جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
مطهری , مرتضی Murtaḍā Muṭahharī (فیلسوف، متکلم، مفسر و اندیشمند معاصر), 1298ش. فریمان، خراسان رضوی 1358 ش. تهران
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
تعداد رکورد ها : 1702
عنوان :
مبانی و معیارهای فلسفی و قرآنی کرامت انسان از دیدگاه امام خمینی(ره) و شهید مطهری(ره)
نویسنده:
علینجات رایزن
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کرامت انسانی
,
قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
هنر و علوم انسانی
,
خمینی، روحالله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
خمینی، روحالله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
,
خمینی، روحالله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
,
هنر و علوم انسانی
,
خمینی، روحالله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
,
درباره مرتضی مطهری
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
امام خمینی
چکیده :
قرآن انسان را موجودی مکرم معرفی میکند. از نگاه امام خمینی(ره) و استاد مطهری(ره) در توصیف کرامت انسان از دو جهت میتوان سخن گفت. یکی از جهت داشتهها و ظرفیت های وجودی انسان که ناظر به کرامت ذاتی اوست و مبانی قرآنی آن، برخورداری از روح الهی، مقام خلیفهاللهی امانتدار بودن خدا، مسجود ملائکه بودن و بهرهمندی از قدرت تسخیر موجودات و نیروی اراده و اختیار میباشند و دیگری بایدهایی که آن داشتهها را تقویت میکند (کرامت اکتسابی) و عبارتند از: ایمان به خدا عمل صالح، اخلاص، تقوا، علم و دانش، خودشناسی و خودسازی و استعانت از قرآن. انسان و جایگاه او در نظام هستی در طول تاریخ اندیشه بشری موضوع مورد بحث فیلسوفان نیز بوده است. به عقیده فیلسوفان اسلامی از جمله امام خمینی(ره) و استاد مطهری(ره) انسان به سبب ویژگیهای منحصر به فردی که دارد از دیگر موجودات متمایز است و در ترتیب عالم هستی در مرتبه نخست قرار دارد. و به همین جهت از کرامت ویژه برخوردار میباشد. معیارهایی که میتوان به لحاظ فلسفی، در لابهلای آثار این دو متفکر اسلامی، برای کرامت انسان عنوان کرد عبارتند از: اصل وجود؛ به عقیده آنها وجود خیر و شریف است و کرامت هر موجودی نیز در گرو رتبه وجودی اوست. در این میان انسان به دلیل جامعیت وجودی، از کرامت بالایی نیز برخوردار است، دارا بودن نیروی عقل و استدلال، به مثابه عالم اصغر بودن، مثال آفریدگار بودن، کمالپذیری نامحدود، بقاء و جاودانگی نفس انسانی که حقیقت اوست از دیگر این مبانی و معیارهاست. احساس کرامت نفس سبب خودسازی و دوری انسان از خواری معصیت و دیگر ناهنجاریهای فردی و اجتماعی شده و موجب میشود تا انسان خود را با کسی غیر از خدا معامله نکند. بعلاوه، دفاع از حقوق بشر مبنای اصلی و اساسی خود را بیابد و امید را در جامعه انسانی زنده کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گونهشناسی تطبیقی رویکرد آشتیانی و مطهری به فلسفه غرب
نویسنده:
حسین علی رحمتی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه غرب
,
فلسفه غربی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفة تطبیقی
,
فیلسوفان اسلامی
,
نگاه ایرانیان به فلسفه غرب
کلیدواژههای فرعی :
خودبینی فرهنگی ,
ضرورت آموزش فلسفه غرب ,
استغنای فلسفی ,
نقادی فلسفه اسلامی ,
فیلسوفان معاصر اسلامی ,
تحول فلسفه اسلامی ,
شرایط مواجهه با فلسفه غرب ,
اخذ فلسفه اسلامی از یونان ,
رویکرد مطهری به فلسفه غرب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
چکیده :
بیش از یک قرن از آشنایی ایرانیان با فلسفههای جدید غرب میگذرد.گونهشناسی رویکرد اندیشوران ایرانی با این فلسفه، از موضوعهایی است که امروزه بایستی بررسی و تحلیل شود. این نوشتار، روی کرد متفاوت مرحوم سید جلال الدین آشتیانی و استاد شهید مرتضی مطهری را به فلسفه غرب بررسی می کند و نوع رویارویی شهید مطهری را دفاعپذیرتر، مفیدتر و کارآمدتر می سنجد. در این مقاله، پس از برخی مباحث مقدماتی، دیدگاههای این دو اندیشمند درباره فلسفه غرب بهگونهای تطبیقی و آنگاه دلیلهای برتری رویکرد مطهری بیان خواهد می شود.با این وجود ،شیوه مطهری نیز کاستیهایی دارد که درپایان مقاله به آنها اشاره خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 135 تا 161
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قلمرو دین در آرای غزالی و ابن سینا
نویسنده:
محمدصادق زاهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انتظار بشر از دین
,
امام محمد غزالی
,
ابن سینا
,
قلمرو دین (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
10. شریعت/ Šarīʿa ,
نبوت ,
حضرت محمد(ص)(اوصیاء) ,
وحی الهی ,
کارکرد اجتماعی دین ,
سعادت اخروی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اگر چه پرسش از قلمرو دين و انتظار بشر از آن متعلق به دوران معاصر است اما ريشه های آن را می توان در آرای متفکران مسلمان متقدم واکاوی نمود. با نگاهی به آرای دو متفکر جريان ساز در جهان اسلام، يعنی ابن سينا و غزالی، رويکردهايی متفاوت در تبيين وجه نياز آدمی به دين آشکار می گردد. در حالی که ابن سينا در تحليل فلسفی خود بيشتر بر جنبه های حقوقی و کارکردهای اجتماعی دين تاکيد می کند، تمرکز غزالی بر ابعاد معنوی و اخلاقی دين بيشتر است. البته اين سخن به معنای ناديده گرفتن وجه معنوی دين از سوی ابن سينا و نيز حذف وجه اجتماعی دين نزد غزالی نيست، اما در يک نگاه کلان تر می توان تحليل ابن سينا از دين را به مدل جمع گرايانه دنيانگر، و تحليل غزالی از دين را به مدل فرد گرايانه آخرت نگر نزديک تر دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واقع نمایی و ارزش معرفتی شناختهای ظنّی بر مبنای نظریه اعتباریات علامه طباطبایی
نویسنده:
مهدی عاشوری؛ عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراکات اعتباری
,
معرفت ظنی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
امور اعتباریه صرف
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اعتباری بودن وجود ,
واقع نمایی ,
ادراکات حقیقی ,
معیار شناخت ,
حکمت متعالیه ,
وجود واقعی ,
واقع نمایی ادراک ,
ارزش معرفتی ,
فلسفه اصول ,
معرفت گزاره ای(مقابل معرفت غیر گزاره ای) ,
معرفت غیر گزاره ای(مقابل معرفت گزاره ای) ,
وجود ذهنی ,
نظریه مطابقت ,
شک((مقابل یقین به معنی اخص)، اصطلاح وابسته) ,
یقین به معنی اعم(اصطلاح وابسته) ,
هستی شناسی علم ,
رساله الولایه ,
معانی اعتباری ,
وجود ذهنی حقیقی ,
وجود ذهنی اعتباری ,
علقه نفس الامری ,
ملاک واقع نمایی ,
انکشاف واقع ,
حکایت گری غیرذاتی ,
واقع نمایی معانی ذهنی ,
حکایت گری مجازی معانی اعتباری ,
معانی دلبخواهی ,
ادراکات غیرحقیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
باور ظنّی و غیریقینی در فلسفۀ اسلامی در حکم جهل است و ادلۀ اعتبار «اطمینان» در علم اصول نیز تنها ارزش عملی آن را اثبات میکند. پرسش این است که آیا ادراکات غیریقینی ارزش معرفتی ندارند. در این مقاله با بازسازی نظریۀ اعتباریات و تقسیم «وجودهای ذهنی» به «وجود ذهنی حقیقی» و «وجود ذهنی اعتباری» نشان میدهیم که برخی از «معانی اعتباری» میتوانند از واقعیت حکایت کنند. درصورتی ادراک اعتباری واقعیت را بازنمایی میکند که به ادراکی ذاتی تکیه داشته باشد و میان محکی واقعی و محکی ادعایی «علقهای نفسالامری» وجود داشته باشد. در غیر این صورت این اعتبار دلبخواهی خواهد بود. این علقه منشأ واقعنمایی معانی اعتباری و منشأ صدق جزئی در شناخت ظنّی است. بر خلاف ادراکات حقیقی، نمیتوان این ملاک را به صورت مستقیم «احراز» نمود و در شناختهای ظنّی «معیار» ارزیابی ادراکات غیرحقیقی مبتنی بر «ملاک» واقعنمایی آنها نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی در اینهمانی حیثیت تقییدیه و واسطه در عروض
نویسنده:
محمد هادی توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
میرداماد
,
حیثیت
,
حیثیت تقییدیه
,
حیثیت تعلیلیه
,
واسطه در عروض
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
مشیت الهی ,
اراده الهی ,
کمال صفات واجب ,
قاعده «الواحد» ,
تقید ,
مقید ,
فلسفه مشاء ,
عقل اول ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
اقسام حیثیت ,
حیثیت اطلاقیه ,
حصر حیثیات ,
مکثر ذات ,
علت حصر حیثیات ,
خدا و حیثیت ,
جسم و حیثیت ,
ملاک تقسیم حیثیات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
در آثار صدرالمتألهین و میرداماد حیثیات با ملاک جزء موضوع بودن یا خارج از موضوع بودن حصر عقلی در دو معنا مییابند، که اصطلاح حیثیت تقییدیه برای حیثیتی که جزء موضوع است (اعم از جزء حقیقی در مرکب حقیقی یا جزء اعتباری در مرکب اعتباری) و اصطلاح حیثیت تعلیلی برای حیثیتی که خارج از موضوع است، وضع گردید. جدای سخن از ملاک تقسیم که خود به صورت واضح معنای حیثیت تقییدیه را روشن میکند، استعمال «حیثیت تقییدیه» در معنای جزء موضوع، در آثار میرداماد و صدرالمتألهین کاشف از آن است که این اصطلاح در دورههای بعدی دستخوش تحریف گشته و مساوی با «واسطه در عروض» دانسته شده، و در هیچ جا به اینکه اصطلاح حیثیت تقییدی بر معنای جدید وضع شده، اشاره نشده بلکه وانمود میشود که حکمای پیشین نیز حیثیت تقییدیه را در این معنا به کار میبردهاند. حتی با فرض اینکه گفته شود، فیلسوف را با لفظ کاری نیست، به طور کلی واسطه در عروض را نمی توان حیثیتی از موضوع دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی آرای شارحان اشارات در باب تعین واجب تعالی
نویسنده:
سردار دکامی؛ محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
توحید ذاتی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
تعین واجب تعالی
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
فلسفه اسلامی ,
لزوم و عروض ,
مفهوم وجوب ,
تعین لازم وجود واجب ,
و باقی الاقسام محال ,
تحقق خارجی وجود ,
وحدانیت واجب ,
فرض تعدد واجب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنسینا در کتاب اشارات و تنبیهات برای بیان توحید واجبالوجود استدلالی در تعین واجبالوجود اقامه میکند. توضیح این استدلال او از وجوه مختلف مورد اختلاف شارحان واقع شده است. اختلاف اول اینکه وی در اینجا یک استدلال در تعین واجبالوجود اقامه کرده است یا دو استدلال. اختلاف دوم اینکه محور استدلال ابنسینا، برای نفی تعینی که از جانب ذات نیست، یک واجب است یا دو واجب؟ و سرانجام این اختلاف که منظور از عبارت «و باقی الاقسام محال» چیست؟ در این مقاله به بیان و بررسی اقوال مختلف در موارد مذکور پرداختهایم و وجه صحیح در هر مورد را بیان کردهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 53
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی دیدگاه خواجهنصیر دربارۀ چگونگی اطلاق کلّی مشکّک بر افراد آن
نویسنده:
علی علم الهدا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن و عین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
کلیدواژههای فرعی :
اشتداد جوهری ,
شکاکیت (شکگرایی) ,
نفی تشکیک در جوهر ,
شبهه ابن کمونه ,
لازم عام ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
عرض ,
جوهر ,
مقولات عشر ,
تشکیک ماهیت ,
وحدت تشکیکی وجود ,
کلیات خمس ,
کلی مشکک ,
عرض عام لازم ,
خاستگاه نظریه تشکیک ,
تشکیک در افراد یک کلی ,
امور متفاضل ,
اطلاق کلی مشکک بر افراد ,
نسبت کلی مشکک با افراد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
این تحقیق با بررسی مسئلۀ کلّی مشکّک و خواستگاه طرح آن در تفکّر مشائیان مسلمان، به تبیین تفاوت نگاه خواجهنصیر با ابنسینا میپردازد و مشخص مینماید که این تفاوت نگاه متأثّر از اشکالات سهروردی و پذیرش تشکیک در ماهیت از سوی وی بوده است. این مقاله تبیین میکند که خواجهنصیر چون از سویی اشکالات سهروردی را بر دیدگاه ابنسینا وارد میداند و از سویی در دستگاه فکری مشائیان نمیتواند تشکیک در ماهیت را قبول کند، کلی مشکّک را عرض لازم عامّ افرادش محسوب کرده است. مقالۀ حاضر نشان داده است که اولاً این مفهوم را وی از بحث نسبت جنس با فصل و بحث نسبت عرض با مقولات نهگانۀ عرضی تحت آن، وام گرفته است؛ و ثانیاً پذیرش چنین امری به لحاظ معرفتشناختی موجب عدم انطباق ذهن و عین در تفکر مشائیان میشود، و به لحاظ کلامی نیز بستر لازم را برای طرح شبهۀ ابنکمونه فراهم میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطۀ وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
نویسنده:
محمود هدایت افزا؛ شاکر لوائی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود و ماهیت
,
ترکیب از وجود و ماهیت
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عروض خارجی وجود بر ماهیت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب فصوص الحکمه ,
اشارات و تنبیهات ,
اعتباری بودن وجود ,
عروض خارجی معقول ثانی ,
موجود ,
اتحاد وجود و ماهیت ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
ترکیب انضمامی ,
کتاب الحروف ,
تمایز ذهنی وجود و ماهیت ,
کتاب التحصیل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنسینا تحت تأثیر اصطلاحات خاص فارابی دربارۀ وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ امّا بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی میخواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقّق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلّی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایۀ آثار دست اوّل فیلسوفان مشّائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکّرانی چون ابنسهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده، نظر بهمنیار را تقویت کردهاند و برخی مشّائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریۀ عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهادهاند. ملّاصدرا ضمن توجّه به ایدۀ عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشّائیان، به دو گونۀ متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، امّا غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشّائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم ماندهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 277 تا 295
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد ادلّه تحقّق وجود ذهنی در فلسفه اسلامی
نویسنده:
حجت کوثریان؛ احمد بهشتی؛ عبدالرسول کشفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود ذهنی
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
قضایای حقیقیه ,
تصور معدومات ,
برهان حکم بر معدومات ,
برهان قضایای حقیقیه ,
برهان ادراک مفاهیم کلی ,
علم به معدوم ,
برهان مفاهیم انتزاعی ,
برهان غایت ,
استدلال تاثیر معدومات ,
برهان اضافه به عالم ,
خطای ادراک ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
عدم مطلق ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
برهان خلف ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
قول به اضافه(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
از زمان ابنسینا تاکنون دلایل گوناگونی بر اثبات وجود ذهنی ارائه شده است که مهمترین آنها ده دلیل است. این مقاله می کوشد تا، ضمن بررسی و نقد این براهین دهگانه، نشان دهد که: 1) اثبات وجود ذهنی برای ادراکات حصولی صرفاً با یاری مقدّمهای تعمیمدهنده ممکن است. 2) دو برهانِ حکم بر معدومات و قضایای حقیقیه صرفاً در صورت ارجاع به برهانِ تصوّر معدومات نتیجه بخش اند. 3) هفت برهان از براهین وجودِ ذهنی از قبیل تکثیرِ مثال برای برهان تصوّر معدومات به شمار می آیند و خود برهان مستقلی نیستند. 4) از میان براهین ده گانه تنها دو برهانِ تصوّر معدومات و خطای ادراک قادر به اثبات وجود ذهنی اند و سایر براهین در اثبات مدّعا ناکافی اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر صدرالمتألهین از آموزۀ امر بین امرین بر مبنای مسئلۀ وحدت و کثرت
نویسنده:
مرتضی طباطبائیان نیم آورد؛ نفیسه اهل سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت و کثرت
,
جبر و اختیار(کلام)
,
امر بین امرین
,
حکمت متعالیه
,
01- لا جبر و لا تفویض بل أمر بین أمرین
کلیدواژههای فرعی :
فعل اختیاری ,
وجود رابط معلول ,
علم النفس ملاصدرا ,
ملاک احتیاج به علت ,
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
برهان مبتنی به قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد ,
اختیار انسان ,
فلسفه اسلامی ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
امکان فقری ,
شر ,
علیت ,
اصالت وجود ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ضرورت علی معلولی ,
معنای مرتبه در حکمت صدرایی ,
استناد شر به خداوند ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
صدرالمتألهین مطابق با مبانی خود در بحث وحدت و کثرت، و طرح وحدت تشکیکی وجود، به ارائۀ تفسیری عمیق از حدیث شریف «لاجبر و لاتفویض بل امر بین امرین» میپردازد. در این نظر که تقریر آن با عنایت به معنای «مرتبه» در حکمت صدرایی شکل میگیرد فعل انسان در انتسابی حقیقی هم به خود او و هم به خدا منسوب است. شاهکار صدرا در این بحث این است که او اختیار عین جبر و جبر عین اختیار را برای انسان به تصویر میکشد. در دیدگاه صدرا انسان در افعال اختیاری خویش نیز مجبور است؛ ولی این جبر، موکّد اختیار است و نه منافی آن. در نظر او بر خلاف نظر حکما اولاً خداوند علت بیواسطۀ افعال است نه علت بعید. ثانیاً جبر و اختیار و به عبارتی تشبیه و تنزیه در منتها درجۀ خود با یکدیگر قابل جمعاند. تشبیه صدرا از قول حکما به آب ولرم و از قول خودش به جسم فلک، روشنگر این طرح است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 221 تا 238
مشخصات اثر
ثبت نظر
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
تعداد رکورد ها : 1702
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید