جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
طباطبایی(علامه طباطبایی), سید محمد حسین (فیلسوف نوصدرایی معاصر، حکمت متعالیه، مفسر بزرگ؛ صاحب تفسیر المیزان، «بدایة الحکمة»، «نهایة الحکمة» و «اصول فلسفه و روش رئالیسم») , 1281ش. تبریز 1360ش. قم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4287
سیر برهانی ازطریق ملازمات عامه در فلسفه از منظر علامه طباطبایی
نویسنده:
علی وکیلی ، سحر کاوندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
از موضوعات پیچیدۀ فلسفه، چگونگی تحصیل یقین است. این مقاله به بررسی یکی از مسائل بحث‌برانگیز در میان فلاسفه، به‌ویژه علامه طباطبایی، در باب چگونگی حصول یقین در مسائل فلسفی می‌پردازد. ازنظر علامه طباطبایی، در فلسفه فقط برهان انّ متلازم یقین‌آور بوده و براهین دیگر فاقد این خصیصه هستند. به دلیل اینکه نمی‌توان در فلسفه علتی ورای وجود لحاظ کرد او برهان لمّ و براهین انّ دلیل و انّ مطلق را براساس قاعدۀ «ذواتُ الاسباب لا تعرفُ الاّ بأسبابها» یقین‌آور تلقی نکرده و جریان آن‌ها را در مسائل فلسفی، منتفی دانسته است؛ اما برخی از منتقدان علامه، با استدالال ازطریق علیت تحلیلی و علیت منحصره، وجود براهین لم، انّ دلیل و انّ مطلق را در فلسفه روا دانسته‌اند. رهیافت جدیدی که این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی در صدد دفاع از آن است، جاری دانستن برهان لم در مسائل دو سویه‌ای وجود، همچون وحدت و کثرت و... است.
صفحات :
از صفحه 159 تا 172
مشخصات اثر
اخلاق فلسفی و اخلاق توحیدی از منظر علامه طباطبایی بازخوانیِ مبانی و آثار تربیتی
نویسنده:
فردین جمشیدی مهر ، سید مهدی رحمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
مسئلۀ اصلی این پژوهش مطالعۀ تطبیقی میان اخلاق فلسفی و اخلاق توحیدی با مطالعۀ موردی دیدگاه‌های علامه‌ طباطبایی است. یافته‌های این پژوهش ـ که به شیوۀ کتابخانه‌ای در جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل و توصیف عقلانی داده‌ها به نگارش در آمده ـ عبارت است از اینکه مبنای اخلاق فلسفی بر انسان‌نگری صرف‌نظر از مباحث هستی‌شناختی و صرف‌نظر از رابطۀ انسان با نظام وجود و خداوند است و کلیدی‌ترین مفهوم در این اخلاق، اعتدال است؛ درحالی‌که مبنا در اخلاق توحیدی رابطۀ انسان با نظام وجود و به‌ویژه با خداوند است. اساسی‌ترین مفهوم در این اخلاق، توحید اطلاقی است. به این معنا که وجود خداوند از چنان اطلاقی برخوردار است که جایی برای غیر باقی نمی‌گذارد؛ بنابراین، زمینه‌ای برای شکل‌گیری رذایل اخلاقی وجود ندارد و شخص موحد با رسیدن به این درجه از معرفت توحیدی، به همۀ فضایل اخلاقی آراسته می‌شود؛ بدون اینکه میان حدوث فضایل تقدم و تأخری وجود داشته باشد.
