال اثبات نگاه اخلاقی ارسطو به سیاست می‌باشد.آنچه این تحقیق بدان دست یافته است این است که: در فلسفه‌ی ارسطو، اخلاق به دو معنا به کار می‌رود، یک معنای عام و یک معنای خاص. از آنجا که در معنای عام، حکمت عملی ارسطو شامل اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن می‌شود، می‌توان گفت وی سیاست را تابع اخلاق می‌داند. اما در معنای خاص چون مراد وی همان اخلاق در ابعاد فردی است، یعنی دانشی که از بایدها و نبایدها و خیر فردی بحث می‌کند. به این معنا می‌توان قضاوت آنانی که اخلاق را تابع سیاست می‌دانند صحیح به شمار آورد. چون در اولی خیر فرد و در دومی خیر افراد حاصل می‌شود.چنین است که با تفکیک دو معنای عام و خاص از اخلاق، هر دو نتیجه‌گیری صحیح به نظر می‌آید و از این منظر است که می‌توان گفت: در اندیشه‌ی ارسطو، اخلاق و سیاست، هر دو، ترجمان یکدیگرند.

چکیده ندارد.

کلیاتالف) طرح موضوع و بیان مسالهرساله ی اخلاق نیکوماخوسبه عنوان مهم ترین اثر ارسطو ؛ بنیان گذار دیدگاه اخلاق فضیلت در فلسفه ی اخلاق، بارها به زبان های مختلف ترجمه و تفسیر شده است. از آن جا که این اثر مانند بسیاری از آثار دیگر ارسطو، در واقع درس گفتارهای این فیلسوف هستند، مسائل و موضوعات بسیاری در این اثر کماکان مورد سوال و تفسیرهای متمایز قرار می گیرند. یکی از مهم ترین مسائلی که در فلسفه ی اخلاق معاصر و میان ارسطو شناسان بزرگ دنیا مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است، کاربرد عقل در این اثر و میزان عقلانی و علمی بودن فلسفه ی اخلاق ارسطو است. "جاناتان بارنز" ، "دیوید چارلز" ، "جان کوپر" ، "ت.اچ. ایروین"، و "جاناتان لییر"از جمله مفسرین شهیری هستند که دیدگاه های رایج درباره ی این رساله را در دنیای معاصر فلسفه ی اخلاق شکل داده اند.کتاب کارکردهای عقلانی در اخلاق نیکوماخوس ارسطواثر سی.دی.سی. ریویکی از آثار بسیار قابل توجه و دقیق در تفسیر این رساله ی ارسطو است. این اثر در مقابل همه ی آثار مفسران پیشین، از ویژگی خاص و نوآورانه ای برخوردار است و به نوعی در مقابل دیدگاه های رایج که معرفت اخلاقی را عموما مشروط و متغیر می دانستند، می ایستد. یعنی در پی اثبات امکان کسب معرفت علمی نامشروط(مطلق) در فلسفه ی اخلاق ارسطو است.این اثر، با رویکردی تازه، به تبیین مجدد مبانی معرفت شناختی، متافیزیکی و روان شناختی اخلاق نیکوماخوس می پردازد و با بهره گیری از براهین قیاسی در چهارچوب منطق ارسطویی و با بیان مصادیق بسیار از آثار گوناگون وی، نهایت تلاش را برای اثبات دیدگاه خود به کارمی گیرد.پژوهش پیش رو نیز، ضمن ارائه ترجمه ای دقیق این اثر تاثیرگذار، در پی تحلیل و نقد آراء مطرح شده در این اثر نیز هست.ب) ضرورت انجام تحقیقانتخاب کتاب کارکردهای عقلانی در اخلاق نیکوماخوس ارسطوجهت ترجمه و تحلیل در پژوهش پیش رو، به چند دلیل صورت گرفته است. در وهله ی اول، این اثر در مقابل همه ی تفسیرهای پیشین، مساله ای تازه و بسیار مناقشه برانگیز را درباره ی این اثر مطرح می کند. و نویسنده در تلاش است با ارائه براهین منطقی در چهارچوب نظام فلسفی ارسطو، این مهم را کسب کند. در وهله ی دوم، مطابق آن چه خود نویسنده نیز در مقدمه بدان اشاره دارد، این اثر، در پی تحلیل وروشن سازی مبانی معرفت شناختی، متافیزیکی و روان شناختی کتاب اخلاق نیکوماخوس است و چنین تفسیر همه جانبه ای از این رساله تا کنون با این جامعیت موجود نبوده است.