جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
سبزواری, حاج ملاهادی بن مهدی (فیلسوف صدرایی، حکمت متعالیه), 1212ق./1798م, 1289ق./1872م.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
تعداد رکورد ها : 386
عنوان :
وحدت وجود و وحدت شهود
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
راه کشف و شهود
,
وحدت شهود
,
احکام وحدت
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
فنا
,
عرفان نظری
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
صادر اول ,
وحدت شخصی وجود ,
وحدت سنخی وجود ,
مراتب توحید ,
احکام کثرت ,
وحدت حقیقی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
وحدت حقه الهیه ,
توحید اخص الخواص ,
توحید شهودی ,
توحید عوام ,
توحید فنایی(اخلاق اسلامی) ,
توحید قلبی ,
تشکیک در ظهورات وجود ,
منازل سلوک ,
عارفان (مسلمان) ,
اصطلاحنامه عرفان ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
مراتب کشف ,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) ,
وحدت ذات و مظاهر اسماء ,
وقوع عبادت در حجاب ,
مقام اخفویت ,
مقام خفی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
چکیده :
اساس علم توحید و عرفان حقیقی مسأله حقیقت وجود و وحدت آن است که مبتنی بر توحید وجودی و توحید ذاتی و صفاتی و افعالی است و غایت آن فنای در حق و بقای به اوست. در تصدیق این معنای عرشی، قائلان به «وحدت شهود» بر این عقیدهاند که چون طالب حق به این مقام رسد، همه اسماء و صفات را مستهلک در غیب ذات احدیت میداند و جز مشاهده ذات احدیت هیچ گونه تعینی در روح او باقی نماند و اغیار از هر جهت محو و نابود گشته و توحیدی صاف و خالص ظهور و تحقق یافته است و در این مرتبه و مقام است که به لسان حقیقت «یا هو یا من لیس الا هو» گوید.قائلان «وحدت وجود» معتقدند عارف واصل و سالک عاشق چون به این مقام رسد مییابد که آنچه هست وجود واحد حق تعالی است که در آیینههای مظاهر وجودی تجلی کرده است و موحد حقیقی کسی است که جامع میان کثرت و وحدت و واصل به مقام فرق بعدالجمع باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 86 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت حبی در آفرینش و رابطه آن با نفس رحمانی حق
نویسنده:
فاطمه عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جهان بینی عرفانی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
نفس رحمانی(عرفان نظری)
,
حضرت محبت
,
حرکت حبی وجود
,
آفرینش از نظر عرفان
کلیدواژههای فرعی :
عشق الهی ,
عاشق و معشوق بودن احد ,
حب الهی ,
صفات الهی ,
عالم خلقت ,
غیب ذات ,
نفس عالم ,
اعیان ثابته ,
قرآن ,
حدیث کنز مخفی ,
حرکت شوقی به طرف خدا ,
عاشق و معشوق ,
نفس موجودات ,
علت آفرینش ,
حب اسماء ,
حب اشیاء ,
علت حب ,
تنفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2008-0476
چکیده :
محبت مقامی الهی است. حق تعالی خود را به محبت وصف نموده و به صفت «ودود» خوانده است. این از آن روست که او ابتدا به خود محبت ورزید، آنگاه دوست داشت که خود را در غیر مشاهده کند، پس عالم را به صورت جمال خویش آفرید. به عالم نظر کرد و به آن محبت ورزید. پس خدای تعالی عالم را تنها به صورت خود آفریده است و عالم تماما زیباست و خدای سبحان هم، به زیبایی و جمال محبت می ورزد. اگر عشق و محبت وجود نداشت، پروردگار ودود و مهربان هم شناخته نمی شد. «محبت» به اطلاق ذاتی خود در همه موجودات، چه علمی-غیبی و چه وجودی-شهادی، ساری است، زیرا که خداوند نخست به شئون ذاتی خود بر خود تجلی کرد و اعیان ثابته که ماهیات اشیاءند، در مرتبه علم متعین شدند و دوم اینکه منصبغ به احکام و آثار اعیان ثابته، در عین ظاهر گشت و موجودات خارجی ظاهر شدند. یعنی هر چه ظاهر شده به محبت و عشق ظاهر شده است. با توجه به اینکه نفس رحمانی حق عالم را پدیدار ساخت، اصل و اساس این نفس از محبت است. خداوند از طریق نفس خود، عالم را پدید آورد تا شناخته شود، زیرا اگر شناخته نمی شد، اسما و صفات الاهی متجلی نمی شدند و عالم و هستی در کتم عدم باقی می ماند. بنابراین، همین حب به شناخته شدن اسما و صفات حق، که از طریق نفس الاهی تحقق علمی و عینی یافت، دلیل خلقت و آفرینش عالم است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نوسان ایمان و کفر از نظر ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
