جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
ابن خزیمه , محمد بن اسحاق (اهل حدیث و صفاتیه متقدم، محدث، فقیه شافعی، متکلم و عارف قرن سوم و چهارم قمری، مخالف علم کلام، صاحب «صحیح ابن خزیمة» و «کتاب التوحید و إثبات صفات الرب عزوجلّ»), 223ق./839م. نیشابور، ایران 311ق./924م. نیشابور، ایران
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 28
کتاب التوحید ابن خزیمه و تصویری که از خداوند ارائه داده است
نویسنده:
رسول جعفریان
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
متن 1 متن
وضعیت نشر :
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران,
چکیده :
ابن خزیمه (223 - 311) از علمای اهل حدیث، نویسنده یک کتاب حدیثی با عنوان «صحیح»، و اثری مهم در «توحید» است که همواره محل بحث بوده و مورد توجه وهابی هاست. این یادداشت، مروری بر محتوای این کتاب و در واقع، فصلی کوتاه از کتاب «درسهایی در باره فرق اسلامی» است.
مشخصات اثر
مقايسه بين توحيد صدوق و توحيد ابن خزيمه
نویسنده:
‫نصرت‌الله سيار اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مطالعه تطبیقی , نقد و بررسی کتاب
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
چکیده :
‫در اين پژوهش، صفات خبريه از دو منبع کلامي يعني «التوحيد» ابن خزيمه و «التوحيد» شيخ صدوق? بررسي شده است. در بحث از ديدگاه ابن خزيمه و شيخ صدوق? درباره صفات خبري صفت وجه و احاديث باب صورت، صفت سمع و بصر، استواء خالق بر عرش، يد، مکان، نزول و رؤيت خداوند از نظر هر يک از آن دو بررسي، مقايسه و ديدگاه ابن خزيمه نقد شده است. در تفسير صفات خبري، دو گونه برداشت وجود دارد. شيخ صدوق? با محور قراردادن روايات اهل بيت(، راه اهل تنزيه را طي کرده است و در عين اينکه از خداوند معرفت اثباتي ارائه ميدهد، آن توصيفها را پيراسته از نقص و عيب کرده و به خداوند نسبت ميدهد. وي معناي ظاهر الفاظ صفات خبري درباره خداوند را صحيح ندانسته و براي آنها معناي تأويلي مناسب در نظر ميگيرد. در مقابل ديدگاه نخست، ابن خزيمه به حجيت ظاهر الفاظ متون ديني در معناي صفات خبري توجه کرده است. وي به جهت عدم توجه به کاربردهاي زباني و استفاده متون ديني از آن کاربردها، راه درستي را طي نکرده است. بيشتر دانشمندان مسلمان، در باب صفات خبري، معناي ظاهر کلمات را حجت ندانسته و براي معناکردن درست آيات و روايات، به کاربردهاي عرب زبانان مراجعه کرده و براي هر يک از الفاظ، معاني مناسبي را ارائه کردهاند. در پايان، مباني ابن خزيمه در خدا شناسي تحليل و بررسي شده است. اين مباني عبارتاند از: حجيت ظاهر الفاظ، يکسان انگاري اوصاف در قرآن، حجيت احاديث منقول از فرد عادل، مراجعه به ظاهر لفظ قرآن وسنت و بدون تأمل در مجموع آيات و روايات، و عدم توجه به علت و سبب فعل يا الفاظي که موجب توهم تشبيه است. نتيجه اينکه الفاظ موجود در متون ديني براي معرفي خداوند، در معناي موضوع له خود استعمال نشدهاند، بلکه معناي مجازي و تأويلي آنها مراد است؛ تا منجر به تشبيه، جسم انگاري و نقايص ديگر نشوند و ديگر اينکه صفات خبري، اوصاف مستقلي نيستند.