در وهله ی سوم، یکی از ویژگی های بسیار ویژه و مفید این اثر، جامعیت آن در ارائه ی نمونه ها و مصادیق مرتبط با موضوع از میان همه ی آثار ارسطو است. نمونه هایی که در برخی موارد ترجمه ی فارسی آن ها اصلا موجود نیست و یا به عنوان مثال، به ندرت تصور می شده است که در اثری مانند درباره ی آسمانیا درباره ی اعضای جانوراننیز مطالبی مرتبط با فلسفه اخلاق یافت شود. در وهله ی چهارم، دیوید ریو، در نگارش این اثر، تمامی تفاسیر پیشین از کتاب اخلاق نیکوماخوس را مدنظر داشته است و چنانچه موضوع جدیدی را مطرح کرده است که به هر نحو با تفاسیر رایج مطابقت ندارد. به طور قطع، آراء دیگر مفسرین را نیز به صورت پانویس ارائه کرده است. این موضوع به خواننده ی فارسی زبان که دسترسی قابل توجهی به تفاسیر گوناگون ندارد، این امکان را می دهد تا ضمن مطالعه ی دیدگاه های ریو، با دیگر تفسیرها نیز آشنایی یابد. در وهله ی پنجم، این پژوهش در پی آن است تا با معرفی و تحلیل اثر فوق، موضوع وجود تفاسیر و حتی ترجمه های گوناگون از یک اثر ارسطو را بیشتر در معرض مطالعه قرار دهد. چرا که در شرایط فعلی تنها سه ترجمه ی قابل استفاده از رساله ی اخلاق نیکوماخوس ارسطو به زبان فارسی موجود است که شامل ترجمه محمدحسن لطفی تبریزی ، ابوالقاسم پورحسینیو رضا مشایخیاست. در حالی که بسیاری از ترجمه های انگلیسی کتاب دیوید ریو از اخلاق نیکوماخوس با ترجمه های موجود به زبان فارسی مطابقت لازم را ندارد. خود دیوید ریو نیز در پانویس ها ذکر می کند که هر ترجمه ی انگلیسی از میان ترجمه های گوناگون به کدام اثر وفادار است و تاییدکننده ی کدام تفسیر از فلسفه ی اخلاق ارسطو است. بنابراین به نظرمی رسد، وجود تفسیرها و ترجمه های مختلف از این اثر ارسطو، از نیازهای معاصر فلسفه ی اخلاق در ایران است و ترجمه و شرح کتاب کارکردهای عقلانی در اخلاق نیکوماخوس ارسطو در پژوهش پیش رو، در صدد افزایش دانش نسبت به این تفاسیر و ترجمه ها است.

معرفت از مهم ترین دستاوردهای بشر در مواجهه با پدیده ها و حقایق هستی است که با توانایی شناختی خویش به آن دست می یابد. در طول تاریخ فلسفه همواره این دغدغه وجود داشته است که آیا باورهای انسان از ساحت های غیرمعرفتی وی و نیز عوامل بیرونی تأثیر می پذیرد یا خیر و اگر چنین است، آیا به لحاظ معرفتی امری مقبول است یا باید عامل را از این تأثیرات آگاه کرد و او را از این تأثیر برحذر داشت. زگزبسکی، از معرفت شناسان جدید است که بیشتر با نظریه معرفت شناسی فضیلت محور شناخته می شود، وی در فرایند نظریه پردازی خود از تأثیر برخی عوامل غیرمعرفتی سخن می گوید که به مثابه بنیان معرفت به شمار می روند. عواطف و احساسات، فضایل و رذایل، اراده انسان و زمینه های اجتماعی از جمله مهم ترین این عوامل هستند که وی از آنها نام می برد و نظریه خویش را نیز بر همین موارد بنا می نهد. در مقاله به بررسی این عوامل و فرایند تأثیر آن ها بر سامان یافتن معرفت می پردازیم.