صفحات :
از صفحه 175 تا 190
مشخصات اثر
بررسي و نقد نفس‌الامر از نگاه علامه طباطبائي
نویسنده:
سينا علوي‌تبار ، حبيب‌الله دانش شهرکي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
يکي از ابتکارات فلسفي علامه طباطبائي تبيين جديد ایشان از بحث نفس‌الامر است. ايشان با رد نظريه عقل فعالِ محقق طوسي و نفس الشيء محقق لاهيجي و حکيم سبزواري و همين‌طور با رد انحصار نفس‌الامر در قضاياي عدمي قائل مي‌شوند که نفس‌الامر همان ثبوت اعمي است که نفس در دو مرتبه و با دو توسعه به صورت اضطراري آن را اعتبار مي‌کند و اين اعتبار از سنخ اعتبار عقلي است. اين ثبوت اعم، مرادف با وجود اعم بوده و شامل وجود‌هاي خارجي و ذهني و اعتباري است و مطابَق تمام قضاياي صادق در اين ثبوت اعم محقق هستند و ملاک صدق و کذب تمام قضاياي ماهوي و غيرماهوي تطابق با همين ثبوت اعم است. در اين مقاله برآنيم علاوه بر ارائه تبييني صحيح و روشن از نظر علامه طباطبائي و رد نظريه عقل فعال و نفس الشيء، تفاوت نظر علامه و مشهور وضوح بيشتري بيابد؛ چراکه علامه طباطبائي برخلاف مشهور، با تأمل در اصالت وجود، مطابَق حقيقي و خارجي داشتن قضاياي ماهوي و قضايي را که متشکل از معقولات ثاني هستند انکار می‌کند و نفس‌الامر را منحصر در قضاياي عدمي و حقيقيه نمي‌کند. نظر علامه طباطبائي در عين استواري، اولاً از جامعيت کافي برخوردار نیست و شامل اعتبارات عقلايي و وهمي نمي‌شود و ثانياً چگونگي تطابق در اين نظريه از وضوح کافي برخوردار نيست. براساس نظريه مختار، نفس‌الامر همان وجود به معناي اعم است که شامل وجود حقيقي، وجود ذهني، وجود اعتباري عقلي و عقلايي و وهمي مي‌شود.
صفحات :
از صفحه 39 تا 50
مشخصات اثر
معنويت در گفتمان علامه طباطبائي
نویسنده:
رضا رمضاني گيلاني
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
معنويت‌شناسي صائب و صادق يکي از ضروري‌ترين، مهم‌ترين و در عين ‌حال حساس‌ترين نيازهاي وجودي انسان معاصر است و معنويت‌گرايي، فطري انسان و هم‌سرنوشت با اوست؛ زيرا با وجود او سرشته شده است. علامه طباطبائي از جمله عالمان ديني است که نه‌تنها به معنويتِ اصيل توجه همه‌جانبه داشت، بلکه خود از عالمان معنوي در سطح عالي بود که در قالب‌هاي گوناگون در زمينه معنويت‌شناسي قلم زده و معنويت تشيع را به‌مثابه کامل‌ترين نوع معنويت معرفي کرده است. پرسش محوري نوشتار حاضر اين است که معنويت در گفتمان علامه چيست و چه ويژگي‌هايي دارد؟ روش دستيابي به پاسخ پرسش يادشده، کتابخانه‌اي و توصيفي ـ تحليلي است که بر منطق نقلي و عقلي استوار است. نتيجه مباحث عبارت است از: 1. فطري بودن معنويت؛ 2. تعلق معنويت به عالم باطن و جهان غيب؛ 3. نياز به استاد معنوي در تربيت معنوي؛ 4. ظهور معنويت توحيدي در معنويت تشيع؛ 5. شناخت شهودي نفس در دستيابي به معنويت حقيقي و نيل به مقام ولايت الهيه.
صفحات :
از صفحه 5 تا 16
مشخصات اثر
الذات الإلهية وفق المفهوم الفلسفي
نویسنده:
مالك مهدي خلصان
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
pdf نسخه PDF
چکیده :
فلم يكن ھذا الكتاب بحثاً عن الصفات الإلھیة سواء الثبوتیة منھا أو السلبیة فحسب، ولا إحاطة بالألوھیة وما يتعلق بھا وما يشكل علیھا من الدور والتسلسل، لأننا لسنا بصدى تفصیل العقیدة الإسلامیة، ولا بخصوص دين معین، بل ندخل بعمق إلى خواص وماھیة الذات الإلھیة دون التعرض لكنھھا، وفقا لما تصدت له الفلسفة الإسلامیة لأھل بیت النبوة صلواة لله علیھم أجمعین.