مشخصات اثر
تنزیه و تشبیه در کتاب التوحید شیخ صدوق و ابن‌ خزیمه
نویسنده:
نویسنده:علی‌اکبر تلافی داریانی؛ استاد راهنما:سیدرضا مودب؛ استاد مشاور :محمدعلی تجری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
تنزیه و تشبیه، دو مقوله از مباحث زیربنایی خداشناسی است و محدّثان و متکلّمان اسلامی بر طبق مبانی تفسیری و اصول استنباطی خود در حوزه‌ی قرآن و حدیث، به دو دسته‌ی تنزیهی و تشبیهی تقسیم ‌شده‌اند. گرچه در فلسفه و عرفان قسم سومی هم به نام توحید برآن دو افزوده‌اند. در این پژوهش، کتاب التوحید شیخ صدوق به عنوان اثر حدیثی کهن در موضوع تنزیه الهی، و کتاب التوحید ابن‌خزیمه به عنوان منبع مهمّ تشبیهی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. و سؤالی مهم در این بین مطرح می‌شود که آن دو محدّث بزرگ برچه اساسی رویکرد خود را توحیدی می‌دانند. و کدام‌یک از آن دو به عنوان عقیده‌ی حقّ الهی قابل پذیرش می‌باشد. از مقایسه‌ی این دو اثر چنین برمی‌آید که شیخ صدوق با تکیه بر لغت، عقل، آیات محکم قرآن و روایات معتبر، تنزیه را برگزیده است؛ و ابن‌خزیمه با تعبّد صرف به ظاهر آیات و روایات، به تشبیه و جسم‌انگاری معتقد شده است. دستاورد این پژوهش مستقل، اثبات صحّت عقیده‌ی توحیدی است، که همان عدم جسم‌انگاری و تنزیه فراگیر الهی به لحاظ بساطت ذات و معنا شناختی صفات بر اساس کتاب التوحید شیخ صدوق می‌باشد، و این‌که جسم انگاری و تشبیه به هیچ وجه جایگاهی در قرآن، روایات و عقل ندارد و مبنای تفسیری ابن‌خزیمه به لحاظ ظاهرگرایی متعصّبانه در تبیین آیات و روایات و بی‌اعتنایی به قواعد عقلی، صحیح نیست. و دیگر این‌که روایت‌های تشبیهی آن کتاب به لحاظ دلالت، و در موارد زیادی به لحاظ صدور، غیر قابل پذیرش است. و با توجّه به شواهد مستند، شیخ صدوق کتاب التوحید را در پاسخ به عقاید تشبیهی حنبلیان و کرامیّه در اقلیم خراسان و نیشابور نوشته است. ابواب متناظر کتاب شیخ صدوق نشان‌گر آگاهی وی از مطالب کتاب التوحید ابن‌خزیمه است. درضمن، او با نقل گسترده روایت‌های توحیدی، زمینه‌ساز اقبال به مسائل توحیدی و شکل‌گیری نظرهای متفاوت در مقابل وی بوده است.
مشخصات اثر
بررسی و نقد نظریه تشبیهی ابن خزیمه درکتاب التوحید با رویکرد کلامی
نویسنده:
پدیدآور: مهدی نیک آفرین استاد راهنما: علی رضا نجف زاده تربتی استاد مشاور: محمد جواد عنایتی راد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
متن ناقص پایان نامه
چکیده :
دانشمندان مسلمان در تبیین صفات خبری روش‌هایی از قبیل؛ تاویل، تشبیه، توقف و اثبات بلا کیف را مطرح کرده‌اند. محمد ‌بن اسحاق بن خزیمه فقیه و محدث بزرگ اهل سنت(233-311ق.) در کتاب التوحید، با ذکر انبوهی از آیات، روایات و استدلالها، به اثبات صفات خبری پرداخته است. سوال این است که مستندات، استدلال‌ها و تحلیل‌های ابن خزیمه چیست و با چه نقدهایی مواجه است؟ فرضیه ما این است که مستندات او شامل آیات، روایات و استدلالهای شبه کلامی بوده و با اشکالات و ناسازگاری‌های متعددی روبروست. کتاب التوحید ابن خزیمه، همواره به عنوان یکی از منابع دست اول و اصیل عقاید ظاهر گرایان و به ویژه وهابیت به شمار آمده و این کتاب تاکنون به صورت مستقل مورد بررسی و نقد قرار نگرفته است؛ از این رو بررسی و نقد نظریه تشبیهی ابن خزیمه و مستندات او می‌تواند در دفاع از توحید ناب و دفع باورهای انحرافی تاثیر گذار و مفید باشد. با مطالعه و کاوش در کتاب ابن ‌خزیمه و پردازش به شیوه توصیفی-تحلیلی، این نتایج حاصل شد. در بعد هستی شناسی صفات و اثبات صفات خبری بر خداوند، تبیین ابن خزیمه مبتنی بر اصالت معنای ظاهری آیات و روایات و مخالفت با تاویل صورت گرفته است. بر این اساس، ابن خزیمه برای اثبات هر کدام از اعضا وجوارح جسمانی برای خداوند بابی گشوده و همچون مشبهه حشویه، خدایی انسان‌گونه به تصویر کشیده است. تبیین او از برخی آیات، با معنای ظاهری آیات دیگر متعارض نشان می‌دهد؛ همچنانکه روایات او نیز با معنای ظاهری روایات دیگر ناسازگار است. برخی روایات کتاب التوحید نیز ضعف سندی دارند. در بعد معناشناسی صفات، ابن خزیمه در اکثر ابواب کتابش همچون باب اصبع، رجل، ساق، قدم، عرش، ضحک و تکلم، روایات را با همان معنای ظاهری و تشبیهی رها کرده و متعرض بیان معنای غیر تشبیهی نشده است. او در برخی از ابواب همچون باب وجه، ید و عین، با تکیه بر استدلالهای شبه کلامی همچون قدم وحدوث، قوت و ضعف و... تلاش کرده است تا صفات خداوند را متمایز از صفات انسان قلمدادکرده و دیدگاه خود را بلاتشبیه معرفی کند. ابن خزیمه با این استدلالها نه تنها توفیقی در رفع تشبیه نداشته، بلکه به جسم انگاری دامن زده است. از دیگر تعارضات مهم کتاب التوحید می‌توان به استفاده مکرر از تاویل در آیات و روایات در عین تخطئه اهل تاویل و رد آن از جانب ابن خزیمه، اشاره کرد.