سید محمد مرتضوی، ابراهیم مهرابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: اندیشه دینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
ابن عربی
,
انسان شناسی فلسفی
,
حکمت متعالیه
,
کفر
,
فلسفه دین
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ماهیت ایمان ,
گناه ,
الاشاعره ,
معنای پراگماتیستی ایمان ,
درجات ایمان ,
حجاب خدا ,
مرجئه ,
ایمان گزاره ای ,
تکلیف خداوند ,
خوارج (مذاهب کلامی) ,
محبت ,
گناه ,
اطاعت انسان ,
نوسان ایمان و کفر ,
برابری ایمان و معرفت ,
جدایی ایمان از عمل ,
متعلق ایمان و کفر ,
هماهنگی دین و عقل ,
ایمان شخصی ,
ثبات حقیقت انسان ,
محبت ذاتی حق ,
زیادت و نقصان ایمان و کفر ,
کفر شرعی ,
کفر سلوکی ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
عین الیقین ,
حب دنیا ,
حقیقت انسانی(عرفان نظری) ,
مقام حق الیقین(قسیم مقام علم الیقین و عین الیقین) ,
مقام محبت ,
درجات کفر ,
وجودی بودن کفر ,
وجودی بودن ایمان ,
حرکت قسری کفر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
ایمان در اندیشه دینی از بالاترین ارزش برخوردار است، ولی همیشه این سوال مطرح بوده است که آیا همه مومنان از ایمانی یکسان و مشابه و در نتیجه از ارزشی مساوی برخوردارند؟ به عبارت دیگر، آیا ایمان و کفر افزایش و کاهش پذیر است؟ پذیرفتن هر یک از دو طرف مساله، نتیجه پاسخ به سوالاتی است از قبیل این که آیا ایمان و کفر امری بسیط است یا مرکب؟ و آیا عمل در حقیقت آن دو دخیل است یا خیر؟ دانشمندان اسلامی در پاسخ به این پرسش ها اختلاف نظر دارند. این مقاله متکفل کشف و مقایسه دیدگاه دو تن از اندیشمندان برتر اسلامی، یعنی ملاصدرا و ابن عربی است. با توجه به مستندات ملاصدرا، از قبیل آیات قرآنی، مبانی عمومی فلسفه او از جمله: اصالت وجود، تشکیکی بودن وجود، حرکت جوهری و ... و نظرات کلامی وی از جمله وجودی تلقی کردن کفر و ایمان و ...، این نتیجه به دست آمده است که کفر و ایمان در دیدگاه او، شدت و ضعف پذیر است. اما ابن عربی به دلیل عدم ورود در بسیاری از مسایل مربوط به ایمان و کفر در آثار خود و نیز ذو وجوه بودن عباراتی که در این باره از او به جا مانده است، نظر واحد و قطعی خود را ارایه نداده است. با این حال، با توجه به غلبه دلایل و شواهد دال بر تایید امکان و وقوع نوسان در کفر و ایمان، باید توجیهاتی را ارایه داد تا اختلافات ظاهری و احتمالی را برطرف سازد. در صورت مدلل نمودن موارد خاص، می توان گفت او نیز به کاهش و افزایش ایمان و کفر معتقد است، هرچند مبانی وی تنوع و استحکام مبانی صدرایی در امکان و روایی پذیرش شدت و ضعف در کفر و ایمان را ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گذری بر معرفت شناسی حکمت متعالیه
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
هستی شناسی معرفت
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اسفار ,
علم حصولی ,
اصالت وجود ,
اشارات و تنبیهات ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
علم حضوری ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
قرآن ,
حمل اولی ذاتی (منطق) ,
امکان شناخت ,
فاعل شناسا ,
وجود عینی ,
اصالت وجود ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
قرآن ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
وجود خارجی معلوم ,
وجود ذهنی معلوم ,
فرایند ادراک ,
هستی شناسی علم ,
ادراک تصوری ,
ادراک تصدیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
