جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قاعده «کل حادث مسبوق بقوة و مادة تحملها»، از قواعد با اهمیت فلسفی است که نتایج عدیده‎ای در فلسفه به بار می‎آورد؛ از جمله اثبات هیولی یا اثبات دیدگاه علامه طباطبایی در باب حرکت و موجود سه اشکوبه‌ای که تصویر می‎کنند. این قاعده از دیرباز مورد اشاره ارسطو قرار گرفته است و ابن‏ سینا برای آن استدلال تام و مستحکمی را به همراه مقدمات و مؤخراتی اقامه می‎کند؛ اما به‏تدریج استدلال ابن‏ سینا در آثار فلاسفه بعدی، به فراموشی سپرده شده و مقدمات و مؤخرات آن، جای خود استدلال را گرفته ‎اند. این مطلب سبب شده است بعضی از فیلسوفان معاصر، ابن‏ سینا را به شکل مستقیم یا غیر مستقیم، متهم به مغالطه اشتراک لفظی و غفلت از تفکیک میان امکان ماهوی و امکان استعدادی کنند. مقاله پیش رو در صدد بیان استدلال اصلی ابن‏ سینا و نشان‎دادن جایگاه صحیح مقدمات و مؤخرات آن در عبارات خود ابن ‏سیناست؛ همچنین روشن خواهد شد که فیلسوفان معاصر که در صدد جایگزین‏کردن استدلالی دیگر به جای استدلال مشهور شده‎اند، نتوانسته اند استدلال قابل قبولی ارائه کنند.