مشخصات اثر
تبیین برهان صدیقین و شواهد قرآنی آن از منظر آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
احمد ملکی ، محمد رضا مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
براهین خداشناسی
چکیده :
برهان صدیقین در مقام اثبات وجود خدا بدون وساطت مخلوقات است. فارابی، این منهج را طرح و ابن سینا با تقریر برهان «امکان و وجوب» مدعی اقامه این برهان شد، که صدیقین بودن آن، مورد اعتراض ملا صدرا قرار گرفت و نهایتاً خودِ ملا صدرا و پس از ایشان، علامه طباطبایی هر یک تقریر جدیدی از این برهان را ارائه فرمودند. حضرت آیت الله جوادی آملی از طرفی در مباحث برهانی، با همان ملاکی که ملا صدرا در صدیقین بودن برهان ابن سینا مناقشه کرده بود، در خود برهان ملا صدرا مناقشه نموده اند و نهایتاً بر برهان علامه طباطبایی تأکید می ورزند و از طرفی دیگر در مباحث تفسیری به بیان شواهد قرآنی بر این برهان پرداخته اند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی در صدد پاسخ به این سوال قرار گرفته است: تبیین برهان صدیقین و شواهد قرآنی آن از منظر آیت الله جوادی آملی چگونه است؟ که در مقام پاسخ پس از تقریر برهان صدیقین از منظر آیت الله جوادی آملی، به تبیین شواهد قرآنی آن با توجه به آیه 45 سوره فرقان و 53 سوره فصلت و توضیح وجه شهادت و دلالت هر کدام از آیات بر مدّعا، همت گمارده است، تا اولاً نمونه‎ای از عقلانی بودنِ مفاهیم قرآن، ثانیاً جلوه‎ای از تفکیک ناپذیری قرآن و برهان به صورت عینی و مصداقی، و ثالثاً جنبه‎ای از اعجاز علمی این کتاب آسمانی را نمایان سازد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
مشخصات اثر
تحلیل نظریه تبدیل حامل شخصی دین به حامل نوعی علامه طباطبایی
نویسنده:
جواد رقوی ، محمد اسحاق عارفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اهل سنت به طور عموم نزول «آیه اکمال» را در نهم ذی الحجه سال دهم هجرت دانسته و شأن نزول را اموری مانند فتح مکه، نزول احکام گوشت‌های حرام و... دانسته‌اند. در مقابل، شیعیان زمان نزول را هجدهم ذی الحجه و شأن نزول را ابلاغ ولایت امام علیG دانسته‌اند. پرسش این است که طبق دیدگاه اهل سنت چه رابطه‌ای بین این روزهای خاص با اموری مانند مأیوس شدن کفار، اکمال دین و اتمام نعمت وجود دارد. در برابر دیدگاه شیعه نیز این سؤال مطرح است که این نظر با تعداد زیاد روایاتی که سبب نزول را روز عرفه دانسته‌اند چگونه قابل جمع است؟ صاحب تفسیر المیزان، دیدگاه‌های مختلف را بررسی نموده و سعی در اثبات دیدگاهی با عنوان «نظریه تبدیل حامل شخصی دین به حامل نوعی» دارد. همچنین علامه با پذیرش نزول آیه اکمال در هجدهم ذی الحجه، این احتمال را هم ممکن می‌شمارد که آیه در روز نهم نازل شده باشد و در روز هجدهم ابلاغ شده باشد.در این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی دیدگاه علامه مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه به دست آمده است که نظریه علامه سازگاری کامل با واژگان به کار رفته در آیات مربوط به ولایت دارد و در این صورت فرقی ندارد زمان نزول آیه اکمال را هجدهم ذی الحجه بدانیم یا نهم ذی الحجه، لیکن نحوه جمع روایات نزول توسط علامه قابل تأمل است، لذا در پایان روش دیگری برای جمع دو دسته روایات پیشنهاد شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 32
مشخصات اثر
تبیین حقیقت امانت الهی از دیدگاه صدرالمتألهین و علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد حسین نائیجی ، معصومه سلطانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
مراجع
چکیده :
تثبیت رابطه ­حق -سبحانه و ­تعالی- با ماسوا نیازمند تبیینی هماهنگ با بیان وحیانی است. آیه 72 سوره احزاب معرّف امانت الهیه ­ای ­است که انسان به رغم ظلومیّت و جهولیّت حامل آن است. چیستی این امانت با رویکردهای مختلف روایی کلامی معرفتی تحلیل شده است؛ مفسران پیش از صدرالمتألهین احتمالاتی در این زمینه مطرح کرده‏اند؛ اما از دیدگاه صدرالمتألهین و علامه طباطبایی همه آنها در حدّ حدس و گمان بوده و ملاحظاتی بر آنها وارد است؛ زیرا در همه آنها معنای امانت و تحفّظ بر آن در بازگرداندن سالم آن به صاحبش مغفول مانده است. هدف این نوشتار نقض اقوال نادرست و تبیین­حقیقت امانت الهیه بر اساس مبانی حکمت متعالیه است. طبق تحلیل معرفتی قرآنی، امانت ­الهیه ولایت الهیه رسول خدا ص و امیرمؤمنان ع یا کمال مرتبه عبودیّت است و قوّه ظلومیّت وجهولیّت انسانی بستر افاضه عدل و علم است و معنای مدحی­ دارد؛ گرچه در تحلیلی دیگر خالی از معنای مذمّتی نیست. حمل امانت مذکور مبدأ و اساس تمام کمالات و تجسّم عینی همه خیرات و تمثّل­ تمامی کمالات انسانی است. نتیجه این مقاله مبدأ و مبنای تمام مطالعات در حوزه فلسفه دین است. روش توصیف و تحلیل داده­ها کتابخانه ­­ای-اسنادی است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 166
مشخصات اثر
نظام اخلاقی در منظومه فکری علامه طباطبایی(ره) مبتنی بر مبانی انسان‌شناختی
نویسنده:
فاطمه السادات هاشمیان، معصومه شریفی، محسن رفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
نظام اخلاقی هر مکتبی، متأثر از نوع نگاه به انسان و هویت و عقلانیت تعریف شده در آن مکتب است و تعریف ارائه شده از انسان، مفاهیم سعادت و فضیلت و خیر و لذت را جهت می‌دهد. بر این اساس، هدف از پژوهش پیش‌رو ارائه نظام اخلاقی علامه طباطبایی& با توجه به مبانی انسان‌شناختی ایشان است. این تحقیق به روش توصیفی ـ تحلیلی و به کمک مبانی و اصول انسان‌شناختی علامه، ویژگی‌های نظام اخلاقی ایشان را تبیین نموده است. یافته‌های پژوهش، حکایت از آن دارد که بر اساس اصل مربوبیت انسان و نیز اصول غایت‌مندی، اراده، اختیار و حقیقی بودن کمال انسان، نظام اخلاقی واقع‌گرای فضیلت‌محور مبتنی بر عقل و وحی و در راستای سعادت بشر اثبات می‌گردد؛ به طوری که انسان در این نظام، نسبت به خود، خداوند، جامعه و طبیعت دارای مسئولیت اخلاقی است. پژوهش حاضر، به این نتیجه رهنمون گشت که تحت چنین نظام اخلاقی است که سعادت حقیقی دنیا و آخرت قابل وصول خواهد بود و حیات طیبه انسانی، ترسیم می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 161 تا 178
مشخصات اثر
روش‌شناسي مباني انسان‌شناختي علامه طباطبائي و دلالت‌هاي اجتماعي آن
نویسنده:
حسن نورمحمدي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
کنش‌هاي اجتماعي از جمله قانون‌گريزي يا قانون‌گرايي در هر جامعه، برخاسته از انواع گوناگون انسان‌ها در آن جامعه است. تدبير جامعه مسلماً نيازمند تحليل و شناسايي انواع انسان و دلالت‌هاي اجتماعي آن است. اين مقاله از ميان مباني معرفتي، مبناي انسان‌شناختي علامه طباطبائي را بررسي و در اين تحقيق با روشي «اسنادي» نظريه ايشان را تحليل نموده است. در اين زمينه، به ‌صورت «تحليلي و توصيفي» آثار ايشان و نظر شارحان اين نظريه به‌صورت دقيق واکاوي شده است. در اين پژوهش با رويکردي روش‌شناسانه به شکلي بنيادين دلالت‌هاي اجتماعي انواع انسان وحشي (استخدام‌گر يک‌سويه) و اجتماعي (استخدام‌گر دوسويه) و متمدن (فطري) ارائه گرديده است. نتايج به‌دست‌‌آمده از اين تحقيق نشان مي‌دهد دلالت‌هاي اجتماعي انسان وحشي، زوال عدالت اجتماعي، زوال انتظام اجتماعي، ابزارگرايي، زوال عقلانيت، قانون‌گريزي و گسست اجتماعي؛ و دلالت‌هاي انسان اجتماعي بسط عقلانيت اجتماعي، قانون‌گرايي و همبستگي اجتماعي؛ و دلالت‌هاي انسان فطري عقل‌گرايي قدسي و وحدت‌گرايي توحيدي است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 40
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 4287