معرفتشناسی یکی از بنیادیترین مباحث فلسفه است که در قرن اخیر، تحول ژرفی یافته است. فلسفهی اسلامی همانند تمام فلسفههای پیش از خود، بیش از آنکه به ماهیت معرفتشناسی ادراک نظر داشته باشد، به بررسی هستیشناسانهی ادراک پرداخته است. صدر الدین محمد شیرازی، بنیانگذار حکمت متعالیه، اگرچه از این قاعده مستثنا نیست، ولی با توجه به مباحث ژرف ادراک و انواع آن، مطالبی بنیادین در این موضوع عرضه کرده است. گفتار حاضر با عنایت به طرح بحث معرفتشناسی معاصر و چگونگی تطابق معلوم ذهنی و خارجی، سعی بر ارایه طرحی از معرفتشناسی حکمت متعالیه، با توجه به تحقیقات ملاصدرا و شارحان متأخر وی دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قضیه ذهنیه
نویسنده:
اسداله فلاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منطق جدید
,
اصطلاحنامه منطق
,
قضیه ذهنیه
کلیدواژههای فرعی :
قضایای لابتیه ,
معدوم ممکن ,
قضیه شرطیه ,
قضیه طبیعیه ,
قضیه حقیقیه ,
قضیه خارجیه ,
قضایای منطقی ,
موضوع((اجزاء قضیه)، قسیم محمول و نسبت حکمیه و حکم) ,
محمول((اجزاء قضیه)، قسیم موضوع و نسبت حکمیه و حکم) ,
وجود ذهنی ,
وجود خارجی(اصطلاح وابسته) ,
طبیعی انگاری قضیه ذهنیه ,
معقول ثانی انگاری قضیه ذهنیه ,
قواعد منطق قدیم ,
معقوله انگاری قضیه ذهنیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
«قضیه ذهنیه» یکی از اصطلاحاتی است که در منطق اسلامی معرفی شده و در فلسفه اسلامی به کار رفته است. در این مقاله، با پی گیری تحولات تاریخی این اصطلاح، نشان داده ایم که قضیه ذهنیه معانی بسیاری را در دوران های مختلف به خود گرفته و با قضیه های گوناگونی در منطق و فلسفه گره خورده است. این تنوع و دگرگونی در معانی سبب شده است که قضیه ذهنیه با ابهامات بسیاری چه در منطق قدیم و چه در فلسفه اسلامی رو به رو گردد. در این مقاله، سعی شده است افزون بر تفکیک این معانی، صورت بندی دقیقی از معانی قضیه ذهنیه در منطق جدید ارایه شود تا به کمک آن، امکان ارزیابی این اصطلاح فراهم گردد. در این صورت، بهتر می توان صحت و سقم دعاوی نسبت به این قضیه و درستی یا نادرستی کاربرد آن در مسایل منطقی، فلسفی را آزمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توصیف اخلاقی خداوند در حکمت سینوی
نویسنده:
حبیب الله ابراهیمی، محسن جوادی، سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
صفات الهی
,
ابن سینا
,
اوصاف اخلاقی خداوند
,
اندراج اخلاق در فلسفه
,
معناشناسی اوصاف الهی از نظر ابن سینا
,
دیدگاه اخلاقی ابن سینا
,
قضایای یقینی
کلیدواژههای فرعی :
تقسیمات صفات الهی ,
آیه 012 انعام ,
انفعال ,
حسن عدل ,
قبح ظلم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در فلسفه برای معرفی خداوند بیشتر از اوصاف متافیزیکی همچون وجوب، قدرت و حیات بهره گرفته می شود و از اوصاف اخلاقی کمتر استفاده می شود؛ اما در متون مقدس دینی، ازجمله قرآن کریم، اوصافی مانند عدالت، بخشندگی، مهربانی و وفای به عهد در مورد خداوند به کار رفته است که در زبان متعارف انسانی، به اوصاف اخلاقی معروف اند. بسیاری با ابتنای اخلاق بر امر و نهی الهی، امکان توصیف اخلاقی خداوند را به چالش کشیده اند؛ چنان که در جهان اسلام این دیدگاه را اغلب به اشاعره نسبت داده اند. حال آیا خداوند، واجد اوصاف اخلاقی است؟ این نوشتار با شیوه ای توصیفی تحلیلی و گاه انتقادی، برخی لوازم توصیف اخلاقی خداوند، مانند اندراج اخلاق در علوم فلسفی و جایگاه قضایای اخلاقی در اندیشه ابن سینا را براساس دو تفسیر از محقق لاهیجی و محقق اصفهانی بررسی و اثبات می کند که براساس برداشت محقق لاهیجی می توان از دیدگاه ابن سینا، خداوند را واجد اوصاف اخلاقی دانست و او را با اوصاف اخلاقی توصیف نمود. همچنین در این نوشتار، برخی چالش های توصیف اخلاقی خداوند پاسخ داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی وجود ذهنی در نظام حکمت صداریی
نویسنده:
محمد جواد پاشایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
حکمت متعالیه
,
وجود ذهنی
,
وجود ظلّی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم حصولی ,
العلم ,
ذهن ,
نهایه الحکمه ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
معلوم ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
مطابقت ماهوی ,
علم ,
معرفت شناسی ابن سینا ,
نظریه مطابقت ,
معلوم((اصطلاح وابسته)، مقابل عالم) ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
واقع نمایی مفاهیم ,
سایه واقعیت علم ,
انطباق وجودی ,
چیستی ذهن ,
وجود خارجی معلوم ,
وجود ذهنی معلوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وجود ذهنی که یکی مسائل مهم فلسفی به حساب میآید، از دیرباز ذهن انبوهی از متفکران را به خود مشغول داشته است. به ویژه آنکه مسئله ذهن و شیوه واقع نمایی مفاهیم ذهنی که در آثار فیلسوفان اسلامی از آن به وجود ذهنی یاد میشود، ریشهای دیرینه در تاریخ معرفت انسانی دارد. در میان حکمای اسلامی، صدرالمتالهین به مانند سایر مباحث فلسفی خود ارائهای نو و تازه از مبحث وجود ذهنی بیان داشته است. وی اگرچه در این ارائه، بر بلندای فکر پیشینیان ایستاده و از نظریات آنان متنعم شده است، لکن در نظری متفاوت، وجود ذهنی را وجود ظلی و سایه واقعیت علم میداند که هر دوی آنها، دو اعتبار از یک واقعیت و دو روی سکه آن تلقی میشوند. چه آنکه در این نظرگاه، وجود ذهنی، وجودی عالی و واجد کمالات اشد و اتم نسبت به وجود خارجی دانسته میشود. که از رهگذر آن، مساله مطابقت، به آسانی مصداق مییابد. این پژوهش در نظر دارد تا این ادعا را در کلمات صدرا مورد بررسی قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر نفس الامر به نفس الشىء
نویسنده:
اکبر فایدئى، ناصرالرضا ضیائى نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معنای نفس الامر
,
صدق و کذب
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
نفس الشیء
کلیدواژههای فرعی :
علم الهی ,
عقل فعال ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
وجود رابط ,
حکم ,
افاضه صور معقول ,
صور علمی ,
خارج ,
مطابقت قضیه با ذهن ,
حکم ذهنی بر امور ذهنی ,
اتصاف به امور عدمی ,
نسبت حکمیه ذهنی ,
نفس الامر قضایای کاذب ,
نفسیت امور عدمی ,
انتساب صور کاذب به عقل فعال ,
مطابقت نسبت حکمیه و خارجیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
چکیده :
کهن ترین نظریه درباره ماهیت صدق و کذب، نظریه مطابقت صدق ارسطویى یا تعریف حقیقت و صدق قضایا به سازگارى آن با واقع است که فلاسفه مسلمان، معیار صدق و کذب را براساس همین نظریه توجیه، و از واقع قضایا به «نفس الامر» تعبیر کرده اند. تعریف حقیقت و صدق قضایا به مطابقت با «نفس الامر» در میان حکماى اسلامى، موجب پیدایش این اشکال شده است که دیده اند انطباق این تعریف درباره قضایاى ذهنیه و حقیقیه ناموجه جلوه مى کند؛ ازاین رو در پى آن بوده اند که با تحلیل مفهوم «نفس الامر»، نحوه صدق قضایاى مختلف را با واقع نشان دهند. ایشان در تحلیل مفهوم «نفس الامر» و انطباق آن بر انواع قضایا، تفاسیر مختلفى آورده اند که ازجمله تفسیر «نفس الامر» به «عقل فعال»، «واقعیه کل شى ء بحسبه» و... که مشهورترین آن آرا، تفسیر «نفس الامر» به «نفسى الشى ء» یا «شى ء فى حد ذاته» است؛ و نوشتار حاضر به توضیح و بررسى آن مى پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رئالیسم ماهوی بر پایهی قضایای حقیقیّه از منظر شهید مطهری
نویسنده:
نعمت اله بدخشان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتضی مطهری
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
قضیه حقیقیه
,
وجود ذهنی
,
رئالیسم ماهوی
,
توجیه صدق
,
درباره مرتضی مطهری
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نظریه عمل گرایانه صدق ,
علم بدیهی ,
علم حضوری ,
منطق ارسطو ,
ماهیت ,
عقل ( جوهر ) ,
قضیه محصوره ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم نظری(مقابل علم بدیهی) ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
نظریه مطابقت ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
رئالیسم مفهومی - حکایی ,
حکم ایجابی معدومات ,
واقع بینی شناخت ,
شرح مبسوط منظومه ,
معلوم خارجی ,
معانی حقیقت ,
حقیقت انضمامی ,
حقیقت انتزاعی ,
حقیقت وجودی ,
حقیقت منطقی ,
حقیقت مادی ,
حقیقت صوری ,
صدق اخلاقی (مخبری) ,
نظریه هماهنگی صدق ,
احکام ریاضی ,
واقعیت بیرونی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
مسألهی توجیه صدق ادراکات بشر و اثبات واقعنمایی شناخت، که از آن به ارزش شناخت تعبیر میشود، از اساسیترین و در عینحال پیچیدهترین مسائل مربوط به ادراکات است. شهید مطهری با آنکه همهی ادلّهی وجود ذهنی را اثبات کنندهی ادّعای حکمای مسلمان مبنی بر حصول صورت و عین ماهیّت معلوم در ذهن نمیداند، معتقد است که «حکم ایجابی بر معدومات» بهمنزلهی یکی از دلایل اثبات این ادّعا، اگر بر مبنای قضایای حقیقیّه به صورتی که خواجه نصیرالدّین در کتاب تجرید الاعتقاد مطرح کرده است، مطرح شود، نه تنها برای ردّ نظریهی اضافه، بلکه برای اثبات ادّعای حکما نیز کافی خواهد بود. در این نوشتار، این ادّعا بر پایهی تفسیری از قضایای حقیقیّه، که درستتر و مقبولتر به نظر میرسد، نقد و بررسی شده و همچنین کفایت این دلیل به دلیل صعوبت و یا غیرممکن بودنِ دستیابی به ذاتیّات و عین ماهیّات اشیا، مداقّه و نقد شده است. نتیجهی چنین کوششی از سوی شهید مطهری و حکمای مسلمان دربارهی توجیه صدق، تنها رسیدن به رئالیسمی است که از آن به رئالیسم مفهومی- حکایی یاد میشود، نه رئالیسم ماهوی، که شهید مطهری آن را تنها راهِ واقعبینیِ شناخت و کشف واقع میداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و مقایسه نظریه صدق و توجیه معرفت و جایگاه خدا در آن در نظام معرفتشناختی فیلسوفان صدرایی و دکارتی
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه توجیه
,
فیلسوفان صدرایی
,
فیلسوفان دکارتی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
نظریههای صدق
کلیدواژههای فرعی :
مبناگرایی (معرفت شناسی) ,
نَفسُ الاَمر ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
وضوح و تمایز ,
معیار درونی صدق ,
ایده تام ,
بداهت تصورات ,
جهل مرکب ,
جایگاه خدا در معرفت انسان ,
ضامن حقیقی معرفت ,
تصورات فطری ,
رویت در خدا ,
درون گرایی ,
اصول موضوعه معرفت ,
اصول متعارفه معرفت ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
فیلسوفان حکمت متعالیه از میان نظریههای صدق، به مطابقت معتقدند. آنان گزارهای را صادق میشمارند که با عالم واقع، اعم از ذهن و عین، و به عبارتی با نفس الامر مطابق باشد. در میان فیلسوفان دکارتی، تنها اسپینوزا از نظریهی مطابقت دفاع میکند و سایر دکارتیان ملاک صدق را وضوح و تمایز میدانند. در باب توجیه معرفت، معرفتشناسان نظریههای توجیه را در دو قالب درونگرایی و برونگرایی تقسیم میکنند. فیلسوفان صدرایی و دکارتی، هر دو به درونگرایی معتقدند، با این تفاوت که صدراییان صرفاً از نظریهی مبناگرایی، چونان ملاک توجیه نام میبرند. با تمام این اوصاف، فیلسوفان دکارتی از جایگاه والای خدا در توجیه و صدق معرفت نام میبرند و فیلسوفان حکمت متعالیه نیز نقش برجستهای را در معرفتشناسی خویش برای خداوند قائل هستند. چنانکه دکارت وجود خداوند و فریبکار نبودن او را ملاک توجیه معرفت میداند و ملاصدرا نیز الهام و اشراق خداوند را یقینیترینِ معارف انسان میداند. نویسندگان در این مقاله تلاش دارند تا نظریهی صدق و توجیه معرفت را در معرفتشناسیِ این دو گروه از فیلسوفان، با نگاه مقایسهای، تبیین و تشریح نمایند و وجوه اختلاف و اشتراک آنان را نمایان سازند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
تعداد رکورد ها : 386
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید