جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
سبزواری, حاج ملاهادی بن مهدی (فیلسوف صدرایی، حکمت متعالیه), 1212ق./1798م, 1289ق./1872م.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
تعداد رکورد ها : 386
عنوان :
توبه و جایگاه آن در عرفان
نویسنده:
على حسینى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
تهذیب
,
انابه
,
اخلاص عارفان
کلیدواژههای فرعی :
تربیت دینی ,
توبه نصوح ,
قرآن ,
سالک ,
شرایط توبه ,
کارکرد توبه ,
توبه عام ,
توبه خاص ,
توبه اخص ,
توبه اولیا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
توبه در عرفان جایگاه بلند و والا دارد. نخستین گام سالک براى وصول به حق، توبه است. در این زمینه سخنان چهره هاى برجسته عرفان، در مقاله پیشین بیان شد؛ آنگاه پیرامون حقیقت توبه و فضیلت و شرایط آن به تفصیل سخن گفته شد؛ در این بخش پیرامون: مراتب توبه، آراء مختلف در مورد مفهوم توبه، توبه در قرآن، توبه نصوح، در جهت تبیین مفهوم و کارکردهای آن سخن گفته می شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
از نظر ائمه اطهار(ع) دو قوه وهم و خیال چگونه معنا شدهاند و تفاوت آن با تعریف فلاسفه از این دو مفهوم چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
حکیمان معتقدند هر فعلی که از انسان سر میزند باید به مبدأی مستند باشد، و از مبدأ تعبیر به «قوه» میآوردند؛ از سخنان حکیمان چنین استنباط میشود که واژۀ «قوه» در اصل به معنای «مبدأ کارهای سخت» است، سپس در معنای «منفعل نشدن به آسانی»، پس از آن در معنای
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
خیالشناسی
کلیدواژههای فرعی :
نفس حیوانی ,
نفس نباتی ,
نفس انسانی ,
ادراک باطنی ,
قوه حافظه ,
قوه متصرفه ,
قوای ادراک ظاهری ,
قوای ادراک باطنی ,
لوح النفس ,
قوه واهمه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل حقیقت اصحاب سر پیشوایان معصوم (ع) و نسبت آن با عرفان
نویسنده:
محمد عیسی جعفری، یدالله یزدان پناه
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
اصحاب سر
,
عرفان اسلامى
,
فهم دین
,
امامان معصوم علیهم السلام
,
اصحاب سر و عرفان
,
بازشناسی اصحاب سر
کلیدواژههای فرعی :
علوم باطنی ,
ساحت دین ,
اهل بیت(ع) ,
قرآن ,
معارف اهل بیت (ع) ,
قرآن ,
معرفت باطنی ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
علوم ظاهری ,
سرّ آل محمد (ص) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شواهد متقن نقلی و عقلی، دین را برخوردار از سطوح مختلف ظاهری و باطنی معرفی میکند؛ و پیامبر و به تبع وی، دیگر پیشوایان معصوم، این دین را به میزان فهم و درک افراد عرضه میدارند. بدین ترتیب، زمینه بهرهمندی افراد مختلف از آن به فراخور استعدادشان فراهم میآید. روشن است که همگان به همه سطوح دین دسترسی ندارند و تنها افراد خاصی بنا بر ظرفیت وجودیشان شایستگی ارتباط با همه این سطوح را پیدا میکنند. پیشتر و بیشتر از همه، آورنده دین و مفسر واقعی آن، حضرت ختمی مرتبت(ص) با همه سطوح ظاهری و باطنی آن مرتبط است و در مرحله بعد کسانی که ساختار وجودیشان همانند او است و باب و میراثدار علم او هستند، از ویژگی یادشده برخوردارند. دسته دیگر، کسانیاند که هرچند همانند دسته دوم نیستند، در این زمینه با آنان مشابهت دارند و از قابلیتهای خاصی برای ارتباط و پیوند با ساحتهای باطنی دین برخوردارند. تعدادی از آنها در زمان حضور پیشوایان معصوم و از طریق آنان به این ساحت ها راه یافتهاند و احیاناً خود واسطه اتصال و پیوند دیگران به آن پیشوایان و ساحتهای دین شدهاند. حال، اینان چه کسانیاند و چه ویژگیهایی دارند؟ این نوشتار با توصیف شخصیتی و تحلیل دادههای تاریخی نشان میدهد که آنان دستهای از اصحاب و یاران معنوی پیشوایان معصوم بودهاند که از تیزبینی و خوشفهمی خاص و ظرفیت درونی ویژهای برای فراگیری علوم و معارف باطنی دین برخوردار بودهاند و آن پیشوایان، برای این امر ایشان را برگزیده بودند. به ایشان اصطلاحاً اصحاب سرّ گفته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 61
