جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 6097
کیفیت توزین اعمال در قیامت در منابع تفسیری فریقین بر اساس آیه 47 انبیاء
نویسنده:
علیرضا غلام پور، عبدالرحیم خلف مراد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
بخشی از آیات قرآن کریم از جمله آیه 47 انبیاء بیانگر کیفیت و نحوه سنجش اعمال در روز قیامت است. درباره چگونگی محاسبه اعمال و دامنه افراد حاضر در قیامت سوال های متعددی وجود دارد. این مقاله بر آن است تا با ارائه آراء مفسران و قرآن پژوهان فریقین و مقایسه دیدگاه های آنها درباره «وسیله توزین اعمال»، «انسان هایی که اعمالشان مورد محاسبه و توزین قرار می گیرند» و «علت توزین اعمال از سوی خداوند» بپردازد. سنجش اعمال در قیامت حتمی است و اعمال خوب مورد توزین واقع می شوند و خداوند با قرار دادن موازین بسیار مبتنی بر عدل، محاسبه الهی دقیقی را به منظور تحقق عدالت و پاداش به نیکوکاران انجام می دهد. آنچه به عنوان میزان در قرآن و روایات آمده، مقصود سنگینی ثواب عمل و ارزشمندی آثار عمل صالح است که به حق قضاوت شده و عادلانه محاسبه می گردد و به کسی ظلم نمی شود. همچنین عمل کافران به خاطر بی ارزش بودن و بی وزنی مورد سنجش قرار نمی گیرد.
صفحات :
از صفحه 73 تا 86
چالش بر سر وراثت: بازخوانی تطبیقی داستان قربانی پسر ابراهیم (ع) در سنت های یهودی، مسیحی و اسلامی
نویسنده:
محمدرضا وصفی، روح اله شفیعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
ابراهیم (ع) پدر ادیان سه گانه سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برای قربانی کردن یکی از پسرانش، از داستان های مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است. با این همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد. در حالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق (ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او را اسماعیل (ع) بدانند. اما به راستی کیستی این قربانی، چه اهمیتی دارد؟ مگر هدف متون مقدس از بازگویی این داستان، توجه پیروان ادیان ابراهیمی به ایمان ابراهیم (ع) و تلاش برای دنباله روی از او نیست؟ پس چرا چنین چالشی سر برآورده است؟ این مقاله به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش، نخست گزارشی تطبیقی از داستان زندگی پسران ابراهیم (ع) در کتاب مقدس و قرآن به دست می دهد، و سپس به بازگویی جایگاه عنصر «وراثت» در پدید آمدن این چالش می پردازد. به باور نویسندگان بررسی تاریخی برداشت های پیروان ادیان ابراهیمی از این داستان، نشان می دهد که آنان پسر آماده شده برای قربانی شدن را، وارث اصلی ابراهیم (ع) می دانسته اند.
صفحات :
از صفحه 143 تا 164
اخلاق معیاری؛ راهی ناپیموده در حوزهٔ پژوهش‌های اخلاق اسلامی
نویسنده:
محمد مطهری فریمانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
راهی ناپیموده در حوزهٔ پژوهش‌های اخلاق اسلامی وجود دارد که آثار عمیقی در رفتار فرد می‌تواند داشته باشد. این راه را می‌توان «اخلاق معیاری» نامید که در میراث اخلاقی ما جز اشاراتی بر آن نمی‌توان یافت. اخلاق معیاری می‌کوشد «کارنامهٔ اخلاقی فعلی فرد» را در اختیار او قرار دهد و معیارهایی برای وی فراهم آورد که به کمک آن نه‌تنها بتواند نفس خود را محک بزند که مثلاً خلق نیکوی صداقت را به‌واقع داراست، یا از خُلقی سوء مانند حسد مبراست، بلکه از وضعیت کلی اخلاقی خویش نیز آگاه شود. برخی آیات قرآن و روایات از همین منظر آدمی را به امور اخلاقی توجه داده‌اند؛ اما با این حال اخلاق معیاری به منزلهٔ شاخه‌ای مستقل در اخلاق، کانون توجه قرار نگرفته است. این پژوهش بر آن است تا جایگاه، ویژگی‌ها و چالش‌های پژوهش در باب اخلاق معیاری را تبیین کند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 80
اخلاق و رفتار مسالمت آمیز با پیروان مذاهب
نویسنده:
راضیه علی اکبری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
مقالهٴ حاضر با عنوان « اخلاق و رفتار مسالمت آمیز با پیروان مذاهب» در نظر دارد بایسته های رفتاری شیعیان را در برخورد با سایر مذاهب اسلامی بیان دارد. برای این منظور، مطالب در دو بخش معضلات و ارزش های اخلاقی در رفتار با پیروان مذاهب بیان شده است. در بخش معضلات، نبایدهای اخلاقی و رفتارهای مذموم آورده شده است؛ در بخش دوم نیز ارزش‌های اخلاقی‌ای بررسی شده‌اند که باید در رفتار با پیروان دیگر مذاهب در نظر داشت. حقیقت این است که رعایت اخلاق نسبه به دیگر مسلمانان؛ دستور قرآن به وحدت ﴿وَاعتَصَمُوا بِحَبلِ الله جَمیعاً وَ لا تَفرّقُوا﴾، و عملی شدن نظریه تقریب مذاهب اسلامی، هماهنگ است؛ چراکه به نظر نگارنده، تنها مانع قابل رفع بر سر راه همبستگی پیروان مذاهب، عدم رعایت اخلاق اسلامی است. از این‌رو، اگر حساب اختلافات عقیدتی از رفتار اخلاق‌مدارانه با آنان جدا گردد، اختلافات مذهبی مانع رعایت اخلاق و رفتار مسالمت آمیز با مسلمانان نخواهد شد. بنابراین این پژوهش در صدد بیان این حقیقت است که پیروان همهٔ مذاهب اسلامی، به رغم تمام اختلافات و تفاوت هایی که در نگرش‌‌های مذهبی خویش دارند، می‌‌توانند بر اساس معیارهای اخلاقی مشترک که رسول گرامی اسلام صلی‌‌الله‌‌علیه‌‌و‌‌آله به ارمغان آورده و برای تکمیل آن، مبعوث گشته، به تقریب و یک زندگی مسالمت آمیز، دست یابند.
