آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از معجزات علمی قرآن، جنین‌شناسی و مراحل خلقت است. این مسئله هرچند در قالب مبدأ و معاد شناسی مطرح شده؛ اما در حوزه اعجاز پزشکی قابل کنکاش است. نوشتار حاضر در پی پاسخ به این شبهه است که آیا جنین‌شناسی قرآن اقتباس شده از جنین‌شناسی دانشمندان یونان است؟ پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی و با رویکرد تطبیق بین علوم و قرآن، با استفاده از آیات الهی و دیدگاه مفسران و دانشمندان و احادیث ائمهb و نظرات دانشمندان یونان سامان‌یافته و روش گردآوری مطالب آن کتابخانه‌ای است. نتیجه بحث این است که دانشمندان یونان درباره مراحل خلقت انسان دیدگاه‌های مطرح نمودند که با آیات الهی سازگاری ندارد. برای نمونه ارسطو اشاره به ترکیب نطفه و خون حیض دارد و قرآن نیز با اقتباس از آن به خون بسته اشاره کرده است، درحالی‌که در بین ارباب لغت برای علقه چهار معنا (آویزان، شباهت به زالو، سرخ گون، خون بسته) ذکر شده و همه آنها مطابق با علم جنین‌شناسی است. یا اینکه می‌گویند: نطفه زن در جنین دخالتی ندارد، درحالی‌که در قرآن به «نطفه امشاج؛ نطفه ترکیب شده» اشاره شده است. با توجه به دیدگاه مفسران شیعه و اهل لغت و علوم پزشکی، می‌توان گفت: نظریات ارسطو و جالینوس گالن تا قرن 18 میلادی بر اروپا سایه افکنده بود؛ اما نظریات قرآن در قرن هفتم میلادی مخالف نظریات آنها بود و به اعتراف دانشمندان، مطالب اعجاز آمیزی در بعد جنین‌شناسی مطرح ساخت و نمی‌توان ادعای اقتباس از متون پیشین را مطرح کرد.

پیش از ظهور اسلام و از نخستین سده های میلادی علوم و معارف یونانی به سرزمین های آسیای غربی راه یافته بود، و نه تنها در مجامع بزرگ علمی این نواحی، چون مدارس اسکندریه و انطاکیه و حران و رها (إدسا) و نصیبین و سلوکیه و گندبیشاپور، بلکه در دیرها و صومعه ها نیز طب و نجوم و ریاضیات و فلسفه و منطق یونانی تدریس می شد. ارباب علم و نظر در این مراکز به تحقیق و تألیف اشتغال داشتند و در مناطق سریانی زبان ترجمه آثار علمی و فلسفی به این زبان رواج داشت. جهان مسیحیت در آن روزگار از درون گرفتار مناقشات کلامی و اختلافات عقیدتی شده بود، و از برون با مذاهب گوناگون دیگر مبارزه داشت و می کوشید که راه خود را به سوی افق های دورتر بگشاید. در این احوال طبعاً فلسفه و منطق اهمیت خاص یافته بود و دانستن آن برای کسانی که بدین محیط فکری و فرهنگی تعلق داشتند واجب شمرده می شد.