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اراده آزاد از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد حسینزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اراده آزاد
,
اختیار انسان
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
تسلسل اراده ها ,
فاعل طبیعی ,
عمل اخلاقی ,
اصل علیت ,
حدوث اراده ,
حدوث اراده الهی ,
فاعلیت انسان ,
اختیارگرایی ,
افعال طبیعی ,
فاعلیت انسان ,
حدوث و قدم اراده الهی ,
حکمت متعالیه ,
فاعل بالتسخیر ,
اصل علّیت ,
فاعل ما منه الوجود ,
فاعل ما به الوجود ,
معانی اختیار ,
جبریت اراده ,
فاعل بالقسر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
تقابل ضرورت علی با اراده آزاد از مباحث مهمی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. خلط بین اراده و اختیار و تقریر نادرست اشکال اراده آزاد، باعث شده تا این مسئله با ابهامات فراوانی همراه باشد. برخلاف تصور رایج محور اصلی اشکال اراده آزاد، تسلسل ارادهها نیست، بلکه از یک طرف پذیرفتن ضرورت علی، و از طرف دیگر حدوث اراده و منتهیشدن آن به علتی خارج از نفس انسان است که مستقیما اراده را در نفس انسان ایجاد میکند. صدرالمتألهین به اشکال اصلی جبر در اراده توجه داشته و حتی جبری بودن اراده و نیز جبری بودن افعال ارادی انسان را پذیرفته است، اما چنین چیزی به این معنا نیست که ملاصدرا اختیار انسان را انکار کرده است. او سعی دارد تا از طریق فاعل بالتسخیر و نیز توحید افعالی این مطلب را تبیین کند که جبر با اختیار سازگار است و افعال انسان از همان جهت که جبری هستند اختیاری نیز هستند. در این مقاله علاوه بر بازسازی اشکال اراده آزاد، در مجموع، پنج پاسخ از صدرالمتألهین آورده و نقد شده است. در پایان این نتیجه گرفته شده که ضرورت علی با اراده آزاد و اختیار انسان منافات دارد از این رو برای پذیرش اختیار انسان باید ضرورت علی را انکار کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ذاتگرایی در عرفان اسلامی
نویسنده:
یدالله یزدانپناه، محمدعیسی جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت وجود
,
کثرات
,
عرفان اسلامی
,
وحدت وجود
,
عرفان اسلامى
,
ذات گرایی عرفان اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
الله ,
شهود عرفانی ,
اسماء الهی ,
صفات الهی ,
واحدیت ,
آموزه های عرفانی ,
طبیعت وجود ,
صفات خدا ,
حیثیت تقییدی شانی ,
حیث اطلاقی ,
حیث تعلیلی ,
اعیان ثابته ,
وجود حق تعالی (اسماء ذات) ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
تعین ثانی ,
حیثیت تقییدی اندماجی ,
حیثیت تقییدی نفاذی ,
حیثیات وجودی اسماء ,
انتشار اسماء ,
حقیقت اعیان ,
صفات اندماجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
پیوند بین وحدت (وجودی) و کثرت (اعیانی)، از مهمترین مشکلاتی است که فراروی عارفان قرار دارد. طرح وجود یگانه و نفی وجود از دیگر موجودات، این پندار را به وجود میآورد که در عرفان، وجودات خارجی، چیزی جز هیچ و پوچ بودن، به دست نمیدهند. با توجه به مبانی مسلم عارفان در هستیشناسی عارفانه و با تکیه بر منابع اصیل عرفانی، به دست میآید که پندار یادشده، با واقعیت همگونی ندارد. در اثبات این مدعا، پس از نگاه اجمالی به دیدگاههای ذاتگرایانه برخی مکاتب دیگر، در آغاز، تبیین وجود محض (حق تعالی) مطابق دیدگاه هستیشناسی عرفانی، ضروری مینماید. سپس در مرتبه