مشخصات اثر
جلوگیری از تفکر فلسفی چه پیامدهای منفی به دنبال دارد؟
نویسنده:
جعفر سبحانی؛ مترجم: مترجم: محمد صمد پور آذر شربیانی
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
هفته‌نامه افق‌حوزه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
مشخصات اثر
بررسی مدعای «اثبات بلاتشبیه» در کتاب التوحید ابن خزیمه و نقد دلایل آن
نویسنده:
مهدی نیک آفرین ، علیرضا نجف زاده تربتی ، محمد جواد عنایتی راد
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
دانشمندان مسلمان درتبیین صفات خبری روش­هایی از قبیل تشبیه، تأویل، توقف و اثبات بلا کیف را مطرح نموده­اند. محمد ­بن اسحاق بن خزیمه محدث و فقیه نامدار اهل سنت(311-233ق.) در کتاب التوحید با ذکر انبوهی از آیات، روایات و استدلال‌ها به اثبات صفات خبری پرداخته است. سؤال این است که مدعای ابن خزیمه و استدلال‌های او چیست و با چه نقدهایی مواجه است؟ فرضیه ما این است که ابن خزیمه با طرح استدلال‌هایی از قبیل قوت و قدم صفات خداوند، ادعای «اثبات بلاتشبیه» کرده و به رد تأویل پرداخته است. با مطالعه و کاوش در کتاب ابن‌­خزیمه و پردازش به شیوه توصیفی، تحلیلی، این نتایج حاصل شد: استدلال‌های ابن خزیمه با تعارضات و محذورات متعددی روبه‌رو بوده و ابن خزیمه نه تنها توفیقی در رفع تشبیه نداشته، بلکه به جسم انگاری دامن زده است. او در عین تخطئه اهل تأویل به استفاده مکرر از تأویل در تبیین آیات و روایات پرداخته است. کتاب التوحید ابن خزیمه، همواره مستمسک رهبران سلفی همچون ابن­تیمیه و مورد توجه وهابیت قرار گرفته و روشن نمودن ناکارآمدی آن می­تواند در دفاع از توحید ناب، تأثیرگزار و مفید باشد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 70
مشخصات اثر
قضايا العقيدة فى فكر الامام ابن خزيمة223ـ311هـ عرض ونقد
نویسنده:
حسن جبر حسن شقير ؛ طه الدسوقى حبيشى, عبد المنعم مختار عبد الرحمن (مشرف)
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
القاهرة: جامعة الازهر,
مشخصات اثر
مناهج المحدثین: مالک - أحمد - ابن خزیمة - ابن حبّان - الحاکم - الطبرانی
نویسنده:
محمد بن ترکی الترکی
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ریاض - عربستان: دار العاصمة للنشر والتوزیع,
مشخصات اثر
اساس التقديس : فی علم الکلام (تحقیق: احمد حجازی سقا)
نویسنده:
فخـر الدين الرازي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره - مصر: مكتبـة الكليات الأزهرية ,
چکیده :
این کتاب تالیف فخر رازی متکلم مشهور اشاعره اهل سنت است.فخر رازی این کتاب را در رد برکتاب ((توحید و اثبات صفات الرب)) ابن خزیمه(از صفاتیه متقدم و قائل به اثبات کلیه صفات خبری به معنی لغوی برای خداوند) نوشته است و در این کتاب صفات خبری را که شائبه تشبیه و تجسیم دارد تاویل نموده است.
نام دیگر این کتاب ((تاسیس التقدیس)) است. ابن تیمیه کتابی با عنوان ((نقض تاسیس التقدیس)) را در رد آن و تایید ابن خزیمه به رشته تحریر درآورده است.
مشخصات اثر
نبذة لطیفة فی رد بعض تشغیبات المعطلة علی الامام ابن خزیمة وکتابه التوحید
نویسنده:
صادق سلیم صادق
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ریاض - عربستان: مولف,
چکیده :
این کتاب بانگاه سلفی و در دفاع از دیدگاه صفاتیه و ابن خزیمة و کتاب او « کتاب التوحید واثبات صفات الرب عز وجل» نگاشته شده و در آن بر اثبات صفات خبری به معنای ظاهری و لغوی آن اصرار شده است. یادآوری می شود که فخر رازی کتاب «اساس التقدیس» را در رد بر کتاب توحید ابن خزیمه نگاشت و متقابلا ابن تیمیه «نقض تاسیس التقدیس» را در پاسخ به فخر رازی و در دفاع از ابن خزیمه نوشت. این کتابچه ادامه و پیروی از ابن تیمیه از سوی مولف است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 28