صفحات :
از صفحه 91 تا 120
با توجه به این‌که زمین هیچ‌گاه نباید از حجت خدا خالی باشد، حد فاصل عروج حضرت عیسی(ع) تا بعثت رسول اکرم(ص) چه کسی حجت خدا در زمین بود؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
خداى متعال در آیه 19 سوره «مائده» به مسئله «فترت رُسُل» اشاره نموده، می‌فرماید: «یا أَهْلَ الْکِتابِ قَدْ جاءَکُمْ رَسُولُنا یُبَیِّنُ لَکُمْ عَلى فَتْرَة مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشیر وَ لا نَذیر»؛ اى اهل کتاب! رسول ما، پس از فا بیشتر ...
گستره دخالت حکومت و حق حاکمیت از منظر قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
محمدهادی مفتح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
بر اساس دو اصل اساسی «مسوولیت مسلمانان نسبت به سرنوشت یکدیگر» و «دخالت رای مردم در حاکمیت حاکم اسلامی» باید پذیرفت که وحدت یا تعدد دولت اسلامی، نه با منعی از سوی منابع دینی روبه روست و نه با الزامی از ناحیه آن، از این رو مرزهای «قومیتی (زبانی)»، «جغرافیای طبیعی»، «جغرافیای سیاسی» و «عقیدتی» با رعایت شرایط لازم، می توانند چهار الگوی گستره دولت دینی پذیرفته شوند. البته با توجه به شرایط جهانی روز و لزوم معتبر دانستن مرزهای بین المللی، چاره ای جز پذیرش الگوی سوم وجود ندارد. امور شخصی شهروندان، حیطه «اعمال قدرت داخلی لازم الرعایه» برای زمامداران جامعه اسلامی را معلوم می سازد و تعرض به این حریم تا ضرورت حکومتی و مصالح عمومی اقتضا ننماید و حفظ حریم خصوصی افراد در تعارض با تامین و تحکیم صلاح و فلاح اجتماع واقع نگردد، برای حاکمان جایز نخواهد بود.
صفحات :
از صفحه 191 تا 218
محبت‌ورزی در همزیستی اخلاقی از منظر قرآن کریم
نویسنده:
حسن سیدپور آذر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
سعادت و کمال انسان در نحوۀ همزیستی با دیگران است. قرآن کریم، انسان را به رعایت ارزش‌های اخلاقی در همزیستی فرامی‌خواند، تا به تربیت افراد جامعه و هم‌افزایی فضایل اخلاقی بینجامد. در این روش از همزیستی، مسالمت‌آمیز بودن تعاملات اجتماعی، اصل نیست؛ بلکه اصل، تعالی اخلاقی افراد جامعه است. مهم‌ترین عامل در تربیت و استقرار ارزش‌های اخلاقی، محبت است؛ زیرا محبت میان افراد جامعه، الفتی طبیعی ایجاد می‌کند و جامعه را همچون پیکر واحد می‌سازد. مقصود از محبت، محبتی است که از رذایل اجتماعی می‌کاهد و بر فضایل می‌افزاید؛ و آن، محبت فی الله و محبت لله، یا به تعبیر دیگر، محبت خیرخواهانه است که از محبت انسان نسبت به خیر محض یعنی خدای متعال برانگیخته می‌شود. از آن‌جا که محبت برای تربیت اخلاقی است، به تناسب شرایط و گروه‌های مختلف اجتماعی، جلوه‌های متفاوتی می‌یابد: گاهی به صورت ولایت نمود می‌یابد؛ و گاهی به شکل برائت ظاهر می‌شود؛ چنان‌که محبت طبیب، سبب برائت او از آلودگی موجود در بدن بیمار است. در بیان قرآن، مهرورزی پیامبر اسلام با مردم، محبت مؤمنان نسبت به هم، حتی مهرورزی مؤمنان نسبت به کافران و دشمنان، به اشکال مختلف به هم‌افزایی فضایل اخلاقی منجر می‌شود. همچنین دشمنی و برائت مؤمنان از کفاری که در دشمنی با مؤمنان لجاجت دارند، تجلی رحمت الاهی است که سبب خروج آن‌ها از ولایت شیطان و پذیرش ولایت خدای سبحان می‌شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
بررسی تطبیقی دیدگاه مفسران فریقین در موضوع اشراط الساعه
نویسنده:
محمود مطهری نیا، عبدالله موحدی محب
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
قرآن کریم در آیه 18 سوره محمد به اشراط الساعه اشاره نموده است. اشراط الساعه در اصطلاح قرآنی به مجموعه حوادثی گفته می شود که پیش از واقعه عظیم قیامت و یا ظهور امام عصر (عج) اتفاق خواهد افتاد. مفسران فریقین بر اساس روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) درباره آخرالزمان و رویدادهای آن زمان، نسبت به این موضوع توجه زیادی نموده اند. اگر چه اشراط الساعه از اصطلاحات پر کاربرد در منابع اسلامی است اما در تعیین مصداق آن درهم آمیختگی زیادی میان علائم ظهور و علائم قیامت وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از آیات قرآن، روایات و تحلیل محتوایی و مصادیق بیان شده در آنها و نیز تفاسیر شیعه و اهل سنت، میان این علائم تفکیک شود.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
بررسی تطبیقی ارادۀ الهی از دیدگاه ملاصدرا و روایات
نویسنده:
موسی ملایری، معصومه رضوانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
اراده در انسان همراه با تصور، تصدیق و تغییرات نفسانی، حادث می‌شود. مسلما این اراده، سزاوار ذات واجب الوجودی خداوند، نیست. از سوی دیگر، می‌دانیم ذات باری تعالی از ازل متصف به جمیع صفات کمالی است. اراده نیز از صفات کمال است و بنابراین، عقلا ذات باری تعالی نمی تواند خالی از این کمال ازلی باشد. لذا ملاصدرا در همه آثار فلسفی خود، اراده را از صفات ذاتی و همان علم، شوق و ابتهاج خداوند به نظام اصلح می‌داند. اما ظاهر روایات، با رد اراده ذاتی و وحدت آن با علم، تاکید دارند اراده خداوند صفتی حادث و همان احداث و فعل اوست. صدرا برای رفع تقابل میان دیدگاه عقل و روایات، در موضعی از شرحش بر اصول کافی، ضمن تاکید بر اراده ازلی و عینیت آن با علم، اراده حادث را نیز پذیرفته و قائل است اراده نیز مانند علم دارای مراتب است که بالاترین مرتبه آن اراده ازلی اجمالی و پایین ترین مرتبه آن اراده تفصیلی یا همان اراده حادث است. اما این دیدگاه با توجه به شدت تاکید روایات بر نفی اراده ازلی و عدم عینیت آن با علم، چندان راهگشا نیست. در این مقاله پس از گزارش آراء صدرا و مضامین روایات، برای حل این تقابل، پیشنهاد می شود، اراده ازلی خداوند را می توان به معنای قدرت بر اراده دانست. و اراده حادث مورد تاکید در روایات را به معنای ظهور و فعلیت آن به حساب آورد. لذا خداوند از ازل اراده دارد؛ اما از ازل اراده نمی‌کند. تاکید روایات بر حدوث اراده، ناظر به مقام اراده کردن خداوند است که با تحقق آن، فعل ضروری می‌شود و زاید بر ذات است. به همین دلیل موجب تغییر در ذات الهی نخواهد شد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
آسیب شناسی روایات تفسیری
نویسنده:
محمد تقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
دانش تفسیر و روش تفسیر روایی، همزاد با قرآن و پیشینه ای به قدمت نزول آن دارد؛ اما روایات تفسیری، همچون دیگر روایات، در گذر تاریخ با آسیب هایی روبه رو شده است؛ بخشی از روایات و مجموعه های تفسیری در اثر حوادث روزگار از بین رفته، و در دسترس ما نیستند؛ برخی از تفاسیر نقلی موجود نیز، به آفت حذف یا ضعف اسانید دچار شده، و برخی نیز به ضعف های محتوایی مبتلا گشته اند. این مقاله بر آن است ضمن شناسایی مهم ترین آسیب ها، به اختصار میزان تاثیر هر یک از آنها در فهم آیات قرآنی را بر اساس اختلاف دیدگاه های مفسران و قرآن پژوهان اسلامی بررسی و ارائه نماید. مهم ترین آسیب های روایات تفسیری را می توان در حذف اسانید، وضع حدیث، ورود اسرائیلیات، پدیده غلو و غالیان، نقل به معنا و اختلاف قرائات دانست.
صفحات :
از صفحه 45 تا 84
  • تعداد رکورد ها : 6097