نازلتر، حیثیات و شؤون آن وجود، یعنی اسماء الاهی، حلقه واسطه میان وجود صرف و ذوات و ماهیات (اعیان ثابته) معرفی میشوند؛ و در نهایت، پیوند و رابطه ذوات و ماهیات با وجود مطلق، تبیین میگردد. در نتیجه، به دست میآید که عارفان مسلمان با مبانی خاص خود، ذاتگرایی را در تفسیر منحصربهفرد میپذیرند؛ که این ذاتگرایی، هم با وجود محض بودن حق تعالی (وحدت شخصی وجود) سازگار و هم با لوازم دیدگاه عرفانی، همسو است. عارفان با تبیین دقیق هستی، برای ذوات، نفسالأمر قائل میشوند و آنها را هیچ و پوچ نمیدانند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه ی آفرینش جهان و انسان از دیدگاه قرآن
نویسنده:
علیرضا فارسی نژاد، حامد دژآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آفرینش (اِبداع)
,
آفرینش انسان
,
آفرینش در قرآن
,
آیات خلقت
,
خلق آدم (ع)
,
قرآن
,
فلسفه آفرینش
,
غایت آفرینش
,
عالم ( امکانی )
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
آیات آفرینش
کلیدواژههای فرعی :
رحمت الهی ,
انبیا ,
ابتلا ,
عبودیت ,
اوامر الهی ,
عبادت ,
امتحان الهی ,
امر الهی ,
خلافت الهی ,
انبیاء(ع) ,
عبادت ,
رحمت الهی ,
انسان کامل (کلام) ,
خلافت الهی انسان ,
پیامبر ,
هدف فعل الهی ,
عبودیت ,
غرض فعل الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مسألهی «فلسفهی آفرینش» و اینکه چرا خداوند، انسان و سایر موجودات را آفریده، یکی از اساسیترین مسایلی است که همواره مطرح بوده و هست. به طور کلی در این زمینه دو سؤال اساسی مطرح است: یکی اینکه آیا آفریننده و فاعل این جهان، از کار خود هدفی داشته است؟ دیگر اینکه آیا این جهان به عنوان آفریده و فعل خداوند، هدف و مقصدی دارد؟ سؤال اول، بیانگر هدف فاعلی و سؤال دوم، بیانگر هدف فعلی است. مکاتب مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی، پاسخهای مختلف و متعددی به این دو سؤال دادهاند: عدهای به کلی منکر غرض و هدف در افعال الهی و آفرینش موجودات شدهاند. جمعی قایل به وجود غرض و هدف در همهی افعال شدهاند و گروهی وجود غرض و غایت را در برخی از افعال پذیرفتهاند، اما منکر عمومیت و لزوم آن شدهاند. مقالهی حاضر این مسأله را از دیدگاه قرآن بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که از دیدگاه قرآن، آفرینش کاملا هدفدار است؛ هدف از آفرینش جهان (در مقابل انسان)، انسان است و آسمانها و زمین و هرچه در آنها است برای انسان آفریده شده است، مقصود از انسان، انسان کاملی است که به مقام عبودیت حقیقی رسیده است. هدف از آفرینش انسان کامل، ذات خداوند است و خداوند، انسان کامل را برای خودش آفریده است. پس به طور کلی، میتوان گفت هدف خداوند از آفرینش جهان و انسان، ذات بیهمتای او است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توحید افعالی در نظام فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
علی محمد ساجدی، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
توحید افعالی(کلام)
,
توحید نظری
,
حکمت متعالیه
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید افعالی از نگاه ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وحدت وجود ,
مشاء ,
اختیار انسان ,
حکمت الهی ,
جبر فلسفی ,
شرور ,
اصل علیت ,
عالم ماده ,
فاعلیت بالتجلی ,
اختیار خداوند ,
کتاب اسرارالآیات ملاصدرا ,
عالم ماده ,
اراده اجمالی ,
اراده الهی ,
جبر فلسفی ,
علم ازلی الهی ,
اختیار انسان ,
وحدت وجود ,
قرآن ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
تشان ,
علم پیشین الهی ,
فلسفه مشاء ,
شر ,
اختیار واجب ,
علم واجب ,
برهان بسیط الحقیقه ,
نظام احسن ,
قرآن ,
ارادة الهی ,
اصل علّیت ,
مجرای فیض عقول ,
رساله القضا و القدر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقاله حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئله اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیه صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه میباشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستیبخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریه فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرفاندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نقل به عنوان مبانی توحید افعالی، بیان خواهیم کرد که صدرا با دو برهان ارجاع علیت به تشأن و قاعده بسیط الحقیقه به اثبات آرای خود میپردازد. همچنین، در این تحقیق که به روش توصیفی-استنباطی صورت پذیرفته، شبهات فکری برآمده از برخی اندیشه های کلامی پاسخ درخوری می یابد. ثانیاً به دلیل هم افق شدن مرزهای حکمت صدرایی با عرفان نظری، صدرا در حل و فصل مسایل توحید از حکمت سینوی پیشی می گیرد. ثالثاً لوازم توحید افعالی، همچون نظریه وحدت وجود و ارجاع علیت به تشأن، اراده و علم پیشین الهی، مسئله جبر و اختیار در افعال بشر، در پرتو دو حجت عقل و دین تبیین میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مسئله عنایت الهی در حکمت متعالیه صدرایی
نویسنده:
علیرضا خواجه گیر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
حکمت الهی
,
عنایت الهی
,
حکمت متعالیه
,
علم واجب
,
عنایت
,
نظام احسن
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم ذاتی الهی ,
خداشناسی ,
جهان هستی ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
عالم مثال ,
صفات جلال ,
صفات جمال ,
قضاء الهی ,
شرور ,
علم فعلی ( مقابل ذاتی ) ,
علم فعلی الهی ( مقابل ذاتی ) ,
تغیر علم ذاتی باری ,
قرآن ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
علم ذاتی ,
شر در حکمت متعالیه ,
شر ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
علم ذاتی ,
قضاء ,
برهان بسیط الحقیقه ,
عالم ( امکانی ) ,
قرآن ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
صفات سلبی(عرفان نظری) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
مراتب آفرینش ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
اصطلاح عنایت الهی در حکمت متعالیه صدرایی به معنای علم ذاتی الهی است که منشاء تحقق خارجی فعل و نظام احسن است. علاوه بر این علم الهی نیز مشترک بین صفات ذاتی و فعلی محسوب میشود. بنابراین مسئله عنایت الهی را نیز میتوان از جهت ذاتی - علم الهی - و فعلی - نظام احسن - مورد تحلیل قرار داد. سئوالات اصلی این مقاله این است که اولا، اگر این دو جنبه از عنایت الهی را مورد تحلیل قرار دهیم، با چه مسائلی در حکمت متعالیه در ارتباطاند. ثانیا، این دو جنبه از معنای عنایت الهی در حکمت متعالیه چگونه اثبات میشوند. آنچه از تحلیل مذکور به دست میآید، این است که؛ از آن جهت که عنایت الهی با علم الهی مرتبط است، مسئلهای خداشناسی است و از آن جهت که با پیدایش نظام عالم هستی و کیفیت آن مرتبط است، مسئلهای جهان شناسی است. در نتیجه با در نظر گرفتن ارتباط این مسئله با علم الهی، مبحث کیفیت علم الهی و مراتب آن از طریق برهان بسیط الحقیقه به اثبات میرسد و با در نظر گرفتن ارتباط آن با نظام احسن و چگونگی سیستم جهان هستی، از طریق ترتیب افعال الهی و مراتب نظام هستی این مسئله تبیین میشود. این مقاله درصدد است ارتباط این دو جنبه از عنایت الهی را با مسائل مرتبط با آن در نظام فلسفی حکمت متعالیه با روش توصیفی تحلیلی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتبارسنجی نقد صدرا بر دلیل"مجموع ممکنات"
نویسنده:
نفیسه تحریرچی، علیرضا کهنسال
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
اثبات وجود خدا
,
اثبات وجود خدا
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
حکمت متعالیه
,
تسلسل
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
بطلان تسلسل
,
برهان مجموعه ممکنات
کلیدواژههای فرعی :
فاعل حقیقی ,
واجب الوجود ,
اشارات و تنبیهات ,
علت فاعلی ,
علت مادی ,
مقولات ,
محرک ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مقولات ,
تقدم شئ بر نفس ,
مجموع ورای آحاد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
یکی از براهین اثبات خدا که تا پیش از صدرالمتألهین معتبر شمرده میشد، دلیلی مبتنی بر مفهوم مجموعه ممکنات و نیاز آن به علتی ورای خود بود. ابنسینا این برهان را بیان کرده بود و شیخ اشراق آن را بینیاز از ابطال تسلسل میدانست. بینیازی این برهان از ابطال تسلسل، به آن اهمیت فراوان میداد؛ ولی ملاصدرا این دلیل را بدون ابطال تسلسل باطل پنداشت و به ضمیمه ابطال تسلسل، آن را برهان مستقلی ندانست. مقاله کنونی به تحقیق در باب این برهان و پاسخ به نقدهای صدرالمتألهین میپردازد؛ و در نهایت، این برهان را با نگرش مجموع به عنوان آینه سرایت حکم، معتبر میداند اگرچه نقدهای ملاصدرا بر کسانی وارد است که برای مجموع، وجودی ورای آحاد میپندارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 151 تا 176
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه فلاسفه در باره چیستی و کارکرد عقل عملی
نویسنده:
علیرضا نجف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
مراتب عقل نظری
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته)
,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
شواهد الربوبیه ,
نفس ناطقه ,
اشارات و تنبیهات ,
افعال آزاد ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
افعال اختیاری ,
علم نفس ,
ادراک جزئیات ,
حقیقت نفس انسانی ,
نفس انسانی ,
ادراک جزییات ,
قوه عامله ,
خواص نفس حیوانی ,
فضایل اخلاقی ,
وظیفه عقل عملی ,
قوه مدرکه ,
خود حیوانی ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
صنایع انسانی ,
استنباط حکم کلی ,
خوارق عادت ,
قوه متصرف در بدن ,
تشخیص خوب و بد ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
فلاسفه امتیاز نفس انسانی از نفس حیوانی را به عقل نظری و عملی میدانند. اما در بیان چیستی این دو عقل در میان ایشان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمل در کلمات ایشان حداقل چهار تفسیر درباره این دو عقل قابل استنباط است. این نوشتار پس از گزارش اقوال و بیان کارکردهای عقل عملی به ارزیابی آراء و تبیین نظریه مختار پرداخته است. قول مشهور در میان متأخران این است که در نفس انسانی بیش از یک عقل وجود ندارد که همه علوم و احکام کلی را ادراک میکند. اما چون این علوم بعضی نظری صرف بوده و به حقایق خارجی و نفس الامری اختصاص دارد به آنها عقل نظری گفته میشود. اما بعضی دیگر چون احکام مربوط به اعمال اختیاری انسان است به آنها عقل عملی گفته میشود. در این تفسیر امتیاز دو عقل از یکدیگر اعتباری و به مدرَکات آنها است. به باور این مقاله این تفسیر به رغم شهرت آن مورد نظر اساطین حکمت نبوده و با اشکالات متعدد مواجه است. اما اقوال دیگر با اندکی تسامح به تفسیر واحد و جامعی قابل ارجاع میباشند و آن این که فعل اولی و بالذات عقل عملی استنباط احکام جزیی عملی از احکام کلی عقل نظری است که چون این احکام در حاکمیت عقل بر قوای بدنی، سبب پیدایش اراده در نفس برای صدور افعال اختیاری و صنایع انسانی میگردد به عقل عملی قوه عامله نیز گفته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
تعداد رکورد ها : 386
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید