آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 467
بررسی فلسفۀ وجودی شیطان
نویسنده:
حسین زارع، مصطفی سلیمانیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
چکیده :
ماجرای دشمنی شیطان با انسانها، از ابتدای خلقت بشر بوده است؛ اما چرا چنین موجود شروری که مانعی بر سر راه معنویت و سعادت است، آفریده شده و به وجود آمدنِ او چه سودی داشته است؟ هدف این نوشتار که با روش تحلیلی ـ توصیفی و از نوع کتابخانه ای است، به بررسی فلسفه وجودی شیطان در رابطه با خداوند، عالم خلقت، انسانها و فلسفه مستقل وجود شیطان میپردازد. خلقت شیطان در رابطه با خداوند که باعث ظهور برخی صفات جمالیه و جلالیه خداوند میشود، قدرت خداوند را در آفرینش موجودات متضاد به منصه ظهور و بروز میرساند؛ همچنین وجود شیطان موجب شکوفایی استعدادهای گوناگون انسانها میشود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 122
روش شناسی استنباط آرای فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
فردین جمشیدی مهر، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
نحوۀ نگرش به آثار ملاصدرا می ­تواند در استنباط آرای دقیق وی مهم و تأثیرگذار باشد. در این راستا دو گونه رویکرد قابل تصور است؛ اول آن­که نظرات صدرا را همان تصریحات وی، که اکنون در همه جا شایع و رایج است و به عنوان نظرات صدرالدین شیرازی شناخته می ­شود، دانست. رویکرد دوم می ­تواند چنین باشد که با توجه به تصریحات ملاصدرا و شواهد و قرائن گوناگون، استنباط نظرات نهایی وی، صرفاً با مطالعۀ آثارش حاصل نمی­ شود بلکه نیاز مبرم به اجتهاد فلسفی وجود دارد. در این مقاله ضمن تأیید نظر دوم، از سه طریق اثبات می­ شود که نظرات صدرا جز با توجه تام به مبانی اساسی وی به دست نمی­ آیند. سه طریق مذکور عبارت‌اند از تصریحات صدرالدّین، شرایط حاکم بر زمانۀ وی و نیاز جدی به نظام فلسفی هماهنگ و سازگار.
صفحات :
از صفحه 51 تا 68
نقد و بررسی تأثیر آرای فلسفی صدرا پیرامون واجب‌الوجود بر فهم او از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در این مقاله تأثیر آرای فلسفی صدرا درباره «واجب الوجود» بر فهم او از آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور، همه کتب تفسیری و فلسفی صدرا مطالعه و مواردی که او، تحت تاثیر آرای مذکور، از آیات قرآن معناهایی غیر از معناهای ظاهری برداشت کرده جمع آوری شده‌اند. سپس با توجه به سایر آیات و روایات، و معنای ظاهری و شأن نزول و سیاق آیاتِ مورد بحث، و قرائن موجود در آن‌ها، و با توجه به خصوصیاتی که پیرامون موضوع مذکور در فلسفه ذکر شده است، و همچنین نظر به استحاله لوازم عقلی برخی از تفاسیر صدرا، صحت و سقم برداشت‌های مذکور معلوم شده و این نتیجه به دست آمده است که از 7 تفسیری که صدرا تحت تاثیر آرای مذکور ارائه داده است، تنها در یک مورد می توان برخی مطالب را تأیید کرد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 24
تشکیک در وجود و بررسى مناقشات نوصدراییان علّامه طباطبائى، آیت‏ اللّه مصباح و آیت‏ اللّه جوادى آملى
نویسنده:
قاسم پورحسن، مهدى قائدشرف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
مفهوم «وجود»، و کیفیت انتزاع آن، یکى از مبانى مهم در اثبات مبحث «تشکیک در وجود» در حکمت متعالیه است. از آنجا که «وجود» معقول ثانى فلسفى است، نحوه عروض و اتّصاف معقول‏هاى ثانیه فلسفى در این موضوع اهمیت مى‏یابد. پرسش اصلى مقاله حاضر آن است که: مفهوم «وجود»، که یکى از معقولات ثانیه فلسفى به شمار مى‏رود، از چه نحوه عروض و اتّصافى برخوردار است؟ اساسا، عروض و اتّصاف به چه معناست؟ اگر عروض این دسته از مفاهیم در ذهن باشد، چه نتایجى بر آن مترتّب است و اگر عروض آنها در خارج باشد، چه تأثیرى بر مبحث «تشکیک در وجود» خواهد داشت؟ در آثار آیت ‏اللّه مصباح و آیت ‏اللّه جوادى آملى، بر اساس پاسخى که به نحوه عروض مفهوم «وجود» داده مى‏شود، طرح مبحث تشکیک نیز تعیّن مى‏یابد. از جمله یافته‏ هاى تحقیق حاضر اثبات نحوه عروض معقولات ثانیه فلسفى در خارج از طریق قاعده ثبوت ثابت، بسنده بودن دلیل مبتنى بر مفهوم «وجود» براى اثبات تشکیک، و پایان یافتن برخى مناقشات در این زمینه است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 69
امکان معرفت و چیستى آن در معرفت‌‏ شناسى فیلسوفان صدرایى و کارتزین‏‌ها
نویسنده:
حسن رهبر، قاسم کاکایى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
در میان مباحث معرفت شناسى معاصر، دو مسئله امکان معرفت و چیستى آن، از جمله مباحث مهم به شمار مى آیند. فیلسوفان حکمت متعالیه و فیلسوفان دکارتى، هر دو به امکان معرفت حقیقى اذعان دارند. همچنین آنها معرفت حقیقى را تعریف، و آن را به اقسام متفاوتى تقسیم مى کنند. شکاکیت، تقسیم علم به حصولى و حضورى، سخن از تصور و تصدیق و اقسام آن و استفاده ایشان از منطق و به ویژه بحث قیاس و مباحث پیرامون آن، به منزله روش رسیدن به معرفت، از دیگر مباحث مهم در مقایسه معرفت شناسى این دو گروه در باب مسئله امکان و چیستى معرفت است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 66
معنای زندگی به روایت حکمت متعالیه
نویسنده:
مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
معنای معنای زندگی چیست؟ آیا زندگی از جنس جواهر مادی، چون سنگ و آب است یا از مقوله اعراض و خاصه‌ها است یا از نوع رویدادها و فرایندها؟ در ترکیب معنای زندگی مراد از «معنا» چیست؟ آیا مقصود از هدف زندگی، کارکرد زندگی است یا ارزش زندگی؟ حکمت متعالیه نظام حِکمی است که به وسیله صدرالمتألهین شیرازی بنا گذاشته شد و شاگردان و همفکران وی این نظام را توسعه و تکمیل کرده‌اند. اصالت وجود، حرکت جوهری، اتحاد عقل و عاقل و معقول، نظام احسن و... برخی از امّهات اصول حکمت متعالیه است. براساس این اصول و سایر مبانی، شعور و حیات و عشق در همه عالم جاری است. معنای نظام احسن این است که حکمت الهی موجب می‌شود سلسله علل مادی به گونه‌ای باشد که تا حد ممکن مخلوقات بیشتری از کمالات بهره‌مند گردند؛ یعنی قوانین حاکم بر جهان و انسان بهترین نظام ممکن باشد تا بیشترین خیر و کمترین شر گریبان‌گیر بشر شود. به سخن دیگر احسن بودن نظام، اقتضای صفت «عنایت الهی» است. معنای زندگی برای انسان در حکمت متعالیه به فلسفه حیات و هدف خداوند از آفرینش انسان بازمی‌گردد. ملاصدرا با ترسیم مراتب نفس طبیعی، نباتی، حیوانی و انسانی، حرکت و سیر تکاملی نفس را هماهنگ با روند حرکت جوهر در ماده می‌داند که از ماده آغاز و به فراتر از آن می‌انجامد و به همین دلیل معاد و قیامت برای روح انسان محقق می‌شود. حرکت جوهری نفس، از عقل هیولایی با رسیدن به عقل مستفاد پایان نمی‌پذیرد؛ زیرا مرحله چهارم حیات معنوی نفس، یعنی مرتبه اتصال با عقل فعال یا همان روح قدسی و روح‌القدس، جذبات معنوی و اقتباس از نور و معرفت را میسر می‌کند و این معنای زندگی است.
صفحات :
از صفحه 117 تا 130
بررسی و تحلیل نسبت انسان با عالم در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
محمد بیدهندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در انسان شناسی ملاصدرا، که به شدت متأثر از عرفان اسلامی است، انسان تنها موجودی است که دارای ماهیت مشخص و معین نبوده و همواره به سوی فعلیت ها و امکان های بی نهایت که در پیش روی دارد، مفتوح و منکشف است. ملاصدرا از طریق کشف و شهود و به کمک اصول فلسفه متعالیه به ویژه دو اصل حرکت جوهری و اتحاد عاقل و معقول در پی تبیین نسبت انسان با عالم برآمده است. در هستی شناسی ملاصدرا فرض انسان بدون عالم و عالم بدون انسان امری غیرممکن می نماید. وی معتقد است انسان و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عالم و مراتب وجودی آن است، به گونه ای که احکام هر یک در خصوص دیگری صدق می کند. نگارنده در این نوشتار نخست رویکرد خاص ملاصدرا به انسان و به ویژه آدمی در برابر حقایق عینی و عوالم وجودی و سپس «انفتاح و گشودگی» صفت حذف دوگانگی بین انسان و عالم و تبیین ملاصدرا از رابطه ذهن و عین به عنوان ثمره اصلی رویکرد یاد شده را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
بررسی اخلاق زیست محیطی با پردازش نظریه گایا و قاعده فلسفی بسیط الحقیقه
نویسنده:
محمد بیدهندی , محسن شیراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه با وقوع بحران­های زیست­ محیطی، نحوه نگرش به ارتباط بین انسان و طبیعت به یکی از چالش­ بر انگیزترین مسائل در حوزه اخلاق زیست ­محیطی تبدیل شده است. بدین خاطر بسیاری از اندیشمندان در تلاش ­اند راه­ حلی جامع برای فرارفت از بحران­های خودساخته زیست­ محیطی بیابند. در این نوشتار برآنیم ضمن تبیین ابعاد گوناگون اخلاق زیست­ محیطی، به دو نحوه نگرش خاص نسبت به این موضوع بپردازیم: از سویی به طرح «نظریه گایا» که یکی از نظریات مطرح در علوم تجربی است، می ­پردازیم و از سوی دیگر به بررسی «قاعده بسیط الحقیقه» ملاصدرا به ­عنوان نظریه­ ای نوین جهت ارائه الهیات زیست­ محیطی خواهیم پرداخت. ازجمله نتایج این پژوهش، تحقق نظریه­ای نوین با استفاده از قاعده فلسفی بسیط الحقیقه در حوزه اخلاق زیست­ محیطی خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 77 تا 95
چیستی مکاشفه و تجربه عرفانی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
بیوک علیزاده، عباس احمدی سعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برخی عرفان پژوهان معاصر با رویکردی پسینی و با توجه به گزارش‌های عرفا، از اقالیم و سنت‌های دینی مختلف؛ به دیدگاهی موسوم به ذات‌گرایی قائل شده‌اند که طبق آن، تجارب عرفانی با وجود اختلافات متعدد، دارای هسته‌ای مشترک‌اند. از میان فیلسوفان قدیم، ظاهرا می‌توان ابن سینا را از زمره ذات‌گرایان محسوب کرد، اگر چه دست کم در دو مورد از آن‌ها افتراق می‌یابد: 1) به لحاظ روش شناسی: ابن سینا با روی‌کردی پیشینی و مبتنی بر نفس شناسی و جهان‌نگری فلسفی‌اش طرح بحث کرده است؛ 2)شیخ به ویژگی مهم تناقض‌آمیزی تجربه عرفانی اعتقادی ندارد، زیرا در اندیشه‌های فلسفی-اشراقی او تناقض جایگاهی ندارد. تجربه و مکاشفه عرفانی نزد شیخ، آگاهی بی واسطه‌ای است که نفس و عقل سالک -که در سیر استکمالی خود به درجه عقل مستفاد رسیده است– با اتصال به عقل فعال، حقایق کلی هستی را ادراک می‌کند و از درک این حقایق ملتذ و مبتهج می‌گردد. شیخ به ویژگی کانونی مکاشفات، یعنی مواجهه با حقیقت واحد تصریح کرده، ترجیح هر چیزی، حتی خود عرفان را بر آن، انحراف از توحید می‌داند. وی با فراستی تمام، زودگذر بودن و بیان‌ناپذیری تجارب عرفانی را یادآوری می‌کند. عارف در عالی‌ترین تجارب خود در همه چیز، خدا را می‌بیند و این بدان معنا می‌تواند باشد که تجارب عرفانی نزد شیخ الرییس حداکثر از سنخ تجارب عرفان آفاقی است. دیدگاه ابن سینا را در نهایت در چارچوب معرفت شناسی عقلی-اشراقی وی می‌توان جای داد و لذا به نظر وی، عارف در مکاشفه خود حداکثر به مرتبه وحدت شهود و نه وحدت وجود، نائل می‌شود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
بررسی و تحلیل آراء فیلسوفان مسلمان در مورد تعریف علم از ابن سینا تا صدرالمتالهین
نویسنده:
مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
تبیین حقیقت علم و چگونگی دسترسی به واقع از جمله مباحث عمیق و پر ماجرائی است که فیلسوفان از آغاز پیدایش فلسفه تاکنون به آن توجه داشته اند و سنگینی آن را بر دوش خود احساس نموده اند و هنوز نیز از معماهای ناگشوده فلسفی به شمار می آید. در فلسفه اسلامی این موضوع از جهت رابطه ادراک با شیء ادراک شده و رابطه ادراک با شخص ادراک کننده مورد توجه قرار گرفته است. این بحث با توجه به تعریف علم به تمثل حقیقت شیء یا حضور ماهیت شیء در نزد مدرک همواره با اشکال معروف اجتماع جوهر و عرض مواجه بوده است و به آراء گوناگونی انجامیده است: 1)نظریه کیفیت ذات اضافه 2)نظریه شبح 3)نظریه ماهوی در تبیین های مختلف. در این مقاله پس از بیان چگونگی تحول آراء فیلسوفان مسلمان در این موضوع به بررسی تحلیل و ارزیابی هر یک از این نظریات پرداخته، پیش فرض ها، عوامل موثر بر شکل گیری آنها، همچنین اشکالات وارد بر آنها را بر اساس ملاک های سازگاری (consistency)، استقلال (independence)، تمامیت (completeness) و میزان مقاومت آنها در برابر حملات شکاکانه بیان می نماییم.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
  • تعداد رکورد ها : 467